Συνέχισε τη Δευτέρα το ράλι της η τουρκική λίρα λόγω του νέου τραπεζικού κανονισμού για το ξένο συνάλλαγμα

Το μεγαλύτερο ράλι της εντός του 2022 συνέχισε τη Δευτέρα η ταλαιπωρημένη τουρκική λίρα, δεχόμενη στήριξη από τον νέο κανονισμό ο οποίος ουσιαστικά αναγκάζει πολλές τουρκικές τράπεζες να μετατρέψουν σε τουρκικές λίρες μέρος των αποθεματικών που διατηρούν σε ξένο νομισμα.

Ο τραπεζικός αυτός κανονισμός – που ανακοινώθηκε μετά το κλείσιμο της αγοράς το βράδυ της Παρασκευής – αντιπροσωπεύει την τελευταία προσπάθεια της Τουρκίας να στηρίξει τη λίρα χωρίς να αυξήσει το κύριο επιτόκιο.

Η πίεση που ασκεί ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην Κεντρική Τράπεζα της χώρας για να διατηρήσει το κόστος δανεισμού πολύ κάτω από το ποσοστό του πληθωρισμού, πυροδότησε οικονομική κρίση, η οποία οδήγησε σε πτώση την τουρκική λίρα και σε εκτίναξη των τιμών προϊόντων.

Ο Ερντογάν απορρίπτει τα συμβατικά οικονομικά μέτρα και διατυπώνει πως τα υψηλά επιτόκια αυξάνουν τον πληθωρισμό αντί να τον επιβραδύνουν. Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των τιμών καταναλωτή ανέρχεται πλέον επίσημα στο 73,5%. Ανεξάρτητοι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι ο πληθωρισμός πιθανόν να είναι σχεδόν διπλάσιος.

Η αξία του δολαρίου υποχώρησε στις 16,1 τουρκικές λίρες νωρίς τη Δευτέρα πριν ανακάμψει ελαφρώς γύρω στις 16,7 τουρκικές λίρες. Το αμερικανικό νόμισμα ανερχόταν περίπου στις 17,4 λίρες πριν από την ανακοίνωση του μέτρου. Στις αρχές του 2022 βρισκόταν στις 7,4 τουρκικές λίρες και στις 5,9 λίρες τον Ιανουάριο του 2020.

Το πραγματικό επιτόκιο της Τουρκίας που ανέρχεται στο μείον 59,5% παρέχει ένα σημαντικό κίνητρο για τους καταναλωτές να ξοδέψουν χρήματα πριν χάσουν την αξία τους και για τις τράπεζες να μετατρέψουν τα κεφάλαια τους σε δολάρια και ευρώ.

Ωστόσο, ο νέος κανόνας επιχειρεί να βάλει τέλος σε αυτό περιορίζοντας τα περιουσιακά στοιχεία των τραπεζών που εκφράζονται σε ξένο συνάλλαγμα.

Απαιτεί από τις τράπεζες που διαθέτουν περισσότερες από 15 εκατομμύρια τουρκικές λίρες (900.000 δολάρια) σε ξένο νόμισμα – εάν το ποσοστό αυτό αντιπροσωπεύει πέραν του 10% του ενεργητικού τους ή των ετήσιων πωλήσεών τους – να πωλήσουν δολάρια και ευρώ πριν εκδώσουν άλλα δάνεια.

Το μέτρο αυτό σημαίνει ότι ορισμένες μεγάλες τράπεζες των οποίων τα δάνεια σε τουρκικές λίρες έληξαν τη Δευτέρα έπρεπε να πουλήσουν ξένο συνάλλαγμα τους για να πραγματοποιήσουν τις πληρωμές.

Ο επικεφαλής της ένωσης μεγάλων επιχειρήσεων MUSIAD της Τουρκίας χαιρέτισε το μέτρο, το οποίο θεωρείται από οικονομολόγους ως ένα ακόμη βήμα του Ερντογάν για “απελευθέρωση” της οικονομίας.

Ο νέος κανόνας θα «αποτρέψει τη δολαροποίηση, που είναι ο κύριος παράγοντας πίσω από την άνοδο της συναλλαγματικής ισοτιμίας», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο επικεφαλής της MUSIAD Μαχμούτ Ασμαλί.

Ωστόσο, ο επικεφαλής της συμβουλευτικής εταιρείας OMG Capital Advisors, Μουράτ Γκιουλκάν, δήλωσε ότι το μέτρο θα μπορούσε να έχει καταστροφικές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στο επιχειρηματικό κλίμα της Τουρκίας. Οι νέοι κανόνες θα «περιπλέξουν τις συνθήκες λειτουργίας των τραπεζών και των εταιρειών», είπε ο Γκιουλκάν.