Συνέντευξη Άν. Κυπριανού στη «Χ»: Λίγο πριν τη διχοτόμηση, διά χειρός Αναστασιάδη

Συνέντευξη στη Νίκη Κουλέρμου

• Το ΑΚΕΛ έχει δώσει ολοκληρωμένη πρόταση για το Κυπριακό στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, αλλά δεν τη συζήτησε μαζί του.
• Καλοδεχούμενες όλες οι ιδέες αν εντάσσονται στο συμφωνημένο πλαίσιο λύσης

Μιλώντας στην «Κυριακάτικη Χαραυγή» ο ΓΓ του ΑΚΕΛ υπογραμμίζει ότι ο κ. Αναστασιάδης θα κριθεί από τους χειρισμούς του στο Κυπριακό. Και με τους χειρισμούς του στο Κυπριακό, σήμερα -τονίζει ο Α. Κυπριανού- βρίσκεται σε επικίνδυνο σημείο, λίγο πριν τη διχοτόμηση.

Ποια είναι εκείνα τα δεδομένα που σας οδηγούν στην εκτίμηση ότι θα αποτύχει η διάσκεψη της Γενεύης;

Πρώτα και κύρια η Τουρκία και ο Τατάρ διατυπώνουν απαράδεκτες αξιώσεις. Απαράδεκτη η αξίωση για λύση δύο κρατών ή συνομοσπονδία που σε καμιά περίπτωση μπορεί να γίνει αποδεκτή από τη δική μας πλευρά. Την ίδια ώρα διαβλέπουμε ότι δυστυχώς δεν υπάρχει πρόθεση από τον κ. Αναστασιάδη να λειτουργήσει με τρόπο που θα δυσκολέψει την Τουρκία είτε να την υποχρεώσει να συνεργαστεί στο συμφωνημένο πλαίσιο λύσης είτε να την αφήσει εκτεθειμένη ενώπιον της διεθνούς κοινότητας, καθιστώντας ανέφικτους τους όποιους στόχους της για τη συνέχεια. Όλα αυτά διαμορφώνουν ένα αρνητικό σκηνικό που αν δεν διαφοροποιηθεί στη συνέχεια και ιδιαίτερα στην ίδια τη Γενεύη πολύ φοβούμαι ότι θα οδηγούσε σε αρνητικό αποτέλεσμα… Να μη δημιουργηθούν προϋποθέσεις επανέναρξης των διαπραγματεύσεων. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα προκαλέσει σειρά αρνητικών εξελίξεων σε βάρος της Κύπρου και του λαού μας.

Τι μπορεί να κάνει αυτή τη στιγμή η ε/κ πλευρά; Μπορεί η Κύπρος μέσα από τις ευρωτουρκικές σχέσεις να ασκήσει περισσότερες πιέσεις;

Είναι προφανές ότι σ’ αυτή τη φάση η ΕΕ επιδεικνύει περισσότερο ενδιαφέρον για το Κυπριακό. Αντιλαμβάνονται ότι χρειάζονται την Τουρκία για διάφορα ζητήματα, όπως π.χ. το μεταναστευτικό. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι για να συνεργαστούν με την Τουρκία πρέπει να επιλυθούν και τα προβλήματα που η Τουρκία έχει με την Ελλάδα και την Κύπρο. Γι’ αυτόν το λόγο οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι μεταβαίνουν στην Τουρκία, επιχειρώντας να πείσουν τον κ. Ερντογάν για την ανάγκη να συνεργαστεί προκειμένου να ξεπεραστούν αυτά τα προβλήματα. Με βάση τα όσα λέγονται δημόσια είναι προφανές ότι μέχρι στιγμής δεν έχει προκύψει οποιοδήποτε θετικό σε σχέση με το Κυπριακό.

Αν η διεθνής κοινότητα και η ΕΕ ομοφωνούν ότι η λύση στο Κυπριακό δεν μπορεί να είναι άλλη από εκείνην που υπαγορεύουν τα ψηφίσματα και οι αποφάσεις του ΟΗΕ, γιατί ανησυχείτε για την αλλαγή βάσης λύσης;

Ο ΓΓ του ΟΗΕ ήταν ξεκάθαρος: Ότι δεσμεύεται από τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ και μόνον αν και οι δύο πλευρές συμφωνήσουν σε μια άλλη βάση θα μπορούσε να απευθυνθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας για να ζητήσει αλλαγή του συμφωνημένου πλαισίου. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο είμαι σίγουρος ότι δεν θα συμφωνούσαν όλα τα μέλη του Σ. Ασφαλείας. Σε ό,τι αφορά την ΕΕ έχει καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται ποτέ να αποδεχτεί λύση δύο κρατών. Ελπίζω και εύχομαι οι όποιες συζητήσεις γίνουν, να γίνουν στο συμφωνημένο πλαίσιο λύσης. Ο μόνος λόγος που ανησυχούμε για το ενδεχόμενο αλλαγής βάσης είναι γιατί ο κ. Αναστασιάδης σε κάποια στιγμή συζήτησε με πάρα πολλούς το ενδεχόμενο συμφωνίας για λύση δύο κρατών. Ο κ. Τσαβούσογλου επιμένει ότι και στον ίδιο είχε αναφέρει κάτι τέτοιο ο κ. Αναστασιάδης. Αντιλαμβάνεστε ότι από τη μια έχει δημιουργήσει αρνητικό προηγούμενο με την έννοια ότι έχει επιτρέψει στην Τουρκία να θέτει θέμα και να επιμείνει στη λύση δύο κρατών και από την άλλη πλήττει την αξιοπιστία της ε/κ κοινότητας.

Εσείς ζητάτε από τον Πρόεδρο να καταθέσει γεφυρωτικές προτάσεις μόνο στα εκκρεμούντα ζητήματα και ο εκπρόσωπός του απαντά ότι ο Πρόεδρος κατέθεσε προτάσεις, αλλά η τουρκική πλευρά δεν τις συζήτησε. Τι πρέπει να κάνει ο Πρόεδρος;

Εμείς στις 8 του Δεκέμβρη δώσαμε στον κ. Αναστασιάδη ολοκληρωμένη πρόταση. Από τότε περιμένουμε να μας καλέσει να τη συζητήσουμε. Δεν μας έχει καλέσει. Ούτε μας έχει πει τι προτίθεται να κάνει εκτός από γενικόλογες διακηρύξεις. Νομίζω ότι θα ήταν σωστό μεταβαίνοντας στη Γενεύη τουλάχιστον να μας πει ποιες είναι οι προθέσεις του.

Έχει λεχθεί ότι θα γίνει μια ακόμα συνεδρία του Ε. Συμβουλίου για να σας ενημερώσει και για τη μελέτη αναφορικά με την αποκεντρωμένη ομοσπονδία…

Έτσι έχει πει και αναμένουμε. Ελπίζω να μην είναι δουλειά της τελευταίας στιγμής και να είναι μια γενικόλογη και προφορική ενημέρωση. Ελπίζω να έχουμε τα τελικά έγγραφα που έχει ετοιμάσει η ομάδα των εμπειρογνωμόνων. Τι να κάνει ο κ. Αναστασιάδης; Δεν πρέπει να ξεχνά ο κ. Αναστασιάδης ότι έχει αποσύρει προτάσεις που είχε καταθέσει στο Κραν Μοντανά. Αν και εφόσον επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις πρέπει να είναι έτοιμος να καταθέσει γεφυρωτικές προτάσεις στα έξι σημεία που έχει καταθέσει ο ΓΓ του ΟΗΕ, εκεί και όπου παραμένουν εκκρεμότητες.

Δύο βδομάδες πριν την Πενταμερή και η γενική εκτίμηση είναι πως ο Πρόεδρος δεν έχει ξεκάθαρη θέση για το θέμα της πολιτικής ισότητας, ούτε για την αποκεντρωμένη ομοσπονδία. Όταν τον προκαλείτε δηλώνει ότι δεν διαπραγματεύεται δημόσια…

Ούτε εμείς θέλουμε να διαπραγματευτεί δημόσια, αλλά θέλουμε να πει ξεκάθαρα ότι αναγνωρίζει την πολιτική ισότητα γιατί δημόσια την είχε αμφισβητήσει. Είπε ότι δεν μπορεί να αποδεχτεί τη σύγκλιση Χριστόφια-Ταλάτ και Αναστασιάδη-Ακιντζί για μια θετική ψήφο στο Υπουργικό Συμβούλιο. Είπε ότι μόνο για τα θέματα που οι Τ/κ έχουν συμφέρον μπορεί να έχουν θετική ψήφο και απέκλεισε από αυτά το θέμα του φυσικού αερίου. Υπάρχει λογικός άνθρωπος ανά το παγκόσμιο που μπορεί να αποδεχθεί την προσέγγιση Αναστασιάδη; Γι’ αυτό λέμε ότι πρέπει να ξεκαθαρίσει αυτά τα ζητήματα.

Μιλήσατε προηγουμένως για τη στάση των μελών του Σ. Ασφαλείας απέναντι στη βάση λύσης. Έχει ξεκαθαρίσει αν η Βρετανία θα παρουσιάσει προτάσεις ή ιδέες για «μέση λύση» μεταξύ των θέσεων των δύο πλευρών;

Η Βρετανία δεν κατέθεσε προτάσεις, έφερε κάποιες ιδέες. Εμείς, κατά τη διάρκεια συνάντησης που είχαμε με τον Ύπατο Αρμοστή ξεκαθαρίσαμε ότι αυτές δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές. Αν και η κυβέρνηση αντιμετώπισε με τον ίδιο τρόπο αυτές τις ιδέες, πιστεύω δεν θα επανέλθουν. Αν η Βρετανία θα έρθει με άλλες ιδέες, δεν μπορώ να γνωρίζω. Λέμε ότι όλες οι ιδέες είναι καλοδεχούμενες φτάνει να εντάσσονται στο συμφωνημένο πλαίσιο λύσης.

Το Κυπριακό μπήκε στην προεκλογική δίνη;

Δεν πρέπει να είμαστε αφελείς. Το ποια στάση θα τηρήσει ο κ. Αναστασιάδης θα επηρεάσει ένα μέρος του εκλογικού σώματος του ΔΗΣΥ. Άρα, το τι λέει στο Κυπριακό αφορά τις εκλογές και δεν μπορεί να μας λένε κάποιοι πως δήθεν ο κ. Αναστασιάδης δεν αναμειγνύεται στις εκλογές. Ξέρει πολύ καλά ότι η στάση του επηρεάζει το εκλογικό σώμα έναντι του ΔΗΣΥ.

Πού βρίσκονται οι πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει το ΑΚΕΛ με τ/κ πολιτικές δυνάμεις για το Κυπριακό ενόψει της Γενεύης; Θα γίνουν κινητοποιήσεις;

Έχουμε δημοσιοποιήσει δύο φορές κοινή διακήρυξη με το ΡΤΚ και μια με πλατφόρμα από κινήματα και συνδικαλιστικές οργανώσεις στην τ/κ κοινότητα. Ναι, συζητούμε και το ενδεχόμενο να υπάρξει μια κινητοποίηση η οποία, δυστυχώς, λόγω της πανδημίας δεν θα είναι κοινή, αλλά ένθεν και ένθεν της διαχωριστικής γραμμής.

---

Τα τ/κ κόμματα θεωρούν ότι η πρόταση του ΑΚΕΛ μπορεί να στριμώξει την Τουρκία

---

Γιατί νομίζετε ο Πρόεδρος δεν συζήτησε μαζί σας την πρότασή σας για το Κυπριακό, το ένα σκέλος της οποίας αφορά το ζήτημα των υδρογονανθράκων;

Δεν μπορώ να γνωρίζω, αλλά το πιο πιθανόν είναι ότι διαφωνεί με την πρότασή μας. Άρα, ο καθένας θα κριθεί από το αποτέλεσμα των ενεργειών και της διαχείρισης του Κυπριακού που κάνει. Αυτό έλεγε κατά κόρον όταν ήταν στην αντιπολίτευση ο κ. Αναστασιάδης και πρέπει να γνωρίζει ότι θα κριθεί από τους χειρισμούς που έχει κάνει και θα κάνει. Αν κρίνουμε το πού βρίσκεται σήμερα το Κυπριακό σε σύγκριση με το πού ήταν όταν αναλάμβανε ο κ. Αναστασιάδης, σήμερα βρίσκεται δυστυχώς σε ένα πολύ επικίνδυνο σημείο, λίγο πριν την οριστική διχοτόμηση.

Έχετε μοιραστεί την πρότασή σας και με άλλους; Ποια ήταν η αντίδρασή τους;

Την έχουμε μοιραστεί και συζητήσει με τ/κ κόμματα, τα οποία θεωρούν ότι η πρότασή μας μπορεί να στριμώξει την Τουρκία και να την αναγκάσει να συνεργαστεί. Τα ε/κ κόμματα όπως και ο κ. Αναστασιάδης δεν έχουν αντιδράσει. Από τα Ηνωμένα Έθνη δεν αναμένουμε ότι ο ΓΓ θα απαντήσει σε μας. Θα συζητήσει καθηκόντως με τους κ.κ. Αναστασιάδη και Τατάρ.

Πού βρίσκονται οι πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει το ΑΚΕΛ με τ/κ πολιτικές δυνάμεις για το Κυπριακό ενόψει της Γενεύης;

Θα γίνουν κινητοποιήσεις; Έχουμε δημοσιοποιήσει δύο φορές κοινή διακήρυξη με το ΡΤΚ και μια με πλατφόρμα από κινήματα και συνδικαλιστικές οργανώσεις στην τ/κ κοινότητα. Ναι, συζητούμε και το ενδεχόμενο να υπάρξει μια κινητοποίηση η οποία, δυστυχώς, λόγω της πανδημίας δεν θα είναι κοινή, αλλά ένθεν και ένθεν της διαχωριστικής γραμμής.