- Να εξαλειφθεί ο φόβος που τροφοδοτεί τη διαίρεση εδώ και πολλά χρόνια
- Bασική αρχή µας πρέπει να είναι ότι το συµφέρον του ενός δεν µπορεί να είναι εις βάρος του άλλου
- Η απουσία πολιτικής βούλησης είναι συνέπεια της δυσπιστίας µεταξύ των δύο κοινοτήτων και του σκεπτικισµού απέναντι σε µια οµοσπονδιακή σχέση που βασίζεται στην πολιτική ισότητα
- Το στάτους κβο δεν είναι στατικό και η παράτασή του οδηγεί σε µια ταχεία διαδικασία µετασχηµατισµού
Οι διαφωνίες για την κατανοµή των ενεργειακών πόρων µπορεί να εµβαθύνουν τις υπάρχουσες συγκρούσεις, αλλά µπορεί και να αποτελέσουν αποτελεσµατικό κίνητρο για µια αµοιβαία αποδεκτή συµφωνία στη βάση του ΟΗΕ και των σχετικών ψηφισµάτων και παραµέτρων του Συµβουλίου Ασφαλείας, αναφέρει μεταξύ άλλων ο Τουρκοκύπριος πολιτικός, Γραμματέας Εξωτερικών Σχέσεων του Ρεπουµπλικανικού Τουρκικού Κόµµατος (CTP), Φικρί Τορός.
Επίσης, σε σχέση με το παρατεταμένο αδιέξοδο που παρατηρείται στο Κυπριακό αναφέρει πως μόνο δύο από τις συνέπειες είναι η κλιµάκωση της έντασης στις θαλάσσιες ζώνες, σε συνδυασµό µε τις εξελίξεις στην περιφραγµένη περιοχή των Βαρωσίων. Απαραίτητη είναι, σύμφωνα με τον κ. Τορός, η ταυτόχρονη πολιτική βούληση για ισορροπηµένη συµφιλίωση.
Συνέντευξη στην Ελένη Κωνσταντίνου
Πόσο σας ανησυχεί η στασιµότητα στο Κυπριακό;
Η ειρηνευτική διαδικασία στην Κύπρο µετά και από την αποτυχία των συνοµιλιών στην Ελβετία το 2017, βρίσκεται στην πιο κρίσιµη καµπή από ποτέ. Το στάτους κβο δεν είναι ποτέ στατικό. Στην περίπτωση της Κύπρου, το µέγεθος των συνεχιζόµενων συνεπειών αναπόφευκτα βαθαίνει τη διαίρεση, η οποία αποδεδειγµένα αποτελεί το κύριο εµπόδιο στην ειρηνευτική διαδικασία.
Υπάρχει κάτι που µπορεί να αλλάξει τα αρνητικά αυτά δεδοµένα;
Να σας δώσω ένα παράδειγµα. Οι διαφωνίες για την κατανοµή των ενεργειακών πόρων µπορεί να εµβαθύνουν τις υπάρχουσες συγκρούσεις, αλλά µπορεί και να αποτελέσουν αποτελεσµατικό κίνητρο για µια αµοιβαία αποδεκτή συµφωνία στη βάση του ΟΗΕ και των σχετικών ψηφισµάτων και παραµέτρων του Συµβουλίου Ασφαλείας.
Υπό τις συνθήκες που επικρατούν και επιδεινώνονται από προκλητικές δηλώσεις που εξυπηρετούν µόνο τη διαιώνιση του αδιεξόδου, είναι πιθανές και οι δύο εξελίξεις.
Οι παγκόσµιες ενεργειακές τάσεις γενικά, το φυσικό αέριο ειδικότερα, το οποίο µπορεί να καλύψει ένα καλό ποσοστό της ευρωπαϊκής αναζήτησης για εναλλακτικές πηγές και τις περιφερειακές ανάγκες σταθερότητας και ασφάλειας, θα καθορίσουν πόσο ισχυρό κίνητρο θα είναι για µια διζωνική και δικοινοτική οµοσπονδιακή λύση µε βάση την πολιτική ισότητα στην Κύπρο.
Σε αυτό το πλαίσιο η επίδρασή του µπορεί να είναι και ευρύτερη…
Η βασική αρχή είναι ότι το συµφέρον του ενός δεν µπορεί να είναι εις βάρος του άλλου! Αντίθετα, πρέπει να βασίζεται σε µια αρχή απόλυτης κερδοφορίας. Εάν επιτευχθεί αυτό, είναι σαφές ότι θα έχει θετικό αντίκτυπο στη λύση πολλών συνεχιζόµενων πολιτικών ζητηµάτων, όπως αυτά µεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, τουρκοκυπριακής και ελληνοκυπριακής κοινότητας, ακόµη και µεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ.
Γιατί δεν λειτούργησε, όµως, προς αυτήν την κατεύθυνση µέχρι τώρα;
Η σύγκρουση στην Κύπρο είναι το µεγαλύτερο εµπόδιο για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, βάσει των αρχών της ισότητας και της αναλογικότητας της UNCLOS. ∆υστυχώς, σε όλες τις διαδικασίες µεταξύ του Σχεδίου Ανάν και του Κραν Μοντανά, οι Ελληνοκύπριοι ηγέτες δεν επέδειξαν επαρκή πολιτική βούληση για τη µελλοντική Οµοσπονδιακή Κύπρο, σύµφωνα µε τα σχετικά ψηφίσµατα του Συµβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Μετά την αποτυχία στο Κραν Μοντανά, η τουρκική πλευρά άλλαξε θέση εγκαταλείποντας τη βάση που συγκροτείται από τα ψηφίσµατα του Συµβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Είναι αυτονόητο ότι αυτό έχει βαθύνει περαιτέρω το ήδη υπάρχον αδιέξοδο στην οικοδόµηση της ειρήνης. Η κλιµάκωση της έντασης στις θαλάσσιες ζώνες, σε συνδυασµό µε τις εξελίξεις στην περιφραγµένη περιοχή των Βαρωσίων ήταν µόνο δύο από τις συνέπειες του παρατεταµένου αδιεξόδου.
Το ζήτηµα της κοινής χρήσης των ενεργειακών πόρων στην Ανατολική Μεσόγειο έχει επίσης πολιτικές, οικονοµικές και διαστάσεις ασφάλειας. Είναι λοιπόν απαραίτητο να επιδειχθεί ταυτόχρονη πολιτική βούληση για µια ισορροπηµένη συµφιλίωση που θα µπορεί να καλύψει τις ανάγκες και τα συµφέροντα τόσο των κυπριακών κοινοτήτων, όσο και της Τουρκίας.
Η απουσία ταυτόχρονης πολιτικής βούλησης είναι συνέπεια της δυσπιστίας µεταξύ των δύο κοινοτήτων και του σκεπτικισµού απέναντι σε µια οµοσπονδιακή σχέση που βασίζεται στην πολιτική ισότητα. Υπό το πρίσµα αυτό, προκειµένου να ξεπεραστεί το συνεχιζόµενο αδιέξοδο και να ανοίξει ο δρόµος για ένα βιώσιµο και λειτουργικό οµοσπονδιακό συνεταιρισµό είναι απαραίτητο να εξαλειφθεί ο φόβος που τροφοδοτεί τη διαίρεση εδώ και πολλά χρόνια. Προς αυτή την κατεύθυνση, ο µετριασµός του κόστους που επιφέρει η σύγκρουση, µε την ικανοποίηση των επειγουσών προσδοκιών και αναγκών των µερών, θα αποτελέσει αναµφίβολα αποτελεσµατικό µοχλό.
Όλα τα παραπάνω είναι χαρακτηριστικά και σε άλλες διαδικασίες οικοδόµησης της ειρήνης. Προκειµένου να ξεπεραστούν τα προαναφερθέντα εµπόδια, πιστεύουµε ακράδαντα ότι πρέπει να επινοηθεί και να εφαρµοστεί από τον ΟΗΕ µια αναθεωρηµένη προσέγγιση για µια οµοσπονδιακή λύση.
Με ποιον τρόπο θα µπορούσε να γίνει αυτό;
Μια τέτοια προσέγγιση θα µπορούσε να αναπτυχθεί στο πλαίσιο των σχετικών ψηφισµάτων του Συµβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, δεσµεύοντας και τα δύο µέρη σε µια οµοσπονδιακή λύση µε πολιτική ισότητα. Θα πρέπει ακόµα να είναι προσανατολισµένη στο αποτέλεσµα και να έχει ένα χρονικό περιθώριο για την αντικειµενική ενηµέρωση των µερών και την προετοιµασία για την οµοσπονδιακή λύση. Η εφαρµογή αποτελεσµατικών Μέτρων Οικοδόµησης Εµπιστοσύνης πρέπει να ενταχθεί στο πλαίσιο µιας Στρατηγικής Πολιτικής Συµφωνίας. Σκοπός τους θα είναι να αµβλύνουν, αν όχι να εξαλείψουν, τους προαναφερθέντες φόβους, να επιτρέψουν σε όλα τα µέρη να βιώσουν τα οφέλη µιας συνολικής διευθέτησης της σύγκρουσης και να τα ενθαρρύνουν να επικυρώσουν τη µελλοντική πολιτική συµφωνία που θα προκύψει στο τέλος αυτής της µη αναστρέψιµης προσέγγισης για διαρκή ειρήνη, γνήσια δηµοκρατία, σταθερότητα, ασφάλεια και ευηµερία.
Βλέπουµε πολλά να αλλάζουν στην τουρκοκυπριακή κοινότητα ειδικά τα τελευταία χρόνια. Ιδιωτικοποίηση σηµαντικών υπηρεσιών, παρεµβάσεις, πώληση τουρκοκυπριακών ακινήτων σε αλλοδαπούς. Ακούγονται πολλές φωνές αγωνίας. Αισθάνεστε ότι υπάρχει η ανάλογη υποστήριξη από την ελληνοκυπριακή πλευρά;
Οι Τουρκοκύπριοι έχουν επανειληµµένα επιδείξει γνήσια υποστήριξη και δέσµευση για την ολοκληρωµένη διευθέτηση του Κυπριακού στο πλαίσιο µιας οµοσπονδίας µε πολιτική ισότητα, σύµφωνα µε τα σχετικά ψηφίσµατα του Συµβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Οι Ελληνοκύπριοι, ωστόσο, διατήρησαν την απροθυµία τους προς µια οµοσπονδιακή εταιρική σχέση βασισµένη στην ισότιµη πολιτική διαχείριση. Παρά ταύτα, οι αυστηροί περιορισµοί που επιβάλλονται από την Κυπριακή ∆ηµοκρατία και η αναστολή του κεκτηµένου της ΕΕ συνεχίζονται. Αυτά τα εµπόδια έχουν κρατήσει τον βορρά αποµονωµένο από τη διεθνή κοινότητα και ως εκ τούτου οδήγησαν σε µεγαλύτερη εξάρτηση από την Τουρκία.
Το Ρεπουµπλικανικό Τουρκικό Κόµµα (CTP) είναι το µεγαλύτερο σοσιαλιστικό κόµµα στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, µε σταθερό όραµα για την Ενωµένη Οµοσπονδιακή Κύπρο. Αποδίδουµε ιδιαίτερη σηµασία για την προστασία και την ενδυνάµωση των τουρκοκυπριακών θεσµών και τη διατήρηση της κυπριακής µας ταυτότητας και πολιτισµού. Ωστόσο, η παράταση του στάτους κβο οδηγεί σε µια ταχεία διαδικασία µετασχηµατισµού, που προέρχεται από τον αυξανόµενο αριθµό µεταναστών και την εισροή ξένων κεφαλαίων. Αυτό ακριβώς εννοούσα λέγοντας «το στάτους κβο δεν είναι στατικό».
Θα µπορούσε η κυβέρνηση της Κ.∆. να κάνει περισσότερα µαζί µε τους Τουρκοκύπριους;
Η κυβέρνηση της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας οφείλει να πράξει τα εξής χωρίς άλλη καθυστέρηση:
– Άρση όλων των περιορισµών στον Κανονισµό της Πράσινης Γραµµής, όπως αυτοί που υπάρχουν στα επαγγελµατικά οχήµατα και επεξεργασµένα τρόφιµα.
– Eπανέναρξη των εργασιών της ad hoc επιτροπής προετοιµασίας για την ΕΕ, η οποία σταµάτησε από τον Νίκο Αναστασιάδη µετά το Κραν Μοντανά.
– Να γίνουν οι κατάλληλες τροποποιήσεις ώστε παιδιά µεικτών γάµων όπου ο ένας από τους γονείς είναι Τουρκοκύπριος/α να µπορέσουν να αποκτήσουν κυπριακή ιθαγένεια.
– Να απαλειφθούν τα εµπόδια στην ενοποίηση των τουρκοκυπριακών τραπεζών µε τον διεθνή κωδικό swift.
– Η κοινή µάχη κατά των επιπτώσεων της κλιµατικής αλλαγής και η συµµόρφωση µε την Πράσινη Συµφωνία της ΕΕ πρέπει να δοθούν σε συνεργασία µε τους Τουρκοκύπριους. Αν δεν το συνειδητοποιήσουµε αυτό, θα κρατήσουµε το κοινό µας νησί πίσω από τους στόχους που τέθηκαν για το 2030 και το 2050.
Πώς επηρεάζουν οι εκλογές στην Τουρκία την Κύπρο
Οι επίµονες πολιτικές αποκλεισµού και η συµπεριφορά ελληνοκυπριακών ηγεσιών έναντι των Τουρκοκυπρίων, έχουν ως αποτέλεσµα τη διεύρυνση της εξάρτησης της τ/κ κοινότητας από την Τουρκία αναφέρει µεταξύ άλλων ο Φικρί Τορός.
Κληθείς να σχολιάσει αν το αποτέλεσµα των σηµερινών εκλογών στην Τουρκία επηρεάζει την κατάσταση στην Κύπρο και πιο συγκεκριµένα την τ/κ κοινότητα, ο Φικρί Τορός αναφέρει ότι η εξάρτηση προς την Τουρκία είναι πιο ευδιάκριτη στους τοµείς της οικονοµίας, του εµπορίου και των χρηµατοοικονοµικών.
«Η χρήση της τουρκικής λίρας, η περιορισµένη πρόσβαση στην παγκόσµια χρηµατοδότηση και η αναστολή του κεκτηµένου της ΕΕ, µας κρατούν συνεχώς καταπιεσµένους και πίσω από τις δυνατότητές µας», εξηγεί. Με τα δεδοµένα αυτά, εκτιµά ότι «μετά τις εκλογές, η νεοεκλεγείσα ηγεσία θα καθορίσει τις µελλοντικές πολιτικές της Τουρκίας σε γεωπολιτικές σχέσεις, σχέσεις µε την ΕΕ, καθώς και το οικονοµικό και χρηµατοπιστωτικό περιβάλλον.
Τέτοιες εξελίξεις αναµφίβολα θα έχουν άµεσο αντίκτυπο και στις κοινωνικο-οικονοµικές συνθήκες στο βορρά».
Aκολουθήστε μας στο Google News
