Συνέντευξη – Γιάννης Καραούλης: Μια εκπαιδευτική εμπειρία που ξεχύνεται στην κοινωνία…

«Πρέπει να δώσουμε τη δυνατότητα στους νέους και στους εφήβους για ένα δυναμικό παρόν καλλιτεχνικά και όχι μόνο»

Τον γνωρίσαμε στην Κύπρο μέσα από τον «Μεγάλο Περίπατο του Πέτρου», μας ξανασυστήθηκε με τις Δράσεις του ΘΟΚ το 2019-20 και συνεχίζει μέχρι και σήμερα να μας εμπνέει με τη δημιουργική του πορεία στις Αποθήκες του ΘΟΚ.

Με αφορμή τη νέα θεατρική σεζόν των Δράσεων «Νέ@ Σε Έρημο Νησί» που κάνουν πρεμιέρα στις 8 Οκτωβρίου, συνομιλήσαμε μαζί του προσπαθώντας να κατανοήσουμε το ρόλο των Δράσεων και τον δικό του στην πρόκληση «Οι έφηβοι στο προσκήνιο», καθώς όπως ο ίδιος αναφέρει «η δύσκολη ηλικία της εφηβείας με τους προβληματισμούς και τις αναζητήσεις της έχει ανάγκη από την κατανόηση και την αγκαλιά μας».

Συνέντευξη στην Άντρη Παπαμιχαήλ

Γιάννη, μια νέα θεατρική χρονιά ξεκινά για τις Δράσεις του ΘΟΚ. Πες μας κάποια πράγματα για αυτές. Τι περιλαμβάνουν; Ποιοι οι στόχοι σας μέσα από τις Δράσεις;

Οι Δράσεις «Νέ@ Σε Έρημο Νησί» συνεχίζουν για ακόμα μία χρονιά στις Αποθήκες του ΘΟΚ, και με αφορμή και επίκεντρο τους εφήβους και τους νέους. Στόχος μας, που συνεχίζει και από τις προηγούμενες χρονιές, είναι να προσεγγίσουμε τους εφήβους, να τους δώσουμε χώρο και χρόνο να εκφραστούν και να δημιουργήσουν, να συνομιλήσουμε μαζί τους ισότιμα και να θίξουμε θέματα που τους αφορούν με τρόπο όχι διδακτικό, αλλά διερευνητικό. Πρέπει να δώσουμε τη δυνατότητα στους νέους και στους εφήβους για ένα δυναμικό παρόν καλλιτεχνικά και όχι μόνο. Η δύσκολη ηλικία της εφηβείας με τους προβληματισμούς και τις αναζητήσεις της έχει ανάγκη από την κατανόηση και την αγκαλιά μας.

Οι Δράσεις περιλαμβάνουν ένα γεμάτο πρόγραμμα με εργαστήρια, εκθέσεις, προβολές, ανοικτές συζητήσεις, παραστάσεις. Το πρόγραμμά μας είναι φιλόδοξο, ανοίγει και διευρύνεται σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές έτσι ώστε να έχουν τη δυνατότητα όσο γίνεται περισσότερα παιδιά να έρθουν σε επαφή με τις εφηβικές θεατρικές Δράσεις μας και το φιλόξενο στέκι του θεάτρου των Αποθηκών.

Υπάρχουν τριήμερα εργαστήρια κίνησης, μουσικής, κατασκευής και υποκριτικής με μάσκα, θεάτρου-ντοκουμέντου, καθώς και διαδικτυακό κινηματογραφικό εργαστήρι -σε συνεργασία με σημαντικούς στους τομείς τους καλλιτέχνες, όπως ο Παναγιώτης Τοφή, ο Άντης Σκορδής, ο Διομίδης Κουφτερός, η Ελένη Αναστασίου και η Άννα Φωτιάδου. Παράλληλα, θα τρέχει για όλη τη σεζόν και το βασικό θεατρικό μας εργαστήρι, στο οποίο διδάσκουν η Ειρήνη Ανδρέου, η Ελένη Μολέσκη και εγώ, που θα καταλήξει σε παράσταση-ανοικτή παρουσίαση.

Θα φιλοξενηθούν οι παραστάσεις: Η ιστορία του Βίκτωρα και της Μαρίας, σε σκηνοθεσία Ε. Αναστασίου, Ο κρυμμένος θησαυρός, μια παράσταση Θεάτρου Σκιών του Izel Seylani και το Das liegt im Blut σε σκηνοθεσία της Barbara Kemmler, μια παράσταση του Tete Adehyemma Dance Theatre (Ghana) και του Cactus Junges Theater (Γερμανία). Επίσης, θα έχουμε τις δύο παραστάσεις μας που θα τρέξουν μέσα στη σεζόν, το Τέρας και το Θάβοντας τον αδερφό μου στο πεζοδρόμιο, οι οποίες θα συνοδεύονται από έκθεση, εκπαιδευτικό οδηγό και ανοικτές συζητήσεις με ομιλητές όπως η Δώρα Παπαγεωργίου (κλινική ψυχολόγος), ο Χρίστος Χαρίτος (εκπαιδευτικός πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, εμψυχωτής εφαρμοσμένου θεάτρου) και ο Αχιλλέας Κουκκίδης (κλινικός ψυχολόγος). Κι αυτό γιατί για μας το θέατρο για εφήβους θέλουμε να είναι μεταξύ άλλων και μια εκπαιδευτική εμπειρία που ξεφεύγει από τους τέσσερις τοίχους και ξεχύνεται στην κοινωνία, στις καρδιές και στα μυαλά των νέων ανθρώπων και όχι μόνο.

Οι φετινές Δράσεις ανοίγουν με το Τέρας του Βρετανού συγγραφέα Ντάνκαν Μακμίλαν. Με ποιο θέμα καταπιάνεται το έργο; Πες μας λίγα λόγια για αυτό…

Το Τέρας είναι ένα βραβευμένο θεατρικό κείμενο και πρωτοπαρουσιάστηκε στο Royal Exchange του Manchester. Στο έργο, ένας πρόσφατα διορισμένος καθηγητής, ο Τομ, αναλαμβάνει τη διαπαιδαγώγηση ενός δεκατετράχρονου μαθητή, του Ντάριλ, με ακραία παραβατική και βίαιη συμπεριφορά, που μεγαλώνει μόνος με τη γιαγιά του. Μπροστά στον ασυγκράτητο Ντάριλ, οι παιδαγωγικές αρχές του Τομ μοιάζουν να καταρρέουν, θέτοντας σε κρίση τόσο τον ίδιο όσο και την προσωπική του ζωή. Το κείμενο αφήνει ερωτηματικά για το ποιος είναι τελικά το Τέρας. Ο δεκατετράχρονος μαθητής, οι ενήλικες γύρω του, η προβληματική πιθανότητα κάθε παιδιού; Και τι κάνουμε με αυτά τα παιδιά; Τους «δύσκολους», τους «προβληματικούς»; Πώς τους φερόμαστε; Πώς τους αντιμετωπίζουμε; Υπάρχει ελπίδα; Εμείς, ως ενήλικοι, αλλά και το σύστημα -εκπαιδευτικό και κοινωνικό- είναι έτοιμο να διαχειριστεί αυτά τα παιδιά; Ποιος φταίει τελικά;

Σε ποιους απευθύνεται ένα έργο όπως το Τέρας και τι μπορεί να προσφέρει σε μια κοινωνία που ενδεχομένως χρειάζεται να επαναπροσδιορίσει ρόλους και στάσεις συμπεριφοράς;

Το Τέρας απευθύνεται στον καθένα μας καθώς κάνουμε τους εσωτερικούς «ισολογισμούς» μας και ψάχνουμε να δούμε και να αντιμετωπίσουμε το Τέρας μέσα μας. Είναι ένα έργο που προσφέρει την απαραίτητη αφορμή για ερωτήματα για τις σχέσεις εκπαιδευτή-μαθητή, γονιού-παιδιού, εφήβων και κοινωνικού συνόλου.

Ποιες εμπειρίες αποκόμισες ως καλλιτεχνικός επιμελητής των Δράσεων και πέρσι, αλλά και φέτος;

Η περσινή χρονιά ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά με τα lockdowns, με πράγματα που μένουν σε μια άνω τελεία, αλλάζουν ή ακυρώνονται. Παρ’ όλο το περίεργο μούδιασμα αυτής της εμπειρίας, κρατάω την επιβεβαίωση από τα μάτια των εφήβων και ενήλικων θεατών των παραστάσεών μας -πάνω από τις προστατευτικές μας μάσκες- και από τα λόγια των παιδιών των εργαστηρίων μας. Είναι η επιβεβαίωση για το πόσο ανάγκη έχουμε για την επαφή με το θέατρο και τον πολιτισμό, πόσο ανάγκη έχουμε να βρεθούμε σε ένα μαζί, να παίξουμε και να δημιουργήσουμε.

Φέτος, είμαστε ακόμα στην αρχή της θεατρικής σεζόν, όμως το εντατικό καλοκαιρινό θεατρικό εργαστήρι μας και το τρέιλερ των Αποθηκών που γυρίστηκε με τη συμμετοχή και τον ενθουσιασμό κάποιων από τους «συνήθεις ύποπτους» εφήβους των Αποθηκών, που μας τιμούν με τη συνεχόμενη παρουσία τους, μας έχει ανοίξει την όρεξη για όσα πρόκειται να γίνουν και φέτος στις Δράσεις. Ανυπομονούμε!

Γιάννη, έχετε μπροστά σας ένα δημιουργικό φθινόπωρο και χειμώνα. Με την πρόκληση της COVID-19 επί θύραις… Ευχόμαστε μια καλή νέα αρχή.

Ευχαριστούμε πολύ και σας περιμένουμε!

«Πρέπει να συνομιλούμε ισότιμα και ανοιχτά με τα παιδιά ως καλλιτέχνες ή εκπαιδευτές»

Θεωρείς ότι τα παιδιά θα ανταποκριθούν στο κάλεσμα των Δράσεων; Πόσο εύκολη θεωρείς την προσέγγισή τους μέσα από το θέατρο;

Βασισμένος στην προσέλευση των προηγούμενων ετών θα έλεγα πως ναι. Τα εργαστήριά μας και οι παραστάσεις γεμίζουν με νέο κόσμο και αυτό είναι που μας τροφοδοτεί και μας επιβεβαιώνει για να συνεχίζουμε.

Πιστεύω πως το θέατρο με τον τρόπο που εμείς το σκεφτόμαστε, είτε σαν εμπειρία παράστασης, είτε σαν αφορμή για τις υπόλοιπες Δράσεις (εργαστήρια, συζητήσεις) είναι ένα μέσο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να προσεγγίσουμε με ενεργοποιητικό, δημιουργικό τρόπο τους εφήβους.

Για να συμβεί αυτό πρέπει να συνομιλούμε ισότιμα και ανοιχτά με τα παιδιά ως καλλιτέχνες ή εκπαιδευτές. Να αγκαλιάζουμε τις πιθανότητές τους και να αποδεχτούμε ότι είναι άνθρωποι από μόνοι τους, μοναδικές ατομικότητες και όχι απλώς παιδιά.

Το θέατρο μπορεί να δώσει χώρο ακριβώς σε αυτό.