Συνέντευξη – Γιώργος Φράγκος: Αποικιοκρατικά κατάλοιπα στον νόµο για τον Τύπο

  • Την τελευταία δεκαετία συζητήθηκαν πέντε διαφορετικά κυβερνητικά νοµοσχέδια για τον εκσυγχρονισµό, όµως δεν οδηγήθηκαν ποτέ ενώπιον της Βουλής
  • Υπάρχει η δηµοσιογραφία, που αν µη τι άλλο προσπαθεί να θέσει τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων, να ελέγξει τις εξουσίες
  • Έχουµε επανειληµµένες διαβεβαιώσεις ότι η έκδοση δηµοσιογραφικής ταυτότητας θα εκχωρηθεί εξ ολοκλήρου στην ΕΣΚ, όµως αντιδρούν οι εργοδότες
  • Στόχος ο εκσυγχρονισµός της νοµοθεσίας, η κατοχύρωση του δηµοσιογραφικού επαγγέλµατος και η επαναφορά της σύµβασης σε όλα τα ΜΜΕ

 

Ο χώρος των ΜΜΕ τα τελευταία χρόνια έχει µετατραπεί σε ζούγκλα, µε τις συνθήκες εργοδότησης να παραπέµπουν σε εργασιακό µεσαίωνα. Την ίδια ώρα, το πλαίσιο που ρυθµίζει τα ζητήµατα γύρω από τον Τύπο δεν ανταποκρίνεται διόλου στα σηµερινά δεδοµένα. Στη συνέντευξή του ο πρόεδρος της ΕΣΚ, Γιώργος Φράγκος, σκιαγραφεί την κατάσταση και θέτει τα βασικότερα ζητήµατα που χρήζουν άµεσης αντιµετώπισης. Μεταξύ άλλων, υποδεικνύει ότι οι στόχοι για την επόµενη περίοδο συνοψίζονται στον εκσυγχρονισµό της νοµοθεσίας και την κατοχύρωση του επαγγέλµατος, η οποία µπορεί να επιτευχθεί σε σηµαντικό βαθµό από την αποποίηση της έκδοσης δηµοσιογραφικής ταυτότητας που σήµερα γίνεται από το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών. Τρίτος πυλώνας και εξίσου σηµαντικός είναι η επαναφορά της συλλογικής σύµβασης σε όλα τα ΜΜΕ.

 

Συνέντευξη στον  Γιάννη Κακαρή

Οι πολίτες ζητούν αντικειµενική και αµερόληπτη δηµοσιογραφία. Είναι όµως εφικτό κάτι τέτοιο, όταν τα ΜΜΕ είναι οικονοµικά και πολιτικά εξαρτηµένα; Τι ισχύει στην Κύπρο;

Η ανεξαρτησία του Τύπου είναι το µέγα διακύβευµα σε κάθε δηµοκρατικό καθεστώς. Στην Κύπρο έχουµε και το πρόσθετο κώλυµα τoυ µικρού µεγέθους της αγοράς, που καθιστά τα πάντα ιδιαιτέρως ευάλωτα και τους πάντες ιδιαιτέρως ευαίσθητους.

Οι λέξεις κλειδιά για την ανεξαρτησία τoυ Τύπου είναι «βιωσιµότητα» για τους επιχειρηµατίες των ΜΜΕ και «βιοπορισµός» για τους δηµοσιογράφους. Ως εκ τούτου, τα µεγάλα οικονοµικά συγκροτήµατα αλλά και το κράτος (η εκάστοτε κυβέρνηση διαχειρίζεται µεγάλα κονδύλια διαφόρων εκστρατειών ενηµέρωσης του κοινού), αν δεν βρίσκονται στο απυρόβλητο, τυγχάνουν ιδιαιτέρως ευνοϊκής µεταχείρισης από τον Τύπο. Μέσα από όλες αυτές τις συµπληγάδες υπάρχει όµως και αντικειµενική και ανεξάρτητη δηµοσιογραφία. Υπάρχει η δηµοσιογραφία που αν µη τι άλλο προσπαθεί να θέσει τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων, να ελέγξει τις εξουσίες και να υπηρετήσει τους εξουσιαζόµενους από αυτές.

 

 

Οι καιροί αλλάζουν, µαζί τους και το λειτούργηµα του δηµοσιογράφου. Ωστόσο η νοµοθεσία για τον Τύπο παραµένει αναχρονιστική. Γνωρίζουµε ότι η ΕΣΚ έχει προβεί σε αρκετά διαβήµατα προς την εκτελεστική εξουσία χωρίς την ανάλογη ανταπόκριση. Τι είναι αυτό που ζητάτε να αλλάξει;

Αρκεί να σας όπως ότι ο εκσυγχρονισµός της νοµοθεσίας περί Τύπου εκκρεµεί από τη δεκαετία του ’90 του περασµένου αιώνα! Την τελευταία δεκαετία οι εµπλεκόµενοι φορείς κλήθηκαν και συζήτησαν πέντε διαφορετικά κυβερνητικά νοµοσχέδια για τον εκσυγχρονισµό και την εναρµόνιση της συναφούς νοµοθεσίας µε τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Πλην όµως ουδέποτε οδηγήθηκε το όλο θέµα ενώπιον της Βουλής.

Υπάρχουν κραυγαλέες ελλείψεις στο υφιστάµενο νοµοθετικό πλαίσιο, αλλά και αναχρονιστικές διατάξεις που µας εκθέτουν διεθνώς. Για παράδειγµα, δεν υπάρχει νοµοθετική πρόνοια για τη λειτουργία του διαδικτυακού Τύπου. Επίσης, εκδίδει δηµοσιογραφικές ταυτότητες µια κρατική υπηρεσία όπως είναι το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, κάτι που δεν ισχύει σε καµιά άλλη ευρωπαϊκή χωρά. Πρόκειται για ένα αποικιοκρατικό κατάλοιπο που διευκολύνει όσους εργοδότες θέλουν να παρακάµψουν την Ένωση Συντακτών.

 

 

Στο θέµα αυτό, της έκδοσης των δηµοσιογραφικών ταυτοτήτων, πού βρισκόµαστε σήµερα;

Επί του θέµατος έχουµε επισήµως επανειληµµένες ρητές διαβεβαιώσεις τόσο του Προέδρου της ∆ηµοκρατίας όσο και του αρµόδιου Υπουργού Εσωτερικών, ότι η έκδοση δηµοσιογραφικής ταυτότητας είναι δικαιοδοσία που θα εκχωρηθεί εξ ολοκλήρου στην Ένωση Συντακτών. Της αρµοδιότητας αυτής θέλει να αποποιηθεί και το Γ.Τ.Π., µε τη νέα διεύθυνση του οποίου έχουµε καλή συνεργασία.

Η όλη αντίδραση προέρχεται από µέρους του εργοδοτικού κόσµου, που προφανώς δεν θέλει µια συντεχνία µέσα στα πόδια του. Η ΕΣΚ όµως δεν είναι µόνο το µοναδικό και ανεξάρτητο συνδικαλιστικό όργανο των δηµοσιογράφων, είναι και ο µοναδικός επαγγελµατικός τους σύνδεσµος. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχουν δικαιολογίες.

 

 

Οι δηµοσιογράφοι πολλές φορές ασχολούνται µε τα προβλήµατα διάφορων επαγγελµατικών κλάδων, ωστόσο σπάνια προβάλλουν τα δικά τους. Ποια θα κατατάσσατε ως βασικότερα;

Εδώ έγκειται και η µεγάλη παραδοξότητα. Ως δηµοσιογράφοι γράφουµε για τα εργασιακά προβλήµατα και τα εργατικά αιτήµατα όλων των εργαζοµένων πλην ηµών των ιδίων.

Η αγορά της µισθωτής εργασίας στο σύνολό της δέχεται τεράστια πλήγµατα. Και οι δηµοσιογράφοι δεν αποτελούν εξαίρεση. Έχουµε χρόνια άνεργους συναδέλφους, υποαπασχολουµένους και ετεροαπασχολούµενους. Έχουµε δηµοσιογράφους που µετατάχθηκαν µονοµερώς από το καθεστώς της πλήρους απασχόλησης σε καθεστώς συνεργάτη µε πολύ λιγότερα λεφτά. Έχουµε φοιτητές δηµοσιογραφίας που εργοδοτούνται ως συνεργάτες αλλά εργάζονται πλήρες ωράριο µε πενταροδεκάρες.

∆υστυχώς, ο βαθµός συνδικαλιστικής συσπείρωσης έχει µειωθεί δραστικά και στον κλάδο µας. Αυτό περιορίζει και τις δυνατότητες της ΕΣΚ. Επί τούτου το Υπουργείο Εργασίας θα µπορούσε να είναι πιο υποβοηθητικό προς τη συνδικαλιστική πλευρά.

 

 

Σύντοµα θα πραγµατοποιηθούν εκλογές για την ανάδειξη νέου ∆ιοικητικού Συµβουλίου της Ένωσης Συντακτών. Έχετε εκφράσει ενδιαφέρον για επαναδιεκδίκηση της προεδρίας. Ποιες είναι οι προτεραιότητές σας για την επόµενη τριετία;

Είµαι στην προεδρία της ΕΣΚ για δεύτερη τριετή θητεία και επαναδιεκδικώ για τρίτη και τελευταία θητεία. Θεωρώ ότι εννιά χρόνια είναι υπεραρκετά για να υπηρετήσει κάποιος σε τέτοιο πόστο και να παραµείνει µέχρι τέλους αποδοτικός.

∆υστυχώς, οι αντικειµενικές συγκυρίες της συνεχιζόµενης οικονοµικής κρίσης, της κρίσης στον έντυπο Τύπο, αλλά και η πρωτοφανής πανδηµία δεν µας άφησαν περιθώρια και τη δυνατότητα να επιτελέσουµε το έργο που φιλοδοξούσαµε. Χρειαζόµαστε ακόµα µια θητεία για να είναι απτό και ουσιαστικό το αποτέλεσµα.

Οι στόχοι µας στην επόµενη περίοδο συνοψίζονται στα εξής: α) Ολοκλήρωση, εκσυγχρονισµός και ψήφιση του θεσµικού πλαισίου που διέπει τα του Τύπου, β) κατοχύρωση του δηµοσιογραφικού επαγγέλµατος και γ) επαναφορά της συλλογικής σύµβασης σε όλες τις επιχειρήσεις ΜΜΕ.

 

 

Και κάτι τελευταίο… Εκτός από δηµοσιογράφος, είστε ποιητής και κριτικός. Υπό αυτή σας την ιδιότητα πώς αξιολογείτε την πορεία της κυπριακής ποίησης;

Η ποίηση είναι ένας από τους ελάχιστους τοµείς στη δηµόσια σφαίρα του τόπου µας όπου συνεχίζει να παρατηρείται πραγµατική ανάπτυξη. Η κυπριακή ποίηση θάλλει. Η ποίησή µας γίνεται ολοένα και πιο πλουραλιστική και πιο σύγχρονη τόσο θεµατολογικά όσο και υφολογικά, µορφικά και γλωσσικά. Η πανσπερµία των επιρροών που δέχεται η κυπριακή ποίηση διευρύνεται συνεχώς.

Οι νεότερες γενιές των Κυπρίων ποιητών είναι πιο εύτολµες, πιο πλουραλιστικές, πιο πειραµατικές, λιγότερο εσωστρεφείς και µονοθεµατικές. Πιστεύω ακράδαντα στο ευοίωνο µέλλον της κυπριακής ποίησης.

 

Η υφιστάµενη κατάσταση του εργασιακού µεσαίωνα δεν µπορεί να συνεχιστεί άλλο

Η συλλογική σύµβαση στον κλάδο έληξε εδώ και χρόνια χωρίς να ανανεωθεί. Αυτά που εφαρµόζονται τώρα είναι απελπιστικά λίγα, µε τους εργοδότες να αµφισβητούν ακόµα και την υπόσταση της συντεχνίας. Πώς αντιδρά ή πώς προτίθεται να αντιδράσει η ΕΣΚ;

∆ιεκδικούµε επαναδιαπραγµάτευση της συλλογικής µας σύµβασης, η οποία παραµένει ανενεργή από το 2010, εδώ και πολλά χρόνια. Την πρώτη περίοδο, ειδικά από το 2013 και µετά, όντως δεν υπήρχε πρόσφορο έδαφος για κάτι τέτοιο. Την τελευταία τριετία όµως η επαναδιαπραγµάτευση έπρεπε να είχε ήδη αρχίσει. Και δεν άρχισε µε αποκλειστική ευθύνη του Συνδέσµου Εκδοτών, κατ’ επέκταση και της ΟΕΒ, που συνεχώς υπεκφεύγουν και ακολουθούν παρελκυστική πολιτική εξαγοράζοντας χρόνο. Στο παρόν στάδιο έγινε, ύστερα από πολλή προσπάθεια, µια συνάντηση σε επίπεδο ηγεσίας ΕΣΚ και Συνδέσµου Εκδοτών και ευελπιστούµε ότι µετά τις προεδρικές εκλογές θα µας δοθεί η δυνατότητα να συναντηθούµε και σε επίπεδο συλλογικών οργάνων των δυο φορέων, του εργοδοτικού και του συνδικαλιστικού.

Αν µη τι άλλο, έχουµε χρέος αµφότερες οι πλευρές να οδηγηθούµε σε ένα πλαίσιο συµφωνίας που να διαλαµβάνει όλα όσα προνοούνται από τη συναφή εργατική νοµοθεσία, να διασφαλίζει µια στοιχειώδη προοπτική ανέλιξης για τους δηµοσιογράφους και συνάµα να αποτελεί και εχέγγυο για την εργατική ειρήνη στον κλάδο µας. Το όφελος θα είναι αµοιβαίο και πολλαπλό. Η υφιστάµενη κατάσταση της εργασιακής ζούγκλας και του εργασιακού µεσαίωνα δεν µπορεί να συνεχίζεται άλλο.

Πρέπει να δοθεί ένα τέλος. Και είναι καλό να δοθεί µε τον πλέον ανώδυνο τρόπο, που είναι ο διάλογος. ∆ιότι το όλο ζήτηµα µπορεί να επιλυθεί και µε άλλον τρόπο, δυναµικό. Ο κόµπος έχει προ πολλού φτάσει στο χτένι. Και δεν είναι λίγες οι µονοµερείς και αυθαίρετες ενέργειες της εργοδοτικής πλευράς που βιώσαµε όλο αυτό το διάστηµα. Κάποτε πρέπει να τελειώσουµε µε αυτή την καθόλα απαράδεκτη και άδικη κατάσταση. Φρονούµε ακράδαντα ότι έφτασε ο καιρός.

 

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy