Τα δύσκολα επόμενα βήματα στην προσέγγιση ΗΠΑ-Κούβας

Η απόφαση των Μπαράκ Ομπάμα και Ραούλ Κάστρο να αποκαταστήσουν τις διπλωματικές τους σχέσεις, είναι χωρίς αμφιβολία ιστορική, όμως ο δρόμος μέχρι την πλήρη αποκατάσταση και κυρίως την άρση του εμπάργκο είναι μακρύς και δύσκολος. Ιδίως αν αναλογιστεί κανείς ότι το Κογκρέσο ελέγχεται από τους Ρεπουμπλικάνους και ο Λευκός Οίκος θα αποκτήσει νέο ένοικο το 2016.

Για την ιστορία, το εμπάργκο επιβλήθηκε στην Κούβα επί προεδρίας Αϊζενχάουερ, το 1960. Ήρθε ως απάντηση στην απόφαση του Φιντέλ Κάστρο να εθνικοποιήσει τα αμερικανικά συμφέροντα στην Κούβα.

Αρχικά το εμπάργκο δεν περιλάμβανε τρόφιμα και φαρμακευτικό υλικό, όμως το 1961, μέρες προτού αναλάβει ο νέος πρόεδρος Τζον Κένεντι, ο Αϊζενχάουερ αποφάσισε να διακόψει και τις διπλωματικές σχέσεις.

Το 1962, ο Κένεντι επέβαλε ακόμα αυστηρότερους όρους. Ουσιαστικά επρόκειτο πλέον για ολικό εμπάργκο, δεδομένης και της εχθρότητας μεταξύ ΗΠΑ-ΕΣΣΔ.

Το 1982 ο τότε πρόεδρος Ρίγκαν προχώρησε ένα βήμα παραπέρα: η Κούβα μπήκε στη λίστα των χωρών, που -κατά τις ΗΠΑ- στηρίζουν την τρομοκρατία.

Η κίνηση Ομπάμα σημαίνει καταρχήν ότι η Κούβα θα βγει από τη συγκεκριμένη λίστα, όπου παραμένουν το Ιράν, η Συρία και το Σουδάν.

Κατά τα άλλα, το εμπάργκο -όπως σημειώνει η ισπανική εφημερίδα El Pais- είναι «δεμένο» με σειρά νόμων που μόνο το Κογκρέσο μπορεί να «λύσει».

Με δεδομένο ότι από τον Ιανουάριο, οι Ρεπουμπλικάνοι θα ελέγχουν πλήρως και τα δύο Σώματα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι μέχρι τις επόμενες εκλογές (τις προεδρικές του 2016 και την ανάληψη της προεδρίας τον Ιανουάριο του 2017 από έναν νέο πρόεδρο), τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει σε αυτό το πεδίο.

Και μπορεί ο Ομπάμα να ζήτησε «ειλικρινή και τίμιο διάλογο» στο Καπιτώλιο για το θέμα της Κούβας, όμως δύσκολα θα βρει συμμάχους σε αυτόν τον διάλογο. Ήδη, για τους Ρεπουμπλικάνους αποτελεί «κόκκινο πανί»: από τη μία το πρόγραμμα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης Obamacare και από την άλλη η πρόσφατη νομοθεσία για την νομιμοποίηση εκατομμυρίων μεταναστών…

Επιπλέον υπάρχει ένα ακόμα εμπόδιο, που φέρει την υπογραφή ενός ομοϊδεάτη του Ομπάμα: ο νόμος Χελμς/Μπάρτον, ο οποίος ψηφίστηκε το 1996 από τον Μπιλ Κλίντον. Ο νόμος προβλέπει ποινικές κυρώσεις σε όσες επιχειρήσεις ή φυσικά πρόσωπα κάνουν μπίζνες στην Αβάνα επί αμερικανικών (προ Κάστρο) συμφερόντων.

Παράλληλα, ξεκαθαρίζει ότι το εμπάργκο δεν μπορεί να αρθεί αν προηγουμένως δεν γίνουν στην Κούβα αυθεντικά βήματα εκδημοκρατισμού χωρίς μάλιστα αυτά τα βήματα να περιλαμβάνουν τους αδελφούς Κάστρο.

Τι μπορεί να κάνει ο Ομπάμα; Λίγα πράγματα ουσιαστικά, όπως εκτιμούν πολιτικοί παρατηρητές. Για να σταματήσει το εμπάργκο ή να επαναληφθούν οι πτήσεις, πρέπει να περάσει από το Κογκρέσο…

Πάντως, ο νυν πρόεδρος είχε κάνει κάποιες κινήσεις προσέγγισης, τόσο το 2009 όσο και το 2011. Όμως όλα «πάγωσαν» όταν στα τέλη του 2009 συνελήφθη ο Άλαν Γκρος στην Αβάνα.

in.gr