Τα κονδύλια για τον Πολιτισµό πρέπει να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες

Συνεχίζουν να βρίσκονται στο περιθώριο οι πολιτιστικοί δηµιουργοί

 

Της Ελένης Κωνσταντίνου

 

Ο Πολιτισµός µάς δίνει δύναµη, κουράγιο, ανάταση, ελπίδα, όταν τα χρειαζόµαστε. Πίσω όµως από κάθε θεατρική παράσταση, κάθε συναυλία, κάθε έκθεση βρίσκονται χιλιάδες εργαζόµενοι που βάζουν χρόνο, κόπο και ψυχή…

Οι εργαζόµενοι στον Πολιτισµό δεν έχουν ανάγκη µόνο το χειροκρότηµα. Είναι ευθύνη του κράτους και της κοινωνίας η στήριξη του Πολιτισµού και των ανθρώπων του για να µπορούν να ζουν µε αξιοπρέπεια και να δηµιουργούν. ∆υστυχώς, τα ζητήµατα που αντιµετωπίζουν είναι αρκετά και αφορούν την ανεργία, την εργασιακή ανασφάλεια, την ανυπαρξία συλλογικών συµβάσεων και επαγγελµατικής κατοχύρωσης, την απουσία επαρκών συντάξεων.

Οι καλλιτέχνες πολλές φορές νιώθουν πως βρίσκονται στο περιθώριο. Η πρόσφατη απόφαση του Υφυπουργείου Πολιτισµού να αναθεωρήσει το θεσµό των «Κυπρίων» φανερώνει µεταξύ άλλων µιαν άλλη φιλοσοφία σε σχέση µε τη διοργάνωση και στήριξη φεστιβάλ τεχνών.

Αντί να αυξηθούν τα κονδύλια για τον Πολιτισµό ώστε να µπορούν να στηριχθούν περισσότεροι δηµιουργοί στην παρουσίαση της νέας αυτής πολιτικής είχε αναφερθεί µεταξύ άλλων πως η βάση εφαρµογής του Προγράµµατος είναι ανταγωνιστική, αφού «δεδοµένων των περιορισµένων οικονοµικών πόρων που µπορούν να διατεθούν για την εφαρµογή του Προγράµµατος, η διαχείριση και διανοµή των πόρων χρηµατοδότησης των φεστιβάλ θα διέπεται από την αρχή της ανταγωνιστικότητας και τον κανόνα της διαθεσιµότητας των οικονοµικών πόρων».

Παρόµοια ήταν και η αντίληψη που ίσχυσε κατά την πρόσφατη κατανοµή κονδυλίων από το πρόγραµµα Θυµέλη που στηρίζει τα θέατρα. Αυτή η οικονοµίστικη αντίληψη, όµως, θα φέρει το µαρασµό του Πολιτισµού, όχι την ανάπτυξή του.

 

Απαξίωση του Πολιτισµού  

Ο Πολιτισµός αποτελεί ένα σηµαντικό τοµέα σε κάθε κοινωνία και κατά συνέπεια στη ζωή του κάθε ανθρώπου. Mέσα από τον Πολιτισµό διαµορφώνονται τα αισθητικά κριτήρια κάθε λαού, τα πρότυπα, αλλά και οι αξίες του.

Aκριβώς αυτό που χρειάζεται η δική µας κοινωνία είναι η ανάγκη για πολιτιστικές αξίες που θα δίνουν τη δύναµη στον άνθρωπο-καλλιτέχνη να προχωράει µπροστά.

Η εµπορευµατοποίηση της Τέχνης, ο καταναλωτισµός, η καταστροφή πολιτιστικών µνηµείων που φέρνει η φθορά του χρόνου λόγω της παρατεταµένης στασιµότητας στο Κυπριακό, η υποβάθµιση γενικότερα του τοµέα αυτού από την Πολιτεία είναι µερικοί από τους παράγοντες που φανερώνουν ότι η κυπριακή κοινωνία, η δική µας κοινωνία, χρειάζεται µια σωστή πολιτιστική πολιτική.

Η παρούσα κυβέρνηση σε ό,τι αφορά τον τοµέα του Πολιτισµού έχει πράξει λίγα και αρκετά από αυτά όχι µε θετικό πρόσηµο.

Να θυµηθούµε µόνο τι είχε γίνει µε τα τιµητικά επιδόµατα, ή πιο πρόσφατα µε τη στήριξη εν καιρώ πανδηµίας; Οι άνθρωποι του Πολιτισµού αφέθηκαν αβοήθητοι στις µοίρες τους πληρώνοντας τις επιπτώσεις από την πανδηµία που ήρθε ως συνέχεια των µεγάλων προβληµάτων που δηµιουργήθηκαν εξαιτίας της οικονοµικής κρίσης των προηγούµενων χρόνων.

Η κρίση και οι πολιτικές λιτότητας µε τις οποίες επιχειρήθηκε να αντιµετωπιστεί επηρέασαν αρνητικά την πολιτιστική δηµιουργία, επιδεινώνοντας την ήδη επισφαλή εργασιακή θέση των καλλιτεχνών-δηµιουργών και ευρύτερα των απασχολούµενων στο χώρο του Πολιτισµού.

Πέρα από τις συγκεκριµένες πτυχές, δεν µπορούµε να αγνοήσουµε και τη γενικότερη απαξίωση που βίωσαν από την κυβέρνηση. Είδαµε περιπτώσεις λογοκρισίας και προσπάθειες φίµωσης και στοχοποίησης καλλιτεχνών για τα έργα τους, που πολλές φορές θύµιζαν µεσαιωνικές πρακτικές. Οι πειθαρχικές έρευνες εναντίον εικαστικού, η ακύρωση θεατρικών παραστάσεων λόγω «ακατάλληλων» σκηνών, η λογοκρισία σε θεατρικά έργα λόγω «ακατάλληλων» φράσεων, το «κόψιµο» κινηµατογραφικών ταινιών είναι µερικά µόνο παραδείγµατα.

Στα θετικά καταγράφεται η δηµιουργία του Υφυπουργείου Πολιτισµού, ωστόσο αυτό από µόνο του δεν µπορεί να κάνει θαύµατα, αφού αναγκαίες είναι οι πολιτικές και η αύξηση των κονδυλίων.

Άλλωστε αυτό φάνηκε και πρόσφατα αφού µε τις επιχορηγήσεις του Θυµέλη πολλές είναι οι θεατρικές οµάδες που δεν έλαβαν καµία στήριξη ή άλλες που «φωνάζουν», γιατί δεν έλαβαν ικανοποιητική στήριξη.

 

Κώστας Κώστα: Επιχειρείται, απλώς, το µοίρασµα της υφιστάµενης πίτας σε περισσότερους φορείς  

Αναγκαία είναι η αύξηση των κονδυλίων που αφορούν στον Πολιτισµό, επισηµαίνει ο επικεφαλής του Γραφείου Πολιτισµού του ΑΚΕΛ Κώστας Κώστα.

Με αφορµή τις αλλαγές που έχουν ανακοινωθεί και καταργούν στην ουσία το ∆ιεθνές Φεστιβάλ ΚΥΠΡΙΑ και την ανακοίνωση από πλευράς Υφυπουργείου Πολιτισµού ενός νέου προγράµµατος µε τον τίτλο «ΚΥΠΡΙΑ – Χορηγικό Πρόγραµµα Φεστιβάλ Τεχνών», ο Κώστας Κώστα σηµειώνει πως η απόφαση αυτή λήφθηκε χωρίς να προηγηθεί οποιαδήποτε διαβούλευση είτε µε ενδιαφερόµενους φορείς είτε µε κόµµατα που απέδειξαν την έγνοια τους για τον Πολιτισµό.

«Η απόφαση αυτή έρχεται να επιβεβαιώσει τη θέση του ΑΚΕΛ για θεσµική κατοχύρωση της συµµετοχής των φορέων Πολιτισµού στη λήψη αποφάσεων, κάτι που θέσαµε κατά τη συζήτηση του νοµοσχεδίου για το υπό ίδρυση Υφυπουργείο Πολιτισµού. ∆υστυχώς απορρίφθηκε τότε και από την πλειοψηφία των κοµµάτων και από την κυβέρνηση.

Κατανοούµε την ανάγκη ενίσχυσης άλλων φεστιβάλ, περιφερειακών, καινοτόµων και άλλων και ασφαλώς πρέπει αυτά τα φεστιβάλ να βρει τρόπο η Πολιτεία να τα ενισχύσει, αλλά αυτό δεν µπορεί να γίνει ακυρώνοντας ένα θεσµό που, όπως λέει και το ίδιο το Υφυπουργείο, σηµείωσε µεγάλη επιτυχία για 30 χρόνια.

Ως ΑΚΕΛ, εάν δεχόµασταν πρόσκληση να το συζητήσουµε, θα καταθέταµε τις δικές µας προτάσεις για ενίσχυση του θεσµού. Αποτελούσε το µοναδικό φεστιβάλ του κράτους, προσφέροντας παραστάσεις ποιοτικές µε χαµηλό αντίτιµο δίνοντας την ευκαιρία σε όλο και περισσότερο κόσµο να τις παρακολουθήσει. ∆υστυχώς, για ακόµη µια φορά αντί τα κονδύλια να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες επιχειρείται το µοίρασµα της υφιστάµενης πίτας σε περισσότερους φορείς. Ο προϋπολογισµός του Υφυπουργείου Πολιτισµού δεν έχει διαφοροποιηθεί αισθητά σε σχέση µε προηγούµενα χρόνια, αν και γνωρίζουµε τις ανάγκες»

Ο Κώστας Κώστα αναφέρθηκε και στην περίπτωση των χορηγιών για τα θέατρα, όπου και εκεί πολλές οµάδες δεν πήραν καµία χορηγιά µέσω του προγράµµατος Θυµέλη, που βρίσκεται και αυτό πλέον κάτω από τη στέγη του Υφυπουργείου Πολιτισµού.

 

Βαλεντίνα Σοφοκλέους: Καθηλωµένα τα κονδύλια για το Θέατρο  

Καθηλωµένα παραµένουν τα κονδύλια για το θέατρο, παραγνωρίζοντας τα προβλήµατα που συσσώρευσαν οι απανωτές κρίσεις και παρά το γεγονός ότι ο τοµέας του Θεάτρου στην Κύπρο είναι ένας έντονα αναπτυσσόµενος τοµέας που απασχολεί επαγγελµατικά και ερασιτεχνικά εκατοντάδες δηµιουργούς πολλών ειδικοτήτων.

Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Θεάτρου Ροή, που δεν έλαβε καµία στήριξη, Βαλεντίνα Σοφοκλέους, επεσήµανε µιλώντας στη «Χαραυγή» πως θα πρέπει αρχικά να αυξηθεί το κονδύλι που δίνεται για τον θεατρικό πολιτισµό, ώστε να µπορέσουν να επιχορηγηθούν και να λειτουργήσουν περισσότερες θεατρικές οµάδες. Σηµείωσε, ταυτόχρονα, ότι χρειάζεται αλληλεγγύη µεταξύ των θεατρικών οµάδων για να διεκδικούν πιο αποτελεσµατικά, να πετύχουν τους στόχους τους και να αναβαθµίσουν τη δουλειά τους.

Όπως επεσήµανε, είναι πολλές οι θυσίες που γίνονται από τους ανθρώπους του Πολιτισµού και αυτό θα πρέπει να αναγνωριστεί επιτέλους από την Πολιτεία. Αναφέρθηκε στις δυσκολίες, αλλά και στα κόστη για να µπορέσει να λειτουργήσει µια θεατρική οµάδα, ενώ πρόσθεσε πως εάν ο στόχος της Πολιτείας είναι να αναπτύξει το Θέατρο, τότε πρέπει να στηρίξει και τις µικρές και νεοσύστατες οµάδες, τους ανθρώπους που πασχίζουν να κρατήσουν το Θέατρο.

Ενδεικτικά, αναφέρθηκε και στη συµµετοχή του Θεάτρου Ροή στο 4ο ∆ιεθνές Θεατρικό Φεστιβάλ του Μάλτεπε στην Κωνσταντινούπολη µε το έργο του Α. Νικολαΐδη «Μαρία Καλλάς», για την οποία δεν έλαβε καµία κρατική βοήθεια.

H Bαλεντίνα Σοφοκλέους τονίζει ότι θα πρέπει να ενισχυθεί η χορηγία που δίνει το κράτος προς το Υφυπουργείο Πολιτισµού, ώστε να είναι πιο δίκαια και η στήριξη. Την ίδια ώρα, έθεσε και κάποια ερωτήµατα ως προς την ορθότητα των κριτηρίων που αφορούν τη διαδικασία.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy