Τα πειράματα του CERN ήρθαν και στην Κύπρο

Μέχρι τις 2 Ιουνίου το κοινό της Κύπρου θα έχει τη μοναδική ευκαιρία να μάθει για τα πειράματα που γίνονται στο μεγαλύτερο πειραματικό ερευνητικό κέντρο φυσικής στοιχειωδών σωματιδίων στον κόσμο, το CERN, μέσω μιας διαδραστικής έκθεσης που παρουσιάζεται στο πλαίσιο της Εβδομάδας Ερευνας και Καινοτομίας που διοργανώνει το Ιδρυμα Ερευνας και Καινοτομίας.

Ο Δρ. Βασίλης Τσάκαλος, Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ) δήλωσε ότι «αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να δείξουμε με χρήση πολυμέσων και με διαδραστικό τρόπο να εξηγήσουμε στο ευρύ κοινό με τρόπο διασκεδαστικό και κατανοητό τα πειράματα τα οποία γίνονται στο μεγαλύτερο πειραματικό ερευνητικό κέντρο στον κόσμο, το CERN, όπου προσπαθούμε να καταλάβουμε καλύτερα τους θεμελιώδεις νόμους της φυσικής καθώς επίσης και τη δημιουργία του σύμπαντος και τι συνέβη αμέσως μετά το Bing Bang”.

Εξήγησε ότι στην πραγματικότητα γίνεται μία προσομοίωση, μία αναπαράσταση, των επιταχυντών που υπάρχουν στο CERN οι οποίοι δημιουργούν συγκρούσεις μεταξύ πρωτονίων και ανάλυση των αποτελεσμάτων ακριβώς για να καταλάβουμε καλύτερα τι έγινε μετά το Bing Bang.

Η έκθεση θα φιλοξενείται στην Κύπρο μέχρι τις 2 Ιουνίου. Γίνεται σε συνεργασία με το CERN και εντάσσεται στο πλαίσιο της Εβδομάδας Έρευνας και Καινοτομίας που οργανώνει το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας σε συνεργασία με πολλά ακαδημαϊκά και ερευνητικά κέντρα της χώρας και έχει ως στόχο το να φέρει την επιστήμη, την έρευνα και την καινοτομία πιο κοντά στο ευρύ κοινό κάθε ηλικίας.

“Σας προσκαλούμε όλους να συμμετέχετε σε κάποια από τις δεκάδες εκδηλώσεις που οργανώνονται από το διάστημα από τις 25 Μαΐου μέχρι τις 2 Ιουνίου. Υπάρχει μεγάλη ανταπόκριση. Συγκεκριμένα, σ’ αυτό το πείραμα που παρουσιάζουμε εδώ, στη διαδραστική έκθεση CERN, υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη επισκεψιμότητα μέσα στο Σαββατοκύριακο και το ίδιο περιμένουμε να γίνει και το τελευταίο Σαββατοκύριακο που θα βρίσκεται εδώ το πείραμα. Επίσης, και στις υπόλοιπες εκδηλώσεις υπάρχουν πάρα πολλοί συμμετέχοντες κάθε ηλικίας», είπε ο Δρ Τσάκαλος.

Εξάλλου, ο Άγγελος Ντάντος, Επιστημονικός Λειτουργός Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας είπε ότι στο παιχνίδι που υπάρχει στην έκθεση CERN στο Nicosia Mall, το Proton Football όπως ονομάζεται, στην ουσία γίνεται μία διαδραστική απεικόνιση του τι ακριβώς συμβαίνει στο πείραμα, στον επιταχυντή του CERN.

“Δηλαδή, οι δύο παίκτες παίζουν το ρόλο του επιταχυντή, μπορούμε να δούμε τη δημιουργία των πρωτονίων και να προσομοιάσουμε τη σύγκρουση ανάλογα με την ενέργεια που θα δώσει ο κάθε παίκτης. Το αποτέλεσμα το βλέπουμε σε μία απεικόνιση του πειράματος Atlas το οποίο εστιάζεται στον έλεγχο της δημιουργίας του Mποζονίου Χιγκς”, είπε.

Το CERN, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών, είναι το μεγαλύτερο πειραματικό κέντρο ερευνών σωματιδιακής φυσικής στον κόσμο και η διαδραστική έκθεση, αποτελεί μία ιδιαίτερα ξεχωριστή εμπειρία. Στην έκθεση παρουσιάζεται με διασκεδαστικό και εύκολα κατανοητό τρόπο η ερευνητική δραστηριότητα που διεξάγεται στις υπόγειες εγκαταστάσεις του CERN. Η έκθεση φιλοξενείται στο Nicosia Mall από τις 25 Μαΐου μέχρι τις 2 Ιουνίου στο πλαίσιο της Εβδομάδας Έρευνας και Καινοτομίας. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να μπουν σε μια εικονική σήραγγα και με διαδραστικό τρόπο να κατανοήσουν τα πειράματα που γίνονται, να παίξουν, ακόμη και να βυθιστούν σε δύο διαφορετικά σύμπαντα μέσω σχετικής εφαρμογής.

Σημειώνεται ότι το CERN είναι το μεγαλύτερο πειραματικό ερευνητικό κέντρο φυσικής στοιχειωδών σωματιδίων στον κόσμο και βρίσκεται στα σύνορα Ελβετίας – Γαλλίας κοντά στην πόλη της Γενεύης.

Σήμερα το CERN αριθμεί 23 κράτη μέλη ενώ η Κύπρος και η Σλοβενία είναι συνεργαζόμενα κράτη σε καθεστώς ένταξης ενώ υπάρχουν συμφωνίες συνεργασίας με διάφορα άλλα κράτη.

Στις εγκαταστάσεις του CERN τα πειράματα που λαμβάνουν χώρα έχουν ως στόχο να δώσουν απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα της σωματιδιακής φυσικής, εξηγώντας το μυστήριο της δημιουργίας του σύμπαντος.

Στο επονομαζόμενο «πείραμα του αιώνα» γίνεται προσπάθεια προσομοίωσης των συνθηκών που υπήρξαν κατά το Bing Bang. Για το σκοπό αυτό μελετάται το τί ακριβώς συμβαίνει κατά την σύγκρουση στοιχειωδών σωματιδίων με μεγάλη ενέργεια ώστε να εξηγηθεί στην ουσία η μετατροπή της ενέργειας σε ύλη.

Προκειμένου να καταστεί αυτό δυνατό χρησιμοποιούνται πρωτόνια τα οποία παράγονται από αέριο υδρογόνο και στη συνέχεια εισέρχονται σε σειρά επιταχυντών οι οποίοι θα δώσουν την απαιτούμενη τεράστια ενέργεια που απαιτείται αυξάνοντας συνεχώς την ταχύτητα τους.

Ο τελικός επιταχυντής, ο οποίος έχει μήκος 27km και εκτείνεται στα δύο κράτη (Ελβετία – Γαλλία) δίνει την τελική ενέργεια των 7 Τev σε δύο αντίθετα κινούμενες δέσμες πρωτονίων οι οποίες συγκρούονται σε 4 επιλεγμένα σημεία κατά το μήκος του επιταχυντή. Τα 4 αυτά σημεία ονομάζονται «πειράματα» και στην πραγματικότητα είναι τεράστιοι αντιδραστήρες – ανιχνευτές όπου καταγράφονται τα αποτελέσματα των συγκρούσεων και παράγεται ο τεράστιος όγκος δεδομένων που επεξεργάζεται στη συνέχεια προκειμένου να ταυτοποιηθούν τα σωματίδια τα οποία παράγονται κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων. Οι συγκρούσεις λαμβάνουν χώρα ανά 25 nanoseconds παράγοντας δεδομένα όγκου 1 petabyte ανά δευτερόλεπτο.

Η συγκεκριμένη έκθεση έχει δημιουργηθεί από τα εργαστήρια multimedia του CERN και έχει ως στόχο να επικοινωνήσει στο κοινό το τι ακριβώς συμβαίνει κατά το πείραμα του αιώνα με έναν απλό, διασκεδαστικό και διαδραστικό τρόπο. Ταυτόχρονα περιλαμβάνει μια σειρά από videos τα οποία δίνουν πληροφορίες για το CERN, το πείραμα και τα επιμέρους τμήματα του επιταχυντή.