Το 2020 οι πολιτιστικοί και δημιουργικοί τομείς εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχασαν περισσότερο από το 30% του κύκλου εργασιών τους, συνολικού ύψους 199 δισεκατομμυρίων ευρώ, με τους τομείς της μουσικής και των τεχνών να υποφέρουν από απώλειες 75% και 90% αντίστοιχα. Ταυτόχρονα η πανδημία ανέδειξε τις διαφορές μεταξύ των κρατών-μελών στη μεταχείριση των εργαζομένων στον πολιτιστικό τομέα.
Η Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισμού του Ευρωκοινοβουλίου ανέλαβε την πρωτοβουλία για την ετοιμασία έκθεσης με θέμα την κατάσταση των καλλιτεχνών και την πολιτιστική ανάκαμψη της Ευρώπης, η οποία εγκρίθηκε στην πρόσφατη ολομέλεια.
Η ομάδα της Αριστεράς, στο επίπεδο της επιτροπής, επιχείρησε και πέτυχε να ενσωματώσει στην έκθεση αναφορές σχετικά με την:
– Κοινωνική ασφάλιση και τη δημιουργία ελάχιστου κοινού πλαισίου για τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα των καλλιτεχνών και των πολιτιστικών εργαζομένων.
– Ενίσχυση της διασυνοριακής κινητικότητας των καλλιτεχνών, με έμφαση σε ειδικά προγράμματα για νέους δημιουργούς και καλλιτέχνες καθώς και στην αμοιβαία αναγνώριση των πτυχίων καλλιτεχνικής εκπαίδευσης μεταξύ των κρατών-μελών.
– Αύξηση των εσόδων από πνευματικά δικαιώματα σε διαδικτυακές πλατφόρμες, καλώντας την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι το έργο των δημιουργών προστατεύεται από την εθνική νομοθεσία περί πνευματικών δικαιωμάτων.
– Υπεράσπιση της καλλιτεχνικής ελευθερίας και της ελευθερίας της έκφρασης σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ.
– Την ανάπτυξη επικαιροποιημένων στατιστικών για τον πολιτισμό, με σκοπό τη δημιουργία μιας μακροπρόθεσμης και βιώσιμης πολιτικής για τους πολιτιστικούς και δημιουργικούς τομείς.
Η τελική έκθεση προτείνει ένα κοινό ευρωπαϊκό πλαίσιο για τις συνθήκες εργασίας και ελάχιστα πρότυπα για όλες τις χώρες της ΕΕ, σεβόμενο πλήρως τις πολιτιστικές πολιτικές των κρατών-μελών. Η έκθεση ζητά καλύτερη συνεργασία και συντονισμό μεταξύ των κρατών-μελών για την παροχή πληροφοριών στους καλλιτέχνες που εργάζονται διασυνοριακά, ιδίως για την αποφυγή διπλής φορολογίας και γραφειοκρατικούς περιορισμούς. Ζητά επίσης να διερευνηθούν οι δυνατότητες αμοιβαίας αναγνώρισης της ιδιότητας του καλλιτέχνη, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι καλλιτέχνες μπορούν να επωφεληθούν από τα δικαιώματά τους που απορρέουν από το καθεστώς τους, ως καλλιτέχνη, σε ολόκληρη την Ένωση.
Στην έκθεση γίνονται αναφορές στους περιορισμούς που τυχαίνει η καλλιτεχνική έκφραση σε σχέση με θρησκευτικές αξίες, τονίζοντας την καλλιτεχνική ελευθερία. Επικρίνεται η αδικαιολόγητη κυβερνητική επιρροή στα μουσεία και τα καλλιτεχνικά ιδρύματα. Τονίζονται επίσης η στοχοποίηση καλλιτεχνών από την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ+ και οι προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν οι γυναίκες και οι καλλιτέχνες από μειονότητες, στοιχεία που υπονομεύουν την πολιτιστική πολυμορφία της Ευρώπης.
Για την Αριστερά είναι προβληματικός ο συσχετισμός του πολιτισμού με την επιχειρηματικότητα και τον ανταγωνισμό, όπως και η εμμονή σε χρηματοδότηση προγραμμάτων από την ΕΕ με αναφορές στον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής. Σε αυτή τη λογική κινείται και η επιμονή κυρίως από τη Δεξιά και τους φιλελεύθερους στην Ευρωβουλή στη χρησιμοποίηση του όρου «βιομηχανία» αντί για «τομείς» σε σχέση με την πολιτιστική δημιουργία.
Η έκθεση εγκρίθηκε με τεράστια πλειοψηφία 543 ευρωβουλευτών, παρά την προσπάθεια των Συντηρητικών την υστάτη να αλλάξουν τη φυσιογνωμία του κειμένου. Είναι σημαντικό ότι πλέον υπάρχει ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου που εστιάζει την προσοχή του στους καλλιτέχνες και τα δικαιώματά τους. Που αναδεικνύει και καταδικάζει τις παρενοχλήσεις, τη βία και την οποιασδήποτε μορφή κακοποίησης στο χώρο του Πολιτισμού και απαιτεί ξεκάθαρα τη λήψη μέτρων για καταπολέμηση αυτών των φαινομένων. Επίσης πολύ σημαντικό είναι ότι συμπεριλαμβάνει όλους ανεξαιρέτως τους εργαζομένους στον τομέα του Πολιτισμού και θίγει το θέμα της ίσης πρόσβασης σε κοινωνική ασφάλιση και δικαιώματα.
Εναπόκειται πλέον στην Κομισιόν και κυρίως στα κράτη-μέλη να θεσπίσουν τους νόμους και το πλαίσιο που θα διασφαλίζουν τα στοιχειώδη για τον καλλιτεχνικό κόσμο και την πολιτισμική δημιουργία.
Aκολουθήστε μας στο Google News
