Του Πιερή Πιερή*
∆ιανύουµε µια περίοδο όπου η αυξανόµενη χρήση της τεχνολογίας, η αυτοµατοποίηση και η ψηφιοποίηση σε πολλές περιπτώσεις αλλάζουν τη φύση της εργασίας, καταργούν θέσεις εργασίας και δηµιουργούν άλλες που απαιτούν νέες δεξιότητες. Στο πλαίσιο αυτό, σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις του Παγκόσµιου Οικονοµικού Φόρουµ µέχρι το 2025 αναµένεται να καταργηθούν 85 εκατοµµύρια θέσεις εργασίας και να δηµιουργηθούν 97 εκατοµµύρια νέες θέσεις.
To 2019 η ∆ιεθνής Οργάνωση Εργασίας είχε προτείνει την υιοθέτηση µιας ανθρωποκεντρικής ατζέντας που αποτελείται από τρεις πυλώνες δράσης: αύξηση των επενδύσεων στις ικανότητες των ανθρώπων, αύξηση των επενδύσεων στους θεσµούς της εργασίας και αύξηση των επενδύσεων σε αξιοπρεπή και βιώσιµη εργασία.
Το 2023 έχει ανακηρυχθεί από την ΕΕ ως Ευρωπαϊκό Έτος ∆εξιοτήτων, ώστε να δοθεί ώθηση στο στόχο για συµµετοχή του 60% των ενηλίκων στην κατάρτιση µέχρι το 2030. Στο ίδιο πλαίσιο, τον Ιούνιο του 2022 οι Υπουργοί Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων των κρατών-µελών εξέδωσαν σύσταση για την υποστήριξη των αναγκών κατάρτισης των ατόµων, µε στόχο την αύξηση των συµµετεχόντων στην εκπαίδευση και κατάρτιση ετησίως. Το Συµβούλιο συνιστά στα κράτη-µέλη να εξετάσουν το ενδεχόµενο δηµιουργίας ατοµικών λογαριασµών µάθησης σε εθνικό επίπεδο, µε στόχο να δοθεί η δυνατότητα σε άτοµα να συµµετάσχουν σε κατάρτιση που θα αξιοποιείται στην αγορά εργασίας και θα διευκολύνει την πρόσβαση ή την παραµονή τους στην αγορά εργασίας.
Ωστόσο η συνεχής και επιταχυνόµενη αντικατάσταση θέσεων εργασίας από τη χρήση νέων τεχνολογιών στην παραγωγική διαδικασία, η ανασφάλεια, η έλλειψη σταθερότητας στην εργασία και η ανεργία δεν θα πρέπει στην πράξη να µεταφέρεται ως πρόβληµα και ευθύνη αποκλειστικά στους εργαζόµενους. Η κατάρτιση δεν αποτελεί πανάκεια ούτε για την καταπολέµηση της ανεργίας ούτε για την άνοδο της παραγωγικότητας µιας χώρας.
Η αντιµετώπιση της ανεργίας και της χαµηλής παραγωγικότητας εξαρτάται από το είδος και την ποιότητα των παραγωγικών επενδύσεων στην οικονοµία και ιδιαίτερα των δηµοσίων επενδύσεων, οι οποίες θα δηµιουργούν ασφαλείς, µόνιµες και αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας. Το δικαίωµα στην κατάρτιση δεν µπορεί να υποκαθιστά, αλλά µόνο να υπηρετεί το δικαίωµα σε αξιοπρεπή εργασία.
Στον αντίποδα των νεοφιλελεύθερων πολιτικών της απορρύθµισης της αγοράς εργασίας και της επισφάλειας των εργαζοµένων βρίσκεται η ανάγκη για ενδυνάµωση των συλλογικών συµβάσεων, όπως είναι και ο στόχος της ΕΕ για κάλυψη στο 80% για όλους τους εργαζοµένους.
Στη χώρα µας η πανδηµία και οι οικονοµικές της επιπτώσεις έχουν αναδείξει την ανάγκη σχεδιασµού ενός νέου αναπτυξιακού µοντέλου, ώστε η οικονοµία να καταστεί πιο ανθεκτική. Ο σχεδιασµός θα πρέπει να προβλέπει δράσεις και µέτρα που θα θωρακίζουν την µε ρυθµισµένους όρους απασχόληση και όχι την προσφυγή στην εκµετάλλευση της φθηνής και αδήλωτης εργασίας.
Αναδείχθηκε ακόµη η ανάγκη για συνεχή αναβάθµιση των γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζοµένων, λαµβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις στη βάση ενός ολοκληρωµένου σχεδιασµού που θα θέτει στο επίκεντρο τον εργαζόµενο. Σ’ αυτή την κατεύθυνση εντάσσεται η κατάρτιση των εργαζοµένων για την απόκτηση Πρότυπων Επαγγελµατικών Προσόντων σε όλους τους κλάδους και την κατοχύρωσή τους µέσα από τις συλλογικές συµβάσεις.
Ταυτόχρονα µε την κατάρτιση των εργαζοµένων για την απόκτηση των Πρότυπων Επαγγελµατικών Προσόντων θα πρέπει να δροµολογηθεί ως προ-απαιτούµενο και η κατάρτιση σε θέµατα ασφάλειας και υγείας σε τοµείς όπως είναι η οικοδοµική βιοµηχανία.
Τέλος, η εισαγωγή της ψηφιακής τεχνολογίας και οι εξελίξεις γενικότερα έχουν αναδείξει τη σηµασία µιας πιο αποτελεσµατικής διασύνδεσης της εκπαίδευσης και κατάρτισης µε την αγορά εργασίας, όπως και η διεύρυνση των δυνατοτήτων του επαγγελµατικού προσανατολισµού των νέων.
* Γραµµατέας ∆ιεθνών Σχέσεων ΠΕΟ
Aκολουθήστε μας στο Google News
