Τελευταίο αντίο στον μεγάλο Θάνο Μικρούτσικο

Χόρεψε στο φτερό του καρχαρία… Το έργο του θα συνοδεύει τους λαϊκούς αγώνες

Αισθήματα βαθιάς συγκίνησης και θλίψης, αλλά και εκφράσεις ευγνωμοσύνης και αγάπης, έχει προκαλέσει η είδηση της απώλειας του μεγάλου μουσικοσυνθέτη Θάνου Μικρούτσικου. Καθώς το έργο του, τα τραγούδια του, έχουν στιγματίσει τον ελληνικό πολιτισμό, έχουν ανδρώσει ολόκληρες γενιές και έχουν συντροφεύσει μεγάλους κοινωνικούς αγώνες, η συγκίνηση αλλά και το ευχαριστώ εύλογα κατακλύζουν τις σκέψεις στο άκουσμα του θανάτου του.

Ο Θάνος Μικρούτσικος άφησε την τελευταία του πνοή το Σάββατο 28 Δεκέμβρη 2019, στο νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν τις τελευταίες βδομάδες δίνοντας παλικαρίσια μάχη με τον καρκίνο. Η ασθένεια τον ταλαιπωρούσε τα τελευταία δύο τουλάχιστον χρόνια, ωστόσο ο ίδιος δεν σταμάτησε να είναι ενεργός, τόσο στα πολιτιστικά όσο και στα κοινωνικά δρώμενα. Στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ τον Σεπτέμβρη πραγματοποίησε την τελευταία του συναυλία, ενώ στην Κύπρο είπε αντίο τον Οκτώβριο του 2018 στη συναυλία που του αφιέρωσε το ΑΚΕΛ.
Σήμερα, Δευτέρα 30 Δεκέμβρη, γνωστοί αλλά και άγνωστοι, τους οποίους το έργο του Θάνου Μικρούτσικου έχει αγγίξει τη ζωή, αναμένεται να πουν το τελευταίο αντίο στον μουσικοσυνθέτη, καθώς η κηδεία του θα τελεστεί στις 14:30 στο Α’ Νεκροταφείο Αθήνας. Η κηδεία θα είναι πολιτική, ενώ η σορός θα εκτίθεται από τις 10.30 π.μ. στην αίθουσα τελετών για τον τελευταίο αποχαιρετισμό. Η κηδεία θα τελεστεί δημοσία δαπάνη. Αντί για στεφάνια, η οικογένεια παρακαλεί να διατεθούν τα χρήματα για τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα της Μόριας στο λογαριασμό GR 07017 1355 0006 3551 3856 0788 – Τράπεζα Πειραιώς.

Ο Θ. Μικρούτσικος ήταν παντρεμένος με τη Μαρία Παπαγιάννη και ήταν πατέρας τεσσάρων παιδιών. «Επιτρέψτε μου να σας πως, παρότι πορεύομαι με την πλάτη στον τοίχο, είμαι ένας απόλυτα ευτυχισμένος άνθρωπος. Είναι αφενός η μουσική μου και κυρίως ο κόσμος που με αγκάλιασε με τέτοια αγάπη, τέτοιο πάθος και μου αναπτερώνει κάθε λεπτό το ηθικό, αλλά είναι και οι πέντε δικοί μου άνθρωποι», ήταν το μήνυμα που έστειλε σε βράβευσή του για τη συνολική προσφορά του στη μουσική στις 10 Δεκέμβρη 2019 στο Μουσείο Μπενάκη.

Μελοποιώντας ποίηση

Ο Θάνος Μικρούτσικος γεννήθηκε στην Πάτρα το 1947. Ξεκίνησε τις μουσικές σπουδές του σε μικρή ηλικία στη Φιλαρμονική Εταιρεία Πατρών και στο Ελληνικό Ωδείο (πιάνο, θεωρία, αρμονία). Σπούδασε Μαθηματικά στο Μαθηματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ παράλληλα μελέτησε αρμονία, αντίστιξη, φούγκα και σύνθεση με τον καθηγητή – συνθέτη Γ. Α. Παπαϊωάννου. Βασικό θέμα που απασχολούσε τον Θάνο Μικρούτσικο, από την αρχή κιόλας της συνθετικής του διαδρομής, ήταν η μελοποίηση της ποίησης. Ηθικός αυτουργός ο πατέρας του, «κρατώντας με στην αγκαλιά του, από τα 5 μου χρόνια, μου διάβαζε ποιήματα σχεδόν κάθε βράδυ», ανέφερε ο ίδιος.

Μέσα από τα τραγούδια του κατάφερε και έβαλε στο στόμα των ανθρώπων λόγια των Ναζίμ Χικμέτ, Γιάννη Ρίτσου, Βλαδίμηρου Μαγιακόφσκι, Μάνου Ελευθερίου, Μπέρτολτ Μπρεχτ, Άλκη Αλκαίου, Μανόλη Αναγνωστάκη, Φώντα Λάδη, Νίκου Καββαδία, Μιχάλη Γκανά, Κώστα Παπαγεωργίου, Κώστα Τριπολίτη, Λίνας Νικολακοπούλου, Κώστα Λαχά, Γιώργου Κακουλίδη, Χριστόφορου Λιοντάκη, Οδυσσέα Ιωάννου και πολλών ακόμα. Πολλοί είναι και οι ξένοι ποιητές που είχε μελοποιήσει. Άλλωστε, η μελοποίηση του Θ. Μικρούτσικου είναι αυτή που επέτρεψε να κατανοηθούν τα «κρυμμένα» της ποίησης του Καββαδία, που μέχρι τότε θεωρούνταν «ελάσσων» ποιητής.

Συνεργάστηκε με πολλούς Έλληνες και ξένους σκηνοθέτες, γράφοντας μουσική για δεκάδες θεατρικά έργα, τα οποία έχουν παρουσιαστεί σε ολόκληρο τον κόσμο. Τεράστια ήταν και η παρουσία του στη δισκογραφία. Έδωσε εκατοντάδες συναυλίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και έχει συμμετάσχει ή έχουν παιχτεί έργα του σε πολλά διεθνή φεστιβάλ μουσικής.

«Αποχαιρετούμε τον ακριβό μας Θάνο»

«Με άφατη θλίψη και βαθιά συγκίνηση αποχαιρετούμε έναν σπουδαίο άνθρωπο, τον ακριβό μας Θάνο Μικρούτσικο», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το Γραφείο Τύπου της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ.

Το ΚΚΕ αναφέρει για το έργο του πως, αν και βαθύ, προωθημένο και απαιτητικό, κάποτε παράξενο και πρωτόγνωρο, είναι έργο γνήσια λαϊκό. «Όχι μόνο γιατί το περιεχόμενό του ανταποκρίνεται στα λαϊκά συμφέροντα, αλλά και γιατί σέβεται και εξυψώνει τους ανθρώπους του λαού, αντί να τους κρίνει “αφ’ υψηλού”, ως ανίκανους τάχα να συλλάβουν το νόημα της μεγάλης τέχνης», συνεχίζει η ανακοίνωση. «Κι όμως, η αλήθεια είναι πως τον νίκησες το θάνατο, τους “ξεγέλασες τους ουρανούς”. (..)Το έργο σου εκφράζει την ουσία όχι μόνο μιας περιόδου, αλλά μιας ολόκληρης ιστορικής εποχής. Άχρονο, άτοπο, ανεξάντλητο, αθάνατο, όπως αθάνατος Θάνο είσαι κι εσύ», καταλήγει το ΚΚΕ.

Σε δικό του μήνυμα το Κεντρικό Συμβούλιο της ΚΝΕ τονίζει πως από το 1977, που πρώτη φορά συμμετείχε στο Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή, ως μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής του, μέχρι τις πρόσφατες συγκλονιστικές συμμετοχές του στο Φεστιβάλ, που όλοι περιμέναμε με μεγάλη προσμονή, κάθε του συναυλία αποτελούσε πραγματικά μια ζωντανή κατάθεση ψυχής, ενίσχυε το κύρος και την απήχηση του Φεστιβάλ. «Με μεγάλη αγάπη και συγκίνηση θα θυμόμαστε πάντα τα λόγια του, που μας παρότρυνε να συνεχίσουμε την προσπάθεια για την τέχνη που “έχουν ανάγκη οι καιροί μας”», αναφέρει η ΚΝΕ.

Ο Θάνος Μικρούτσικος τιμήθηκε από το ΚΚΕ με την ένταξή του στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας, στη 12η, τιμητική θέση, στις βουλευτικές εκλογές της 7ης Ιούλη 2019. Το 2017, στην πρώτη του εμφάνιση μετά την έναρξη της περιπέτειας της υγείας του, στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ δηλώνει στον «Ριζοσπάστη»: «Εδώ είναι ο κόσμος μου, εδώ είναι οι άνθρωποί μου».

Μία από τις κορυφαίες θέσεις στο ελληνικό τραγούδι

Ο Μίκης Θεοδωράκης αποχαιρέτησε τον αγαπημένο συνθέτη με κείμενο στην προσωπική του ιστοσελίδα. «Μέσα στον δύσκολο αγώνα για τη δημιουργία και διάδοση του ελληνικού τραγουδιού ο Θάνος Μικρούτσικος κατέχει μια από τις κορυφαίες θέσεις», αναφέρει.
Πολλοί τραγουδιστές και μουσικοί είπαν «αντίο» στον Θάνο Μικρούτσικο μέσα από τις σελίδες τους στα social media, χρησιμοποιώντας στίχους ή βίντεο από τα μεγάλα του τραγούδια. Ανάμεσά τους ο Γιώργος Νταλάρας, η Ελευθερία Αρβανιτάκη, ο Γιάννης Κότσιρας, ο Δημήτρης Μπάσης, ο Μίλτος Πασχαλίδης, ο Σταμάτης Κραουνάκης και ο Χρίστος Θηβαίος.

Τα συλλυπητήριά του εξέφρασε και ο πολιτικός κόσμος της Ελλάδας. «Η απώλεια αυτή είναι τόσο περισσότερο επώδυνη, όσο έρχεται σε μιαν εποχή, κατά την οποία τέτοια κενά είναι πολλαπλώς δυσαναπλήρωτα», αναφέρει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος. Συλλυπητήρια εξέφρασε και ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης, αλλά και ο αρχηγός της αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας.