Στο τελικό στάδιο νοµοσχέδιο για πληρωµένη γονική άδεια

Εκτός παραµένουν προς το παρόν οι αυτοεργοδοτούµενοι, ενώ περιορίζεται ο αριθµός των ατόµων µε αναπηρία που θα επωφεληθούν

Στα θετικά καταγράφεται η αποδοχή της εισήγησης του ΑΚΕΛ όπως στους δικαιούχους συµπεριληφθούν και γονείς που δεν έχουν τελέσει γάµο ή σύµφωνο συµβίωσης

 

Μια ανάγκη της κοινωνίας
Επιτακτική κοινωνική ανάγκη είναι η  εισαγωγή πληρωµένης γονικής άδειας, αφού θα βοηθήσει τους εργαζόµενους γονείς.
Αναµένεται ότι σύντοµα θα κατοχυρωθεί και στον τόπο µας η πληρωµένη γονική άδεια µέχρι τα οκτώ έτη του κάθε παιδιού. Το εν λόγω νοµοσχέδιο αποτελούσε υποχρέωση της κυβέρνησης, αφού πρόκειται για ευρωπαϊκή οδηγία του 2019. Ήδη η κυβέρνηση έχει ξεπεράσει τη σχετική προθεσµία του περασµένου Αυγούστου, ενώ το πρώτο κείµενο δεν ικανοποίησε, µε την επίσηµη πλευρά να αποδέχεται την ύπαρξη κάποιων στρεβλώσεων και να δεσµεύεται ότι θα επανέλθει.
∆υστυχώς, αυτό που εντοπίζεται είναι πως το νοµοσχέδιο κινείται στα ελάχιστα πρότυπα της ευρωπαϊκής οδηγίας, έχει ελλείψεις κι αδυναµίες, ενώ δεν προηγήθηκε σοβαρή διαβούλευση µε επηρεαζόµενες οµάδες όπως οι οργανώσεις αναπήρων.

Της Ελένης Κωνσταντίνου

Βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αν και χρειάζονται κι άλλες βελτιώσεις, χαρακτηρίζει το νομοσχέδιο για τη γονεϊκή άδεια ο πρόεδρος της Επιτροπής Εργασίας της Βουλής και βουλευτής του ΑΚΕΛ Άντρος Καυκαλιάς.

Το αρχικό κείμενο από πλευράς κυβέρνησης δεν ικανοποίησε, με την επίσημη πλευρά να δεσμεύεται πως θα επανέλθει με κάποιες βελτιώσεις, όμως αυτό που επισημαίνεται είναι ότι το νομοσχέδιο κινείται στα ελάχιστα πρότυπα της ευρωπαϊκής οδηγίας και «όπως εντοπίσαμε όλοι από την πρώτη στιγμή, έχει ελλείψεις κι αδυναμίες», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Άντρος Καυκαλιάς.

Όπως μας ανέφερε ο Άντρος Καυκαλιάς, η Κυπριακή Δημοκρατία θα έπρεπε να είχε εναρμονιστεί με τη σχετική Οδηγία τον Αύγουστο του 2022. Εντούτοις η κυβέρνηση κατέθεσε τα νομοσχέδια στη Βουλή στις 4 Οκτωβρίου. Στόχος της Βουλής -και πιο συγκεκριμένα της Επιτροπής Εργασίας- είναι τα νομοσχέδια να οδηγηθούν για ψήφιση πριν το τέλος Νοεμβρίου.

Απλήρωτες η άδεια φροντίδας και η άδεια για ανωτέρα βία

Στα θετικά καταγράφεται το γεγονός ότι έγινε δεκτή η εισήγηση του ΑΚΕΛ για να συμπεριληφθούν και οι γονείς που δεν έχουν τελέσει γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης, όμως την ίδια ώρα υπάρχουν ακόμη προβληματικά σημεία.

«Ένα προβληματικό σημείο είναι ότι μένουν εκτός οι αυτοεργοδοτούμενοι. Θέσαμε το θέμα και η κυβέρνηση τοποθετείται ότι αναγνωρίζει ότι πρέπει να γίνει διόρθωση και ότι η γονεϊκή άδεια θα πρέπει να παραχωρείται και στους αυτοεργοδοτούμενους, πλην όμως υπάρχει μια άλλη διαδικασία, που μας ανάγκασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κινήσουμε, για να ευθυγραμμιστούμε με άλλες οδηγίες που λένε ότι οι αυτοεργοδοτούμενοι πρέπει να απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα με άλλους εργαζόμενους και η κυβέρνηση σε αυτά τα πλαίσια λέει ότι θα τα συζητήσει όλα μαζί».

Ένα άλλο σημαντικό ζητήματα είναι, σύμφωνα με τον κ. Καυκαλιά, το αίτημα όλων μας σε σχέση με τα παιδιά με αναπηρίες, δηλαδή -αφού επεκτείνεται το ηλικιακό όριο μέχρι τα 18 χρόνια- να επεκταθεί αντίστοιχα το δικαίωμα σε γονική άδεια και σε πληρωμένη γονική άδεια.

Προβληματικό είναι το γεγονός ότι τόσο η άδεια φροντίδας όσο και η άδεια για ανωτέρα βία θα είναι απλήρωτες, παρόλο που και αυτή η Οδηγία ενθαρρύνει τα κράτη να θεσπίσουν πληρωμή ή επίδομα.

«Ένα άλλο σημείο που εντοπίζουμε είναι πως το υπουργείο δεν έχει κάνει ευρεία διαβούλευση, αλλά ακολουθήθηκε μια συνοπτική διαδικασία. Δεν έγινε διάλογος με τους επηρεαζόμενους σε βάθος για να φανούν και οι δικές τους ανάγκες», σημείωσε.

Διακρίσεις σε βάρος των πολιτών με αναπηρίες

Πάγιο αίτημα του κινήματος των ατόμων με αναπηρίες είναι η λήψη μέτρων συμφιλίωσης επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής προς όφελος εξαρτώμενων παιδιών και ενηλίκων με αναπηρίες, όπως αυτά υλοποιούνται στα περισσότερα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σημειώνει από την πλευρά του ο πρόεδρος της Κυπριακής Συνομοσπονδίας Οργανώσεων Αναπήρων (ΚΥΣΟΑ), Χριστάκης Νικολαΐδης. «Ζητούμε, συγκεκριμένα, την παροχή κατάλληλης οικονομικής ή/και άλλης υποστήριξης, εφαρμογή μέτρων και πολιτικών συμφιλίωσης επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, κυρίως στις μητέρες παιδιών με αναπηρίες που συχνά αναλαμβάνουν το ρόλο του φροντιστή για τα παιδιά τους».

Το θέμα αυτό τέθηκε επανειλημμένα από το κίνημα των ατόμων με αναπηρίες ενώπιον του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων τα τελευταία πέντε τουλάχιστον χρόνια, ωστόσο δεν υπήρξε οποιαδήποτε ανταπόκριση από μέρους τους.

«Με λύπη μας διαπιστώνουμε ότι το υπουργείο αυτό και οι Υπηρεσίες του δυσκολεύονται να υιοθετήσουν πλήρως και στην πράξη το γράμμα και το πνεύμα της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές. Κρίνεται, ωστόσο, επιτακτική η ανάγκη ακόμα και την υστάτη, η χώρα μας να εκσυγχρονίσει τις πολιτικές της, ώστε να συνάδουν έστω στο ελάχιστο με αυτές των άλλων χωρών κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη διεθνή Σύμβαση των Δικαιωμάτων μας».

Επίσης ο κύριος Νικολαΐδης σημειώνει ότι η Ε.Ε. έχει επικυρώσει το 2006 τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, συνεπώς και οι νομικές πράξεις της Ένωσης πρέπει να ερμηνεύονται, όσο το δυνατόν, κατά τρόπο που να συνάδει με τη Σύμβαση.

Σχολιάζοντας το εναρμονιστικό νομοσχέδιο, για το οποίο η ΚΥΣΟΑ καταγγέλλει πως δεν έγινε καμία διαβούλευση, ο κύριος Νικολαΐδης παρατηρεί πως περιλαμβάνει ορισμένες διατάξεις της υφιστάμενης νομοθεσίας με υποδεέστερες πρόνοιες, κατά παράβαση της Σύμβασης. «Θεωρούμε ότι συνιστούν σημαντικές διακρίσεις σε βάρος των πολιτών με αναπηρίες και περιορίζονται με αυτές τα δικαιώματά τους, επιπρόσθετα προς τον περιορισμό στο ελάχιστο του αριθμού των ατόμων που θα επωφελούνται από τις πρόνοιες της νέας νομοθεσίας, που θα είναι κατά πολύ μικρότερος από τον αριθμό των οικογενειών που επωφελούνται από τις διατάξεις της υφιστάμενης νομοθεσίας που καταργείται».

Ενδεικτικά, σημειώνει πως επιχειρείται η σύνδεση του δικαιώματος των γονέων παιδιών με αναπηρίες με ένα σύστημα που πιστοποιεί την αναπηρία των παιδιών για συγκεκριμένες παροχές και για περιορισμένο χρονικό διάστημα, που αφορά, μάλιστα, μόνο άτομα με πολύ σοβαρή ή ολική αναπηρία.

 

Το νοµοσχέδιο προβλέπει, µεταξύ άλλων, την παραχώρηση:

• Άδειας και επιδόµατος πατρότητας δύο εβδοµάδων.

• 18 εβδοµάδων γονικής άδειας σε γονείς µε τέκνα µέχρι 8 ετών, εκ των οποίων θα καταβάλλεται επίδοµα για τις οκτώ εβδοµάδες. Σηµειώνεται πως η Ευρωπαϊκή Οδηγία αναφέρεται σε αµειβόµενη γονική άδεια 4 µηνών, από τους οποίους οι 2 µήνες είναι µη µεταβιβάσιµοι µεταξύ των γονέων.

• 5 ηµερών άδειας φροντίδας, ετησίως, χωρίς απολαβές.

• 7 ηµερών απουσίας, ετησίως, χωρίς απολαβές, για λόγους ανωτέρας βίας που συνδέονται µε επείγοντες οικογενειακούς λόγους.

Επιπρόσθετα, προβλέπεται αύξηση της άδειας πατρότητας σε περίπτωση που η µητέρα αποβιώσει είτε πριν είτε κατά τη διάρκεια του τοκετού ή και της άδειας µητρότητας, ώστε να διασφαλίζεται η φροντίδα του νεογέννητου. Η άδεια πατρότητας σε τέτοιες περιπτώσεις αυξάνεται κατά το αχρησιµοποίητο µέρος της άδειας µητρότητας που θα λάµβανε η µητέρα.

Σηµειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε ήδη προειδοποιητική επιστολή στην Κυπριακή ∆ηµοκρατία στις 20.09.2022 αναφορικά µε τη µη έγκαιρη µεταφορά στο εθνικό δίκαιο της εν λόγω οδηγίας. Ως εκ τούτου, η Κυπριακή ∆ηµοκρατία έχει προθεσµία δύο µηνών, µέχρι τις 21 Νοεµβρίου 2022, να αποστείλει την απάντησή της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy