Υπέρ της πρότασης ευρωπαϊκής οδηγίας, σύµφωνα µε την οποία δηµοσιογράφοι, µέσα ενηµέρωσης, υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, ακτιβιστές, ερευνητές και καλλιτέχνες στην ΕΕ θα προστατεύονται από «στρατηγικές αγωγές κατά της συµµετοχής του κοινού», τις γνωστές και ως «SLAPPs» (Strategic Lawsuits Against Public Participation), που στόχο έχουν να τους εκφοβίσουν και να τους βλάψουν, τάχθηκε η Ολοµέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατά την πρόσφατη συνεδρία της στο Στρασβούργο (11/7/2023).
Με 498 ψήφους υπέρ, 33 κατά και 105 αποχές, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν τη διαπραγµατευτική θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις επικείµενες διαπραγµατεύσεις µε το Συµβούλιο της ΕΕ σχετικά µε τους νέους κανόνες για την προστασία όσων εργάζονται για θέµατα δηµοσίου συµφέροντος, όπως τα θεµελιώδη δικαιώµατα, οι δραστηριότητες δηµοσίων λειτουργών και οι καταγγελίες για διαφθορά.
∆ιασυνοριακή εφαρµογή και εγγυήσεις προστασίας
Εφόσον λοιπόν εγκριθούν οι νέοι κανόνες, θα εφαρµόζονται σε υποθέσεις µε διασυνοριακό χαρακτήρα, δηλαδή όταν ο εναγόµενος, ο ενάγων και το δικαστήριο δεν έχουν την έδρα τους στην ίδια χώρα ή όταν το αντικείµενο της υπόθεσης (ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για άρθρο στον Τύπο, ανάρτηση στα µέσα κοινωνικής δικτύωσης, βίντεο, έρευνα ή έργο τέχνης) αφορά περισσότερα από ένα κράτη-µέλη και είναι προσβάσιµο ηλεκτρονικά.
Η πρόταση οδηγίας προβλέπει διαδικασίες προστασίας για όσους βρίσκονται στο στόχαστρο τέτοιων αγωγών.
Με τροπολογίες που εισηγήθηκε η Οµάδα της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δίνεται, για παράδειγµα, στους εναγόµενους η δυνατότητα να ζητούν την απόρριψη της αγωγής σε πρώιµο στάδιο. Αυτή η δυνατότητα µπορεί να λειτουργεί αποτρεπτικά στις περιπτώσεις αγωγών που δεν έχουν νοµική βάση και θα προστατεύσει τα πιθανά θύµατα από έναν υπερβολικό αριθµό αβάσιµων νοµικών υποθέσεων.
Προβλέπεται επίσης ότι ο ενάγων θα είναι εκείνος που θα πρέπει να αποδεικνύει ότι η αγωγή του δεν είναι αβάσιµη, ενώ παράλληλα τα κράτη-µέλη καλούνται να συστήσουν «ειδικές υπηρεσίες στις οποίες θα µπορούν να απευθύνονται όσοι βρίσκονται αντιµέτωποι µε αγωγές τέτοιου είδους, προκειµένου να λαµβάνουν πληροφορίες και συµβουλές» και «να παρέχουν οικονοµική, νοµική και ψυχολογική βοήθεια στα θύµατα καταχρηστικών αγωγών».
Επιπλέον, στις περιπτώσεις που θα διαπιστώνεται ότι µια αγωγή είναι καταχρηστική, ο ενάγων θα υποχρεούται να καλύπτει το σύνολο των δικαστικών εξόδων, συµπεριλαµβανοµένης της νοµικής εκπροσώπησης του εναγοµένου, ενώ θα µπορούν επίσης να του επιβάλλονται κυρώσεις από το δικαστήριο. Παράλληλα, τα θύµατα τέτοιων αγωγών θα µπορούν να ζητούν αποζηµίωση, για παράδειγµα, για ψυχολογική βλάβη ή συκοφαντική δυσφήµηση.
Τέλος, οι ευρωβουλευτές ζητούν από τα κράτη-µέλη «να συλλέξουν δεδοµένα για τις καταχρηστικές αγωγές, ιδίως όσον αφορά τις αποφάσεις που λαµβάνουν τα δικαστήρια» και καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή «να συστήσει ένα µητρώο της ΕΕ στο οποίο θα συγκεντρώνονται όλα τα σχετικά στοιχεία».
Η Manon Aubry, Συµπρόεδρος της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (La France Insoumise, Γαλλία), σχολίασε σχετικά: «Σε όλη την Ευρώπη οι πλούσιοι και ισχυροί καταχρώνται τα συστήµατα δικαιοσύνης για να φιµώσουν δηµοσιογράφους και ακτιβιστές. Η πρόταση του Κοινοβουλίου λαµβάνει υπόψη τις προτεραιότητές µας. Προστατεύει τα µέσα ενηµέρωσης και τους πολίτες από καταχρηστικές δικαστικές αγωγές. Ας κάνουµε αυτή την Οδηγία πραγµατικότητα, για να σταµατήσουµε τους ισχυρούς να εργαλειοποιούν τη δικαιοσύνη ενάντια στις φωνές των ανθρώπων».
Aκολουθήστε μας στο Google News
