Η Εβραία και η Καρράρ λειτουργούν ως αφύπνιση
Συνέντευξη στον Αντώνη Γεωργίου
Μια καινούργια θεατρική ομάδα, ένας ΑντίΛογος που επιδιώκει να εκφράσει το δικό του λόγο. Με συντελεστές γεμάτο ενθουσιασμό και με ξεκάθαρη πρόθεση για μια «συλλογική αντίδραση» σε μια «εποχή ολοένα και πιο άγρια, αναστατωμένη και κακοποιημένη». Ως εκ τούτου, όχι τυχαία, το ξεκίνημα θα γίνει με Μπρεχτ που παραμένει τόσο επίκαιρος «γιατί ο κόσμος δυστυχώς δεν έχει αλλάξει καθόλου». Μιλάμε με την Πόπη Αβραάμ και την Χριστίνα Χριστόφια για το νέο αυτό θεατρικό σχήμα. Οπως και για τα δυο βαθιά αντιφασιστικά έργα του Μπρεχτ, την Εβραία και Τα όπλα της κυρίας Καρράρ, με τα οποία ξεκινά τις παραστάσεις του, σε σκηνοθεσία Νεοκλή Νεοκλέους, και στα οποία πρωταγωνιστούν.
ΑντίΛογος ο οποίος θα εκφράσει τον δικό του λόγο βέβαια. Ποιος θα είναι αυτός;
Πόπη Αβραάμ: Ζούμε σε μια εποχή ολοένα και πιο άγρια, αναστατωμένη και κακοποιημένη. Πρόσφυγες, μετανάστες, άνεργοι, παιδιά που πεθαίνουν από την αδιαφορία των μεγάλων, εκμετάλλευση. Ολα μπροστά στα μάτια μας και εμείς; Τι κάνουμε; Στρουθοκαμηλίζουμε. Κάνουμε ότι δεν συμβαίνουν. Θέλουμε λοιπόν να ευαισθητοποιήσουμε εκ νέου τις ψυχές μας, τις καρδιές μας. Να δούμε γύρω μας και να διαπιστώσουμε ότι είμαστε μέρος ενός συστήματος που μας ωθεί στην εξαθλίωση και πρέπει επιτέλους να αντιδράσουμε. Και το θέατρο είναι ένας ακόμη τρόπος αντίδρασης.
Χριστίνα Χριστόφια: Το νέο θέατρο ΑντίΛογος είναι μια συλλογική προσπάθεια μιας ομάδας καλλιτεχνών κόντρα στην ασκήμια που μας περιβάλλει. Με Λόγο που να εκφράζει την ανθρωπιά, την αντίσταση στην καταστρατήγηση των δικαιωμάτων των λαών. Λόγος και θέση ενάντια στον πόλεμο και την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Θεατρικός Λόγος που να υπηρετεί την ομορφιά και τις πανανθρώπινες αξίες.
Κυρία Αβραάμ ήσασταν από τα ιδρυτικά στελέχη του Σατιρικού Θεάτρου. Τώρα ξανά σε ένα καινούργιο σχήμα με νέους ανθρώπους.
Καταρχάς να πω ότι νιώθω τόσο νέα όσο και τα νεαρά στελέχη του νεοϊδρυθέντος θιάσου. Γεμάτη ενέργεια, γεμάτη θέληση να κάνω το θέατρο που πάντα είχα κατά νου. Η ημερολογιακή ηλικία δεν έχει να κάνει με τη λαχτάρα να δημιουργήσω ουσιαστικά και στοχευμένα. Εχω τον ίδιο ενθουσιασμό που είχα και τότε και είμαι σίγουρη πως αν χρειαστεί και στα 80 μου και στα 90 μου να σταθώ στυλοβάτης ενός νέου σχήματος, θα εξακολουθούσα να είχα τον ίδιο ακριβώς ενθουσιασμό.
Ποιοι οι βασικοί συντελεστές της ομάδας; Πώς πάρθηκε η απόφαση γι’ αυτό το καινούργιο θεατρικό σχήμα;
Χριστίνα Χριστόφια: Από την έντονη ανάγκη όλων μας να αρθρώσουμε λόγο μέσα από την τέχνη μας. Πιστεύοντας πως μπορούμε να γίνουμε ακόμα πιο δημιουργικοί και να πάρουμε ξεκάθαρη θέση απέναντι σ΄όλα όσα μας προβληματίζουν ή και μας εξοργίζουν. Δεν μπορεί να σφάζονται λαοί, να στραγγαλίζονται οικονομικά, να πεθαίνουν παιδιά από την πείνα ή σε σαπιοκάραβα και εμείς να κοιτάζουμε άπραγοι. Οσον αφορά στους βασικούς συντελεστές είμαστε πολλοί γιατί η ιδέα να δημιουργήσουμε αυτό το συνεταιρισμό καλλιτεχνών είναι χρόνια που υπάρχει στο μυαλό μας και τη συζητάμε με φίλους συναδέλφους. Ο κάθε ένας ξεχωριστά και όλοι μαζί είμαστε οι «βασικοί συντελεστές».
Πού θα στηριχθεί αυτή η ομάδα; Πώς κρίνετε τις αλλαγές στο σύστημα επιχορηγήσεων του ΘΟΚ;
Χριστίνα Χριστόφια: Προσδοκούμε ότι θα το αγκαλιάσει ο κόσμος και θα αντέξει. Η αγάπη και η προσφορά τόσων φίλων που αφειδώλευτα μας πρόσφεραν τη βοήθειά τους, με υλική και ηθική στήριξη, φανερώνει ότι συμμερίζονται την ανάγκη για τη δημιουργία αυτού του πυρήνα πολιτισμού… και μας δυναμώνει. Πρέπει το νέο σύστημα επιχορηγήσεων να στηρίξει την ανεξάρτητη παραγωγή που τα τελευταία χρόνια αναζωογόνησε το θεατρικό τοπίο της Κύπρου. Αυτήν τη δημιουργικότητα οφείλουμε να την προστατεύσουμε. Οι αλλαγές στο σύστημα επιχορηγήσεων χρειάζεται σίγουρα να τύχουν περαιτέρω επεξεργασίας, ώστε να είναι πιο ισορροπημένες και να αντιμετωπίζουν δίκαια τα θεατρικά σχήματα και ιδιαίτερα τις μικρότερες ομάδες.
Προγραμματίζετε παραστάσεις και στο Τουρκοκυπριακό Δημοτικό Θέατρο. Κυρία Αβραάμ, είστε από τους ανθρώπους που δουλεύετε εδώ και καιρό με Τουρκοκύπριους, στο θέατρο, στον κινηματογράφο. Πώς ήταν αυτές οι εμπειρίες;
Πόπη Αβραάμ: Η επαφή μου με τους Τουρκοκύπριους συναδέλφους και το τουρκοκυπριακό κοινό με διαμόρφωσε πολιτικά, μου άνοιξε τους ορίζοντες του νου μου και με έκανε να θέλω ολόψυχα την επανένωση της πατρίδας μου. Χαίρομαι που θα συνεχίσω αυτή τη συνεργασία γιατί ο ΑντίΛογος έχει αρχή και στόχο να απευθυνθεί σε όλους τους κατοίκους αυτού του νησιού, χωρίς να τους διαχωρίζει σε εθνότητες και θρησκείες. Γιατί είμαστε όλοι Κύπριοι, αγαπάμε αυτό τον τόπο και μας αφορά. Αυτές οι συνεργασίες και επαφές είναι σίγουρα στις ουσιαστικότερες εμπειρίες της καριέρας μου.
Δεν θα έπρεπε η πολιτική της προσέγγισης όλων των κοινοτήτων να ήταν κρατική πολιτική και όχι να επαφίεται σε άτομα, φορείς και οργανώσεις μόνο;
Χριστίνα Χριστόφια: Σαφώς και αυτό πρέπει να είναι προτεραιότητα της πολιτείας. Κάποιες κινήσεις γίνονται, αλλά μπορούν και πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα. Πρωτίστως στον τομέα της Εκπαίδευσης. Γιατί μόνον τότε θα μπορούμε να ελπίζουμε σε μια κοινωνία που να τη χαρακτηρίζει η αποδοχή και ο σεβασμός στη διαφορετικότητα -εθνική, πολιτισμική, φυλετική ή άλλη.
Υπάρχουν κάποια θεατρικά έργα που θα θέλατε να κάνετε;
Χριστίνα Χριστόφια: Αμέτρητα! Το παγκόσμιο ρεπερτόριο, οι κλασικοί του θεάτρου αλλά και οι σύγχρονοι συγγραφείς έχουν καταθέσει αριστουργήματα. Τι να πω και τι να αφήσω…
Ή κάποια στα οποία θα θέλατε να επιστρέψετε;
Πόπη Αβραάμ: Να επιστρέψω… Το θέατρο για μένα είναι το όχημα το οποίο με οδηγεί στη γνώση και στη βαθύτερη κατανόηση του εσώτερου εγώ μου. Αρα αν κάποιο από αυτά τα έργα θα μου πρόσφερε κάτι καινούργιο – πράγμα το οποίο δεν το πολυπιστεύω – θα το ξανακάνω. Νιώθω όμως πως είναι καλύτερα να καταπιαστώ με νέους συγγραφείς, νέες σκέψεις, νέους προβληματισμούς.
Κυρία Αβραάμ δεκάδες θεατρικά έργα, τηλεόραση, κινηματογράφος. Τι κρατάτε από όλα αυτά;
Ολα αυτά. Κρατάω αυτό που διαμόρφωσε την Πόπη τού σήμερα. Οχι το βιογραφικό μου ως αναφορά στις δουλειές μου αλλά το στίγμα που άφησε η κάθε δουλειά σε μένα χτίζοντας έναν άνθρωπο πιο ευαισθητοποιημένο, πιο προβληματισμένο και πιο μάχιμο. Καμιά φορά με ρωτάνε γιατί δεν κρατάω φωτογραφίες ή DVDs από τις προηγούμενες δουλειές μου. Γιατί για μένα ό,τι τέλειωσε, τελείωσε οριστικά.
Ξεκινάτε με Μπρεχτ; Καθόλου τυχαίο φαντάζομαι.
Χριστίνα Χριστόφια: Επιλέξαμε να κάνουμε πολιτικό θέατρο, θέατρο που πραγματεύεται τα μεγάλα κοινωνικά ζητήματα και ο Μπρεχτ είναι ο κατ’ εξοχήν εκφραστής αυτού του είδους θεάτρου. O Μπρεχτ ασχολείται με καθημερινούς ανθρώπους, αλλά δεν καταγράφει καθημερινές ιστορίες. Επιλέγει στιγμές σημαντικές στην ιστορία του 20ού αιώνα για να τοποθετηθεί. Πραγματεύεται ζητήματα πολέμου και ειρήνης, φασισμού και της αντίστασης σε αυτόν.
Γιατί ο Μπρεχτ παραμένει τόσο επίκαιρος;
Πόπη Αβραάμ: Γιατί ο κόσμος δυστυχώς δεν έχει αλλάξει καθόλου. Ο Μπρεχτ ως βαθύς αναλυτής του κατεστημένου και ως γνώστης της ανθρώπινης ψυχής, «δάγκωσε» την ουσία και σκιαγραφεί, καταγράφει τις συμπεριφορές των απλών ανθρώπων αλλά και των ανθρώπων της εξουσίας.
Τι είναι για σας η Εβραία και η κυρία Kαρράρ;
Πόπη Αβραάμ: Η Εβραία είναι ο κάθε ένας από εμάς. Που βλέπει τον κόσμο γύρω της να καταρρέει και δεν αντιδρά εφόσον δεν την ακουμπά άμεσα. Νομίζει και αυτή ότι δεν την αφορά. Μόλις όμως δει ότι στοχοποιείται, τότε αρχίζει να μιλά… Ομως είναι πια πολύ αργά.
Χριστίνα Χριστόφια: Ο Μπρεχτ μετατρέπει τις ηρωίδες του σε παγκόσμια σύμβολα γιατί πραγματεύεται παγκόσμια ζητήματα και η επιδίωξή του είναι να αφυπνίσει το λαό να τον προκαλέσει να πάρει θέση. Θέτει σε πολλά του έργα τη γυναίκα, τη μάνα, στο επίκεντρο. Κατά τη γνώμη μου όχι τυχαία. Είναι αυτή που φέρει και τίκτει τη ζωή. Η Εβραία και η Καρράρ λειτουργούν στη δική μου συνείδηση ως ένα ξυπνητήρι αφύπνισης και προσκλητήριο αγώνα.
Εργα βαθύτατα αντιφασιστικά και τα δύο. Πώς παλεύεται ο φασισμός τού σήμερα;
Πόπη Αβραάμ: Μόνο με την ενημέρωση. Τη συνεχή σχέση που μπορούμε να αναπτύξουμε με τα περιθωριοποιημένα σύνολα, την αποδοχή τους, τη στήριξή τους και τον συνεχή διάλογο με ανθρώπους που απέχουν από τα κοινά, ώστε να ευαισθητοποιηθούν. Να καταλάβουμε όλοι ότι είμαστε κρίκοι μιας αλυσίδας. Ετσι και σπάσει η αλυσίδα, είναι θέμα χρόνου να έρθει και η δική μας σειρά.
Χριστίνα Χριστόφια: Και με συλλογική οργανωμένη πάλη. Είναι κατά τη γνώμη μου η μόνη διέξοδος.
Aκολουθήστε μας στο Google News
