Θέματα εκπαίδευσης και φύλου συζήτησαν βουλευτές και ειδικοί, στο πλαίσιο συνεδρίου

Απόψεις σε θέματα εκπαίδευσης και φύλου στην Κύπρο, πολιτικές και πρακτικές αντάλλαξαν σήμερα βουλευτές και εμπειρογνώμονες, σε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης, στο πλαίσιο των εργασιών του συνεδρίου με θέμα: «Φύλο και Εκπαίδευση: Θεωρία, Πολιτική, Πρακτικές». Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στο Συνεδριακό Κέντρο Φιλοξενία, στη Λευκωσία και διοργανώθηκε από την Βουλή των Αντιπροσώπων και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου.

Στη συζήτηση συμμετείχαν, ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ και Αναπληρωτής Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας και Πολιτισμού, Χρύσανθος Σαββίδης, ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ και μέλος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας και Πολιτισμού, Χρίστος Χριστόφιας, η Βουλεύτρια του ΔΗΣΥ και μέλος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών, Ρίτα Θεοδώρου Σούπερμαν, η Επίτροπος Ισότητας των Φύλων, Ιωσηφίνα Αντωνίου, η Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια Υφυπουργείου Πολιτισμού, Δρ Αθηνά Μιχαηλίδου και η Διευθύντρια του Μεσογειακού Ινστιτούτου Μελετών Κοινωνικού Φύλου, Σουζάνα Παύλου. Τη συζήτηση συντόνισε η δημοσιογράφος, Τώνια Σταυρινού.

Ο κ. Σαββίδης στην εισαγωγική του τοποθέτηση ανέφερε ότι η ισότητα των δύο φύλων ορίζεται ως η ίση προβολή, η ενδυνάμωση, η συμμετοχή των ανδρών και γυναικών σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής. Τα σχολεία θα πρέπει να προάγουν την ισότητα ανδρών και γυναικών, πρόσθεσε ο κ. Σαββίδης και μέσα από την διδακτέα ύλη, αλλά και μέσα από την προσέγγιση των εκπαιδευτικών. Δήλωσε ότι ισότιμα αγόρια και κορίτσια θα πρέπει να μπορούν να διεκδικήσουν κάθε ευκαιρία εκπαιδευτικής δραστηριότητας. Δυστυχώς, πρόσθεσε, στον τομέα της εργασίας και κυρίως στον ιδιωτικό τομέα, υπάρχει ένα μεγάλο χάσμα ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες. Υπάρχει δρόμος, είπε, να διανύσουμε για να δούμε γυναίκες στα έδρανα τις βουλής και σε άλλες ηγετικές θέσεις. Εμείς, είπε, ως ΔΗΚΟ θεωρούμε ότι η καλύτερη απάντηση σε αυτά τα ζητήματα είναι η επένδυση στην παιδεία.

Η κ. Σούπερμαν από πλευράς της υπογράμμισε το θέμα της αύξησης των θυμάτων εμπορίας προσώπων με σκοπό την σεξουαλική εκμετάλλευση. Είναι πρόσθεσε, ως επί το πλείστων, κορίτσια και γυναίκες, άτομα που βρίσκονται σε ευάλωτη θέση ή που έχουν υποστεί βία, εξαναγκασμό και απειλές, έτσι ώστε να μην έχουν άλλη επιλογή παρά το να υποκύψουν στην εκμετάλλευση και έφερε ως πρόσφατο παράδειγμα την υπόθεση της δωδεκάχρονης στην Ελλάδα. Οι νομοθεσίες, συμπλήρωσε, η κ. Σούπερμαν, είναι η πρώτη ύλη την οποία η κοινωνία θα πρέπει να μετατρέψει σε εργαλείο έτσι ώστε να μεταλλαχθεί δημιουργώντας μια κοινωνία χωρίς στερεότυπα, με ίσες ευκαιρίες για άνδρες και γυναίκες. Το εκπαιδευτικό σύστημα, είπε, είναι το πρώτο που θα πρέπει να αφομοιώσει και να επεξεργαστεί αυτές τις νομοθεσίες, έτσι ώστε μέσω της εκπαίδευσης να δοθούν ίσες ευκαιρίες στα παιδιά, που είναι οι πολίτες του μέλλοντος.

Ο κ. Χριστόφιας δήλωσε ότι οι έμφυλες διακρίσεις, η έμφυλη βία και οι γυναικοκτονίες είναι ένα καυτό ζήτημα και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί. Επανέλαβε ότι είναι θέμα πολυεπίπεδο και αφορά όλους τους τομείς της κοινωνίας, και όχι μόνο την εκπαίδευση. Θα πρέπει, συνέχισε, να γίνει δουλειά σε όλα τα επίπεδα, από τα ΜΜΕ, τις κρατικές δομές και τον ιδιωτικό τομέα. Θα πρέπει συμπλήρωσε να γίνει μια σοβαρή αρχή μέσα και από το εκπαιδευτικό σύστημα, γιατί εκεί γίνεται η διαμόρφωση των πολιτών. Δυστυχώς, είπε, το σχολείο από πολύ νωρίς εξακολουθεί, παρά την εξαιρετική δουλειά που γίνεται από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, και τα αναλυτικά προγράμματα και τους εκπαιδευτικούς, να αναπαράγει τα έμφυλα στερεότυπα. Αυτό συνέχισε, επηρεάζει τις επαγγελματικές και άλλες επιλογές. Επιπλέον, ανέφερε ότι τα τελευταία δέκα χρόνια προχωρήσαμε στην συντηρητικοποίηση της παιδείας με τρόπο που δεν βοηθά στα ζητήματα του φύλου.

Η Επίτροπος Ισότητας Φύλων, ανέφερε ότι είναι θεμελιώδους σημασίας ο ρόλος της εκπαίδευσης στην καλλιέργεια σύγχρονων στάσεων και αντιλήψεων αποδοχής και προαγωγής της ισότητας και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σ’ ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο θέτει στο επίκεντρο την ολόπλευρη ανάπτυξη κοινωνικά ενεργών και κριτικά σκεπτόμενων πολιτών, η βία, οι ανισότητες και οι διακρίσεις κάθε μορφής δεν έχουν καμία απολύτως θέση, είπε. Επίσης, πρόσθεσε ότι τα τελευταία χρόνια έχουν σημειωθεί σημαντικά βήματα προόδου προς την κατεύθυνση αυτή και έχουν επιτευχθεί βαθιές και ουσιαστικές τομές σε ότι αφορά την κατοχύρωση της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών. Αξίζει να σημειωθεί ότι η κ. Αντωνίου ανέφερε ότι το κλειδί σε όλες τις προσπάθειες βρίσκεται στην εκπαίδευση, την ενημέρωση, τη διαφώτιση και την ευαισθητοποίηση. Η εκπαίδευση, είπε, καλείται να δράσει προληπτικά, ενημερώνοντας και ευαισθητοποιώντας ισότιμα αγόρια και κορίτσια γύρω από κεφαλαιώδη ζητήματα έμφυλης ισότητας, αποδομώντας με ουσιαστικό τρόπο παρωχημένα κοινωνικά στερεότυπα και προκαταλήψεις.

Η Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια του Υφυπουργείου Πολιτισμού, Δρ Αθηνά Μιχαηλίδου, αναφέρθηκε στον ρόλο της ενδυνάμωσης και της επιμόρφωσης του εκπαιδευτικού προκειμένου να περνούν σωστά τα μηνύματα της ισότητας των φύλων. Εξάλλου, είπε ότι δεν αρκούν μόνο οι νομοθεσίες και ότι θα πρέπει να παρθούν και άλλα μέτρα.

Η Διευθύντρια του Μεσογειακού Ινστιτούτου Μελετών Κοινωνικού Φύλου, Σουζάνα Παύλου, ανέφερε ότι το Ινστιτούτο κάνει παρεμβάσεις στα σχολεία για την ισότητα των φύλων στην εκπαίδευση, από το 2006. Τα προγράμματα, πρόσθεσε, εστιάζουν στην πρόληψη και αντιμετώπιση της έμφυλης βίας μέσα και έξω από το σχολικό πλαίσιο, την πρόληψη της βίας στις συντροφικές σχέσεις των εφήβων και καταπολέμηση του έμφυλου επαγγελματικού διαχωρισμού στις επιλογές μαθημάτων και επαγγελματικού προσανατολισμού. Τα στερεότυπα, σημείωσε, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν, εάν δεν τα βλέπουμε και δεν τα συζητάμε. Η κ. Παύλου, κατέληξε, λέγοντας ότι απαιτείται στρατηγικός σχεδιασμός και πολιτική βούληση.

Σε συζήτηση που ακολούθησε, στην οποία συμμετείχε τόσο η Πρόεδρος της Βουλής όσο και το κοινό, αναφέρθηκε ότι η εκπαίδευση μπορεί και πρέπει να ενδυναμώσει τα αγόρια, τα κορίτσια και τους νέους να διεκδικούν με σθένος τα δικαιώματά τους και να μοιράζονται ισότιμα τις ευθύνες που τους αναλογούν. Ακόμη, καταδείχθηκε η ανάγκη για ενδυνάμωση και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, σύμφωνα και με τις διεθνείς πρακτικές. Ακόμη, αναφέρθηκε ότι η εκπαίδευση μπορεί και έχει να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στην ισότητα των φύλων, μέσα από την οριζόντια ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε όλα τα εκπαιδευτικά προγράμματα και πολιτικές, μέσα από την υιοθέτηση και εφαρμογή ολοκληρωμένων στρατηγικών σχεδιασμών ισότητας και την καλλιέργεια και εμπέδωση κουλτούρας ισότητας και υγιών προτύπων, ανεξαρτήτως φύλου.

Εξάλλου, σύμφωνα και με ανακοίνωση της Βουλής των Αντιπροσώπων, τη λήξη των εργασιών του συνεδρίου κήρυξε η Προϊσταμένη του Τομέα Επιμόρφωσης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου δρ Παυλίνα Χατζηθεοδούλου-Λοϊζίδου, η οποία συνόψισε τα συμπεράσματα που προέκυψαν από το σύνολο των εργασιών, καθώς και εισηγήσεις και προτάσεις που κατατέθηκαν για προώθηση της ισότητας και της αντιμετώπισης των διακρίσεων στη βάση του φύλου στο εκπαιδευτικό πλαίσιο, με ανοίγματα στον σύγχρονο κοινωνικό χώρο.