Του Δρος Στέλιου Πλατή*
Θέλουµε να στραφούµε σε θεσµικούς επενδυτές και µεγαθήρια τύπου Google ή θέλουµε να καλύπτουµε ολιγάρχες και να πουλούµε διαβατήρια σε απατεώνες; Από εµάς εξαρτάται.
Ενδεχοµένως να µπορούµε να συνεχίσουµε να ανεχόµαστε αυτό που γινόταν τα τελευταία χρόνια, για ακόµη λίγο καιρό. Να κλείνουµε τα µάτια όταν κάποιοι καλύπτουν ολιγάρχες στις λίστες κυρώσεων ή όταν πωλούν διαβατήρια σε δικτατορίσκους και απατεώνες ή όταν εξάγουν παράνοµο λογισµικό παρακολουθήσεων. Αλλά καλό είναι να γνωρίζουµε ότι στο τέλος όλα αποκαλύπτονται. Και όταν έρθουν στο φως ονόµατα και καταστάσεις, τη λυπητερή θα τη µοιραστούµε όλοι και δεν θα πληρώσουν µόνο αυτοί που θησαύρισαν υπό την προστασία της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας.
Όσο και αν διάφοροι φορείς προσπαθούν να µας πείσουν ότι «δεν τρέχει τίποτα» µε τις κυρώσεις, η ζηµιά που έγινε είναι τεράστια και οι επιπτώσεις για την Κύπρο µας ως χώρας παροχής υπηρεσιών δυσανάλογα µεγάλες. Οι κανόνες για όσους µετέχουν στο διεθνές οικονοµικό σύστηµα είναι οι ίδιοι. ∆εν υπάρχουν κυπριακές εξαιρέσεις.
Το µόνο που µπορούµε να κάνουµε τώρα είναι να µετριάσουµε τις ζηµιές και να προσπαθήσουµε να καθαρίσουµε το όνοµα της Κύπρου. Για να συµβεί όµως αυτό, θα πρέπει πρώτα οι κυπριακές Αρχές να σταµατήσουν να παίζουν κρυφτούλι και να επιταχύνουν τις διαδικασίες, τιµωρώντας όσους ευθύνονται για τον διεθνή διασυρµό µας. Και αυτή τη φορά, δεν έχουµε περιθώριο να περιµένουµε µέχρι να ξεχαστεί το θέµα. ∆εν θα µας περιµένουν τρία χρόνια για να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες αποστέρησης του κυπριακού διαβατηρίου από τον περιβόητο Τζο Λόου.
Κανείς δεν θα περιµένει ούτε τον ∆ικηγορικό Σύλλογο ή τον Σύνδεσµο Λογιστών, ούτε τη νεόκοπη κυβέρνηση να κάνει αυτό που έπρεπε να είχε γίνει πριν πολλά χρόνια. Να ελεγχθούν οι εµπλεκόµενοι, να ληφθούν προληπτικά µέτρα και επιτέλους να τιµωρηθούν όσοι παρανόµησαν, όσο ψηλά και αν βρίσκονται, σε όποιο κόµµα και αν ανήκουν.
Ουδόλως τυχαία η Κύπρος στα διεθνή φόρα αναφέρεται ως παράδειγµα σε πρακτικές ξεπλύµατος βρόµικου χρήµατος. Έχουµε πιάσει πάτο. Πιο σωστά, µας έχουν οδηγήσει στον πάτο, πρωταγωνιστές της πολιτικής ζωής και παράγοντες της κυπριακής οικονοµίας -ιδιαίτερα την περασµένη δεκαετία. ∆εν µπορεί όµως (να συνεχίσουµε) να πληρώνουµε όλοι το λογαριασµό. Και δεν είναι ούτε δίκαιο, ούτε σωστό, να µπαίνουν στο ίδιο τσουβάλι επαγγελµατίες δικηγόροι και λογιστές που επιχειρούν τίµια και δηµιουργούν µόνιµες και ποιοτικές θέσεις εργασίας µε αυτούς που µε ανάχωµα την κρατική µας υπόσταση βγάζουν παράνοµα εκατοµµύρια στις πλάτες µας. Τέτοιες πρακτικές µπορεί να επιφέρουν κέρδη για λίγους και για λίγο καιρό, αλλά το όνοµα της Κύπρου µπαίνει στα µαύρα κατάστιχα για πολύ καιρό.
Πλέον από εµάς εξαρτάται πώς θα κινηθούµε από δω και πέρα.
Τα καλά νέα είναι ότι η Κύπρος, για διαφόρους λόγους, ανέκαθεν ήταν ένας φυσικός µαγνήτης για εταιρείες και επενδυτές.
Αντί λοιπόν να επιτρέπουµε σε κάποιους να κυνηγούν το πρόσκαιρο κέρδος για πάρτη τους, θα ήταν πιο ωφέλιµο να επενδύσουµε σε ένα νέο µοντέλο ανάπτυξης. Σε ένα µοντέλο που στηρίζεται στην υγιή επιχειρηµατικότητα, στην εργατικότητα, την υψηλή µόρφωση και τις εξαίρετες ικανότητες του Κύπριου επαγγελµατία. Ώστε να µπορούµε να επιδιώξουµε αυτό που πέτυχε η Ιρλανδία -η έδρα της Google στην Ευρώπη. Εκεί όπου οι ξένες, παγκόσµιας εµβέλειας, εταιρείες εργοδοτούν 500 χιλιάδες Ιρλανδούς και έχουν κύκλο εργασιών πάνω από 600 δις. Η µόνη προϋπόθεση που τίθεται είναι να λειτουργούν οι θεσµοί, να υπάρχει σωστή εποπτεία και καθαρές και αδιάβλητες διαδικασίες.
Ευκαιρίες υπάρχουν. Η Κύπρος µπορεί να εξελιχθεί σε κέντρο τεχνολογίας και συναφών υπηρεσιών και όχι σε κέντρο παραγωγής παράνοµου λογισµικού παρακολουθήσεων. Μπορεί να είναι περιφερειακό κέντρο για µεγάλα θεσµικά ταµεία και όχι καταφύγιο για διεθνείς απατεώνες και ύποπτους ολιγάρχες. Μπορεί να αποτελέσει διεθνές εκπαιδευτικό κέντρο και όχι να επιτρέπει την ίδρυση αµφιβόλου ποιότητας ιδρυµάτων για ξέπλυµα χρήµατος. Από εµάς εξαρτάται. Αλλά πρώτα θα πρέπει να αποφασίσουµε ποιο µοντέλο οικονοµίας θέλουµε. Και φυσικά, αν είµαστε διατεθειµένοι να κάνουµε αυτά που πρέπει για να το πετύχουµε.
*∆ιδάκτορας Χρηµατοοικονοµικών και Μακροοικονοµίας του Πανεπιστηµίου του Cambridge
Aκολουθήστε μας στο Google News
