Η µαζική δηµοσίευση δεδοµένων υπό τον τίτλο Pandora Papers έγινε από τη ∆ιεθνή Σύµπραξη Ερευνητών ∆ηµοσιογράφων (ICIJ) στις 3 Οκτωβρίου 2021. Ανάµεσα στα φυσικά πρόσωπα που αποκαλύφθηκαν στα Pandora Papers είναι εγκληµατίες, ολιγάρχες και διασηµότητες, καθώς και 35 νυν και πρώην παγκόσµιοι ηγέτες, περισσότεροι από 330 πολιτικοί και δηµόσιοι λειτουργοί σε 91 χώρες, συµπεριλαµβανοµένων και κρατών-µελών της ΕΕ. Θυµίζουµε ότι στα δεδοµένα που διέρρευσαν υπάρχει και το όνοµα του πρώην Προέδρου της Κ∆ Νίκου Αναστασιάδη.
Η έκθεση δίνει ιδιαίτερη έµφαση στο ρόλο των δηµοσιογράφων. Αναγνωρίζει ότι αυτοί και οι µάρτυρες δηµοσίου συµφέροντος διαδραµατίζουν σηµαντικό ρόλο στη διερεύνηση και την αποκάλυψη υποθέσεων διαφθοράς. Χαιρετίζει παράλληλα την πρόταση οδηγίας κατά των SLAPPs (στρατηγικών αγωγών προς αποθάρρυνση της συµµετοχής του κοινού), ενώ επισηµαίνει τις περιπτώσεις χρήσης κατασκοπευτικού λογισµικού κατά δηµοσιογράφων αλλά και τις δολοφονίες δηµοσιογράφων. Την ίδια ώρα, τονίζει τις δυσκολίες που αντιµετωπίζουν οι δηµοσιογράφοι σχετικά µε τη διερεύνηση τέτοιων υποθέσεων και καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει περαιτέρω τρόπους στήριξής τους, π.χ. µε τη δηµιουργία ειδικού ταµείου για την ερευνητική δηµοσιογραφία.
Τονίζει, ακόµα, το γεγονός ότι οι παράνοµες χρηµατοοικονοµικές ροές έχουν σοβαρό αντίκτυπο στα δηµόσια οικονοµικά, καθώς χάνονται φορολογικά έσοδα τα οποία θα µπορούσαν να επενδυθούν για επίτευξη των στόχων βιώσιµης ανάπτυξης και καλεί την ΕΕ να επιδείξει αποφασιστικότητα στην καταπολέµηση της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής.
Η έκθεση τονίζει την ανάγκη για συνεργασία σε παγκόσµια διεθνή φόρουµ και σηµειώνει τις διάφορες διεθνείς πρωτοβουλίες για την αυτόµατη ανταλλαγή πληροφοριών για σκοπούς φορολογικής συµµόρφωσης. Επιπρόσθετα, καλεί την ΕΕ να στηρίξει τις αναπτυσσόµενες χώρες για την καταπολέµηση αυτών των ροών και να διασφαλίσει ότι οι φόροι καταβάλλονται εκεί όπου δηµιουργούνται πραγµατική οικονοµική αξία και κέρδη.
Επιπλέον, η έκθεση επισηµαίνει το ολιγοπώλιο που επικρατεί στην αγορά λογιστικής και παροχής συµβούλων, καθώς το 87% του παγκόσµιου µεριδίου ελέγχεται από 4 εταιρείες -PwC, EY, Deloitte και KPMG.
Επισηµαίνει επίσης ότι τα εύπορα άτοµα καταβάλλουν λίγους έως µηδενικούς φόρους αλλάζοντας τη χώρα φορολογικής κατοικίας και ανακατανέµοντας κεφάλαια σε διασυνοριακό επίπεδο. Το πρόβληµα οξύνεται µε τη χρήση τεχνολογιών όπως τα κρυπτοστοιχεία.
Ειδική αναφορά υπάρχει και για τα προγράµµατα παραχώρησης ιθαγένειας (από τα οποία εµείς εδώ στην Κύπρο έχουµε πικρή πείρα), σηµειώνοντας ότι τα «χρυσά» διαβατήρια είναι απαράδεκτα από δεοντολογική, νοµική και οικονοµική άποψη.
Η έκθεση χαιρετίζει τη συµφωνία για έναν παγκόσµιο ελάχιστο συντελεστή φορολογίας 15% για εταιρείες µε ετήσια έσοδα άνω των 750 εκ. ευρώ. Θεωρεί ότι αυτό θα καθορίσει µια σταθερή βάση αναφοράς για τη φορολόγηση των εταιρειών συµβάλλοντας στην καταπολέµηση της εταιρικής φοροαποφυγής.
Παρά τις θετικές αναφορές, το ψήφισµα περιγράφει επιδερµικά την κατάσταση που επικρατεί στους φορολογικούς παράδεισους. Παρεµβαίνοντας στη συζήτηση, η ευρωβουλευτής, µέλος της Οµάδας της Αριστεράς, Malin Björk, τόνισε ότι: «Οι δεξιές κυβερνήσεις στην Ευρώπη συνεχίζουν να σχεδιάζουν φορολογικούς κανόνες που είναι προσαρµοσµένοι για τους πλούσιους. Σαν να µην έφτανε αυτό, έχουµε επίσης κανονισµούς που διευκολύνουν την εκτεταµένη φορολογική απάτη, κάτι που και πάλι ωφελεί µόνο τις πιο πλούσιες και µεγάλες εταιρείες. Μόνο µέσω διαρροών όπως τα Pandora Papers µπορούµε να έχουµε εικόνα αυτού του αντικοινωνικού παιχνιδιού. Πρέπει να διασφαλίσουµε ένα δικαιότερο φορολογικό σύστηµα, να αυξήσουµε τη διαφάνεια και να ενισχύσουµε τους κανόνες -τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τα άτοµα. Χρειαζόµαστε φορολογική δικαιοσύνη τώρα».
Aκολουθήστε μας στο Google News
