Σημεία Κοινού/ Ορίζοντας

Για την ποιητική συλλογή της Θέκλας Γεωργίου Υποθαλάμια

 Έκλεισα τις λέξεις σε ένα κλουβί,
Γιατί σκόνταψα στη μνήμη.
Απολίθωση.

Η ποιητική συλλογή της Θέκλας Γεωργίου, που φέρει τον τίτλο Υποθαλάμια (Σαιξπηρικόν 2022) ξεχωρίζει για την ευαισθησία της ποιητικής φωνής και την ευρύτητα του βλέμματος. Μέσα από πρωτόλεια σπαράγματα, η Θέκλα Γεωργίου μετουσιώνει συναισθήματα και προβληματισμούς, ωθώντας το αναγνωστικό κοινό σε μια επανεξέταση των όρων που ρυθμίζουν την ίδια τη ζωή. Την συλλογή της τέμνουν οι άξονες της σωματικότητας, της κοινωνικής τοπογραφίας και της καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Η πρώτη αναφορά στον Φ. Νίτσε υποδεικνύει τις φιλοσοφικές αφετηρίες της ποιήτριας αλλά και τα πρώτα ψήγματα της ποιητικής της: τη σωμάτωση του λόγου, την υποψία προς τον (δυτικό) πολιτισμό, την παγίδευση και ελευθέρωση ταυτόχρονα μέσα στη γλώσσα, τους δυϊσμούς και τα δίπολα μέσω των οποίων ρυθμίζονται οι κοινωνικές μας διεργασίες.

Ανήκω στη λεγόμενη ελεύθερη κατάδυση:
καταγράφω μανίες δυτικές.
Την ισορροπία την εγκατέλειψα
Ψηλά σε μια γέφυρα
Με ένα εντοιχισμένο εγώ
Και μια δράκα δύτες μεγάλους.

Η σωμάτωση του λόγου, ως άξονας της ποιητικής συνομιλεί (πιο καθαρά στη δεύτερη ενότητα της συλλογής) με τον κόσμο των αισθήσεων του Ζαρατούστρα⸱ αυτό που ο Νίτσε ορίζει ως το μοναδικό εργαλείο προσέγγισης της τέχνης. Η γλώσσα δεν είναι παρά ένα νήμα, ένα άντερο που ξεκινά από το σώμα και βγαίνει από το στόμα:

Ελάχιστα τον γνώρισα.
Ήταν αυτός που κατοικούσε στο βουνό.
Τώρα γυρεύεται στης αγοράς το χνώτο.
Μπλέκεται σύρεται πατιέται
Μόνος
Περιστρέφεται αενάως.

Ζαρατούστρα Μέρες του 2022 Μ.Χ.

Η περιφορά αυτή, το μηδέν που εμφανίζεται και στην πρώτη ενότητα της συλλογής, αφοριστικά και απόλυτα στο ποίημα «ΑΥΤΟ»: «αυτό που δίνει γροθιές στο στομάχι και πηδάει στης πόλης τα δώματα. Αυτό που την αγχίνοια κρεουργεί», είναι ίσως η όψη του αενάως ασπόνδυλου και ρευστού, της περίφημης βούλησης για δύναμη, το ίδιο το πρόσωπο του έρωτα, η δυνατότητα του ανθρώπου να περιπλέκει και να φτιάχνει ξανά τη μνήμη. Ο μηδενισμός στο εύρος της συλλογής έχει κάτι το ζωτικά ανθρώπινο, με τον τρόπο του Νίτσε⸱ την ικανότητα της αναδημιουργίας, ιδιαίτερα στον τελετουργικό χρόνο της καλλιτεχνικής δραστηριότητας.

Οι επιδράσεις αυτές συνυπάρχουν με τις επιδράσεις από τον Νίκο Καρούζο, διαπιστωμένες στο ποίημα «Ιστός»:

Σε μια κραυγή της νύχτας όλοι συνυπάρχουμε κι ανασαίνουμε τρόμο.

Το δέος της αποκάλυψης, η ένταση της αισθητηριακής λειτουργίας, αυτός ο μεικτός τρόπος να βλέπει η ποιήτρια τον κόσμο, πάντα ανάμεσα λογικής και συναισθήματος, αποτελεί μια προσπάθεια εξόδου από τον κύβο του δυτικού λόγου, που μας χαρίζει στίχους όπως:

Σκάβω το χάος μου.
Αγροικώ τις αλυσίδες του
Κρανίου.

Καθοριστική είναι και η παρουσία της γυναίκας, καθώς αυτονομείται από τη δοσμένη γενεαλογία του φύλου της. Εξ ορισμού αδιόρατη και δεδομένη, η Ελένη είναι όλες οι γυναίκες, «οι ανοριακοί χαρακτήρες που δεν χωρούν στη μήτρα μας», που αγνοούνται στην πέτρα του Κάιν που «εμφυτεύει νοημοσύνη χαράσσοντας με διαβήτη».

Στο κλείσιμο της πρώτης ενότητας της συλλογής «κάθε πολύτροπος γυναίκα/καταλήγει στη θάλασσα/ εκεί συμπυκνώνει το λίγο με το υπερβατικό/ αποδεσμεύει το κήτος/ επιστρέφει άτεγκτος στην αγέλη», κατά το αρχέτυπο της Άγριας γυναίκας, για να θυμηθούμε την Clarissa-Pinkola Εstes, στο Γυναίκες που τρέχουν με τους λύκους.

Με παρόμοιο τρόπο κλείνει και η δεύτερη ενότητα της ποιητικής συλλογής. Με μια αναφορά στο αντικείμενο. Την κυριότερη και απεχθέστερη όψη, τρόπο του οράν και ορέγεσθαι της σύγχρονης κουλτούρας.

Πάρε ένα αντικείμενο
μάθε να σου αρέσει
και νιώσε κενός
σαν φερθεί απλώς σαν τέτοιο
αντικείμενο που είναι.

Αν ο υποθάλαμος είναι η περιοχή του διεγκέφαλου που είναι υπεύθυνη για ζωτικές λειτουργίες, όπως η σίτιση, η διασφάλιση της εσωτερικής ισορροπίας του σώματος, η ρύθμιση της θερμοκρασίας του ανθρώπινου σώματος, η ρύθμιση του κιρκάδιου ρυθμού, η αναπαραγωγή και ο μεταβολισμός, μάλλον η συλλογή Υποθαλάμια συστήνει μια αναγκαία απομάκρυνση από την περιοχή του αντικειμένου και τους όρους που περιορίζουν ασφυκτικά το σώμα και τη ζωτικότητα του.

Έλενα Τορναρίτη

Κείμενο από την παρουσίαση της ποιητικής συλλογής που έγινε στις 15 Μαρτίου 2023 στο Καφενείο «Πρόζακ»

 

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy