Το 2023 μπαίνει με τεράστιες προκλήσεις στη ζωή μας

Του
Δρος Αμβρόσιου Προδρόμου*

 

Η κάθε νέα χρονιά αποτελεί εφαλτήριο για ανασκόπηση των πεπραγµένων της προηγούµενης, εντοπισµό των προκλήσεων, καθώς και για καθορισµό των στόχων βάσει των προκλήσεων που υπάρχουν τόσο σε τοπικό όσο κυρίως σε διεθνές επίπεδο.

Είναι γεγονός ότι το 2022 υπήρξε µια ιδιαίτερη χρονιά για πάρα πολλούς λόγους -κυρίως, δυστυχώς, αρνητικούς- δηµιουργώντας έτσι ένα εξαιρετικά εύθραυστο περιβάλλον, το οποίο αναµένεται να οξυνθεί το 2023. ∆υστυχώς τα δεδοµένα που έχουµε µπροστά µας όσον αφορά διάφορα θέµατα δεν είναι και τόσο θετικά ώστε να µας δίνουν την ευκαιρία να έχουµε θετικές απόψεις για τις επερχόµενες εξελίξεις, αφού οι άµεσα εµπλεκόµενοι δεν είναι σε θέση ή δεν έχουν τη διάθεση να αντιµετωπίσουν τα προβλήµατα.

Όσον αφορά την πραγµατικότητα στην Κυπριακή ∆ηµοκρατία, τα πράγµατα είναι σήµερα πιο ξεκάθαρα από πότε. Με τις προεδρικές εκλογές να είναι µόνο έναν µήνα µακριά, οι προκλήσεις είναι πλέον ξεκάθαρες. Όσον αφορά το Κυπριακό -αν και σίγουρα δεν εναπόκειται µόνο στη πλευρά µας να το επιλύσει, αλλά κυρίως στην Τουρκία- χωρίς την άµεση επανέναρξη των συνοµιλιών η κατοχή θα παγιωθεί πλήρως.

Παράλληλα, τα θέµατα της εσωτερικής διακυβέρνησης, µε κύριο θέµα τη διαφθορά και την οικονοµία, αλλά και το µεταναστευτικό, θα καθορίσουν το µέλλον της χώρας µας για τις επόµενες δεκαετίες. Οπότε η όποια επιλογή µας θα είναι καθοριστικής σηµασίας για το πώς θα προχωρήσουµε στο µέλλον.

Η ενέργεια αποτελεί σίγουρα ένα από τα σοβαρότερα προβλήµατα, τα οποία η παγκόσµια οικονοµία θα πρέπει να αντιµετωπίσει µέσα από συγκεκριµένες στρατηγικές. Στρατηγικές οι οποίες θα πρέπει να έχουν τόσο µακροπρόθεσµο όσο και µεσοπρόθεσµο χαρακτήρα. Παράλληλα όµως θα πρέπει να αναπτυχθούν συγκεκριµένα άµεσα µέτρα, τα οποία θα µειώσουν δραστικά τα προβλήµατα των επιχειρήσεων αλλά και των νοικοκυριών.

Η παγκόσµια οικονοµία δεν µπορεί, και σίγουρα δεν θα αντέξει αυτό το πρόβληµα για πάρα πολύ καιρό, δηµιουργώντας έτσι τεράστιες επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα, κυρίως σε χώρες οι οποίες είναι πλήρως εξαρτώµενες από τη συµβατική ενέργεια. ∆υστυχώς, το µεγαλύτερο µέρος της Ευρώπης είναι πλήρως εξαρτηµένο και η Κύπρος δεν αποτελεί κάποια εξαίρεση, αφού χάσαµε αρκετό έδαφος και χρόνο όσον αφορά το συγκεκριµένο θέµα.

Ο πόλεµος στην Ουκρανία συνεχίζεται για 10 και πλέον µήνες, αλλά δεν φαίνεται να υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ. Από τη µια η Ρωσία προσπαθεί να εδραιώσει τα κέρδη της επί του εδάφους και από την άλλη η Ουκρανία µαζί µε τους δυτικούς συµµάχους της, που την ενθαρρύνουν και την έχουν πνίξει στα χρέη -παρόλο που η ίδια η χώρα δεν το καταλαβαίνει τώρα- έχουν δηµιουργήσει ένα τεράστιο πρόβληµα που παρόµοιό του δεν έχουµε δει από τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο. Η µεγάλη πρόκληση δεν είναι πότε θα τελειώσει ο πόλεµος, αλλά το πώς. Έχουµε την εντύπωση ότι το πρόβληµα µόλις έχει αρχίσει.

Τέλος, το πρόβληµα της περιβαλλοντικής αλλαγής και των τεράστιων επιπτώσεων στην οικονοµία αλλά και την ποιότητα ζωής των πολιτών αποτελεί ακόµα µια τεράστια πρόκληση, η οποία θα πρέπει να αντιµετωπιστεί το 2023. Εάν δεν αντιληφθούµε ότι χωρίς πλανήτη δεν υπάρχει ούτε οικονοµία αλλά ούτε και ειρήνη, τότε οδηγούµαστε σε µια τεράστια καταστροφή.

Το 2023 µπαίνει µε τεράστιες προκλήσεις στη ζωή µας. Η αντιµετώπισή τους δεν µπορεί να περιµένει. Τόσο για την Κύπρο όσο και για την παγκόσµια οικονοµία, τα προβλήµατα είναι πολλά. Αυτά µπορούν να επιλυθούν µέσα από δραστικές πολιτικές, οι οποίες θα επικεντρώνονται στην κοινή αντιµετώπιση και κατανόηση των προβληµάτων. Σε κάθε περίπτωση, εάν δεν υπάρξει τέλος στην πολεµική διαµάχη µεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, τότε κανένα από τα προβλήµατα δεν θα µπορέσουν να επιλυθούν.

* Ακαδηµαϊκός, [email protected]