Το ακριβό «ευχαριστώ για όλα» του τέως προέδρου της Τράπεζας Κύπρου προς τον Αβέρωφ Νεοφύτου

 

Του Κωνσταντίνου Ζαχαρίου

 

 

• Η Κομισιόν έχει εγείρει ανησυχίες για κρατική ενίσχυση, σε σχέση με την αλλαγή της νομοθεσίας, η οποία επιτρέπει τη μετατροπή αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων σε αναβαλλόμενες φορολογικές πιστώσεις
• Η αλλαγή της νομοθεσίας έγινε με πρόταση νόμου του ΔΗΣΥ, η οποία εγκρίθηκε την 1^η Μαρτίου 2019. Δεκαπέντε μέρες μετά, σε γενική συνέλευση της Τράπεζας Κύπρου, ο τέως πρόεδρος του Συγκροτήματος, Γιόζεφ Άκερμαν, απευθυνόμενος προς τον Αβέρωφ Νεοφύτου τού είπε: «Ευχαριστώ για όλα»
• Κυβέρνηση και ΔΗΣΥ απέκρυψαν από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών ότι η αλλαγή της νομοθεσίας σχετίζεται με την Τράπεζα Κύπρου
• Το ΑΚΕΛ είχε ζητήσει αναβολή για να διευκρινιστούν τεχνικά ζητήματα, αλλά αυτό δεν έγινε αποδεκτό από τον ΔΗΣΥ
• Η αλλαγή της νομοθεσίας ψηφίστηκε από τα κόμματα ΔΗΣΥ, ΔΗΚΟ και Αλληλεγγύη και είχε ως αποτέλεσμα τον βελτιωμένο χειρισμό των ΑΦΑ ως προς τα εποπτικά κεφάλαια της Τράπεζας Κύπρου, ύψους 285 εκατ. ευρώ

 

 

Στις 14 Μαΐου 2019 ο τέως πρόεδρος του ΔΣ της Τράπεζας Κύπρου, Γιόζεφ Άκερμαν, μιλώντας από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του Συγκροτήματος και απευθυνόμενος προσωπικά προς τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, του είπε: «Ευχαριστώ για όλα». Το μοναδικό συγκρότημα μέσων ενημέρωσης, το οποίο ανέδειξε το παράξενο αυτό περιστατικό ήταν η «Χαραυγή» και το συγκρότημα Dialogos. Μερικούς μήνες αργότερα, αποδεικνύεται ότι το «Ευχαριστώ για όλα» ήταν πολύ ακριβό.

Όπως αναφέρεται στα οικονομικά αποτελέσματα της Τράπεζας Κύπρου για το 2020, τα οποία δόθηκαν πρόσφατα στη δημοσιότητα, η Κομισιόν έχει εγείρει ανησυχίες «σχετικά με παροχή κρατικής ενίσχυσης, η οποία προέκυψε από τον τρόπο χειρισμού φορολογικών ζημιών». Δίνοντας μάλιστα γραμμή προς την κυβέρνηση αναφέρεται ότι: «Το Συγκρότημα κατανοεί ότι η κυπριακή κυβέρνηση ως απάντηση στις ανησυχίες που ηγέρθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με παροχή κρατικής ενίσχυσης, η οποία προέκυψε από τον τρόπο χειρισμού αυτών των φορολογικών ζημιών, εξετάζει το ενδεχόμενο υιοθέτησης τροποποιήσεων στο Νόμο, ενδεχομένως περιλαμβανομένων απαιτήσεων για πρόσθετο ετήσιο τέλος πέραν του 1,5% ετήσιου τέλους εγγύησης που έχει ήδη αναγνωριστεί, για να διατηρηθεί η μετατροπή αυτών των ΑΦΑ (Αναβαλλόμενων Φορολογικών Απαιτήσεων) σε φορολογικές πιστώσεις».

 

Το παρασκήνιο

Η νομοθεσία στην οποία αναφέρεται η Τράπεζα Κύπρου και για την οποία η Κομισιόν έχει εγείρει ανησυχίες για κρατική ενίσχυση, ψηφίστηκε από την Ολομέλεια της Βουλής την 1^η Μαρτίου 2019, δηλαδή 14 μέρες πριν το «Ευχαριστώ για όλα» που είπε ο τέως πρόεδρος του ΔΣ της Τράπεζας Κύπρου προς τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι η αλλαγή της νομοθεσίας έγινε με πρόταση νόμου του ΔΗΣΥ, αντί με νομοσχέδιο, και ως εκ τούτου δεν πέρασε από νομοτεχνικό έλεγχο από τη Νομική Υπηρεσία. Δηλαδή έγινε στα μουλωχτά!

Η αλλαγή της νομοθεσίας φαίνεται ότι έγινε μετά από παρασκήνιο, μεταξύ της κυβέρνησης και της Τράπεζας Κύπρου. Όπως προκύπτει από τα πρακτικά τα οποία εξασφάλισε η εφημερίδα μας, κατά τη συζήτηση της πρότασης νόμου στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών η κυβέρνηση και ο ΔΗΣΥ (ο οποίος κατέθεσε την πρόταση) απέκρυψαν ότι η αλλαγή της νομοθεσίας σχετίζεται με την Τράπεζα Κύπρου. Μάλιστα, ο Έφορος Φορολογίας διαβεβαίωσε ότι δεν αναμένεται να επέλθουν οποιεσδήποτε απώλειες στα έσοδα του κράτους, ενώ η εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών διαβεβαίωσε ότι οι ρυθμίσεις δεν θα έχουν οποιαδήποτε δημοσιονομική επίπτωση. Επίσης, υπέρ της πρότασης τάχθηκαν οι εκπρόσωποι της Κεντρικής Τράπεζας, του Συνδέσμου Τραπεζών, του  Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών (ΣΕΛΚ) και του Δικηγορικού Συλλόγου.

 

Ψηφίστηκε διά χειρός ΔΗΣΥ, ΔΗΚΟ, Αλληλεγγύης, παρά τις ενστάσεις του ΑΚΕΛ

 

Η πρόταση νόμου του ΔΗΣΥ για την οποία εγέρθηκαν ανησυχίες από την Κομισιόν «σχετικά με παροχή κρατικής ενίσχυσης» προς την Τράπεζα Κύπρου, τέθηκε προς ψήφιση στη συνεδρία της Ολομέλειας της Βουλής την 1^η Μαρτίου 2019. Σημειώνεται μάλιστα ότι το ΑΚΕΛ είχε ζητήσει αναβολή της συζήτησης, ώστε να αποσαφηνιστούν τεχνικά ζητήματα, τα οποία εντοπίστηκαν από τους τεχνοκράτες του κόμματος. Παρά ταύτα αυτό δεν έγινε αποδεκτό από τον ΔΗΣΥ, που επέμεινε στην άρον – άρον ψήφιση της νομοθεσίας.

Ενδεικτικά είναι τα πιο κάτω αποσπάσματα από τα πρακτικά της συνεδρίας της Ολομέλειας της Βουλής:

Άριστος Δαμιανού: «Έχουμε εντοπίσει με τους τεχνοκράτες συνεργάτες μας ένα σημείο το οποίο θέλουμε να αποσαφηνίσουμε και με τα υπόλοιπα κόμματα. Θα παρακαλούσαμε για μια αναβολή. Μέχρι την ερχόμενη Ολομέλεια θα είμαστε έτοιμοι».

Αβέρωφ Νεοφύτου: «Δεν συμφωνούμε με την αναβολή […] Δεν συμφωνούμε και, αν έχει έντονη άποψη ο συνάδελφος, θα μπορούσα να του δώσω κάποιες εξηγήσεις […] Είναι πάρα πολύ σημαντικό να το δούμε. Πάρα πολύ σημαντικό».

Γιώργος Λουκαΐδης: «Δεν είναι εξ αναβολής το θέμα. Είναι η πρώτη φορά που ζητούμε αναβολή. Και πραγματικά δεν κατανοούμε γιατί υπάρχει τόσο μεγάλο πρόβλημα να εφαρμοστεί η πρακτική που ακολουθείται πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις. Να δοθεί ο χρόνος που πρέπει να δοθεί, για να διευκρινίσουμε ζητήματα που θέλουμε να διευκρινίσουμε».

Αβέρωφ Νεοφύτου: «Θεωρώ ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό για τη σταθερότητα της οικονομίας να τελειώνουμε με αυτό το θέμα σήμερα».

Άριστος Δαμιανού: «Είναι νεοφανής αυτή η διαδικασία. Οι τεχνοκράτες μας έχουν εντοπίσει κάποια σημεία, ήθελαν χρόνο για να τα μελετήσουν».

Γιώργος Λουκαΐδης: «Αν ήταν τόσο σοβαρό αυτό το θέμα και τόσο επείγον, διερωτώμαι γιατί δεν είχαμε ενημερωθεί επί τούτου και κυρίως γιατί δεν ήρθε με νομοσχέδιο και ήρθε με πρόταση νόμου; Πραγματικά διερωτώμαι. Ένα τόσο σοβαρό ζήτημα και ένα τόσο επείγον ζήτημα δεν το επιλαμβάνεται η κυβέρνηση με την Κεντρική Τράπεζα, με τη Νομική Υπηρεσία και έρχεται ως πρόταση νόμου; Ελπίζω ότι υπάρχει κάποια λογική εξήγηση».

Τελικά, η πρόταση νόμου του ΔΗΣΥ τέθηκε σε ψηφοφορία και εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία από τα κόμματα ΔΗΣΥ, ΔΗΚΟ και Αλληλεγγύη.

 

285 εκατ. ευρώ το όφελος για Τράπεζα Κύπρου

 

Η νομοθεσία, η οποία προήλθε από πρόταση νόμου του ΔΗΣΥ και για την οποία εγέρθηκαν ανησυχίες από την Κομισιόν «σχετικά με παροχή κρατικής ενίσχυσης», είχε ως αποτέλεσμα τη μετατροπή ορισμένων αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων, σε αναβαλλόμενες φορολογικές πιστώσεις. Το θέμα αφορά τη χρήση φορολογικών ζημιών που μεταφέρθηκαν από τη Λαϊκή στην Τράπεζα Κύπρου τον Μάρτιο 2013.

Η μετατροπή των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων σε αναβαλλόμενες φορολογικές πιστώσεις είχε ως αποτέλεσμα τον βελτιωμένο χειρισμό των ΑΦΑ ως προς τα εποπτικά κεφάλαια της Τράπεζας Κύπρου, σύμφωνα με τον Κανονισμό Κεφαλαιακών Απαιτήσεων (CRR), ύψους περίπου 285 εκατ. ευρώ ή αύξηση στο δείκτη Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (CET1) κατά περίπου 190 μ.β. τον Μάρτιο 2019.