To εκλογικό σκηνικό στην Ελλάδα

Αυτές είναι οι πρώτες εκλογές στην Ελλάδα στις οποίες έχει αρθεί η απαγόρευση δημοσιοποίησης δημοσκοπήσεων τις τελευταίες 15 μέρες πριν από εκλογές.

Τις τελευταίες δύο εβδομάδες αυτής της βραχύβιας προεκλογικής περιόδου δημοσιεύθηκαν περισσότερες από 30.

Όλες οι δημοσκοπήσεις συμφωνούν στα εξής:

Ότι το προβάδισμα το έχει σταθερά ο ΣΥΡΙΖΑ. Ούτε σε μία δεν έχει περάσει μπροστά η Νέα Δημοκρατία, που είναι, σταθερά και αυτή, και χωρίς αντίπαλο, στη δεύτερη θέση.

Ότι την περασμένη εβδομάδα, η διαφορά μεταξύ των δύο πρωτοπόρων ήταν μεταξύ 2,5% και 3,5%. Η ΝΔ έδειχνε ότι έκλεινε την ψαλίδα που την προπροηγούμενη εβδομάδα έδειχνε άνοιγμα κατά 3%-4,5% μέσον όρο.

Ότι αυτήν την εβδομάδα, τελευταία προ των εκλογών, η ψαλίδα μοιάζει να έχει ανοίξει και πάλι υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ. Τη μεγαλύτερη διαφορά την δίνει, με 6,5%, δημοσκόπηση του Πανεπιστημίου Μακεδονίας για τον Σκάϊ. Το κόμμα του κ. Τσίπρα συγκεντρώνει 33,5% στην πρόθεση ψήφου, και η ΝΔ παραμένει σταθερή στο 27%. Η Metron Analysis δίνει 35,4% στον ΣΥΡΙΖΑ, 30,8% στη ΝΔ. Και η Αlco 31,7% στον πρώτο και 27,3% στο δεύτερο.

Ότι και τα δύο κόμματα που προπορεύονται αυξάνουν τα ποσοστά τους εις βάρος των υπολοίπων κομμάτων, γεγονός που πιστοποιεί τη μεγαλύτερη πόλωση που έχουμε δει ποτέ σε εκλογές στην Ελλάδα μεταπολιτευτικά. Νέα Δημοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ, με ένα συνολικό ποσοστό άνω του 0%, θα μπορούσαν να σχηματίσουν μία από τις ισχυρότερες κυβερνήσεις που είχε ποτέ η Ελλάδα. Αυτό, όμως, δεν θα γίνει.

Ότι στην καίριας σημασίας 3η θέση βρίσκεται, πάντα σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, το Ποτάμι, που κατεβαίνει για πρώτη φορά σε εθνικές εκλογές. Τα ποσοστά που συγκεντρώνει στις 3 τελευταίες δημοσκοπήσεις είναι 7,5%, 7,1% και 5,1%. Σε αντίθεση με ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ που έχουν κλειδώσει τις 2 πρώτες θέσεις, το Ποτάμι δεν μπορεί ακόμα να έχει την ίδια σιγουριά για την 3η. Το ακολουθεί η Χρυσή Αυγή με ποσοστά 5,5%, 5,4% και 4,8% αντίστοιχα των τριών δημοσκοπήσεων που μελετάμε. Πολιτικοί επιστήμονες και αναλυτές δημοσκοπήσεων λένε πως η Χρυσή Αυγή είναι «σχετικά άγνωστη ποσότητα» σε αυτές τις εκλογές, δεδομένης της προφυλάκισης 6 ηγετικών της στελεχών για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης, γεγονός που ίσως, λένε, κάνει αρκετό κόσμο που θα την ψηφίσει να μην το δηλώνουν στις έρευνες.

Ότι το 3ο κόμμα, αν μπορούσε να συσταθεί σε τέτοιο, θα ήταν οπωσδήποτε, αυτήν τη στιγμή, εκείνο των «Αναποφάσιστων». Οι οποίοι σύμφωνα με τις 3 τελευταίες δημοσκοπήσεις, είναι στο 8%, στο 12% και 15%. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αναλυτών αυτών των δημοσκοπήσεων, το μεγαλύτερο ποσοστό των αναποφάσιστων προέρχεται από τον χώρο του Κέντρου και της Κεντροδεξιάς (ποσοστό 48%).

Στις υπόλοιπες θέσεις τώρα, γίνεται και μάλλον θα συνεχιστεί ως και την τελευταία στιγμή μεγάλη μάχη. Το ΠΑΣΟΚ μοιάζει να απέχει από το στόχο της 3ης θέσης που έχει βάλει ο αρχηγός του Ευάγγελος Βενιζέλος και να συγκεντρώνει δημοσκοπικά ένα ποσοστό μεταξύ 4% και 4,5%. Φαίνεται να πιέζεται εκ δεξιών από τη Νέα Δημοκρατία, και εκ του σύνεγγυς από τα νεότευκτο Ποτάμι που, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, δείχνει ισχυρότερη «προοπτική συγκυβερνησιμότητας» με τα πιο αυξημένα ποσοστά που συγκεντρώνει.

Το ΚΚΕ είναι μία αινιγματική περίπτωση, όπως εκτιμούν οι αναλυτές. Ενώ ακόμα βρίσκεται σε σχετικά ικανοποιητική για αυτό θέση, με ποσοστό από 4,5% έως και 5,5%, η τάση των τελευταίων ημερών μοιάζει να είναι κατηφορική. Οι πληροφορίες του ΚΥΠΕ είναι ότι υπάρχει σημαντική διαρροή προς τον ΣΥΡΙΖΑ, γεγονός που πιθανό να εξηγεί και τη νέα εκτόξευση του τελευταίου. Το ότι ο ΓΓ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, σε όλες τις τελευταίες συνεντεύξεις και δημόσιες ομιλίες του αφιερώνει το μεγαλύτερο χρόνο σε έντονη κριτική κατά του ΣΥΡΙΖΑ, ίσως και να είναι ενδεικτική της προσπάθειας του Περισσού να συγκρατήσει τις προς την Κουμουνδούρου διαρροή.

Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες (ΑΝΕΛ) του Πάνου Καμμένου εμφανίζονται στις 3 τελευταίες δημοσκοπήσεις να είναι στο 3%, που είναι ακριβώς στο όριο που απαιτείται για να μπει ένα κόμμα στη Βουλή. Εάν τα καταφέρει τελικά το κόμμα αυτό, έστω και οριακά, αυτό θα του δώσει 10 έδρες με τις οποίες ενδέχεται να μπορέσει να διαδραματίσει κάποιον ρόλο σε πιθανή κυβερνητική σύμπραξη με τον ΣΥΡΙΖΑ, εφόσον, εννοείται, συμφωνήσουν τα κόμματα σε έναν ελάχιστον προγραμματικό συντονισμό.

Το Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών του Γιώργου Παπανδρέου, που ιδρύθηκε σχεδόν ταυτόχρονα με τη διάλυση της Βουλής και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών, εμφανίζεται από τις δημοσκοπήσεις να δίνει δύσκολη μάχη για να υπερβεί το όριο του 3%. Η δύναμή του μέχρι στιγμής καταγράφεται μεταξύ 1,5% και 2,7%, ένα αρκετά μεγάλο άνοιγμα, εκτιμούν οι εκλογολόγοι, ώστε να μπορεί κάποιος να πει έστω και με σχετική βεβαιότητα ότι θα μπει ή δεν θα μπει στη Βουλή.

Λίγες πιθανότητες, τέλος, δίνουν οι δημοσκοπήσεις στο συνδυασμό Πράσινοι-ΔΗΜΑΡ και στο ΛΑΟΣ του Γιώργου Καρατζαφέρη για κοινοβουλευτική εκπροσώπηση.

Θεωρείται απίθανο στις 4 μέρες που απονέμουν ώσπου να ανοίξουν οι κάλπες να μην αυξηθούν οι πιέσεις προς τα μικρότερα κόμματα, δεδομένης και της καταγεγραμμένης και δημοσκοπικά επιθυμίας της πλειοψηφίας των ερωτηθέντων να σχηματιστεί κυβέρνηση με μία εκλογική μάχη.

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το μόνο κόμμα που, όπως έχουν τώρα τα πράγματα, μπορεί να ελπίζει ακόμα και σε αυτοδύναμη κυβέρνηση. Το προβάδισμα του 6,5% από τη ΝΔ που του δίνει η δημοσκόπηση του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, τηρουμένων ταυτόχρονα και των ποσοστών που δίνει και για τα άλλα κόμματα, του εξασφαλίζει 147 έδρες, μόλις 4 λιγότερες από το όριο της αυτοδυναμίας.

Όμως, ο πολύπλοκος εκλογικός νόμος εξαρτά άμεσα την πιθανότητα σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης από το άθροισμα του ποσοστού των κομμάτων που θα μείνουν εκτός Βουλής.

Συγκεκριμένα, όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό που θα αναλογεί στα εκτός Βουλής κόμματα, τόσο μικραίνει το όριο της αυτοδυναμίας. Δηλαδή, γίνεται ευκολότερο για το πρώτο κόμμα να πετύχει αυτοδυναμία. Υπολογίζεται ότι αν είναι μεγάλο το ποσοστό των κομμάτων που δεν θα μπουν στη Βουλή, το πρώτο κόμμα θα θέλει γύρω στο 33% με 35% για αυτοδυναμία.

Αντίθετα, όσο πιο μικρό το συνολικό ποσοστό ψήφων αυτών που θα μείνουν έξω, τόσο θα δυσκολέψει το πράγμα για τον πρώτο. Υπολογίζεται εδώ ότι με λίγα κόμματα έξω και περισσότερα μέσα, το όριο για να πετύχει το πρώτο κόμμα αυτοδυναμία θα ανέβει στο 38%, ίσως φτάσει και στο 40%.

ΚΥΠΕ