- Χρόνο µε το χρόνο καταγράφονται βελτιώσεις στο Σύστηµα Υγείας και τις παρεχόµενες υπηρεσίες
- Ο ΟΑΥ παίρνει µέτρα κατά της κατάχρησης του συστήµατος, καθώς έχει αυστηροποιήσει τους ελέγχους και έχει επιβάλει αρκετά πρόστιµα
Της Ελένης Κωνσταντίνου
Το Γενικό Σύστηµα Υγείας (ΓεΣΥ) έκλεισε πριν λίγες µέρες τρία χρόνια ζωής. Η δημιουργία του στηρίχθηκε στη βασική αρχή ότι η Υγεία αποτελεί βασικό κοινωνικό αγαθό και ένα ουσιώδες δικαίωµα, το οποίο ένα κράτος οφείλει να παρέχει ισότιµα, ποιοτικά και χωρίς διακρίσεις σε όλους.
Σε αυτά τα τρία χρόνια, παρά τις δυσκολίες και τις προκλήσεις, λόγω και της πανδηµίας, το ΓεΣΥ άντεξε και έβαλε τις βάσεις και για τη συνέχεια. Ο Οργανισµός Ασφάλισης Υγείας και οι άνθρωποί του που ανέλαβαν το τιτάνιο έργο εφαρµογής του µπορούν να νιώθουν περήφανοι. Όπως περήφανοι µπορούν να νιώθουν και όσοι άλλοι πίστεψαν και διεκδίκησαν ένα καθολικό και ποιοτικό Σύστηµα Υγείας.
Υπάρχουν, βέβαια, ζητήµατα που χρήζουν βελτίωσης ώστε να µπορέσει το ΓεΣΥ να συνεχίσει το δρόµο του. Η συνέχεια επιβάλλει τη συνολική αξιολόγησή του για να επισηµανθούν και να διορθωθούν οι όποιες αδυναµίες και ελλείψεις, οι οποίες οµολογουµένως υπάρχουν. Μόνο έτσι το ΓεΣΥ θα αποκτήσει νέα δυναµική και προοπτική.
Το πρόβληµα της πρόσβασης, της µετρήσιµης ποιότητας και των καταχρήσεων είναι τα κύρια θέµατα που απασχολούν τον ΟΑΥ σήµερα, σηµειώνει ο διευθυντής του Οργανισµού, Ανδρέας Παπακωνσταντίνου, επισηµαίνοντας µεταξύ άλλων ότι πέρα από τους ελέγχους, σηµαντική είναι και η καλλιέργεια κουλτούρας. Την κουλτούρα ασθενών, αλλά και γιατρών επισηµαίνει από την πλευρά του και ο ∆ρ Ανδρέας Χρυσάνθου, επικεφαλής του ΣΙΣ-ΓεΣΥ [Σύνδεσµος Ιδιωτών (ιατρών) Συµβεβληµένων µε το ΓεΣΥ].
Στην αναβάθμιση της ποιότητας υπηρεσιών του ΓεΣΥ εστιάζεται ο ΟΑΥ
Το ΓεΣΥ σε αυτά τα 3 χρόνια λειτουργίας του άντεξε τις δοκιμασίες και έβαλε τις βάσεις για το μέλλον, σημειώνει ο διευθυντής του ΟΑΥ, Ανδρέας Παπακωνσταντίνου.
«Αρχικώς θα πρέπει να υπενθυμίσω ότι στο Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού συμμετέχουν το κράτος μέσω των Υπουργείων Οικονομικών και Υγείας, οι εργοδότες, οι εργαζόμενοι και οι ασθενείς. Δηλαδή, υπάρχει μια ισορροπημένη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, οι οποίοι καλούνται να διαχειριστούν τις εισφορές τους. Συνεπώς, οι όποιες επιτυχίες πιστώνονται σε όλους. Πορευόμαστε μαζί και είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι για την πορεία του ΓεΣΥ.
Δεν μπορούμε να πούμε ότι φτάσαμε εκεί που θέλουμε, όμως τα βήματα που έγιναν για την Κύπρο σε αυτά τα τρία χρόνια είναι σημαντικά. Το ΓεΣΥ δεν έγινε μόνο για τους ευάλωτους, έγινε για όλους. Ακόμη και αυτός που έχει αρκετά χρήματα και συνεισφέρει πρέπει να λαμβάνει υπηρεσίες ποιοτικές. Οφείλουμε συνεπώς όλοι να το προστατεύσουμε.
Το Σύστημα, όπως φαίνεται και μέσα από μετρήσεις που γίνονται, λαμβάνει πολύ υψηλή αποδοχή μέσα στην κοινωνία. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι σε έρευνα που έγινε για λογαριασμό του ΟΑΥ από την εταιρεία IMR / Πανεπιστήμιο Λευκωσίας το 2021, το 82% των δικαιούχων έκριναν ως πολύ ικανοποιητική την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, ενώ το 80% θεωρούν ότι το ΓεΣΥ βελτίωσε σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα ζωής τους. Επίσης, σε πρόσφατη έρευνα που πραγματοποίησε ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Δημοσκοπήσεων Ερευνών το 2022, αναδείχθηκε ότι το ΓεΣΥ είναι ο θεσμός που εμπιστεύονται οι πολίτες. Σημαντική είναι και πρόσφατη Έκθεση της Κομισιόν όπου καταγράφεται πως το ΓεΣΥ έχει βελτιώσει τους δείκτες υγείας».
Κληθείς από τη «Χαραυγή» να αναφερθεί στις κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζει το ΓεΣΥ, ο κ. Παπακωνσταντίνου σημείωσε το πρόβλημα της πρόσβασης, της μετρήσιμης ποιότητας και των καταχρήσεων. Όπως είπε, ο ΟΑΥ έχει αυστηροποιήσει τους ελέγχους και έχει επιβάλει αρκετά πρόστιμα, ενώ για 12 γιατρούς είχαν ανασταλεί οι συμβάσεις τους.
Σε ό,τι αφορά το οικονομικό κομμάτι ο κ. Παπακωνσταντίνου επεσήμανε ότι δεν κινδυνεύει η οικονομία μας από το ΓεΣΥ, αφού και η ίδια η νομοθεσία απαγορεύει στον ΟΑΥ να καταγράφει ελλείμματα. Ωστόσο, όπως σημειώνει, θα πρέπει να παρακολουθείται η κατάσταση και αναλόγως να προσαρμόζονται και οι προϋπολογισμοί.
«Βέβαια οι προκλήσεις δεν περιορίζονται στα οικονομικά ή στις καταχρήσεις. Τα θέματα που ο Οργανισμός καλείται να διαχειριστεί είναι αρκετά. Τα περισσότερα, αν όχι όλα, εστιάζονται στην αναβάθμιση της ποιότητας υπηρεσιών του ΓεΣΥ. Η καλλιέργεια σωστής κουλτούρας, η ανάπτυξη καλύτερης συνεργασίας μεταξύ προσωπικών και ειδικών ιατρών, η εφαρμογή πρωτοκόλλων, ο συνεχής εκσυγχρονισμός του συστήματος πληροφορικής, η διαχείριση των παροχέων, η ενημέρωση των δικαιούχων, η ένταξη και νέων φαρμάκων, ο εξατομικευμένος χειρισμός χρόνιων ασθενών και πολλά άλλα συνθέτουν ένα πολύ απαιτητικό πλαίσιο. Όμως όπως με αποφασιστικότητα ξεκινήσαμε το ΓεΣΥ, έτσι θα προχωρήσουμε και στη διαχείριση των θεμάτων.
Είμαστε πολύ αισιόδοξοι ότι, χρόνο με το χρόνο, το Γενικό Σύστημα Υγείας θα βελτιώνεται, διασφαλίζοντας πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας στον κάθε συμπολίτη μας, βελτιώνοντας έτσι την ποιότητα ζωής του».
Αναγκαίοι οι μηχανισμοί ελέγχου για να προστατευθεί το ΓεΣΥ
Tεράστια κοινωνική κατάκτηση που τα επιτεύγματά του μπορεί να τα διακρίνει ο καθένας είναι το ΓεΣΥ, εκτιμά ο Δρ Ανδρέας Χρυσάνθου, επικεφαλής του ΣΙΣ-ΓεΣΥ [Σύνδεσμος Ιδιωτών (ιατρών) Συμβεβλημένων με το ΓεΣΥ], προσθέτοντας ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι πρόσβαση σε αυτό έχουν όλοι -πλούσιοι ή φτωχοί, ηλικιωμένοι ή νέοι και σημειώνοντας τον ιδιαίτερο ρόλο που διαδραματίζει στο σύστημα ο θεσμός του Προσωπικού Ιατρού.
Βέβαια δεν είναι όλα ρόδινα, δυσκολίες υπάρχουν και θα πρέπει να αντιμετωπίζονται, σημειώνει με δηλώσεις του στη «Χαραυγή» ο κ. Χρυσάνθου. «Υπάρχουν υπηρεσίες που επιζητούνται από τους ασθενείς και πρέπει να προστεθούν ή φάρμακα που επίσης πρέπει να προστεθούν». Σημειώνει όμως ότι αυτά τα χρόνια το Σύστημα Υγείας έπρεπε να διαχειριστεί παράλληλα και την πανδημία και «αν δεν υπήρχε το ΓεΣΥ, όλοι μπορούν να φανταστούν ποια θα ήταν η εικόνα».
Σύμφωνα με τον κ. Χρυσάνθου υπάρχει μια διαρκής προσπάθεια να διορθώνονται λάθη και προβλήματα και εδώ θα πρέπει να συμβάλουν όλοι και ο ΟΑΥ, ο ιατρικός κόσμος και η Πολιτεία γενικότερα, μέχρι να ωριμάσει το ΓεΣΥ που διανύει τώρα μιαν παιδική ηλικία.
Ο κ. Χρυσάνθου επισημαίνει ωστόσο ότι η όλη προσπάθεια πρέπει να συνεχίσει. «Πέραν όμως του γεγονότος ότι ως γιατροί που πιστέψαμε στο ΓεΣΥ και παλέψαμε και ενταχθήκαμε σε αυτό από την αρχή μαζί με άλλα οργανωμένα σύνολα, όπως οι ασθενείς και οι πολιτικές δυνάμεις που πίστευαν στο ΓεΣΥ, νιώθουμε ότι πρέπει να υπερασπιστούμε αυτή την κατάσταση από κινδύνους πισωγυρίσματος και ξήλωμα του ΓεΣΥ, αφού κάποιοι δεν τα βάζουν κάτω.
Πρέπει να έχουμε ως κύριο στόχο την προσφορά υψηλού επιπέδου ιατρικών υπηρεσιών σε όλο τον κόσμο, σε όλους τους δικαιούχους, χωρίς διαχωρισμούς, καθολικά και με τη μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν περιστατικά επείγοντα για να νιώθει ο κόσμος ικανοποιημένος ότι έλυσε το πρόβλημα της υγείας του. Αναγκαία είναι η διεύρυνση των πρωτοκόλλων διαδικασιών με τα οποία πρέπει να εμπλουτιστεί το ΓεΣΥ. Έχουν γίνει, αλλά πρέπει να διευρυνθούν. Αναγκαίοι και οι μηχανισμοί ελέγχου ώστε και οι ασθενείς, αλλά και οι γιατροί να είναι ικανοποιημένοι. Να κατοχυρώσουμε τη βιωσιμότητά του.
Πάντοτε, φυσικά, μπαίνουν και θέματα αύξησης των κονδυλίων για την Υγεία που είναι το πολυτιμότερο αγαθό και εκεί πρέπει να προσέξουμε πολύ τις καταχρήσεις που φέρνουν σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα του ΓεΣΥ. Οι καταχρήσεις φέρνουν σε κίνδυνο και τους γιατρούς και τους ασθενείς και εκείνη η μερίδα που καταχράται πόρους του ΓεΣΥ πρέπει να εντοπίζεται και να λαμβάνονται μέτρα από τον ΟΑΥ και τους εποπτικούς μηχανισμούς. Πρέπει να λειτουργήσουν διάφορα συστήματα, τόσο στον έλεγχο, όσο και σε αποφάσεις για μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται».
Όπως εκτιμά ο κύριος Χρυσάνθου αν και έχουν γίνει βήματα, εντούτοις υπάρχει αδυναμία να ελεγχθούν αυτά τα φαινόμενα στην ολότητά τους. «Πρέπει να βελτιωθούν και να καθοριστούν και άλλα πρωτόκολλα και άλλες κατευθυντήριες γραμμές», σημειώνει αναφέροντας τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει προς αυτήν την κατεύθυνση το λογισμικό.
Τέλος, αναφέρει ότι υπάρχουν ζητήματα που πρέπει να προχωρήσουν, όπως αυτά των Πρώτων Βοηθειών και τα θέματα εφημεριών των Προσωπικών Ιατρών για τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες.
