Το σηµείο µηδέν της Ευρώπης

Του Νιαζί Κιζιλγιουρέκ*

 

Τελικά η Ρωσία επιτέθηκε στην Ουκρανία και µετά από τη Γιουγκοσλαβία χτύπησαν ξανά τα τύµπανα του πολέµου στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Ο Βλαντιµίρ Πούτιν, που δεν ήθελε να δει και να αποδεχτεί την Ουκρανία ως ξεχωριστό κράτος και έθνος, έβαλε φωτιά στην Ευρώπη. Στο δικό του µυαλό δεν υπάρχει ξεχωριστό κράτος που λέγεται Ουκρανία. Επειδή ήταν «ρωσικό στην ιστορία, πρέπει να είναι και πάλι ρωσικό…»

Όπως σε όλους τους επεκτατικούς εθνικισµούς, έτσι και στον ρωσικό κυριαρχούν επιλεκτικές «ιστορικές αναγνώσεις». […]

Ο Ντούγκιν και ο Γκλάζιεφ, εθνικιστές διανοούµενοι που υποστηρίζουν το όνειρο του Πούτιν για την ίδρυση ενός «Μεγάλου Ρωσικού Κράτους» στην Ευρασία, έλεγαν το 2013 ότι «εάν η Ουκρανία αρνηθεί να ενταχθεί στην Ευρασία, θα εισβάλουµε στη χώρα».

Ο αντι-δυτικισµός του ρωσικού εθνικισµού δεν οφείλεται µόνο σε γεωπολιτικούς προσανατολισµούς. Στα µάτια του Πούτιν και των συµβούλων του ο δυτικός πολιτισµός είναι «ένας σάπιος πολιτισµός», ενώ ο ρωσικός είναι «υγιής» και «δυναµικός». Είναι ένας ανδρικός (macho) πολιτισµός γιατί είναι «αδιάφθορος», ενώ στη ∆ύση «οι γυναίκες δεν µπορούν να βρουν άντρες επειδή οι άνδρες είναι γκέι».

Υποστηρίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι καταδικασµένη να καταρρεύσει, ενώ η ρωσική αυτοκρατορία που θα εδραιωθεί στην Ευρασία θα αναδειχθεί.

Για να «επιταχύνει την κατάρρευση» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η κυβέρνηση Πούτιν δεν διστάζει να συνεργαστεί µε όλα τα ακροδεξιά σχήµατα και κινήµατα στην Ε.Ε.

Στην πραγµατικότητα, ήταν σαφές ήδη από την πρώιµη περίοδο της διακυβέρνησης του Πούτιν ότι θα υιοθετούσε την ιδεολογία του επιθετικού ρωσικού εθνικισµού και θα ενεργούσε µε µια γεωπολιτική αντίληψη βασισµένη στο «ζωτικό χώρο».

Ο τάφος του Ιβάν Ιλίν, που µεταφέρθηκε από την Ελβετία στη Μόσχα το 2005, ήταν ένα καθαρό µήνυµα αυτής της ιδεολογίας του Πούτιν. Ο Ιλίν, ο οποίος πέθανε στην Ελβετία το 1954, ήταν ένας φιλόσοφος που απέρριπτε τη Σοβιετική Ένωση και το σοσιαλισµό, γι’ αυτό αυτοεξορίστηκε. Είχε την αντίληψη ότι «η αθώα Ρωσία µολύνθηκε από τη σάπια ∆ύση µε τον κοµµουνισµό» και προπαγάνδιζε ότι η σωτηρία βρίσκεται στη σύνθεση Χριστιανισµού και Ρωσίας. Το «αγνό πνεύµα» των Ρώσων και ο Θεός θα έσωζαν τη Ρωσία…

Οι ευθύνες του δυτικού κόσµου

Το πρώτο βαρύ κόστος της στροφής της Ουκρανίας προς τη ∆ύση ήταν η προσάρτηση της χερσονήσου της Κριµαίας από τη Ρωσία. Σήµερα ολόκληρη η Ουκρανία βρίσκεται αντιµέτωπη µε µια τροµερή ρωσική εισβολή. Ναι, βρισκόµαστε αντιµέτωποι µε έναν επεκτατικό, επιθετικό εθνικισµό, αλλά και η ∆ύση έκανε σοβαρά λάθη.

Προς τα τέλη του 20ού αιώνα, το Σύµφωνο της Βαρσοβίας κατάρρευσε και ο σοσιαλισµός υπέστη µια ιστορική ήττα. Οι δυτικές χώρες, ιδιαίτερα οι Ηνωµένες Πολιτείες, είδαν αυτή την ήττα ως µια µεγάλη ευκαιρία. Από τη µια δήλωναν περήφανα την ανωτερότητα του φιλελευθερισµού απέναντι στην ιδέα του σοσιαλισµού και από την άλλη έβαζαν τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και της Βαλτικής τη µια µετά την άλλη στο ΝΑΤΟ, χωρίς να λάβουν υπόψη τις ευαισθησίες της Ρωσίας.

Μάλιστα σε µια επιστολή που έγραψε ο Γέλτσιν τον Σεπτέµβριο του 1993 στον τότε Πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον, υπογράµµισε ότι δεν θεωρούσε -µεν- την ένταξη χωρών της Ανατολικής Ευρώπης στο ΝΑΤΟ ως κίνηση κατά της Ρωσίας, όµως έλεγε «είναι σηµαντικό να λάβετε υπόψη πώς θα αντιδράσει ο ρωσικός λαός σε αυτό».

Ωστόσο η αντίδραση του ρωσικού λαού δεν ελήφθη υπόψη στη ∆ύση. Όπως είπε ο Γκορµπατσόφ στην εφηµερίδα Bild το 2009, «µερικοί ∆υτικοί έτριβαν κρυφά τα χέρια τους, νοµίζοντας ότι είχαν κερδίσει µια λαµπρή νίκη…»

Φυσικά αυτά δεν δικαιολογούν την έναρξη πολέµου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, αλλά αν οι νικητές δεν προσέξουν τους όρους που επιβάλλουν στους ηττηµένους, προετοιµάζουν οι ίδιοι τις συνθήκες για νέες συγκρούσεις και κρίσεις. Η παγκόσµια ιστορία είναι µάρτυρας αυτής της πραγµατικότητας…

* Ευρωβουλευτής ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες ∆υνάµεις

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News


Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy