Το Σύνταγμα της Τουρκίας δεν προβλέπει αναβολή εκλογών λόγω φυσικών καταστροφών

Οργιάζουν οι εικασίες στην Τουρκία ότι η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να αναβάλει τις εκλογές για μετά το καλοκαίρι

 

Του ειδικού μας συνεργάτη Βαγγέλη Αρεταίου

Η διεξαγωγή των εκλογών αναδεικνύεται ως ένα απο τα κρισιμότερα ερωτήματα της επόμενης μέρας για την Τουρκία μετά τους φονικούς σεισμούς, καθώς όλα δείχνουν ότι η διεξαγωγή τους στην αρχική ημερομηνία της 14ης Μαΐου είναι πολύ δύσκολη, ενώ οργιάζουν οι εικασίες στην Τουρκία ότι η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να τις αναβάλει για μετά το καλοκαίρι.

Αφορμή για τις εικασίες αυτές ήταν η δημόσια τοποθέτηση του Μπουλέντ Αρίντς, ιδρυτικού μέλους του ΑΚΡ, που είχε αρχικά απομακρυνθεί από το κόμμα για να επιστρέψει ξανά, ο οποίος άφησε σαφείς αιχμές για ανάγκη διεξαγωγής των εκλογών τον Νοέμβριο του 2023 ή ακόμα και το 2024.

Ωστόσο, η αντιπολίτευση, τόσο ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), όσο και η Μεράλ Ασκενέρ του Καλού Κόμματος (ΙΥΙ), επιμένουν ότι η διεξαγωγή των εκλογών δεν μπορεί να αναβληθεί πέραν της 18ης Ιουνίου, της τελευταίας ημερομηνίας για τη διεξαγωγή εκλογών, όπως προβλέπει το Σύνταγμα για την τρέχουσα θητεία της κυβέρνησης και του Προέδρου. Το άρθρο 78 του Συντάγματος προβλέπει αναβολή των εκλογών λόγω πολέμου, αλλά όχι λόγω φυσικών καταστροφών και η αντιπολίτευση δείχνει αποφασισμένη να αντιδράσει σε διαφορετική περίπτωση.

Ωστόσο, όπως αναφέρουν πολιτικοί αναλυτές στην Τουρκία, πρακτικά η αντιπολίτευση δεν έχει καμία δυνατότητα να αντιδράσει θεσμικά. Σύμφωνα με γνώστες των συνταγματικών διαδικασιών στην Τουρκία, η μόνη περίπτωση να αναβληθούν οι εκλογές πέραν της 18ης Ιουνίου είναι να αποφανθεί σχετικά το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο, λέγοντας ότι δεν μπορεί να διοργανώσει εκλογές νωρίτερα. Λαμβάνοντας υπόψιν ότι το Συμβούλιο αυτό ελέγχεται από τον Ταγίπ Ερντογάν, πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν ότι ο Τούρκος Πρόεδρος θα προσπαθήσει να κερδίσει χρόνο και να αναβάλει τις εκλογές, ενώ η αντιπολίτευση, εκτός από πολιτικές αντιδράσεις, δεν θα έχει τη δυνατότητα να εμποδίσει ή να αλλάξει την απόφαση αναβολής των εκλογών.

Ωστόσο, οι γνώμες των συνομιλητών της «Χαραυγής» στην Τουρκία διίστανται, καθώς ορισμένοι εκτιμούν ότι μια αναβολή των εκλογών πέραν της 18ης Ιουνίου ίσως είναι πολύ μεγάλο πολιτικό ρίσκο για τον Τούρκο Πρόεδρο διότι οι πολιτικές, αλλά και κοινωνικές αντιδράσεις ενδέχεται να έχουν το ίδιο αρνητικό αποτέλεσμα όπως η επανάληψη των δημοτικών εκλογών στην Κωνσταντινούπολη το 2019. Τα ίδια πρόσωπα θεωρούν ότι οι προκλήσεις για την οικονομία μετά τους σεισμούς, αλλά και η δυσφορία και οι επικρίσεις που δέχεται η κυβέρνηση για τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε το σεισμό ίσως αναγκάσουν τον Ταγίπ Ερντογάν να πάει σε εκλογές μέχρι τις 18 Ιουνίου.

Στις 10 επιρρεπείς σε καταστροφές επαρχίες, όπου ζει το 13% των 25,3 εκατομμυρίων νοικοκυριών της Τουρκίας, το 52% των κτιρίων κατασκευάστηκαν μετά το 2001, το 26,4% μεταξύ 1981-2000 και το 10% πριν από το 1980.

Το μερίδιο των επαρχιών της σεισμογενούς ζώνης στο συνολικό εθνικό εισόδημα είναι 9,3%. Το μερίδιο των τομέων της γεωργίας, της μεταποίησης και της βιομηχανίας είναι πάνω από αυτό το ποσοστό… Το μερίδιο του γεωργικού τομέα στο εθνικό εισόδημα των 10 επαρχιών είναι 14,3%. Το μερίδιο του χρηματοπιστωτικού και ασφαλιστικού τομέα είναι αρκετά χαμηλό, 4,4%. Ωστόσο, το 11,7% του συνόλου των επιχειρήσεων σε εθνικό επίπεδο βρίσκεται σε αυτή την περιοχή. Το δεκαπέντε τοις εκατόν των ενεργών φορολογουμένων του φόρου εισοδήματος και του φόρου εταιρειών βρίσκεται σε αυτές τις 10 επαρχίες.

Εν τω μεταξύ, η δυσφορία στην Τουρκία συνεχίζεται ακάθεκτη, με αναλυτές να μιλούν για «καταστροφή και ανευθυνότητα του αιώνα».

Η ανθρώπινη «αμέλεια και ανευθυνότητα» αναδεικνύεται από τα αντιπολιτευόμενα -αλλά όχι μόνο- μέσα ενημέρωσης που έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση στο γεγονός ότι σε έναν συγκεκριμένο δήμο της Αντιόχειας πολλά κτίρια δεν κατέρρευσαν, προφανώς διότι είχαν εφαρμοστεί κατά γράμμα οι αντισεισμικοί και οικοδομικοί κανόνες. Μιλώντας στον τουρκικό Τύπο, ο δήμαρχος της περιοχής, Ökkeş Elmasoğlu, είπε ότι «δεν έχουμε συντρίμμια, δεν έχουμε τραυματισμούς ή απώλειες ζωών λόγω του σεισμού» και εξήγησε ότι κατά την περίοδο της θητείας του έκανε τα πάντα για να επιβάλλονται οι υφιστάμενοι κανόνες.

Μαζί με τα κτίρια που κατέρρευσαν, διάχυτο είναι το αίσθημα σε ένα μεγάλο μέρος της τουρκικής κοινωνίας ότι «κατέρρευσε» και το κράτος.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy