Το θέμα είναι ο φόβος, ένας αρχετυπικός φόβος χωρίς πρόσωπο ή άλλο προσδιορισμό

“Η Κασσάνδρα και ο Λύκος” της Μαργαρίτας Καραπάνου στο Δημοτικό Μέγαρο Λεμεσού

Με τους Έλενα Αγαθοκλέους και Μιχάλη Ασίηκκα

Γιατί διαλέξατε να δραματοποιήσετε αυτό το βιβλίο;

Έλενα Αγαθοκλέους: Καταρχάς, επειδή το έχει γράψει η Μαργαρίτα Καραπάνου (1946-2008), που είναι μια από τις σπουδαιότερες γυναικείες φωνές στην ελληνική λογοτεχνία και δυστυχώς όχι τόσο προωθημένη. Το βιβλίο «Η Κασσάνδρα και ο λύκος» που επιλέγηκε για το σκηνοθετημένο αναλόγιο, περιγράφει το σκληρό ταξίδι προς την ενηλικίωση μέσα από τα μάτια της μικρής Κασσάνδρας. Η Καραπάνου ως μια γνήσια δημιουργός είναι τολμηρή στη φόρμα και το περιεχόμενο των έργων της. Στο συγκεκριμένο μυθιστόρημα το θέμα δεν είναι το προφανές η χαμένη δηλαδή αθωότητα. Η Κασσάνδρα, μέσα από το μπλέξιμο του πραγματικού με το φανταστικό, εμφανίζεται στα κινηματογραφικά κεφάλαια του βιβλίου ως θύμα μα και θύτης. Διαβάζοντας δεν μπορείς να μην την αγαπήσεις, την ίδια ώρα που σε τρομάζει. Το θέμα είναι ο φόβος, ένας αρχετυπικός φόβος χωρίς πρόσωπο ή άλλο προσδιορισμό.

Tην άλλη μέρα, Kυριακή, ένα γατάκι κίτρινο σαν μέλι με περίμενε στην τραπεζαρία. Άρχισα να τρέμω από αγάπη. Tο πήρα στα γόνατά μου και κάθισα έτσι ως το βράδυ. «Mόνο για μια εβδομάδα σ’ το έφερα», μου είπε η γιαγιά. «Eίναι δανεικό». Ποτέ δεν θα το δώσω πίσω. Kαλύτερα να το σκοτώσω.

Πόσο εύκολη είναι η δραματοποίηση ενός λογοτεχνικού έργου και πολύ περισσότερο ενός τέτοιου ιδιαίτερου έργου;

Έλενα Αγαθοκλέους: Η δραματοποίηση ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα διαδικασία. «Η Κασσάνδρα και ο λύκος» είναι ένα μικρό μυθιστόρημα δομημένο σε αποσπασματικές σκηνές γεγονότων, με αφήγηση σε α’ πρόσωπο και η γλώσσα του είναι τόσο ποιητικά ρυθμική που αποτελεί ένα σύγχρονο θεατρικό μονόλογο.

Το βασικό θέμα που είχαμε να αντιμετωπίσουμε ήταν η παρουσία της ίδιας της Καραπάνου. Έπρεπε να ξεπεράσουμε, όσο γινόταν, την ταύτιση Καραπάνου-Κασσάνδρας και να μην φιλτράρουμε το κείμενο μόνο μέσα από αυτά που ταλαιπώρησαν την ίδια τη συγγραφέα στη ζωή της. Έπρεπε να συγκεντρωθούμε στην ηρωίδα του βιβλίου, την ιστορία της Κασσάνδρας. Η πιο σημαντική στιγμή για τη δραματοποίηση είναι όταν πρέπει να πάρεις αποφάσεις! Καταλήξαμε, πως η βασική γραμμή είναι η αγωνία και η πάλη της Κασσάνδρας να αρθρώσει λέξεις, ως σύμπτωμα μιας σειράς απωλειών που συμβαίνουν στη ζωή της, με κυρίαρχη βέβαια την απουσία της μητέρας.

Όταν είμαι μόνη μου, μιλάω ασταμάτητα. Στις κούκλες μου (μαθήματα Good Manners[), στους τοίχους, στις πόρτες, τίποτα δεν με σταματά. Γίνομαι νιαγάρας, μύτη που τρέχει, εμετός. Mπροστά στην οικογένεια, οι λέξεις μικραίνουν, γίνονται βαριές σαν πέτρες, πέφτουν μέσα μου βαθιά, αδύνατον να τις ξαναψαρέψω.

«A, B, Γ», λέει ο παππούς σκεφτικός.

Επιλέξατε το Δημαρχείο Λεμεσού ως χώρο των παραστάσεων, γιατί;

Μιχάλης Ασίηκκας: Ρωτάς πιστεύοντας ότι είχαμε επιλογή.  Ασφαλώς θα μπορούσαμε να τοποθετήσουμε την Κασσάνδρα επί σκηνής κάπου αλλά, δυστυχώς για όλους μας, αντιδρούσε.

«Πήρε γάλα εβαπορέ και κατάβρεξε το σπίτι… έκανε και πιπί πάνω στον καναπέ “empire”».

Το μόνο κτήριο που της θύμιζε το σπίτι της γιαγιάς της στην Αθήνα ήταν το Δημαρχείο Λεμεσού και εκεί αποφάσισε να εμφανιστεί.

Ποια ήταν η δική σου αίσθηση όταν διάβασες το βιβλίο; Ποια θέλετε να είναι η αίσθηση του θεατή; 

Μιχάλης Ασίηκκας: Ασφαλώς απόλαυσα το βιβλίο.  Ενίοτε μέσα από την απλότητα της συγγραφής άλλες φορές μέσα από την αλλοιωμένη, σουρεαλιστική ματιά της Κασσάνδρας και αρκετές φορές μέσα από την αναπάντεχη κρύα φρίκη στην οποία πολύ έντεχνα καταφέρνει σε διάφορα σημεία του βιβλίου να σε βουτήξει η Καραπάνου.

Το να θελήσει κάποιος να αναπαράξει την αίσθηση ενός τέτοιου βιβλίου, όμως, δεν είναι φρόνιμο.  Κατ’ αρχάς διατρέχει ένα πολύ σοβαρό κίνδυνο να φτιάξει μία πολύ βαρετή και αποστασιοποιημένη οπτικό-ηχητική κόπια.  Κατά δεύτερον έχει να παραβγεί με την προσωπική φαντασία του καθενός που το έχει ήδη διαβάσει.

Αποφασίσαμε, λοιπόν, με την Έλενα, να συγκεντρώσουμε την προσπάθεια μας (μέσα από ένα επίμονο, επίπονο και συγκεντρωμένο συγγραφικό έντιτ) στο να καταφέρουμε να δώσουμε στο θεατή (είτε έχει διαβάσει είτε όχι το βιβλίο) μια τομή στη ζωή της σαραντάχρονης πια Κασσάνδρας που ενώ παραθέτει δείπνο όπως συνήθιζε να κάνει η γιαγιά της, εξιστορεί με τον τρόπο της συμβάντα που σημάδεψαν την παιδική της ηλικία.

Παράλληλα και λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις ομοιότητες Κασσάνδρας-Καραπάνου προσπαθήσαμε να δώσουμε, υπόγεια και μια βιογραφική υφή στην ανάγνωση αποτίνοντας, έτσι, φόρο τιμής σ’ αυτή την τεράστια συγγραφέα.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΛΟΓΙΟΥ

Παραγωγή: Kέντρο Παραστατικών Τεχνών ΜΙΤΟΣ

Σκηνοθεσία: Μιχάλης Ασιήκκας, Ιδέα/ Ηθοποιός: Έλενα Αγαθοκλέους

Επεξεργασία κειμένων: Mιχάλης Ασίηκκας και Έλενα Αγαθοκλέους, Συνεργάτης στην επεξεργασία κειμένου: Aντώνης Γεωργίου, Σκηνικός χώρος: Έλενα Κοτασβίλη, Μουσική: Μαριάννα Μιχαήλ

Δημαρχείο Λεμεσού, 7, 8 και 9 Δεκεμβρίου, 20:30

Μόνο με κράτηση στο 97 879793