Τραπεζική παράνοια χωρίς τέλος…

Του Δρος Αμβρόσιου Προδρόμου*

Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν είχε πει κάποτε: «Δύο πράγματα είναι άπειρα: Το σύμπαν και η ανθρώπινη βλακεία, αν και για το σύμπαν δεν είμαι σίγουρος». Με την παρούσα τραπεζική κρίση στις ΗΠΑ και την Ευρώπη φαίνεται ότι η ρήση του μεγάλου αυτού επιστήμονα επιβεβαιώνεται για ακόμη μια φορά, αφού τα όσα γίνονται τις τελευταίες εβδομάδες δεν μπορούν σταθούν σε καμιά περίπτωση στη βάσανο της λογικής, η οποία σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να αποδεχτεί τις αποφάσεις οι οποίες λαμβάνονται, τόσο σε πολιτικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο. Αποφάσεις οι οποίες οδηγούν την Ευρώπη από το κακό στο χειρότερο, χωρίς οι «ηγέτες» της Ένωσης να αντιλαμβάνονται πού οδηγούν αυτό το μεγάλο οικοδόμημα.

Μετά την κατάρρευση των τριών τραπεζών στις ΗΠΑ (Silicon Valley Bank, Signature Bank, First Republic) και του ελβετικού τραπεζικού κολοσσού Credit Suisse, ο οποίος εξαγοράστηκε με εγγυήσεις της κυβέρνησης της Ελβετίας από μια άλλη μεγάλη τράπεζα (UBS), είχαμε αυτή την εβδομάδα την κατακόρυφη πτώση ακόμα μιας συστημικής τράπεζας, της γερμανικής Deutsche Bank, τράπεζα η οποία αποτελεί τη ναυαρχίδα της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης. Όλα αυτά οδηγούν σε μια σειρά από προβληματισμούς για το πού οδηγείται η Ένωση, αφού οι όποιες προσπάθειες των «ηγετών» της δεν φαίνεται να ικανοποιούν ούτε τους επενδυτές αλλά ούτε και τους πολίτες της, οι οποίοι παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα, αφού οι κακές αναμνήσεις του 2008 είναι νωπές και δεν μπορούν να ξεχαστούν τόσο εύκολα, κυρίως για τις επιχειρήσεις.

Πολλές φορές από αυτή τη στήλη είχαμε αναφέρει ότι οι συνεχείς αυξήσεις των επιτοκίων τόσο από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) όσο και την Federal Reserve των ΗΠΑ δεν θα οδηγούσαν σε καμιά περίπτωση στον έλεγχο του πληθωρισμού. Φυσικά, αυτή ήταν η άποψη μιας σειράς από διακεκριμένους οικονομολόγους και ακαδημαϊκούς σε όλο τον πλανήτη, οι οποίοι απλά έβλεπαν και προέβλεπαν το προφανές, δηλαδή ότι ο έλεγχος του πληθωρισμού στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν θα μπορούσε να γίνει εφικτός, αφού ο πληθωρισμός δεν προέρχεται από τους συνήθεις λόγους, δηλαδή την αύξηση της ζήτησης, αλλά από εξωγενείς παράγοντες και κυρίως από την τεράστια αύξηση των τιμών ενέργειας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Οι προειδοποιήσεις ότι οι τεράστιες αυξήσεις των επιτοκίων θα οδηγούσαν σε ένα τεράστιο κύμα νέων Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ) δεν έχουν ληφθεί ποτέ υπόψη από τους «σοφούς» της ΕΚΤ, οι οποίοι με τις αποφάσεις τους οδηγούν τα δάνεια όλων των τύπων (οικιστικά, καταναλωτικά, επιχειρηματικά) σε ένα κύμα νέων ΜΕΔ, ένα νέο κύμα το οποίο εάν δεν αναχαιτιστεί άμεσα με τις αποφάσεις των αρμόδιων σωμάτων, μπορεί να αναπτυχθεί σε τέτοιο βαθμό που θα μετατρέψει την καταστροφή του 2008 σε μια όμορφη ανάμνηση.

Δεν θέλουμε να γινόμαστε μάντεις κακών, αλλά τα δεδομένα είναι τόσο προφανή, που δεν μπορούμε παρά να αναφέρουμε την αλήθεια. Τα δεδομένα αφορούν τη συνεχιζόμενη τραπεζική παράνοια, η οποία δεν ξεκινά από τις κακές πρακτικές των τραπεζών, όπως μας θέλουν να πιστεύουμε, αλλά από την ανεκτικότητα των εποπτικών Αρχών, οι οποίες έχουν την ευθύνη και την αρμοδιότητα να ελέγχουν τις τράπεζες και τις ενέργειες των διοικήσεών τους. Αν κάποιος πιστεύει ότι όλα αυτά συμβαίνουν χωρίς να έχουν κάτι αντιληφθεί κάτι οι εποπτικές Αρχές αλλά και τα Υπουργεία Οικονομίας, είναι εντελώς εκτός τόπου και χρόνου. Τελικά, η σοφή ρήση του Αϊνστάιν έχει για ακόμη μια φορά επιβεβαιωθεί, η ανθρώπινη βλακεία δεν έχει τέλος. Σε αυτό ας προσθέσουμε την ανθρώπινη απληστία και την πολιτική βουλιμία.

*Ακαδημαϊκός, [email protected]