Τρόποι αύξησης του βαθµού εκµετάλλευσης της εργατικής τάξης

Όρια εργάσιµης ηµέρας (β): Η συνεχής σύγκρουση µεταξύ εργαζοµένων και καπιταλιστών και η πάλη για µείωσή τους

 

Η µέγιστη διάρκεια της εργάσιµης ηµέρας περιορίζεται από ένα όριο κοινωνικού χαρακτήρα. Ο εργάτης λοιπόν πρέπει να διαθέτει έναν αναγκαίο χρόνο όχι µόνο για την ικανοποίηση των φυσικών του αναγκών, αλλά και για την ικανοποίηση τόσο πνευµατικών, όσο και άλλων κοινωνικών του αναγκών. O όγκος και οι τρόποι ικανοποίησης των αναγκών αυτών βρίσκονται σε µια άµεση εξάρτηση από τα επίπεδα ανάπτυξης της κάθε συγκεκριµένης χώρας, τη γενική κατάσταση του πολιτιστικού της επιπέδου, των ιστορικών συνθηκών διαµόρφωσης της εργατικής τάξης. Εποµένως, το µέγιστο όριο διάρκειας µιας εργάσιµης ηµέρας προσδιορίζεται και από ένα κοινωνικό όριο.

Οι διαφοροποιήσεις, στις οποίες υπόκειται κατά καιρούς η διάρκεια της εργάσιµης ηµέρας, πραγµατοποιούνται µεταξύ του φυσικού και του κοινωνικού της ορίου, που θα πρέπει να εξασφαλίζεται η αποκατάσταση µιας κανονικής ποιότητας εργατικής δύναµης.

Με τη χαρακτηριζόµενη δεδοµένη απληστία του για πρόσθετη εργασία (άρα επιπρόσθετη υπεραξία για οικειοποίηση) το κεφάλαιο συνεχώς προσπαθεί να ανατρέψει τόσο τα κοινωνικά, ηθικά, όσο και τα φυσικά όρια της εργάσιµης ηµέρας. Την ίδια στιγµή, ο εργαζόµενος είναι άµεσα ενδιαφερόµενος για τον περιορισµό της διάρκειας της εργάσιµης ηµέρας µέσα σ’ ένα όσο το δυνατό φυσιολογικότερο µέγεθος.

Έτσι µεταξύ της τάξης των εργαζοµένων και της τάξης των καπιταλιστών υπάρχει µια συνεχόµενη σύγκρουση, ενίοτε ανοικτή, ενίοτε υποβόσκουσα για τη διάρκεια της εργάσιµης ηµέρας. Ο συσχετισµός των δυνάµεων σε αυτή τη συνεχόµενη πάλη επιδρά και στα µεγέθη της εργάσιµης ηµέρας. Η επικρατούσα π.χ. στις µέρες µας διάρκεια της εργάσιµης ηµέρας είναι το αποτέλεσµα µιας διαχρονικά συνεχόµενης ταξικής πάλης µεταξύ των καπιταλιστών και των εργαζοµένων.

Στο λυκαυγές εµφάνισης του καπιταλισµού (14ος – µέσα του 18ου αιώνα) η αστική τάξη, χρησιµοποιώντας τους θεσµούς της κρατικής εξουσίας, εγκαθίδρυε διά νόµου τη διάρκεια της εργάσιµης ηµέρας, η οποία σε εκείνη την περίοδο διαρκούσε από 16 – 18 ώρες το 24ωρο.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy