Βαρύ στίγμα για τη Λεμεσό η ρύπανση της θάλασσας

Έρευνα του ΤΕΠΑΚ κατέδειξε ότι στο αγκυροβόλιο βρίσκεται η πηγή του κακού

Το πολύ σοβαρό πρόβλημα που παρουσιάζει κατά καιρούς μέρος της παραλίας της Λεμεσού, με τη ρύπανση της θάλασσας δεν είναι τωρινό. Αποτελούσε ανέκαθεν ένα βραχνά για την πόλη και τις Τοπικές Αρχές, οι οποίες γίνονταν και γίνονται αποδέκτες παράπονων και διαμαρτυριών από τους λουόμενους και γενικότερα το κοινό που χρησιμοποιεί για διαφόρους λόγους το παραλιακό μέτωπο.
Μέχρι πριν την κατασκευή του αποχετευτικού συστήματος, τα αίτια του προβλήματος αναζητούνταν σε παράνομους οχετούς. Ωστόσο και μετά την κατασκευή του αποχετευτικού το φαινόμενο της ρύπανσης, κυρίως της περιοχής μεταξύ του λιμανιού και της Ακτής Ολυμπίων, συνέχισε να υπάρχει και μέσα από επιστάμενες έρευνες που έγιναν προέκυψε ότι το κακό έχει τη ρίζα του σε πλοία που είτε αγκυροβολούν στα ανοικτά της Λεμεσού είτε διέρχονται σε μικρή απόσταση από την ακτή.
Τα τελευταία χρόνια, το πρόβλημα εκδηλώνεται ακόμα πιο έντονο και μάλιστα ιδιαίτερα κατά την καλοκαιρινή περίοδο, γεγονός που επέβαλε στον Δήμο Λεμεσού να αυξήσει κάποια μέτρα που λαμβάνονταν. Επί δημαρχίας Ανδρέα Χρίστου, ο δήμος εξοπλίστηκε με ειδικό σκάφος καθαρισμού της παραλίας χωρίς όμως με αυτό τον τρόπο να εξουδετερώνεται η ανεπιθύμητη κατάσταση. Άπειρες φορές ο ίδιος ο δήμαρχος ζήτησε μέσω συσκέψεων ή και κατ’ ιδίαν από τις αρμόδιες κρατικές Αρχές να αναλάβουν και τις δικές τους ευθύνες, χωρίς όμως να υπάρχει η απαιτούμενη ανταπόκριση.
Στην αναζήτηση των ακριβών αιτιών πρόκλησης της ρύπανσης ενεπλάκη το 2015 και το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Ομάδα του ΤΕΠΑΚ με επικεφαλής τον καθηγητή του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Περιβάλλοντος, Κώστα Κώστα, εκπόνησε επιστημονική μελέτη μέσα από την οποία προέκυψαν χρήσιμα συμπεράσματα και καταδείχθηκε η βασική πηγή της ρύπανσης του κόλπου της Λεμεσού. Παράλληλα, προτείνονταν κάποια μέτρα αντιμετώπισης του φαινομένου τα οποία όμως δεν εφαρμόστηκαν κι ως εκ τούτου το πρόβλημα υπάρχει μέχρι σήμερα.
Συγκεκριμένα από την επιστημονική έρευνα την οποία είχε ζητήσει ο Ανδρέας Χρίστου προέκυψε ότι η κυριότερη πηγή εκπομπής ρυπογόνων ουσιών στη θαλάσσια περιοχή που κάλυψε η μελέτη, είναι το αγκυροβόλιο του λιμανιού της Λεμεσού, ενώ σε μικρότερο βαθμό στο πρόβλημα (με λίπη και έλαια) συμβάλλουν και οι ιχυοκαλλιέργειες που βρίσκονται νότια του λιμανιού.
Η μελέτη του ΤΕΠΑΚ τέθηκε επανειλημμένα σε διάφορες συσκέψεις, τόσο στον Δήμο Λεμεσού όσο και στο Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων όπου εκπροσωπήθηκαν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς. Κανένας δεν αμφισβήτησε ποτέ τα πορίσματα της έρευνας, αλλά και κανένας αρμόδιος φορέας και ειδικότερα η Αρχή Λιμένων Κύπρου η οποία δεν διαθέτει κατάλληλη υποδομή για την παραλαβή και προεπεξεργασία των λυμάτων από τα πλοία που είναι εντός του λιμανιού, δεν ανέλαβε πρωτοβουλίες και δράσεις για εξάλειψη του προβλήματος.

Λήψη μέτρων και κρατικές ευθύνες

Κατά τη φετινή καλοκαιρινή περίοδο, το πρόβλημα ξανάρθε στην επιφάνεια αφού η παραλία της Λεμεσού καλύφθηκε για πολλές μέρες από όγκους λυμάτων.
Ο δήμος βρέθηκε για μια ακόμα φορά στο μάτι του κυκλώνα, γεγονός που ανάγκασε τον δήμο να προχωρήσει σε μια σειρά μέτρων για αντιμετώπιση της κατάστασης, μεταξύ των οποίων οι προληπτικές οργανωμένες επιθεωρήσεις της θάλασσας από πλοιάρια του δήμου και του Τμήματος Αλιείας σε καθημερινή βάση. Οι έλεγχοι αυτοί ενισχύθηκαν και από αέρος με την επιστράτευση συσκευής drone.
Παράλληλα, ο δήμαρχος Νίκος Νικολαΐδης ζήτησε εκ νέου από τα αρμόδια υπουργεία και υπηρεσίες ανάληψη ευθυνών.
Ειδικότερα ζητήθηκε η λήψη μιας σειράς μέτρων όπως:
-Διενέργεια από το Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας ελέγχων επί των σκαφών των πλοίων στο αγκυροβόλιο.
-Αδειοδότηση διαδικασίας περισυλλογής των λυμάτων και μεταφοράς τους στο Λιμάνι της Λεμεσού.
-Εγκατάσταση από την Αρχή Λιμένων νέου συστήματος δεξαμενών και μεταφοράς των λυμάτων στο σύστημα του ΣΑΛΑ.
-Αυστηρότερος επιτόπου έλεγχος της ποσότητας των λυμάτων που φέρνουν μαζί τους όταν έρχονται στο αγκυροβόλιο και που παίρνουν μαζί τους όταν φεύγουν.
-Αυστηρότερος έλεγχος των ποσοτήτων που παραδίδουν στον αδειοδοτημένο εργολάβο παραλαβής και μεταφοράς των λυμάτων στο λιμάνι της Λεμεσού.
-Να απαιτηθεί από τα πλοία που αποφασίζουν, μετά από τριτοβάθμια επεξεργασία να αφήνουν τα λύματα στη θάλασσα εντός του αγκυροβολίου, η διαδικασία αυτή να γίνεται στην παρουσία εκπροσώπων των αρμόδιων φορέων του κράτους.
-Να μελετηθεί από την Αρχή Λιμένων η εφαρμογή ειδικών προφυλακτικών μέτρων που εφαρμόζονται σε άλλα αγκυροβόλια, όπως για παράδειγμα η περίφραξη του θαλάσσιου χώρου γύρω από τα αγκυροβολημένα πλοία με ειδικά φράγματα.

Χρήστος Χαραλάμπους