Βόμβα στα θεμέλια της οικονομίας της Ε.Ε. η άνοδος του πληθωρισμού

*Του Δρος Αμβρόσιου Προδρόμου

Ένα από τα θέματα τα οποία συχνά επανέρχονται στο προσκήνιο, και όχι άδικα, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσεως, είτε πολιτικές είτε οικονομικές, είναι αυτό του πληθωρισμού, το οποίο αποτελεί βασική προϋπόθεση για την ομαλή ανάπτυξη της όποιας οικονομίας.

Η παρούσα κατάσταση με την πανδημία, κατά πρώτο, και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, κατά δεύτερο λόγο, αποτελεί μια από τις πιο σκληρές δοκιμασίες που έχει δοκιμάσει η παγκόσμια και κατά συνέπεια η ευρωπαϊκή οικονομία. Για την Ευρώπη, με τις εξαιρετικά λανθασμένες και οικονομικά εγκληματικές αποφάσεις που έλαβε εν καιρώ πανδημίας, το πρόβλημα του πληθωρισμού είναι κάτι το οποίο θα την κατατρέχει για αρκετό καιρό ακόμα.

Πριν την παράθεση των όποιων στοιχείων σχετικά με τον πληθωρισμό, όπως αυτά έχουν πρόσφατα ανακοινωθεί από την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat), θα πρέπει να τεθεί ένα γενικό ερώτημα. Μπορεί ο πληθωρισμός στην Ένωση να αναχαιτιστεί; Έχουν την πολιτική δύναμη και βούληση τα κράτη της Ένωσης να λάβουν θαρραλέες αποφάσεις για να αλλάξουν την αρνητική αυτή κατάσταση; Σίγουρα, στο ερώτημα αυτό, το οποίο αφορά την πολιτική ηγεσία της Ένωσης, συμπεριλαμβάνεται και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), η οποία στο παρελθόν έχει κατηγορηθεί από κορυφαίους ανεξάρτητους αναλυτές για εξάρτηση από τις πολιτικές ηγεσίες.

Για την Ευρωζώνη, το ποσοστό του πληθωρισμού έχει αυξηθεί από το ήδη υψηλό 5,1%, το οποίο ήταν τον Ιανουάριο στο εξαιρετικά υψηλό ποσοστό του 8,9% στο τέλος του Ιούλη. Μια αύξηση του 4,9%, ή σε απόλυτο ποσοστό 45%, κάτι το οποίο αποτελεί βόμβα στα θεμέλια της οικονομίας της Ένωσης. Όσο δε για το Πληθωρισμό Τροφίμων, αυτός είναι σε ακόμα χειρότερη κατάσταση και έχει ανέλθει από το 3,9% του Ιανουαρίου στο 10,4% τον Ιούλη.

Τα προβλήματα σε σχέση με τον πληθωρισμό είναι τεράστια και σε εθνικό επίπεδο για όλες τις χώρες. Περαιτέρω: Η Γερμανία έχει πάει από το 4,9% στο 7,5% για τον πληθωρισμό και στο 14,8% από το 5% για τον πληθωρισμό τροφίμων. Η Γαλλία είναι σε ελαφρώς καλύτερη κατάσταση και είναι στο 6,1% από το 2,9%, με τον πληθωρισμό τροφίμων να σκαρφαλώνει στο 6,8% από το 1,5%. Στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ένωσης, αυτή της Ιταλίας, ο πληθωρισμός έχει πάει στο 7,9% από το 4,8% με τον πληθωρισμό τροφίμων να φτάνει στο 10% από το 3,8%. Η χειρότερη από όλες τις χώρες της Ένωσης όσον αφορά τον πληθωρισμό είναι η Εσθονία, η οποία έχει φτάσει στο 22,8% από το ήδη υψηλό 11,2% του Ιανουαρίου, με τον πληθωρισμό τροφίμων να φτάνει στο 19,7% από το 9,3%

Όσον αφορά την Κυπριακή Δημοκρατία, αυτή δεν αποτελεί την όποια εξαίρεση στον κανόνα και παραμένει για έναν ακόμα μήνα πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Ο πληθωρισμός φτάνει στο 10,86% από το 5,4%, δηλαδή έχει διπλασιασθεί σε έξι μήνες. Παράλληλα, ο πληθωρισμός τροφίμων έχει ανέλθει στο 7,52% από το 3,52% του Ιανουαρίου, αφού είχε ανέλθει μέχρι και το 11% τον Απρίλη. Δεδομένης της οικονομικής εξάρτησης της Κυπριακής Δημοκρατίας από το εξωτερικό, τότε θα πρέπει να ανησυχούμε, κυρίως για το πώς θα εξελιχθούν τα δεδομένα το χειμώνα, αφού η περίπτωση να υπάρξει το φαινόμενο του ντόμινο από την Ευρώπη δεν είναι καθόλου μακριά.

Για μια ακόμα φορά αναφέρουμε την ανάγκη για την Ένωση να αναπτύξει ρεαλιστικές οικονομικές πολιτικές για την προστασία των πολιτών της. Δυστυχώς, για μια ακόμα φορά, μετά από τις καταστροφικές αποφάσεις σε σχέση με την πανδημία, οι αποφάσεις που αφορούν στον πόλεμο στην Ουκρανία είναι εντελώς εκτός κάθε πολιτικής και οικονομικής λογικής. Η πτώση του ευρώ έναντι του δολαρίου και του ρουβλιού αποτελεί ένα σημάδι το οποίο δεν μπορεί να αγνοηθεί. Με το χειμώνα να έρχεται απειλητικός, η Ένωση θα πρέπει να σκεφθεί ξανά την ενεργειακή της πολιτική. Καλώς ή κακώς -καλώς θεωρούμε- οι συναισθηματισμοί δεν μπορούν να αποτελούν οδηγό για τις όποιες οικονομικές αποφάσεις.

* Ακαδημαϊκός – Σύμβουλος Εκπαίδευσης και Επιχειρήσεων

[email protected]