Βράβευση διηγημάτων στο Σπίτι της Συνεργασίας

Στη συνεργασία τους για προώθηση της αλληλοκατανόησης, της φιλίας και της επικοινωνίας μεταξύ των δύο κοινοτήτων αναφέρθηκαν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι συγγραφείς και καλλιτέχνες, κατά τη διάρκεια της τελετής απονομής του βραβείου του 6ου δικοινοτικού διαγωνισμού διηγήματος 2013 – 2014 και της πρόσφατης παρουσίασης της δίγλωσσης έκδοσης των βραβευμένων διηγημάτων, στο Σπίτι της Συνεργασίας στη Λευκωσία.

Ο φετινός διαγωνισμός αφορά στο διήγημα και βραβεύτηκαν η Σωτηρία Βασιλείου και ο Μεχμέτ Αράπ. Τη μετάφραση από τα ελληνικά στα τούρκικα έκανε ο Αχμέτ Γιγίκ και τη μετάφραση από τα τουρκικά στα ελληνικά έκανε η Μαρία Σιακαλλή. Οι επιμελητές των κειμένων της έκδοσης ήταν ο Γκιουργκέντς Κορκμαζέλ και ο Λευτέρης Παπαλεοντίου. Στο εξώφυλλο του βιβλίου απεικονίζεται το σχέδιο που πρόσφερε ειδικά για το βιβλίο ο Ουμίτ Ινατσί, Πρόεδρος της Ένωσης Τουρκοκυπρίων Λογοτεχνών και Καλλιτεχνών.

Ο Πρόεδρος της Ένωσης Λογοτεχνών Κύπρου, Γιώργος Μολέσκης, στην ομιλία του είπε ότι το βιβλίο αυτό που παρουσιάζουμε σήμερα, η σημερινή εκδήλωση όπως και ο διαγωνισμός είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας μας με την Ένωση Τουρκοκυπρίων Λογοτεχνών και Καλλιτεχνών, μια συνεργασία που ξεκινά από τις αρχές της δεκαετίας του 90, και λίγο πιο πριν ακόμα με τις πρώτες επαφές στο Λήδρα Πάλας. Ο κ. Μολέσκης τόνισε ότι μέσα από τη συνεργασία τους οι δύο ενώσεις προωθούν την αλληλοκατανόηση, τη φιλία, την επικοινωνία, προσθέτοντας ότι καμία εξέλιξη στο Κυπριακό, κανένα πρόβλημα, καμία διαμάχη δεν τους έχει εμποδίσει από το να προωθούν αυτή τη συνεργασία και την επικοινωνία.

Αναφερόμενος στο διαγωνισμό, είπε ότι “σε προσωπικό επίπεδο κάποιοι από εμάς έχουμε κάνει ανθολογίες ελληνοκυπριακής ποίησης στα τούρκικα, τουρκοκυπριακής ποίησης στα ελληνικά, επίσης διεξάγουμε αυτό το διαγωνισμό για νέους λογοτέχνες εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Για πολλά χρόνια ο διαγωνισμός γινόταν σε ποίηση και διήγημα και απονέμονταν πολλά βραβεία με κάποιο χρηματικό έπαθλο. Τα τελευταία χρόνια αποφασίσαμε να αλλάξουμε τη μορφή του διαγωνισμού, αποφασίσαμε να βραβεύεται ένας λογοτέχνης από την κάθε πλευρά και τα έργα που βραβεύονται να εκδίδονται σε βιβλίο, μια κοινή έκδοση, δίγλωσση”.

Αυτό, συνέχισε, “πιστεύουμε ότι είναι μια επένδυση στη βιβλιογραφία και κατ` επέκταση στην αλληλοκατανόηση, στη συνεργασία και στο να ξέρει η μια πλευρά τι γράφει η άλλη, που σημαίνει να ξέρει η μια πλευρά πώς σκέφτεται και πώς εκφράζεται η άλλη. Ο προηγούμενος διαγωνισμός αφορούσε στην ποίηση και βραβεύσαμε μία Ελληνοκύπρια και μία Τουρκοκύπρια ποιήτρια και έχει εκδοθεί και κυκλοφορήσει το βιβλίο τους στις δύο γλώσσες. Ο διαγωνισμός ήταν αφιερωμένος στη μνήμη του σπουδαίου Τουρκοκύπριου λογοτέχνη Φικρέτ Ντεμιράγ”.

Ο Πρόεδρος της Ένωσης Τουρκοκυπρίων Λογοτεχνών και Καλλιτεχνών, Ουμίτ Ινατσί, στη δική του ομιλία σημείωσε ότι “πλέον γνωρίζουμε ο ένας τον άλλο και ξέρουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε και τι νιώθουμε. Αυτός ο διαγωνισμός είναι ακόμα ένα προϊόν της συνεργασίας μας και απόψε μαζευτήκαμε για να το παρουσιάσουμε και να το μοιραστούμε μαζί σας.”

Βέβαια, συνέχισε, “καθώς η ζωή μας βρίσκεται υπό τη δυνατή επίδραση της πολιτικής σκηνής, η ευχή μας θα ήταν να μπορούσε η τέχνη να έχει πιο δυνατή φωνή και η ειρήνη να μπορούσε αν επιτευχθεί μέσα από αυτή τη φωνή, παρουσιάζοντας πιο πολλά έργα. Ο σαματάς των πολιτικών είναι πιο έντονος και πιο εντυπωσιακός από τη σιγανή μας φωνή, αλλά η φωνή της λογοτεχνίας θα διαρκέσει περισσότερο από αυτή των πολιτικών. Για αυτό το λόγο εμείς θα διατηρήσουμε ένα ακμαίο ηθικό και θα συνεχίσουμε τις εργασίες μας”.

Ο Λευτέρης Παπαλεοντίου, μέλος της Ένωσης Κυπρίων Λογοτεχνών, ο οποίος επιμελήθηκε την ελληνική μετάφραση των διηγημάτων του Μεχμέτ Αράπ, στην ομιλία του τόνισε την ανάγκη όπως βρεθούν και άλλοι τρόποι που να καταστήσουν το διαγωνισμό πιο ελκυστικό, ώστε να συμμετέχουν σε αυτό πιο πολλοί νέοι λογοτέχνες.

Αναφερόμενος στους δύο συγγραφείς που βραβεύτηκαν στην εκδήλωση, είπε ότι ο Μεχμέτ Αράπ είναι ένας σαραντάχρονος που γεννήθηκε στη Λευκωσία το μοιραίο έτος του 1974, και δημοσιεύει διηγήματα του σε λογοτεχνικά περιοδικά από το 1997. Είπε ακόμα ότι ο Μεχμέτ Αράπ μας συστήθηκε με τον καλύτερο τρόπο με ένα διήγημα του, το οποίο περιλαμβάνεται στην πρόσφατη έκδοση “Διηγήματα Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων” που κυκλοφόρησε από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού το 2013. Ανέφερε επίσης ότι η Σωτηρία Βασιλείου γεννήθηκε στη Λεμεσό το 1985 και ότι κυκλοφόρησε ήδη μια μικρή συλλογή με διηγήματα της το 2013, ενώ κείμενα της διακρίθηκαν επανειλημμένα σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς.

Ο Γκιουργκέντς Κορκμαζέλ, Πρόεδρος της Ένωσης Τουρκοκυπρίων Λογοτεχνών και Καλλιτεχνών, ο οποίος επιμελήθηκε την τουρκική μετάφραση του διηγήματος της Σωτηρίας Βασιλείου, είπε ότι αυτός ο διαγωνισμός και το βιβλίο αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό λογοτεχνικό γεγονός και ευχήθηκε μέχρι την ενοποίηση της Κύπρου, να συνεχίσει αυτός ο διαγωνισμός.

Στη συνέχεια ο κ. Μολέσκης ανέφερε ότι οι δύο συγγραφείς στα έργα τους δεν γράφουν μόνο για τη δική τους πλευρά. Τρία από τα διηγήματα του Μεχμέτ Αράπ τοποθετούνται πριν το 1974, όταν οι δύο κοινότητες ζούσαν ακόμα μαζί, ενώ στο διήγημα της Σωτηρίας Βασιλείου, μια Ελληνοκύπρια και ένας Τουρκοκύπριος ερωτεύονται. Για αυτό το λόγο πιστεύω ότι αυτές οι ιστορίες περιέχουν και εκφράζουν την επιθυμία να ζήσουν και πάλι μαζί οι δύο κοινότητες.

Ο κ. Μολέσκης, σε δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ, ανέφερε ότι η Ένωση Λογοτεχνών Κύπρου ιδρύθηκε το 1978 από μια μεγάλη ομάδα λογοτεχνών του τόπου μας, οι οποίοι εξέλεξαν ως πρώτο πρόεδρο του σωματείου τον αείμνηστο πεζογράφο Γιώργο Φ. Πιερίδη.

Εξήγησε ότι όπως αναφέρεται στο άρθρο 2α του καταστατικού, σκοπός της Ένωσης είναι η οργανωμένη παρουσία των λογοτεχνών στην κυπριακή κοινωνία, η συμβολή τους στην ανάπτυξη της πολιτιστικής ζωής και η περιφρούρηση των δημοκρατικών θεσμών στον τόπο και τόνισε ότι αυτό είχε ιδιαίτερη σημασία την περίοδο εκείνη, τέσσερα χρόνια μετά το πραξικόπημα και την εισβολή.

Είπε επίσης ότι στα υπόλοιπα άρθρα του καταστατικού γίνεται αναφορά στην προώθηση της κυπριακής λογοτεχνίας στην Κύπρο και στο εξωτερικό, την ανάπτυξη της συνεργασίας με άλλους φορείς και ότι όλα αυτά αποτελούν τις κατευθυντήριες γραμμές πάνω στις οποίες αναπτύσσονται οι δράσεις της Ένωσης, η οποία στα 35 τώρα χρόνια της ύπαρξής της έχει οργανώσει πλήθος εκδηλώσεων, όπως συνέδρια, διαλέξεις, συζητήσεις πάνω σε πολιτιστικά θέματα, παρουσιάσεις βιβλίων, τιμητικές εκδηλώσεις και πολλά άλλα, ενώ συνεργάστηκε με διάφορους φορείς, τόσο στον τόπο μας όσο και στο εξωτερικό, καθώς και με το Ευρωπαϊκό Κογκρέσο Συγγραφέων, του οποίου είναι τακτικό μέλος.

Όσον αφορά στη συνεργασία τους με την Ένωση Τουρκοκυπρίων Λογοτεχνών και Καλλιτεχνών, ανέφερε ότι αυτή ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Στα πλαίσια αυτής της συνεργασίας πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις γνωριμίας στην Κύπρο και στο εξωτερικό, έγιναν κοινές λογοτεχνικές εκδηλώσεις στην Κύπρο, την Ελλάδα, την Τουρκία, αλλά και πιο πέρα, στη Σουηδία, και τη Γερμανία.

Συμπλήρωσε ότι “η οργάνωση δικοινοτικών διαγωνισμών για νέους λογοτέχνες είναι μια από τις δραστηριότητές μας. Μελετώντας κάθε φορά τα αποτελέσματα του διαγωνισμού αυτού, αναζητούμε τρόπους να τον κάνουμε όσο γίνεται πιο ουσιαστικό. Έτσι τα τελευταία χρόνια ο διαγωνισμός είναι αφιερωμένος εκ περιτροπής σε νέους ποιητές και σε νέους διηγηματογράφους, επιλέγεται ένας από κάθε πλευρά και τα έργα εκδίδονται σ’ ένα κοινό δίγλωσσο τόμο. Έχουμε τώρα δύο τέτοιους τόμους και προχωρούμε. Όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, ο διαγωνισμός 2013 – 2014 ήταν αφιερωμένος στο διήγημα και έχουμε τη χαρά να παρουσιάσουμε ένα δίγλωσσο καλαίσθητο τόμο με τα έργα των βραβευθέντων”.

Ο Πρόεδρος της Ένωσης Λογοτεχνών Κύπρου στη συνέχεια σημείωσε ότι “προσβλέπουμε πως η συνεργασία αυτή με τους Τουρκοκύπριους λογοτέχνες θα συνεχιστεί, τόσο μέσα από τη διοργάνωση τέτοιων διαγωνισμών, όσο και μέσα από άλλες εκδηλώσεις, με στόχο πάντα την καλλιέργεια πνεύματος συνεργασίας και αλληλοκατανόησης. Να μάθει ο ένας πως σκέφτεται και πως νιώθει ο άλλος. Και η λογοτεχνία, ως ανιδιοτελής έκφραση των σκέψεων και των συναισθημάτων μας, είναι ένας καλός αγωγός γι αυτά τα θέματα. Μπορεί αυτό να μην μπορεί να λύσει το κυπριακό πρόβλημα, όμως σ’ αυτό θα στηριχθεί η όποια λύση για να προχωρήσει μπροστά και να επιτύχει”.

Ο Ταμέρ Οντζούλ, ένας από τους ιδρυτές της Ένωσης Τουρκοκυπρίων Καλλιτεχνών και Λογοτεχνών, σε δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ, ανέφερε ότι η Ένωση δημιουργήθηκε το Νοέμβριο του 1989, μετά από δική του πρωτοβουλία. Από το 2001 ο κ. Οντζούλ είναι ο Ταμίας του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης.

Σημείωσε ότι η αμέσως μετά την ίδρυση της η Ένωση, ήρθε σε επαφή με την Ένωση Λογοτεχνών Κύπρου και για δεκατρία χρόνια μέχρι να ανοίξουν τα οδοφράγματα, παίρνοντας ειδική άδεια, πραγματοποιούσαν συναντήσεις, κοινές εκδηλώσεις ποίησης, κοινές ανακοινώσεις και κοινές δράσεις και δραστηριότητες με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος και την επίτευξη μιας ειρηνικής λύσης του Κυπριακού.

Ο Τουρκοκύπριος λογοτέχνης είπε ότι ο δικοινοτικός διαγωνισμός ποίησης και διηγήματος είναι μια από τις σημαντικότερες κοινές δραστηριότητες των δύο Ενώσεων και οι μεταφράσεις των έργων που βραβεύονται, μιας και ο ρόλος της λογοτεχνίας στην αλληλογνωριμία των δύο κοινοτήτων είναι πολύ σημαντικός.