Βυθισµένος στην εγκατάλειψη ο κόσµος της υπαίθρου

Τον τελευταίο τροχό της άµαξας αισθάνονται ότι αποτελούν οι κάτοικοι της υπαίθρου στις προτεραιότητες που τέθηκαν εκ µέρους της κυβέρνησης στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας.

Κι αυτό, σε αντίθεση µε τη δική τους σηµαντική συµβολή στην οικονοµία αλλά και γενικότερα στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής του τόπου. Η απογοήτευση και πικρία είναι ολοφάνερες. Πηγάζουν µέσα από την ατέρµονη αναµονή για υλοποίηση εξαγγελιών και υποσχέσεων για έργα που θα φρενάρουν την αστυφιλία και δράσεις στήριξης του κόσµου που µε πολλές θυσίες παλεύει να κρατήσει ζωντανή την ύπαιθρο και να µην οδηγηθεί στην οριστική ερήµωση.

Τον τελευταίο τροχό της άµαξας αισθάνονται ότι αποτελούν οι κάτοικοι της υπαίθρου στις προτεραιότητες που τέθηκαν εκ µέρους της κυβέρνησης στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας. Κι αυτό, σε αντίθεση µε τη δική τους σηµαντική συµβολή στην οικονοµία αλλά και γενικότερα στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής του τόπου.

Οι άνθρωποι στην ύπαιθρο, και ειδικότερα σε ό,τι αφορά την επαρχία της Λεµεσού, βρίσκονται αντιµέτωποι µε τα διαχρονικά προβλήµατά τους, τα οποία συνεχώς επιδεινώνονται υπό το βάρος της ακύρωσης ή της αδικαιολόγητης καθυστέρησης στην υλοποίηση σχεδιασµών και προγραµµάτων, ως απότοκο των ανεκπλήρωτων δεσµεύσεων των κυβερνώντων.

Μιλώντας στη «Χαραυγή» για την τραγική κατάσταση στην οποία αφέθηκε να οδηγηθεί η ύπαιθρος, κάτοικοι και εκπρόσωποι κοινοτικών Αρχών, ιδιαίτερα των ορεινών περιοχών, επεσήµαναν χαρακτηριστικά ότι χρόνο µε το χρόνο η ύπαιθρος εγκαταλείπεται και φθίνει, ενώ τα πλείστα χωριά έχουν ξεχαστεί σε επικίνδυνο βαθµό.

Αυτό επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι οι κάτοικοί τους αριθµούν 30-50 άτοµα κι αυτά µεγάλης ηλικίας. «Γιατί να µείνουν και τι να κάνουν στα χωριά τα νέα ζευγάρια, αφού εκτός από την αγάπη για τον τόπο τους δεν έχουν άλλα κίνητρα για να µείνουν στο χωριό και να ασχοληθούν µε κάποιο επάγγελµα που θα τους εξασφαλίζει την οικονοµική επιβίωση αλλά και τις υπηρεσίες που χρειάζεται µια οικογένεια µε παιδιά;»

Ο κόσµος της υπαίθρου δεν ζητά τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο από αυτά που δικαιούται

Αυτό αποτελεί µια γενική αγωνία των ανθρώπων της υπαίθρου, οι οποίοι επισηµαίνουν το γεγονός ότι οι λίγοι νέοι που ακόµα κατοικούν στα χωριά, το κάνουν για να µπορούν να εξοικονοµούν κάποια χρήµατα, αφού δεν µπορούν να ανταποκριθούν στα πολύ ψηλά ενοίκια της πόλης.

Όπως µας ανέφεραν, οι περισσότεροι νέοι απασχολούνται µε «κουτσοδούλια» σε διάφορες προσφερόµενες χειρωνακτικές εργασίες (οικοδοµές και παρεµφερή επαγγέλµατα), ενώ κάποιοι είναι αναγκασµένοι να πηγαινοέρχονται για δουλειά στην πόλη. «Όµως κι αυτοί µέχρι πότε θα αντέξουν, όταν µεγάλο µέρος από το µισθό ή το µεροκάµατό τους το δίνουν στα καύσιµα;» όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν.

Ο κόσµος της υπαίθρου δεν ζητά τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο από αυτά που δικαιούται, ώστε να µπορέσει να κρατηθεί ζωντανή και να νιώσουν οι  κάτοικοι ότι δηµιουργούνται οι προϋποθέσεις για βελτίωση της ζωής τους. Και κάτι τέτοιο µπορεί να γίνει µέσα από τη δηµιουργία σύγχρονων οδικών δικτύων, ικανοποιητικών υποδοµών, αποτελεσµατικών κοινωνικών και ιατροφαρµακευτικών υπηρεσιών, στεγαστικών σχεδίων αλλά και υποδοµών στον τοµέα της εκπαίδευσης.

Μέσα σε όλα αυτά, κάτοικοι και τοπικές Αρχές εµφανίζονται έντονα αγανακτισµένοι από το ξεπούληµα του Συνεργατισµού, για το οποίο η ύπαιθρος πληρώνει πολύ βαρύ τίµηµα, αφού πλέον δεν έχουν µείνει τραπεζικά καταστήµατα στα χωριά για να εξυπηρετείται ο κόσµος. Επιπλέον, η διάλυση του Συνεργατισµού αντικατοπτρίζεται έντονα και στο γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχουν πολλαπλασιαστεί οι δυσκολίες για εξεύρεση πόρων και κεφαλαίων για στέγη, για ανάπτυξη της γεωργικής και γενικότερης οικονοµικής δραστηριότητας.

Έλλειψη βασικών υποδοµών, υπηρεσιών και κινήτρων

∆έκτης των συσσωρευµένων προβληµάτων που ταλανίζουν την ύπαιθρο γίνεται σε συνεχή βάση η Επαρχιακή Επιτροπή και οι βουλευτές του ΑΚΕΛ, οι οποίοι, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, επισκέπτονται όλες τις κοινότητες και µέσα από τις επαφές τους µε τις τοπικές Αρχές αλλά και τους ίδιους τους κατοίκους καταγράφουν αυτά τα προβλήτα και προσπαθούν εντός και εκτός Βουλής να επιτύχουν την επίλυσή τους.

Παραθέτοντας κάποια από τα σοβαρότερα διαχρονικά αιτήµατα της υπαίθρου, αλλά και θέσεις που θα δώσουν µια νέα πνοή, ιδιαίτερα στις ορεινές κοινότητες, ο Επαρχιακός Γραµµατέας Λεµεσού του ΑΚΕΛ, Γιώργος Γεωργίου, αναφέρει ενδεικτικά:

• Επίσπευση της έναρξης των έργων κατασκευής του υπόλοιπου τµήµατος του δρόµου Λεµεσού – Σαϊττά, που θα ελαχιστοποιήσει την απόσταση µε την πόλη και θα συµβάλει καθοριστικά στην επίλυση και άλλων προβληµάτων. Ξεκίνησαν επιτέλους τον Σεπτέµβριο του 2020 οι εργασίες, αλλά αφορούν µόνο ένα τµήµα 3,6 χλµ. και θα πάρουν δυο χρόνια να ολοκληρωθούν!

• Επιπλέον, κατασκευή και βελτίωση δρόµων οι οποίοι φθίνουν συνεχώς, µε αποτέλεσµα να υπάρχει σοβαρό πρόβληµα επικινδυνότητας και οδικής ασφάλειας για ένα µεγάλο φάσµα κοινοτήτων.

• Αξιολόγηση και εκεί όπου χρειάζεται επέκταση Περιφερειακών Ιατρικών Κέντρων, σχολείων και γηροκοµείων.

• Προώθηση προγράµµατος Νεανικής Επιχειρηµατικότητας ειδικά για νέους της υπαίθρου. Αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι υπάρχουν αρκετοί νέοι άνθρωποι που επιθυµούν να συµµετάσχουν σε κάποια επενδυτικά προγράµµατα που αφορούν τη νεανική επιχειρηµατικότητα ή τον γεωργικό τοµέα, αλλά δεν καταφέρνουν να πεξασφαλίσουν κάποια επιχορήγηση, αφού δεν µπορούν να εξασφαλίσουν το µέρος της δικής τους συνεισφοράς µέσω δανείου, κι αυτό λόγω των σκληρών προϋποθέσεων που θέτουν οι τράπεζες.

• Νέα κίνητρα για ουσιαστική προώθηση του αγροτουρισµού.

• Στήριξη του µεταποιητικού τοµέα, στην καινοτοµική προσέγγιση της γεωργίας και την ανάπτυξη του τουριστικού ορεινού προϊόντος.

• Παραχώρηση οικοπέδων σε νέα ζευγάρια για απόκτηση κατοικίας. Το στεγαστικό πρόγραµµα της κυβέρνησης παρουσιάζει σοβαρότατες ελλείψεις και στο τέλος γίνεται δώρο – άδωρο, αφού τα κριτήρια είναι απαγορευτικά για τα νέα ζευγάρια τα οποία είναι υποχρεωµένα να διαθέσουν και δικά τους χρήµατα (που δεν υπάρχουν) ή να προβούν σε δάνεια για τα οποία οι τράπεζες θέτουν προϋποθέσεις που δεν µπορούν να καλυφθούν.

• Στήριξη και βοήθεια αγροτών και κτηνοτρόφων, µε κίνητρα όπως επιχορήγηση νερού, λιπασµάτων, καυσίµων, τροφών για τα ζώα. Η κατάργηση της Επιτροπής Σιτηρών έφερε τους κτηνοτρόφους σε απόγνωση. Ακόµα λίγο δεν θα έχουν ζωοτροφές για τα ζώα τους και θα γίνονται αντικείµενο εκµετάλλευσης από τους εµπόρους.

«Να µείνουν στα χωριά τα νέα ζευγάρια να κάµουν τι;»

Το στίγµα της δικής του απογοήτευσης και αγωνίας για την τραγική κατάσταση στην οποία αφέθηκε να οδηγηθεί η ύπαιθρος µάς έδωσε και ο πρόεδρος της Ένωσης Κοινοτήτων Λεµεσού, Λευτέρης Περικλή. Τονίζει ότι οι µεγάλες δυσκολίες που ταλανίζουν τον κόσµο της υπαίθρου έχουν να κάνουν µε το οδικό δίκτυο, τις δηµόσιες συγκοινωνίες, τη δηµιουργία µικρών βιοτεχνιών που θα δώσουν ευκαιρίες για εργασία αλλά και τη γενικότερη κοινωνική πολιτική που επιβάλλεται να εφαρµοστεί. Μόνο έτσι θα έχουν κίνητρο τα νέα ζευγάρια να παραµείνουν ή και να επιστρέψουν στα χωριά τους για µόνιµη εγκατάσταση και επαγγελµατική δραστηριοποίηση.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, «ένας που έχει µισθό 1.000-1.500 ευρώ, µε τον τρόπο που εφαρµόζεται η στεγαστική πολιτική δεν θα βοηθηθεί, γιατί αν δεν έχει δικό του οικόπεδο στο χωριό, ή αν έχει εκτός οικιστικής ζώνης, πώς θα εκµεταλλευτεί αυτή τη στεγαστική πολιτική;»

Από την άλλη, διερωτάται: «Γιατί να πάει ένα ζευγάρι, έστω και µε στεγαστική πολιτική, να εγκατασταθεί σε ένα χωριό. Να κάµει τι; Όταν δεν υπάρχει ένας χώρος ψυχαγωγίας για τις ελεύθερες ώρες, όταν δεν υπάρχουν σχολεία ή σταθµοί για τα µικρά παιδιά… Έρχεται το κράτος και λέει ότι δεν συµφέρει να γίνουν τέτοιες υποδοµές σε χωριά µε µικρό αριθµό κατοίκων, δεν συµφέρει το ένα δεν συµφέρει το άλλο… τότε γιατί να προτιµήσει ένα νέο ζευγάρι την εγκατάστασή του στην ύπαιθρο;»

Όλα αυτά τα ζητήµατα, όπως επισηµαίνει ο κ. Περικλή, τίθενται κάθε φορά που γίνονται συναντήσεις µε τον Υπουργό Εσωτερικών και άλλους αρµόδιους κρατικούς φορείς, αλλά τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει ανταπόκριση, µε διάφορες δικαιολογίες και προσχήµατα που αφορούν κυρίως τον µικρό αριθµό κατοίκων. Με αυτή την αντιµετώπιση, όπως υποδεικνύει ο πρόεδρος της Ένωσης Κοινοτήτων, «αναπόφευκτα οι κοινότητες οδηγούνται όλο και πιο πολύ στην εγκατάλειψη και την ερήµωση».

Χρήστος Χαραλάµπους