Ξεκίνησε η διαδικασία αντικατάστασης της Τερέζα Μέι

Του Ισαάκ Α. Καριπίδη, ανταποκριτή μας στο Λονδίνο

Αν και η επίσημη επίσκεψη του Αμερικανού Πρόεδρου Ντόναλντ Τραμπ στη Βρετανία μονοπώλησε το ενδιαφέρον των ΜΜΕ την εβδομάδα που μας πέρασε, η σημαντικότερη είδηση των τελευταίων ημερών ήταν η παραίτηση της Τερέζα Μέι από την αρχηγία των Συντηρητικών.

Την Παρασκευή η κα Μέι με επιστολή της προς την αρμόδια επιτροπή του κόμματός της παραιτήθηκε από την ηγεσία των Τόρις και έτσι από αύριο ξεκινάει ουσιαστικά και η αντίστροφη μέτρηση για την αντικατάστασή της. Αξίζει να σημειωθεί πως θα εξακολουθεί να είναι Πρωθυπουργός της χώρας μέχρι το Συντηρητικό κόμμα να εκλέξει νέο ηγέτη, ενώ για όλο αυτό το διάστημα θα παραμένει και προσωρινή αρχηγός.

Οι Τόρις το αργότερο μέχρι τα τέλη Ιουλίου, όπου κλείνει η Βουλή για τις θερινές διακοπές, θα πρέπει να εκλέξουν νέο επικεφαλής, ο οποίος θα είναι και ο νέος Πρωθυπουργός της χώρας. Η διαδικασία εκλογής έχει ως εξής:

Αύριο μέχρι τις 7 μ.μ. ώρα Ελλάδος θα μπορεί όποιος βουλευτής των Συντηρητικών το επιθυμεί και έχει τη στήριξη τουλάχιστον οκτώ συναδέλφων του να καταθέσει υποψηφιότητα.

Αργότερα, οι 313 βουλευτές των Συντηρητικών με διαδοχικές μυστικές ψηφοφορίες θα καταλήξουν στους δύο επικρατέστερους και τέλος τα 124.000 μέλη του κόμματος θα αναδείξουν τον νέο ηγέτη τους.

Η πρώτη ψηφοφορία της κοινοβουλευτικής ομάδας θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 13 Ιουνίου. Για να περάσει κάποιος στον δεύτερο γύρο θα πρέπει να έχει συγκεντρώσει πάνω από το 5% των ψήφων, δηλαδή τουλάχιστον 17. Στη δεύτερη ψηφοφορία που θα πραγματοποιηθεί στις 18 Ιουνίου ο κάθε υποψήφιος θα χρειαστεί τη στήριξη πάνω από το 10% των βουλευτών, δηλαδή τουλάχιστον 33 ψήφους. Αν χρειαστεί με παρόμοια διαδικασία θα πραγματοποιηθούν ανάλογες ψηφοφορίες στις 19 και 20 Ιουνίου.

Δύο τα φαβορί

Ήδη εδώ και μέρες έχουν ακουστεί πολλά ονόματα με αυτό του πρώην Υπουργού Εξωτερικών και πρώην δήμαρχου του Λονδίνου, Μπόρις Τζόνσον, να θεωρείται φαβορί, θερμός υποστηρικτής της εξόδου της χώρας από την ΕΕ και για πολλούς το μόνο πρόσωπο που μπορεί να κερδίσει την εμπιστοσύνη των Βρετανών ευρωσκεπικιστών που έχουν γυρίσει την πλάτη στους Συντηρητικούς. Για άλλους όμως «ο αλλοπρόσαλλος χαρακτήρας του μπορεί να βάλει τη χώρα σε περιπέτειες». Είναι χαρακτηριστικό ότι τις τελευταίες μέρες η εμφανής υπεροχή του έχει αποδυναμώσει αισθητά τη στερλίνα με το ευρώ να καταγράφει άνοδο σε σχέση με το βρετανικό νόμισμα. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Πετρ Κρπατα, αναλυτή συναλλαγματικών ισοτιμιών της τράπεζας ING: «Συνεχίζουμε να ανησυχούμε για τη στερλίνα και προβλέπουμε ότι τις επόμενες μέρες θα υποχωρήσει σε 0,90 πένες έναντι του ευρώ. Η προοπτική ενός νέου ευρωσκεπτικιστή Πρωθυπουργού δεν αποτελεί καλό οιωνό για τις αγορές και σαφώς αρνητική εξέλιξη».

Στον αντίποδα ξεχωρίζει η πιθανή υποψηφιότητα του νυν Υπουργού Εξωτερικών Τζέρεμι Χαντ που θεωρείται μετριοπαθής και έτοιμος να συμβιβάσει τις δύο πλευρές.

Συνολικά, μέχρι στιγμής οι μνηστήρες που έχουν δηλώσει δημόσια ότι επιθυμούν να διεκδικήσουν την αρχηγία των Συντηρητικών είναι 11. Όπως όμως συμβαίνει συχνά, ο αριθμός αυτός μπορεί να μειωθεί αισθητά, καθώς κάποιοι θα προτιμήσουν να πετύχουν παρασκηνιακές συμφωνίες για την επόμενη μέρα από το να εκτεθούν χωρίς να έχουν ελπίδες επιτυχίας. Όπως και να έχει, αξίζει να σημειωθεί πως παραδοσιακά στο ράλι της αρχηγίας του Συντηρητικού κόμματος κερδίζει το αουτσάιντερ. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Τζον Μέιτζορ που αντικατέστησε τη Μάργκαρετ Θάτσερ.

Απογοητευμένος ο λαός και φάνηκε από τις ευρωεκλογές

Με αυτά και με τα άλλα κανείς δεν είναι βέβαιος ότι η παραίτηση της Βρετανίδας Πρωθυπουργού θα βγάλει και τη χώρα από το αδιέξοδο του Brexit. Τουναντίον, μπορεί να περιπλέξει τα πράγματα ακόμη περισσότερο. Άλλωστε ο λαός φαίνεται εξαιρετικά απογοητευμένος από την εξέλιξη των γεγονότων.

«Έχω μπουχτίσει μέχρι θανάτου με τους πολιτικούς, ιδιαίτερα τους Βρετανούς πολιτικούς. Έχω μπουχτίσει μέχρι θανάτου με το Brexit. Είμαι Ευρωπαίος. Δεν είμαι ηλίθιος, αποικιοκράτης, ιμπεριαλιστής, Άγγλος ανόητος», Αυτό βροντοφώναξε ο Έλτον Τζον στη διάρκεια συναυλίας του στη Βερόνα της Ιταλίας προκαλώντας όχι μόνο τα χειροκροτήματα των θαυμαστών του αλλά και την ανακούφιση πολλών συμπατριωτών του στο διχασμένο Ηνωμένο Βασίλειο.

Ίσως να μην υπάρχει πιο γλαφυρός τρόπος για να περιγράψει κάποιος πώς νιώθουν σήμερα οι σκεπτόμενοι Βρετανοί. Ακόμη και αυτοί που συνειδητά έχουν ταχθεί υπέρ της εξόδου από την ΕΕ.

Στις ευρωεκλογές μπορεί το Brexit Party, το κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ να κέρδισε τις εντυπώσεις καταφέρνοντας να κόψει πρώτο το νήμα (30,5%) και μάλιστα με μεγάλη διαφορά από το δεύτερο, τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες (19,6%), μια όμως προσεκτική ανάγνωση των αποτελεσμάτων δείχνει πως τα κόμματα που τάσσονται υπέρ της παραμονής και έχουν ζητήσει τη διεξαγωγή δεύτερου δημοψηφίσματος αθροιστικά συγκέντρωσαν πολύ μεγαλύτερο ποσοστό ( 39,2%).

Από την άλλη, τα δύο παραδοσιακά μεγάλα κόμματα, Συντηρητικό και Εργατικό, που όλο αυτό το διάστημα αμφιταλαντεύονται χωρίς να παίρνουν μια ξεκάθαρη θέση για το Brexit, είδαν το ποσοστά τους να πέφτουν. Οι Συντηρητικοί μάλιστα πέτυχαν το χειρότερο αποτέλεσμα στην ιστορία τους. Αν και κυβερνών κόμμα, ήρθαν πέμπτοι, λαμβάνοντας μόλις το 8,8% των ψήφων. Το αποτέλεσμα αυτό όμως δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία.

Το κόστος του Brexit που δεν έγινε ακόμα…

Σε λίγες μέρες συμπληρώνονται τρία χρόνια από τη διεξαγωγή του ιστορικού δημοψηφίσματος και κανείς ακόμη δεν είναι σε θέση να πει με βεβαιότητα τι τελικά θα γίνει. Το μόνο που είναι δεδομένο είναι η δημιουργία μιας εξαιρετικά τοξικής ατμόσφαιρας που έχει διχάσει τη βρετανική κοινωνία. το υψηλό κόστος του Brexit, που σύμφωνα με την Goldman Sachs στοιχίζει περίπου 700 εκατομμύρια ευρώ την εβδομάδα, αλλά και η πρωτοφανής πολιτική κρίση που βαθαίνει ολοένα και περισσότερο.

Ένας κατά γενική ομολογία καλός Πρωθυπουργός, ο Ντέιβιντ Κάμερον, παραιτήθηκε αμέσως μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος, ενώ κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ 36 υπουργοί και υφυπουργοί έχουν αποχωρήσει. «Οι περισσότερες παραιτήσεις από κυβέρνηση στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της χώρας», σημειώνουν με νόημα οι αναλυτές.