Υπ. Υγείας: Επένδυση στο τρίπτυχο γνώση – έρευνα – καινοτομία

Η επένδυση στο τρίπτυχο γνώση – έρευνα – καινοτομία και η ενδυνάμωση της ιατρικής εκπαίδευσης στην Κύπρο είναι βασικός πυλώνας για την ευρύτερη μεταρρύθμιση του τομέα της Υγείας και σίγουρα μπορεί να έχει θετική συμβολή στη λειτουργία του ΓεΣΥ, καθώς και σε τομείς όπως ο ιατρικός τουρισμός και η αντιμετώπιση επιδημιών όπως η πρόσφατη που βιώσαμε τους προηγούμενους μήνες, είπε ο Υπουργός Υγείας Κωνσταντίνος Ιωάννου, μιλώντας χθες στην 1η διαδικτυακή συνάντηση με θέμα «H Λευκωσία ως Κέντρο Ιατρικής Εκπαίδευσης», την οποία διοργάνωσε η πρωτοβουλία «Ανεκτίμητη Λευκωσία».

Στη συζήτηση συμμετείχαν ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου Τάσος Χριστοφίδης, ο Ανώτατος Εκτελεστικός Διευθυντής (CEO) του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Αντώνης Πολεμίτης, ο CEO και Πρόεδρος του Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου Χριστόφορος Χατζηκυπριανού, ο Γενικός Εκτελεστικός Ιατρικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου Λεωνίδας Φυλακτού, και o Συνέταιρος και Επικεφαλής Συναλλακτικών Συμβουλευτικών της ΕΥ Κύπρου Στέλιος Δημητρίου. Συντονιστής της συζήτησης ήταν ο Βουλευτής Λευκωσίας και Εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΣΥ Δημήτρης Δημητρίου.

Στην εισαγωγική του ομιλία, ο Υπουργός Υγείας ανέφερε ότι οι τελευταίοι τέσσερις και πλέον μήνες μας έφεραν αντιμέτωπους με πρωτόγνωρες καταστάσεις και ανέτρεψαν την καθημερινότητα όλων μας και πρόσθεσε ότι η πανδημία του κορωνοϊού υποχρέωσε όλους τους φορείς, πολιτειακούς, κοινωνικούς και οικονομικούς να αναθεωρήσουν τον τρόπο λειτουργίας τους και να προσαρμοστούν σε καινούργιες συνθήκες αναζητώντας εναλλακτικές μεθόδους εργασίας.

«Στο Υπουργείο Υγείας κληθήκαμε να διαχειριστούμε πολύ δύσκολες καταστάσεις και να δράσουμε γρήγορα, ώστε να περιορίσουμε στο μέγιστο δυνατό την εξάπλωση του ιού στην κοινότητα και να διασφαλίσουμε όσο πιο πολύ γίνεται τη δημόσια υγεία. Στην προσπάθεια αυτή βρήκαμε από την πρώτη στιγμή συμπαραστάτες τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας. Χαρακτηριστικά η Συμβουλευτική Επιστημονική Επιτροπή απαρτίζεται ως επί το πλείστον από ακαδημαϊκούς από διάφορα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα του τόπου και με διαφορετικές ειδικότητες, αφού ο στόχος ήταν η πολυεπίπεδη προσέγγιση του θέματος. Θέλω να τους ευχαριστήσω για την αφιλοκερδή προσφορά τους και την πολύτιμη βοήθεια που προσέφεραν όλο αυτό το διάστημα. Σίγουρα οι γνώσεις και οι εμπειρίες τους είχαν καταλυτικό ρόλο στην διαχείριση της υγειονομικής κρίσης που ζούμε», σημείωσε.

Ο κ. Ιωάννου ανέφερε ότι ταυτόχρονα και με τη συμβολή του Υφυπουργείου Έρευνας και Καινοτομίας, το Κέντρο Αριστείας για Έρευνα και Καινοτομία «ΚΟΙΟΣ» του Πανεπιστημίου Κύπρου, αναπτύχθηκε ειδική διαδικτυακή πλατφόρμα, με στόχο την αναφορά των περιστατικών που πληρούν τα κλινικά και επιδημιολογικά κριτήρια του COVID-19, την παραπομπή των ατόμων στα Ιατρεία Δημόσιας Υγείας και τη διαχείριση του εργαστηριακού αποτελέσματος.

Σημείωσε ότι παράλληλα με την καθοδήγηση του μέλους της συμβουλευτικής επιστημονικής μονάδας, του καθηγητή Νικολόπουλου, ομάδα ακαδημαϊκών και φοιτητών, ανέλαβε την ανάλυση των επιδημιολογικών δεδομένων που προκύπτουν από τα κρούσματα του κορωνοϊού στην Κύπρο, μετά προβαίνουν στην εκτίμηση του δείκτη αναμετάδοσης του ιού, το γνωστό R, αλλά και του επιδημιολογικού κινδύνου των διαφόρων χωρών.

«Τα στοιχεία αυτά συνυπολογίστηκαν και αποτελούν τη βάση για τον σχεδιασμό της στρατηγικής για άρση των περιορισμών και επανεκκίνηση της οικονομίας και της κοινωνίας», συμπλήρωσε.

Ο Υπουργός Υγείας ανέφερε, επιπρόσθετα, ότι η προώθηση της Κύπρου στον τομέα της ιατρικής εκπαίδευσης «είναι πολύ ψηλά στην ατζέντα των προτεραιοτήτων μας και προς αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε εδώ και αρκετό καιρό».

Προς την κατεύθυνση αυτή, συνέχισε ο κ. Ιωάννου, το νομοσχέδιο για ίδρυση Πανεπιστημιακών Κλινικών έχει ήδη κατατεθεί στη Βουλή για ψήφιση εδώ και πέντε εβδομάδες.

«Η λειτουργία Πανεπιστημιακών Κλινικών θα βοηθήσει στη βελτίωση της ποιότητας της φροντίδας και την ανάπτυξη νέων θεραπειών μέσω καινοτόμων διαγνωστικών και θεραπευτικών τεχνολογιών και αναμφίβολα θα επιφέρει πολλαπλά οφέλη στους κλινικούς ιατρούς, τους ακαδημαϊκούς, τους φοιτητές, και κυρίως και πρωτίστως τους ασθενείς. Γιατροί των δημοσίων και ιδιωτικών νοσηλευτηρίων έχουν την ευκαιρία να λάβουν μέρος σε ακαδημαϊκές δραστηριότητες, να συμμετέχουν σε κλινικές εργασίες και εις ανταλλαγή γνώσεων και βέλτιστων πρακτικών με τους συναδέλφους τους από το πανεπιστημιακό χώρο και την ίδια ώρα οι ακαδημαϊκοί γιατροί και κυρίως οι φοιτητές των ιατρικών σχολών έχουν την δυνατότητα να αποκτήσουν πρακτική εμπειρία σε περιβάλλον», πρόσθεσε.

Η παράλληλη ανάπτυξη, συνέχισε ο κ. Ιωάννου, της ερευνητικής δραστηριότητας απόρροια της εργασίας της κλινικής και της ακαδημαϊκής ιατρικής κοινότητας θα συμβάλει στην αναβάθμιση της παρεχόμενης υγειονομικής φροντίδας προς τους ασθενείς στη χώρα μας, ιδιαίτερα τους χρόνιους πάσχοντες.

«Η προώθηση της ερευνητικής δραστηριότητας και η χρήση καινοτόμων τεχνολογιών και ιατροφαρμακευτικών εργαλείων διάγνωσης, πέραν από τη βελτιωμένη και αναβαθμισμένη φροντίδα υγείας προς τους πάσχοντες συνανθρώπους μας, αποτελεί την πύλη για εξασφάλιση ευρωπαϊκών κονδυλίων για την ανάπτυξη της καινοτομίας και κατ’ επέκταση την επένδυση στην έρευνα και την ενίσχυση της οικονομίας», σημείωσε.

Από την άλλη, είπε ο κ. Ιωάννου, ενισχύεται η δημιουργία επαρκών δια βίου υποδομών για τον ιατρικό κόσμο και προωθείται ο εκπαιδευτικός ιατρικός τουρισμός.

«Η ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού που μπορεί να επεκτείνεται από την αντιμετώπιση επειγόντων περιστατικών υγείας μέχρι την επιλογή ενός ασθενούς να ταξιδέψει στην Κύπρο για να λάβει μια συγκεκριμένη ιατρική υπηρεσία, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως το κόστος αλλά και την ποιότητα της υπηρεσίας και συνολικά της υγειονομικής περίθαλψης και την ευκαιρία να συνδυάσει ιατρική φροντίδα με ψυχαγωγία», συμπλήρωσε .

Σε ερώτηση πόσο ποιο δύσκολη θα ήταν η αντιμετώπιση της πανδημίας αν δεν είχαμε στην Κύπρο ιατρικές σχολές, ιατρική εκπαίδευση, ο κ. Ιωάννου είπε ότι σίγουρα θα ήταν πάρα πολύ δύσκολη, διότι η συμβολή της επιστημονικής ομάδας με απόφαση της Κυβέρνησης συγκροτήθηκε από τα μέσα Φεβρουαρίου και ήταν καθοριστική προς την αντιμετώπιση της πανδημίας και σημείωσε ότι η φάση της άρσης των περιορισμών είναι πολύ πιο δύσκολη από τις αρχικές αποφάσεις για το lockdown της οικονομίας.

«Το δύσκολο είναι η σταδιακή άρση να γίνει με τέτοιο τρόπο μελετημένα και στοχευμένα, ούτως ώστε να μην υπάρξει ξανά αύξηση των περιστατικών, αλλά παράλληλα να μπορεί να προχωρήσει η οικονομία και η κοινωνία μπροστά. Επίσης, σημαντικό ρόλο είχε το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής, που ήταν και το εργαστήριο όπου ξεκινήσαμε και είμαστε η 6η χώρα στην ΕΕ που μπορέσαμε να διενεργούμε εξετάσεις για τον κορωνοϊό. Είναι ένα επίτευγμα για την χώρα μας και φτάσαμε και σε σημείο να κάνουμε τέτοιο αριθμό που είμαστε πρώτοι στην Ευρώπη και μέσα στις πρώτες πέντε – έξι χώρες παγκόσμια σε αριθμό διαγνωστικών εξετάσεων που ήταν πολύ χρήσιμο εργαλείο στο να καταπολεμήσουμε την πανδημία και την εξάπλωση της», πρόσθεσε.

Μετά την εισαγωγική ομιλία του Υπουργού Υγείας ακολούθησε συζήτηση βασισμένη σε τρεις πυλώνες. Ο πρώτος πυλώνας αφορούσε την προστιθέμενη αξία που έχει η ιατρική εκπαίδευση, οι Σχολές Ιατρικής στην Κύπρο και όχι μόνο σε επίπεδο ιατρικό αλλά και σε επίπεδο οικονομικό και κοινωνικό, ο δεύτερος πυλώνας αφορούσε τι προσφέρει στην έρευνα και στην καινοτομία η λειτουργία και η ενδυνάμωση αυτών των σχολών και ο τρίτος πυλώνας αφορούσε την αντιμετώπιση κρίσεων και πως οι ιατρικές σχολές, η ιατρική εκπαίδευση συνείσφερε και μπορεί να συνεισφέρει στο μέλλον.

Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου Τάσος Χριστοφίδης, για τον πρώτο πυλώνα ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι είναι αυτονόητη η αξία, η πολύ μεγάλη αξία που προσδίδει η ύπαρξη ανώτατης ιατρικής εκπαίδευσης στην Κύπρο και σημείωσε ότι «όταν μιλώ για εκπαίδευση να μη το περιορίζουμε στην εκπαίδευση των γιατρών, αλλά επίσης να επεκτεινόμαστε και σε θέματα ιατρικής έρευνας».

«Σε καιρούς δύσκολους οι χώρες στηρίζονται στο δικό τους το επιστημονικό δυναμικό», πρόσθεσε.

Όσον αφορά για τον δεύτερο πυλώνα, ο κ. Χριστοφίδης είπε ότι η εκπαίδευση χωρίς την έρευνα και την καινοτομία είναι μια απλή εκπαίδευση, είναι μια εκπαίδευση που σε περιορίζει και τα πανεπιστήμια χωρίς την έρευνα και την καινοτομία θα είναι απλώς διδακτικά κολέγια. «Δεν υπάρχει μέλλον για τις ιατρικές σχολές χωρίς να υπάρχει ιατρική στα νοσοκομεία, πανεπιστημιακή ιατρική, ερευνητική ιατρική και αυτό γίνεται μέσα από την λειτουργία των πανεπιστημιακών κλινικών», σημείωσε.

Για τον τρίτο πυλώνα, ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου είπε, μεταξύ άλλων, ότι για εμάς εδώ στην Κύπρο θα ήταν δύσκολο να αντιμετωπιστεί η πανδημία αν δεν υπήρχε η συμβολή και των βασικών επιστημών σε συνέργεια μαζί με τις εφαρμοσμένες επιστήμες και την ιατρική.

Ο Ανώτατος Εκτελεστικός Διευθυντής (CEO) του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Αντώνης Πολεμίτης, αναφορικά με τον πρώτο πυλώνα είπε, μεταξύ άλλων, ότι σήμερα στα έξι προγράμματα σπουδών στην ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας φοιτούν περίπου 900 φοιτητές που ο μέσος όρος φοιτητής που έρχεται στην Λευκωσία, πιστεύουμε ότι ξοδεύει συνολικά 40 με 50 χιλιάδες ευρώ το χρόνο.

«Οι φοιτητές είναι πάρα -πάρα πολύ υψηλού επιπέδου και ακαδημαϊκώς και στην κοινωνική ευαισθησία που έχουν. Είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές που μπορούμε να έχουμε στο εξωτερικό», συμπλήρωσε.

Όσον αφορά για τον δεύτερο πυλώνα, ο κ. Πολεμίτης είπε, μεταξύ άλλων, ότι η πρόοδος που έχει γίνει στα πανεπιστήμια είναι καταπληκτική και πρόσθεσε ότι οι ιατρικές σχολές χρειάζονται πανεπιστημιακές κλινικές και πανεπιστημιακά νοσοκομεία.

Για τον τρίτο πυλώνα, ο κ. Πολεμίτης είπε, μεταξύ άλλων, ότι ο λόγος που η Κύπρος πέτυχε μέχρι τώρα σε ότι αφορά την αντιμετώπιση του κορωνοϊού ήταν η άψογη συνεργασία του Υπουργείου, των πανεπιστημίων, του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου.

Ο CEO και Πρόεδρος του Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου Χριστόφορος Χατζηκυπριανού, για τον πρώτο πυλώνα είπε, μεταξύ άλλων, ότι «οι ιατρικές σχολές με την τεχνογνωσία, με τους εμπειρογνώμονες, με τους επιστήμονες, τους ακαδημαϊκούς, έχουν δώσει το στίγμα ποια είναι η δυνατότητα της χώρας».

«Η Κύπρος θα μπορούσε να γίνει πιο ανταγωνιστική αν εστιάσει στην οικονομία της γνώσης, γιατί η ανάπτυξη θα είναι μακροπρόθεσμα βιώσιμη. Η πανεπιστημιακή εκπαίδευση μπορεί να προσδώσει μακροχρόνια βιώσιμη, σωστή ανάπτυξη για τον τόπο», σημείωσε.

Όσον αφορά για τον δεύτερο πυλώνα, ο κ. Χατζηκυπριανού είπε, μεταξύ άλλων, ότι πρέπει να γίνουν και γίνονται επενδύσεις και ερευνητικών κέντρων και μονάδων που να είναι εξιδεικευμένα στην ιατρική και σε κάποια άλλα παραϊατρικά επαγγέλματα.

Για τον τρίτο πυλώνα, ο κ. Χατζηκυπριανού είπε, μεταξύ άλλων, ότι η τεχνογνωσία των πανεπιστημίων έχει βοηθήσει την κρίση με την πανδημία.

Ο Γενικός Εκτελεστικός Ιατρικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου Λεωνίδας Φυλακτού, για το πρώτο πυλώνα ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι η ιατρική εκπαίδευση είναι από τους λίγους τομείς που συνδυάζουν τρίπτυχο.

«Τρίπτυχο προσφοράς υπηρεσιών υγείας, εκπαίδευσης αλλά και ταυτόχρονα έρευνα. Όλα αυτά συνδυάζουν στο να ανεβεί το επίπεδο μόρφωσης στον τόπο μας, να ανεβεί το επίπεδο υγείας στον τόπο μας και πάνω απ΄ όλα επωφελούνται στο τέλος της ημέρας οι ασθενείς. Δηλαδή η ποιότητα της ζωής είναι αναβαθμισμένη έχοντας τριτοβάθμια κέντρα εκπαίδευσης, τριτοβάθμια ιατρικά κέντρα», πρόσθεσε.

Όσον αφορά για τον δεύτερο πυλώνα, ο κ. Φυλακτού είπε, μεταξύ άλλων, ότι ο τομέας της έρευνας έχει ένα τεράστιο συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με άλλους τομείς για την Κύπρο και πρόσθεσε ότι η έρευνα χρειάζεται μυαλά και υπάρχουν μυαλά και πρέπει να επενδύσουμε σε αυτά.

Για τον τρίτο πυλώνα, ο κ. Φυλακτού είπε ότι η συμβολή των νοσοκομείων μαζί με τα πανεπιστήμια ήταν πολύ καταλυτική για αντιμετώπιση της πανδημίας και πρόσθεσε ότι «θεωρώ ότι αν δεν τα είχαμε αυτά τα πράγματα δεν θα ήταν όπως είναι τώρα».

Ο Συνέταιρος και Επικεφαλής Συναλλακτικών Συμβουλευτικών της ΕΥ Κύπρου Στέλιος Δημητρίου, για τον πρώτο πυλώνα ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι οι ιατρικές σχολές έχουν μια ιδιαίτερη συνεισφορά σαν μέρος του τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης.

«Η φοίτηση των σπουδαστών ιατρικής είναι μεγαλύτερης διάρκειας σε σχέση με το μέσο φοιτητή και τα δίδακτρα που πληρώνονται είναι αρκετά υψηλότερα», συμπλήρωσε.

Όσον αφορά για τον δεύτερο πυλώνα, ο κ. Δημητρίου είπε, μεταξύ άλλων, ότι η έρευνα και η καινοτομία έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά παραμένει σημαντικά πιο πίσω σε αριθμούς και μεγέθη σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης και πρόσθεσε ότι τα Πανεπιστήμια έχουν προσφέρει τα μέγιστα στον τομέα της έρευνας.

Για τον τρίτο πυλώνα, ο κ. Δημητρίου είπε, μεταξύ άλλων, ότι ο πανεπιστημιακός τομέας και οι ιατρικές σχόλες έχουν μέλλον λαμπρό και η περαιτέρω ανάπτυξη τους μπορεί να υποβοηθήσει περαιτέρω τον τόπο μας και την οικονομία μας, που αυτή την στιγμή δοκιμάζεται.