Ακρίβεια, χαµηλοί µισθοί και κυβερνητική αδιαφορία φρενάρουν τα όνειρα των νέων

Όνειρο απατηλό έχει καταστεί το -αυτονόητο άλλοτε- δικαίωµα σε αξιοπρεπή στέγη, λόγω της ακρίβειας και των χαµηλών µισθών, αλλά και της κυβερνητικής αδιαφορίας.

Την ίδια ώρα, όµως, υπάρχει η δυνατότητα να δηµιουργηθεί ξανά η ελπίδα, αφού οι προτάσεις του Ανδρέα Μαυρογιάννη απαντούν στο µεγάλο πρόβληµα, το οποίο αντιµετωπίζει η κοινωνία και ιδιαίτερα η νέα γενιά.

Σύµφωνα µε στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, σχεδόν οι µισοί εργαζόµενοι έχουν µισθό κάτω από 1.500 ευρώ το µήνα µεικτά και ως τούτου οι περισσότεροι απ’ αυτούς δεν έχουν πρόσβαση σε πηγή χρηµατοδότησης αφού δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν στα ολοένα αυξανόµενα κριτήρια, τα οποία θέτουν οι τράπεζες.

Ακόµα και αυτοί οι οποίοι µπορούν να εξασφαλίσουν δάνειο, είναι υποχρεωµένοι πλέον να πληρώνουν δυσβάστακτες δόσεις, αφού τα επιτόκια έχουν εκτοξευτεί στα ύψη.

Ενδεικτικά, µε βάση τα τελευταία στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (σ.σ.: αφορούν τον Σεπτέµβριο), το µέσο επιτόκιο στην Κύπρο στα στεγαστικά δάνεια είναι 3,03%, ενώ στην ευρωζώνη είναι 2,44%. Αυτό σηµαίνει ότι για ένα δάνειο ύψους 200 χιλ. ευρώ τα νοικοκυριά στην Κύπρο είναι υποχρεωµένα να πληρώνουν «καπέλο» 1.180 ευρώ το χρόνο επιπρόσθετα σε τόκους, σε σχέση µε τον µέσο όρο της ευρωζώνης. Σηµειώνεται µάλιστα ότι µετά τις αποφάσεις της ΕΚΤ το µέσο επιτόκιο στην Κύπρο αυξήθηκε κατά 0,49%, ποσοστό πολλαπλάσιο σε σύγκριση µε τον µέσο όρο στις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης (+0,18%).

Την ίδια ώρα, καταγράφεται µπαράζ αυξήσεων στις τιµές των κατασκευαστικών υλικών, καθώς και στο ευρύτερο κόστος ζωής. Με αποτέλεσµα να αυξάνονται συνεχώς οι τιµές στην αγορά και τη συντήρηση κατοικίας και την ίδια ώρα να διαβρώνεται η αγοραστική δύναµη των νοικοκυριών.

Ενδεικτικά, µε βάση τα τελευταία στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας (σ.σ.: αφορούν τον Σεπτέµβριο), οι τιµές στα κατασκευαστικά υλικά είναι αυξηµένες κατά 16,2% σε σύγκριση µε πέρσι, ενώ ο πληθωρισµός (Εναρµονισµένος ∆είκτης Τιµών Καταναλωτή) έφτασε στο 9%, µε το κόστος στη στέγαση να καταγράφει αυξήσεις της τάξης του 28,7%.

Αυτοί που πληρώνουν το πιο βαρύ τίµηµα είναι κυρίως οι νέοι, οι οποίοι επηρεάζονται αρνητικά απ’ όλες τις παραµέτρους: Και από τους χαµηλούς µισθούς και από τις αυξήσεις στο κόστος ανέγερσης ή αγοράς κατοικίας και από τις φουσκωµένες δόσεις των δανείων και από τις αυξήσεις στο κόστος ζωής.

Την ίδια ώρα, τα κρατικά προγράµµατα που έχουν αποµείνει δεν µπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες της κοινωνίας, αφού δεν δίνουν απαντήσεις στα περισσότερα προβλήµατα, τα οποία αντιµετωπίζουν τα νοικοκυριά. Αντίθετα, οι προτάσεις του Ανδρέα Μαυρογιάννη είναι καινοτόµες και δίνουν απαντήσεις, οι οποίες δηµιουργούν ξανά την ελπίδα για την κοινωνία και ιδιαίτερα τη νέα γενιά.

Οι μισοί δεν έχουν πρόσβαση σε πηγή χρηματοδότησης

Για να αναγείρει ή να αγοράσει κανείς κατοικία, πρέπει πρώτα να εξασφαλίσει πρόσβαση σε πηγή χρηµατοδότησης. Ωστόσο, τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας δείχνουν ότι το 48,6% των εργαζοµένων έχουν µισθό κάτω από 1.500 ευρώ µεικτά το µήνα και ως εκ τούτου οι περισσότεροι απ’ αυτούς δεν µπορούν να πάρουν δάνειο από την τράπεζα. Πιο συγκεκριµένα, ποσοστό 5,5% των εργαζοµένων έχουν µισθό κάτω από 500 ευρώ µεικτά το µήνα, ενώ 6,6% έχουν µισθό µεταξύ 500-749 ευρώ το µήνα. Επίσης, ποσοστό 10,3% έχουν µισθό µεταξύ 750-999 ευρώ µεικτά το µήνα, ενώ 14,5% έχουν µισθό µεταξύ 1.000 – 1.249 ευρώ µεικτά το µήνα. Ακόµη, ποσοστό 11,7% έχουν µισθό µεταξύ 1.250 – 1.499 ευρώ το µήνα.

Σχεδόν όλοι οι πιο πάνω εργαζόµενοι δεν µπορούν να εξασφαλίσουν δάνεια, τα οποία να τους επιτρέπουν να προχωρήσουν στην αγορά κατοικίας.

Επίσης, η εκτίναξη του πληθωρισµού στο 9% και η συνεπακόλουθη αύξηση του κόστους ζωής καθιστούν ακόµη πιο δύσκολα τα δεδοµένα.

Φουσκώνουν μήνα με μήνα οι δόσεις των δανείων

Αλλά και αυτοί οι οποίοι µπορούν να εξασφαλίσουν δάνειο είναι υποχρεωµένοι πλέον να πληρώνουν δυσβάστακτες δόσεις λόγω των πρόσφατων αλλεπάλληλων αυξήσεων στα επιτόκια. Σύµφωνα µε στοιχεία, µετά την πρώτη απόφαση της ΕΚΤ, τα επιτόκια στα νέα δάνεια αυξήθηκαν κατά 0,49% (από 2,54% σε 3,03%). Σηµειώνεται µάλιστα ότι αυτή ήταν η όγδοη συνεχόµενη αύξηση επιτοκίων. Ενδεικτικά, στην αρχή του έτους το µέσο επιτόκιο στην Κύπρο ήταν 2,07%, ενώ σήµερα είναι 3,03%. ∆ηλαδή για ένα δάνειο ύψους 200 χιλ. ευρώ τα νοικοκυριά καλούνται πλέον να πληρώνουν «καπέλο» 1.920 ευρώ περισσότερα το χρόνο µόνο για τους τόκους. Επισηµαίνεται επίσης ότι στα πιο πάνω στοιχεία δεν περιλαµβάνονται οι επιπτώσεις από τις αποφάσεις της ΕΚΤ, οι οποίες ακολούθησαν και αφορούσαν την επιπρόσθετη αύξηση των επιτοκίων κατά 1,5%.

Με βάση στοιχεία της ΕΚΤ, η Κύπρος βρίσκεται στην πέµπτη θέση µε τα υψηλότερα επιτόκια, µεταξύ όλων των χωρών της ευρωζώνης (3,03% στην Κύπρο έναντι 2,44% στην ευρωζώνη).

Φρένο σε νέα έργα λόγω των αυξήσεων σε υλικά οικοδοµής

Οι µεγάλες αυξήσεις τιµών σε υλικά οικοδοµής έχουν οδηγήσει ήδη στην αύξηση των τιµών στην αγορά κατοικία, αλλά παράλληλα έχουν βάλει φρένο σε πολλά έργα. Με αποτέλεσµα να δηµιουργούνται ακόµη µεγαλύτερα προβλήµατα.

Με βάση στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, µέχρι τον Σεπτέµβριο οι τιµές στα κατασκευαστικά υλικά αυξήθηκαν κατά 16,2%. Ενδεικτικά, οι τιµές στις κονιές αυξήθηκαν κατά 20,6%, στα κεραµικά είδη 27,5%, στα προϊόντα από ξύλο 12,7%, στα προϊόντα από σίδηρο και χάλυβα 16,4%, στα προϊόντα από αλουµίνιο και άλλα µέταλλα 22,6% και στα ηλεκτροµηχανολογικά είδη 12,2%.

Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι η έκδοση αδειών οικοδοµής την περίοδο Ιανουαρίου – Αυγούστου µειώθηκε κατά 6,7% σε σύγκριση µε την αντίστοιχη περσινή περίοδο.

Σηµειώνεται ακόµα ότι η απασχόληση στον τοµέα των οικοδοµών µειώθηκε κατά 1.634 πρόσωπα (από 41.278 το δεύτερο τρίµηνο του 2021 σε 39.644 το δεύτερο τρίµηνο του 2022), γεγονός που επιβεβαιώνει ότι πολλά έργα µπήκαν στον πάγο.

«∆ικαίωµα για αξιοπρεπή στέγη για όλους»

Το πρόγραµµα του Ανδρέα Μαυρογιάννη περιλαµβάνει καινοτόµες προτάσεις, οι οποίες δίνουν λύσεις στο καυτό αυτό πρόβληµα.

Συγκεκριµένα, στο πρόγραµµα περιλαµβάνεται µεταξύ άλλων η σύσταση Ενιαίου Φορέα Στεγαστικής Πολιτικής, ώστε να είναι εφικτή η έγκαιρη αναπροσαρµογή των πολιτικών του κράτους ανάλογα µε τις ανάγκες.

Προβλέπεται επίσης η παραχώρηση φορολογικών, πολεοδοµικών και άλλων κινήτρων, ώστε να ενθαρρυνθεί η προσφορά προσιτής αξιοπρεπούς κατοικίας, τόσο για αγορά όσο και για ενοικίαση.

Ακόµη, προβλέπεται η αξιοποίηση γης η οποία ανήκει στο κράτος και στις Τοπικές Αρχές, ώστε να ανεγερθούν οικιστικές µονάδες σε προσιτές τιµές και η µακροχρόνια µίσθωση από το Φορέα ακινήτων σε αστικές περιοχές, που είναι εγκαταλελειµµένα ή και επικίνδυνα, ώστε να υπενοικιαστούν σε ιδιώτες οι οποίοι θα τα ανακαινίσουν και θα τα επανεντάξουν στην αγορά ενοικίων ή θα τα διαθέσουν ως φοιτητικές εστίες.

Ακόµη, προβλέπεται η προώθηση νέων σχεδίων κοινωνικής στέγασης και ενεργειακής αναβάθµισης.

Κωνσταντίνος Ζαχαρίου