Είδος πολυτελείας η σοκολάτα λόγω καταστροφής φυτειών κακάο στην Γκάνα

Οι προσδοκίες για ελλείψεις σε κόκκους κακάο – την πρώτη ύλη για τη σοκολάτα – έχουν οδηγήσει σε υπερδιπλασιασμό των προθεσμιακών συμβολαίων κακάο στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων της Νέας Υόρκης μόνο εντός του 2024, ενώ σχεδόν καθημερινά σημειώνουν νέα ιστορικά υψηλά επίπεδα, σε μια πρωτοφανή τάση που δεν δείχνει σημάδια εξασθένισης.

“Το είδος της σοκολάτας που έχουμε συνηθίσει να τρώμε, θα γίνει πολυτέλεια”, δήλωσε ο Tedd George, ειδικός σε θέματα εμπορευμάτων με επίκεντρο την Αφρική στην εταιρεία Kleos Advisory. “Θα είναι διαθέσιμη, αλλά θα είναι σε διπλάσια τιμή”.

Περισσότεροι από 20 αγρότες, εμπειρογνώμονες και γνώστες της βιομηχανίας κακάο δήλωσαν στο Reuters ότι για αυτό ευθύνεται μια τέλεια καταιγίδα που περιλαμβάνει την ανεξέλεγκτη παράνομη εξόρυξη χρυσού, την κλιματική αλλαγή, την κακοδιαχείριση του τομέα και την ταχεία εξάπλωση των ασθενειών.

Στην πιο απογοητευτική εκτίμησή της μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκεντρώνονται από το 2018 και τα οποία έχει αποκτήσει αποκλειστικά το Reuters, το συμβούλιο εμπορίας κακάο της Γκάνας, Cocobod, εκτιμά ότι 590.000 εκτάρια φυτειών έχουν μολυνθεί από διογκωμένο βλαστό, έναν ιό που τελικά θα τα σκοτώσει.

Η περιήγηση στο απογυμνωμένο τοπίο του αγροκτήματός της – διάσπαρτο με λίμνες λυμάτων μολυσμένων με κυάνιο και χρωματισμένων με τσάι που αφήνουν οι παράνομοι χρυσωρύχοι – είναι αρκετή για να κάνει την Janet Gyamfi να λυγίσει.

Μόλις πέρσι, η έκταση των 27 εκταρίων στη δυτική Γκάνα ήταν καλυμμένη με σχεδόν 6.000 κακαόδεντρα. Σήμερα, έχουν απομείνει λιγότερα από δώδεκα.

“Αυτό το αγρόκτημα ήταν το μόνο μέσο επιβίωσής μου”, δήλωσε η 52χρονη διαζευγμένη στο Reuters, με δάκρυα να τρέχουν στα μάγουλά της. “Σχεδίαζα να το κληροδοτήσω στα παιδιά μου”, πρόσθεσε.

Η Γκάνα και η δυτικοαφρικανική γείτονάς της Ακτή Ελεφαντοστού, οι οποίες αποτελούσαν επί μακρόν τις αδιαμφισβήτητες δυνάμεις του κακάο, παγκοσμίως, και κάλυπταν πάνω από το 60% της παγκόσμιας προσφοράς κακάο, αντιμετωπίζουν πλέον και οι δύο καταστροφικές συγκομιδές αυτή τη σεζόν.

Η Γκάνα διαθέτει σήμερα περίπου 1,38 εκατομμύρια εκτάρια γης υπό καλλιέργεια κακάο, αριθμός που σύμφωνα με την Cocobod περιλαμβάνει και τα μολυσμένα δέντρα που εξακολουθούν να παράγουν κακάο.

“Η παραγωγή βρίσκεται σε μακροχρόνια πτώση”, δήλωσε ο Steve Wateridge, ειδικός σε θέματα κακάο της εταιρείας Tropical Research Services. “Δεν θα είχαμε τη χαμηλότερη σοδειά εδώ και 20 χρόνια στη Γκάνα και τη χαμηλότερη εδώ και οκτώ χρόνια στην Ακτή Ελεφαντοστού, αν δεν είχαμε φτάσει σε σημείο καμπής”.

Πρόκειται για ένα αδιέξοδο χωρίς εύκολες λύσεις που έχει σοκάρει τις αγορές και θα μπορούσε να σημάνει την αρχή του τέλους της υπεροχής της Δυτικής Αφρικής στο κακάο, δήλωσαν ειδικοί στο Reuters. Αυτό μπορεί να ανοίξει την πόρτα για τους ανερχόμενους παραγωγούς, ιδίως στη Λατινική Αμερική.

Και ενώ εκατομμύρια καλλιεργητές κακάο στη Δυτική Αφρική αντιμετωπίζουν μια οδυνηρή κατάσταση, πρόκειται για μια αλλαγή που θα γίνει αισθητή και στις πλούσιες καταναλωτικές αγορές, ενδεχομένως στα επόμενα χρόνια.

Οι αγοραστές πασχαλινών γλυκισμάτων στις ΗΠΑ ανακαλύπτουν ότι η σοκολάτα στα ράφια των καταστημάτων είναι πάνω από 10% ακριβότερη σε σύγκριση με ένα χρόνο προηγουμένως, σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας ερευνών NielsenIQ.

Δεδομένου ότι οι παραγωγοί σοκολάτας τείνουν να αντισταθμίζουν μήνες προηγουμένως τις αγορές κακάο, οι αναλυτές λένε ότι οι καταστροφικές καλλιέργειες στη Δυτική Αφρική θα πλήξουν πραγματικά τους καταναλωτές αργότερα φέτος.

Οι ρίζες της κατάρρευσης της φετινής σεζόν είναι πλήρως εμφανείς στο Samreboi, την κοινότητα στη δυτική καρδιά του κακάο της Γκάνας, όπου ζει ο Gyamfi.

Μόλις πριν από τρία χρόνια, η κοινότητα του Samreboi καυχιόταν για περίπου 38.000 εκτάρια γης κακάο, σύμφωνα με το τοπικό γραφείο της Cocobod. Σήμερα, τα εκτάρια αυτά έχουν μειωθεί σε μόλις 15.400.

Οι παράνομοι ανθρακωρύχοι άρχισαν να εμφανίζονται στην περιοχή πριν από μερικά χρόνια, δήλωσε η Gyamfi. Είχε αντισταθεί στις απειλητικές απαιτήσεις τους να τους πουλήσει τη φυτεία της, όταν, μια μέρα τον περασμένο Ιούνιο, έφτασε και τη βρήκε αποκλεισμένη. Ένοπλοι φρουροί της απέκλεισαν την είσοδο.

Οι μπουλντόζες ξερίζωσαν τα κακαόδεντρα της. Μεταλλωρύχοι κατέκλυσαν την ιδιοκτησία. Μέσα σε έξι μήνες, ο χρυσός είχε τελειώσει και η περιοχή εγκαταλείφθηκε, αφήνοντας την Gyamfi με άχρηστη γη μολυσμένη με τοξικά χημικά, με αποτέλεσμα να μην μπορεί πλέον ένα αποπληρώσει το δάνειο της και να συντηρήσει τα τέσσερα παιδιά της.

“Είχα τραυματιστεί”, είπε και πρόσθεσε ότι παρακάλεσε την αστυνομία και την Cocobod, αλλά λέει ότι δεν είδε καμία αντίδραση.