Καρκίνος του τραχήλου της μήτρας: Κάθε 18 λεπτά μια γυναίκα στην Ευρώπη πεθαίνει

• Το 50% των κρουσμάτων στην Κύπρο διαγιγνώσκονται σε προχωρημένο στάδιο
• Ερευνα στη χώρα μας καταδεικνύει την ελλιπή ενημέρωση των γυναικών που βρίσκονται στην επαρχία

Της Μαρίνας Κουμάστα

 

Κάθε δεκαοκτώ λεπτά μια γυναίκα στην Ευρώπη χάνει τη ζωή της εξαιτίας του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Κτυπά 30 Κύπριες κάθε χρόνο, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο σημειώνονται 270.000 θάνατοι. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας δεν αστειεύεται. Μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο μια γυναίκα. Ωστόσο, δεν είναι αήττητος. Η επιστήμη έχει κάνει άλματα και έχει δώσει στους γιατρούς τα όπλα που όχι μόνο μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτό τον καρκίνο αλλά και να τον προλάβουν. Και επειδή η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία, οι επιστήμονες καλούν τις γυναίκες να κάνουν κάθε χρόνο το Τεστ Παπανικολάου. Την ίδια ώρα, το εμβόλιο κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων -του κυριότερου ενόχου για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας- είναι διαθέσιμο και έχει μάλιστα ενταχθεί στον εθνικό εμβολιασμό για τα κορίτσια 1ης και 2ης τάξης Γυμνασίου. Παρά τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει για τον καρκίνο αυτό, 15 από τις 30 γυναίκες που διαγιγνώσκονται στη χώρα μας βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο. Γεγονός που δεικνύει πως ο προληπτικός έλεγχος δεν εφαρμόζεται στο βαθμό που πρέπει. Αυτό, δυστυχώς, καταδεικνύει και έρευνα της Ομοσπονδίας Γυναικών Επιχειρηματικών Επαγγελματιών (ΚΟΓΕΕ), η οποία διεξήχθη σε συνεργασία της Ιεράς Μητρόπολης Ταμασού και Ορεινής, από την επιδημιολόγο Λία Δημητρίου.

 

Πόσο συχνά οι γυναίκες κάνουν Τεστ Παπανικολάου

Από τις 1.295 γυναίκες που συμμετείχαν στην έρευνα 172 (13,3%) απάντησαν ότι ποτέ δεν έχουν κάνει Τεστ Παπανικολάου. Σπάνια, απάντησαν 190 γυναίκες (14,7%), κάθε 3-4 χρόνια 172, κάθε δύο χρόνια 288, κάθε χρόνο 458, ενώ 15 γυναίκες δεν απάντησαν στο ερώτημα πόσο συχνά κάνουν Τεστ Παπ. Ενθαρρυντικό πάντως είναι το συμπέρασμα της έρευνας ότι μόνο το 2,7% του δείγματος έχει να κάνει Τεστ Παπανικολάου πάνω από μια δεκαετία. Περισσότερες από τις μισές γυναίκες (57,4%) δήλωσαν ότι έκαναν το τεστ τα τελευταία τρία χρόνια.

 

Τρεις στις δέκα δεν ξέρουν για το εμβόλιο

Σχετικά με την ενημέρωση που έχουν τύχει οι γυναίκες της έρευνας για το εμβόλιο κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων, ένα ποσοστό της τάξης του 31,9% δήλωσε πως δεν γνωρίζει γι’ αυτό το εμβόλιο (λίγο ή καθόλου), ενώ καλής ενημέρωσης έχει τύχει το 33,4%.  Ποσοστό 32,1% δήλωσε πως έτυχε μέτριας ενημέρωσης, ενώ το 2,6% δεν απάντησε στη συγκεκριμένη ερώτηση. Μόνο το 11,4% (147 γυναίκες) από τις ερωτηθείσες έκανε το εμβόλιο, με το 86,3% (1118) να δηλώνει πως δεν το έχει κάνει.

 

Πηγές ενημέρωσης

Ο γιατρός, σύμφωνα με την έρευνα, είναι η βασική πηγή ενημέρωσης των γυναικών με ποσοστό 50,3%, ενώ ακολουθούν τα ΜΜΕ με 44%. Κάποιες από τις γυναίκες εκτός από τις δύο προαναφερθείσες πηγές είχαν ως τρόπο ενημέρωσης τις διαλέξεις της ΚΟΓΕΕ (20%) και κάποιες άλλες το διαδίκτυο (22,3%).

 

Οσο πιο κοντά στο κέντρο τόσο καλύτερη η γνώση

Η έρευνα κατέδειξε ότι όσο πιο μικρή είναι η απόσταση της περιοχής από το κέντρο της Λευκωσίας τόσο καλύτερα είναι ενήμερες οι γυναίκες. Επίσης, όσο πιο μικρή είναι η απόσταση από το κέντρο τόσο πιο συχνά κάνουν το Τεστ Παπανικολάου. Σε ό,τι αφορά τη συσχέτιση του μορφωτικού επιπέδου με τη γνώση η έρευνα κατέδειξε τα εξής:

•Τo μορφωτικό επίπεδο είναι άμεσα συσχετιζόμενο με το πόσο καλά είναι ενήμερες οι γυναίκες σχετικά με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

•Από όσες απάντησαν ότι γνωρίζουν λίγο/καθόλου για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, το 81,9% έχει τελειώσει μόνο το σχολείο.

•Από όσες απάντησαν ότι γνωρίζουν πολύ καλά για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, το 50% έχει ανώτερη μόρφωση.

Από την έρευνα διεφάνη ακόμη ότι το οικονομικό επίπεδο είναι άμεσα συσχετισμένο με το πόσο συχνά κάνουν οι γυναίκες το Τεστ Παπανικολάου. Συγκεκριμένα, η έρευνα κατέδειξε ότι από τις γυναίκες που απάντησαν ότι δεν έχουν κάνει ποτέ το Τεστ Παπανικολάου, το 34,3% ανήκει στην κατηγορία λιγότερο ή καθόλου εύπορη. Στην ίδια κατηγορία ανήκει και ποσοστό της τάξης του 41,6% που απάντησε ότι κάνει σπάνια το Τεστ Παπ.

 

 

Η ταυτότητα της έρευνας

•1.295 γυναίκες, ηλικίας 20-64 ετών, από τη Μητροπολιτική Περιφέρεια Ταμασού – Ορεινής.

•70,7% ήταν παντρεμένες

•69,7% ήταν μη καπνίστριες

•Συλλογή δεδομένων μέσω ερωτηματολογίων

•Στατιστική ανάλυση μέσω στατιστικού λογισμικού SPSS 20.

 

Τα συμπεράσματα

•Επιβεβαιώθηκε η άποψη ότι οι γυναίκες από μη αστικές περιοχές και με χαμηλότερο μορφωτικό και οικονομικό επίπεδο γνωρίζουν λιγότερα για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και πιο σπάνια κάνουν το Τεστ Παπανικολάου.

•Χρειάζεται να γίνουν εντονότερες προσπάθειες ενημέρωσης των γυναικών μέσω των γυναικολόγων, των ΜΜΕ, διαλέξεων και σεμιναρίων.

•Η πρόληψη και η ενημέρωση θα πρέπει να βρίσκονται στον πυρήνα της πολιτικής της δημόσιας υγείας με τη δημιουργία ειδικών προγραμμάτων ενημέρωσης, δωρεάν εξέτασης, εμβολιασμού.

 

Δεν υπάρχει δικαιολογία…

 

Το κόστος του Τεστ Παπανικολάου που σήμερα φτάνει τα 150 ευρώ στον ιδιωτικό τομέα ίσως να αποτελεί έναν από τους λόγους που κάποιες γυναίκες δεν συμμορφώνονται με τις υποδείξεις των επιστημόνων για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Ευτυχώς υπάρχει διέξοδος σήμερα. Ο πρόεδρος της Μαιευτικής και Γυναικολογικής Εταιρείας Κύπρου σε διάσκεψη Τύπου πριν από μερικές μέρες ενημέρωσε για τη συνεργασία των γυναικολόγων του ιδιωτικού τομέα με το Υπουργείο Υγείας. Οπως είπε, μια γυναίκα μπορεί να κάνει Τεστ Παπ σε ιδιώτη γυναικολόγο δωρεάν. Το μόνο που χρειάζεται είναι ένα παραπεμπτικό από γυναικολόγο των κρατικών νοσηλευτηρίων.  Εξάλλου αυτή τη στιγμή «τρέχει» πιλοτικό πρόγραμμα για τις κοινότητες Πιτσιλιάς, στο κοινοτικό κέντρο Παλαιχωρίου, όπου οι γυναίκες μπορούν να κάνουν δωρεάν το Τεστ Παπ. Η εν λόγω πρωτοβουλία ξεκίνησε από την ΚΟΓΕΕ το 2012 με την παροχή δωρεάν εξέτασης Τεστ Παπανικολάου στο Κέντρο Υγείας Ευρύχου (στηρίχτηκε οικονομικά από τα έσοδα πωλήσεων του συμβόλου του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας) με τη συνεργασία του Υπουργείου Υγείας. Το πιλοτικό πρόγραμμα συνεχίστηκε στο Κέντρο Υγείας Τσερίου και Κλήρου με τη στήριξη και της Ιεράς Μητρόπολης Ταμασού – Ορεινής. Συνολικά πραγματοποιήθηκαν 1.895 Τεστ Παπ – σε 19 ανιχνεύτηκαν προκαρκινικές ή πιο προχωρημένες αλλοιώσεις.