Καινοτομία, μια ιστορία αποτυχίας

Του

Νίκου Γ. Σύκα*

Σύμφωνα με διεθνή στοιχεία, ποσοστό πέραν του 90% των νέων καινοτομιών αποσύρονται από την αγορά μόνο 12 μήνες μετά το αρχικό λανσάρισμα. Η αποτυχία αυτή –σε παγκόσμιο επίπεδο– μεταφράζεται σε τρισεκατομμύρια δολάρια ζημιές ετησίως για τις εθνικές οικονομίες.

Οι λόγοι για την αποτυχία αυτή είναι πολλοί και διαφορετικοί:

1. Η αρχική ιδέα μπορεί να μην είναι αρκετά δυνατή για να πετύχει τον επιθυμητό αντίκτυπο.

2. Η αλλαγή για χάριν της αλλαγής δεν είναι καινοτομία – η νέα καινοτομία πρέπει να επιλύει ένα σημαντικό πρόβλημα. Η καινοτομία αρχίζει από την πρόκληση να κάνεις κάτι καλύτερα, πιο έξυπνα ή πιο γρήγορα ώστε να ικανοποιήσει μια πραγματική ανάγκη.

3. Η αγορά μπορεί να μην είναι έτοιμη να υποστηρίξει την καινοτομία τη συγκεκριμένη στιγμή.

4. Δεν έγινε επαρκής πειραματισμός ή πιλοτική εφαρμογή.

5. Η νέα καινοτομία δεν είναι ευθυγραμμισμένη με τους στόχους και τη στρατηγική της εταιρείας.

6. Σφάλματα στις εκτιμήσεις και προβλέψεις. Έχουμε την τάση να υπερεκτιμούμε ή να υποεκτιμούμε τους παράγοντες που επηρεάζουν το σχεδιασμό και τα διάφορα στάδια ανάπτυξης μιας καινοτομίας.

7. Κατακερματισμός, έλλειψη συνέργειας και συνεργασίας «silos» ανάμεσα στα διάφορα τμήματα και τα εμπλεκόμενα μέρη.

8. Απουσία γόνιμου οικοσυστήματος και κουλτούρας καινοτομίας. Έλλειψη κινήτρων. Γραφειοκρατία, χαμηλή αποδοτικότητα. Απαιτείται ευελιξία και προσαρμοστικότητα.

9. Ανεπαρκείς επενδύσεις σε τομείς που ενισχύουν την καινοτομία. Η καινοτομία χρειάζεται ώθηση/ταχύτητα και κατεύθυνση.

10. Το χάσμα ανάμεσα στη στρατηγική και την εκτέλεση (strategy-to-execution gap).

Η Κύπρος, σύμφωνα με το Global Competitiveness Report 2017-2018 του World Economic Forum, στον κομβικής σημασίας δείκτη «δυνατότητα καινοτομίας» κατρακύλησε στις τελευταίες θέσεις, από την 40ή θέση που βρισκόταν το 2009–2010 στην 110η θέση το 2017–2018 (πτώση-ρεκόρ 70 θέσεων).

Με βάση το Global Talent Competitiveness Index 2018, η χώρα μας κατατάσσεται πολύ χαμηλά και σε άλλες κρίσιμες παραμέτρους: επαγγελματικό μάνατζμεντ (103η θέση), ευκαιρίες στις γυναίκες για ανάληψη ηγετικών ρόλων (93η θέση), συνεργασία εντός των οργανισμών (104η θέση), χρήση τεχνολογίας (92η θέση).

Μετά από πολύχρονη έρευνα έχω αναπτύξει ένα νέο Μοντέλο Καινοτομίας το οποίο βοηθά τους Οργανισμούς να παράγουν περισσότερες και καλύτερες καινοτομίες. Το σύγχρονο αυτό στρατηγικό εργαλείο μπορεί να εφαρμοστεί σε: α) Όλους τους τομείς – Δημόσιες Υπηρεσίες, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Επιχειρήσεις, Οικονομική Διπλωματία, Έξυπνη Άμυνα, Προεκλογικές Εκστρατείες και β) όλες τις κλίμακες – από την ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών μέχρι τη δημιουργία ενός νέου επιχειρηματικού μοντέλου και την ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Καινοτομίας.

* Σύμβουλος Στρατηγικής & Καινοτομίας