Κορωνοϊός: Η φαρμακευτική αγωγή που χορηγείται για μετριασμό των συμπτωμάτων

Ελλείψει εμβολίου ή φαρμάκου για αντιμετώπιση του κορονοϊού, χορηγούνται στους ασθενείς δύο ουσίες για μετριασμό των συμπτωμάτων που προκαλεί η λοίμωξη

Με ρεμδεσιβίρη και δεξαμεθαζόνη αντιμετωπίζεται ο κορονοϊός

Του Ειρηναίου Πίττα

Με χρήση της ρεμδεσιβίρης και της δεξαμεθαζόνης αντιμετωπίζονται τα περιστατικά κορονοϊού στα νοσοκομεία της Κύπρου. Ελλείψει εμβολίου ή φαρμάκου για αντιμετώπιση του κορονοϊού, χορηγούνται στους ασθενείς οι δύο ουσίες για μετριασμό των συμπτωμάτων που προκαλεί η λοίμωξη. Υπενθυμίζεται πως αρχικά μεγάλη κουβέντα είχε γίνει για τη χλωροκίνη, αλλά εν τέλει αποδείχτηκε ότι δεν βοηθά, συνεπώς σταμάτησε η χορήγησή της. Πάντως ο ΠΟΥ με ανακοίνωσή του μόλις την περασμένη Παρασκευή αποφάνθηκε πως η ρεμδεσιβίρη δεν πρέπει να χρησιμοποιείται στα νοσοκομεία για τη θεραπεία των ασθενών με Covid-19.

Η ρεμδεσιβίρη (remdesivir) αναστέλλει τις ιογενείς RNA πολυμεράσες, είχε μελετηθεί αρχικά για τη θεραπεία του συνδρόμου SARS και στο MERS και καθώς αυτοί οι ιοί έχουν στενή συγγένεια με τον SARS-CoV-2 που προκαλεί COVID-19, θεωρήθηκε ότι θα μπορούσε να αποτελέσει μια ελπιδοφόρο θεραπεία, εν μέσω της πανδημίας. Με την αναστολή της αντιγραφής του γενετικού υλικού του ιού, πιστεύετο ότι σταματά ο πολλαπλασιασμός του, συνεπώς μετριάζονται τα συμπτώματα. Το Remdesivir είναι ένα προ-φάρμακο που ενεργοποιείται μετά τη χορήγησή του και ανήκει στην κατηγορία των νουκλεοσιδικών αναλόγων, που έχει φανεί ότι έχει ανασταλτική επίδραση σε παθογόνους κορονοϊούς τόσο ζώων όσο και ανθρώπων. Η χορήγησή του γίνεται ενέσιμα.

Η δεξαμεθαζόνη, από την άλλη, είναι μια μορφή κορτιζόνης, η οποία χρησιμοποιείται εδώ και πολλές δεκαετίες σε πολλά νοσήματα και έχει ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση. Είναι ένα συνθετικό γλυκοκορτικοειδές. Η δεξαμεθαζόνη έχει επίσης αντιαλλεργικές, αντιτοξικές, αντιπυρετικές και ανοσοκατασταλτικές ιδιότητες. Χορηγείται σε όσους ασθενείς απαιτείται και η χορήγηση οξυγόνου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η δεξαμεθαζόνη είναι πολύ πιο φτηνή από τη ρεμδεσιβίρη.

Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης RECOVERY, η χορήγηση της δεξαμεθαζόνης σε διασωληνωμένους ασθενείς μείωσε τους θανάτους κατά 35%.

Μεταξύ των ασθενών που λάμβαναν συμπληρωματικό οξυγόνο αλλά δεν είχαν ανάγκη διασωλήνωσης κατά την ένταξη στη μελέτη, η θνητότητα ελαττώθηκε κατά 20%.

Όμως δεν υπήρχε όφελος μεταξύ των ασθενών που δεν χρειάζονταν αναπνευστική υποστήριξη και είχαν πιο ήπια νόσο COVID-19.

 

Απορρίπτει τη χρήση ρεμδεσιβίρης ο ΠΟΥ

Με ανακοίνωσή του την περασμένη Παρασκευή ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) σημειώνει ότι η ρεμδεσιβίρη δεν πρέπει να χρησιμοποιείται στα νοσοκομεία για τη θεραπεία των ασθενών με Covid-19, ανεξάρτητα με τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων τους, καθώς δεν υπάρχουν στοιχεία ότι πράγματι φέρνει αποτελέσματα, μειώνοντας την πιθανότητα διασωλήνωσης ή θανάτου.

Οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες και συμβουλές της αρμόδιας επιτροπής του ΠΟΥ, οι οποίες δημοσιεύθηκαν στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό «British Medical Journal» (BMJ), δεν είναι δεσμευτικές για τους γιατρούς και μπορεί να αναθεωρηθούν στην πορεία, καθώς προστίθενται νέα δεδομένα. Βασίζονται κυρίως στη μεγάλη κλινική διεθνή δοκιμή Solidarity σε περισσότερους από 7.000 νοσηλευόμενους ασθενείς, στην οποία η χρήση τού εν λόγω αντιικού φαρμάκου της αμερικανικής εταιρείας Gilead έδειξε ότι όσοι ασθενείς το πήραν, δεν είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα να επιβιώσουν σε σχέση με όσους δεν το είχαν πάρει. «Τα όποια οφέλη της ρεμδεσιβίρης, αν πράγματι υπάρχουν, είναι πιθανώς μικρά και η πιθανότητα πιθανής βλάβης παραμένει», σύμφωνα με τον ΠΟΥ, ο οποίος φαίνεται να καταφέρνει ένα ισχυρό πλήγμα εναντίον ενός φαρμάκου που χορηγείται ενδοφλέβια και στο οποίο είχαν επενδυθεί αρχικά πολλές προσδοκίες. Αφού προηγουμένως είχε δοθεί επείγουσα έγκριση από την αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), είχε μεταξύ άλλων χορηγηθεί στον Πρόεδρο Τραμπ, όταν μολύνθηκε από κορονοϊό.

Την απογοήτευσή της εξέφρασε η Gilead για τη σύσταση του ΠΟΥ και τον επέκρινε ότι αγνόησε θετικά στοιχεία για τη ρεμδεσιβίρη από άλλες μελέτες πέρα από τη Solidarity.

Ο καθηγητής Πίτερ Χόρμπι, του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, δήλωσε στην «Γκάρντιαν» ότι η χρήση της ρεμδεσιβίρης -η οποία χρησιμοποιείται σε περισσότερες από 50 χώρες- στην πανδημία πρέπει να αναθεωρηθεί. Παραμένει ασαφές πώς θα αντιδράσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία έχει παραγγείλει 500.000 δόσεις της ρεμδεσιβίρης, αξίας ενός δισεκατομμυρίου ευρώ.

Όσον αφορά στην Κύπρο, όπως λέχθηκε στην τελευταία συνεδρίαση της Επιτροπής Υγείας της Βουλής, η χορήγηση ρεμδεσιβίρης είναι αρκετά ακριβή, αφού κάθε θεραπεία πέντε ημερών κοστίζει €2.500. Προστέθηκε ότι οι ποσότητες λαμβάνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με τις αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους να προγραμματίζουν να αυξήσουν τις μηνιαίες δόσεις που παραγγέλλονται από 260 δόσεις σε 1.096. Ερωτηματικό παραμένει πώς θα προχωρήσουν μετά τη σύσταση του ΠΟΥ.

 

Η απόρριψη της χλωροκίνης

Υπενθυμίζεται ότι στο πρώτο κύμα της πανδημίας πολλές ελπίδες είχαν εναποτεθεί στη χλωροκίνη και την υδροξυχλωροκίνη. Μάλιστα ο ενθουσιασμός ήταν τέτοιος που πολλές χώρες έσπευσαν να προμηθευτούν μεγάλες ποσότητες των φαρμάκων.

Ωστόσο, μετά από μελέτες ο ΠΟΥ έκρινε ότι η υδροξυχλωροκίνη πρέπει να εξαιρεθεί από τις θεραπείες για τη λοίμωξη που προκαλεί ο κορονοϊός Covid-19.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης Solidarity (Αλληλεγγύη), το φάρμακο δεν έδειξε να παρέχει κάποιο όφελος.

Η απόφαση εξαίρεσης αφορούσε και τη χλωροκίνη, που είναι ένα φάρμακο συγγενές με την υδροξυχλωροκίνη.

Φυσικά η απόφαση του ΠΟΥ για τα πιο πάνω αφορά μόνο τη χρήση τους έναντι της λοίμωξης Covid-19. Τα δύο φάρμακα παραμένουν αποτελεσματικά εναντίον των νοσημάτων για τα οποία είναι εγκεκριμένα.