Η σύλληψη, η δίωξη και η καταδίκη του Νίκου Σαμψών – Μέρος 6ο Ζητεί ακύρωση του κατηγορητηρίου του ο Ν. Σαμψών

 

 

Μέρος 6^ο

 

Μετά την αποτυχημένη επίκληση του «Κλάδου Ελαίας» του Μακαρίου, ο δικηγόρος του Ν. Σαμψών ήγειρε θέμα βουλευτικής ασυλίας του πελάτη του.

Υπενθυμίζεται ότι ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, Λουκής Λουκαΐδης, ως εκπρόσωπος της κατηγορούσας αρχής είχε αναφέρει στο δικαστήριο ότι ο «Κλάδος Ελαίας» του Μακαρίου δεν είχε νομική ισχύ, υποδεικνύοντας μάλιστα ότι «Δεν αποτελεί κατά νόμον αμνηστίαν η προεδρική δήλωση περί “αφέσεως αμαρτιών και αμνηστίας” προς τους πραξικοπηματίες»[1].

 

«Δεν απώλεσε την βουλευτική ασυλία του ο Σαμψών»

Καταθέτοντας το αίτημά του, ο δικηγόρος Μανώλης Χριστοφίδης, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι ο κατηγορούμενος δεν έχει απωλέσει την βουλευτική του ιδιότητα, την οποία απέκτησε νόμιμα το καλοκαίρι του 1970.

Ισχυρίστηκε ακόμη ότι κανένας λόγος δεν σημειώθηκε που να δικαιολογεί κένωση της θέσης αυτής ή απώλειας της βουλευτικής ιδιότητας του κατηγορούμενου. Κάλεσε επίσης το Δικαστήριο να ακυρώσει το κατηγορητήριο, διότι, όπως ισχυρίστηκε, ακόμα κι αν αποδειχθούν οι κατηγορίες δεν θα μπορεί να εκδοθεί καταδικαστική απόφαση, διότι ολόκληρη η διαδικασία θα είναι άκυρη, αφού η θέση του στη Βουλή δεν κενώθηκε και δεν πληρώθηκε, κάτι που είναι μια αναγκαία προϋπόθεση για τη δίωξή του, επισήμανε ο Μ. Χριστοφίδης[2].

Ανέφερε επίσης ότι ο Γενικός Εισαγγελέας είχε καταχωρήσει το 1973 αίτηση για άρση της βουλευτικής ασυλίας του Ν. Σαμψών αλλά αργότερα την απέσυρε.

Είπε επίσης ότι η έδρα ενός βουλευτή θεωρείται κενή: α) Όταν πεθάνει, όταν ο ίδιος παραιτηθεί, όταν χάσει την ιθαγένεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, όταν υπάρξουν περιπτώσεις αδικημάτων, όταν αναλάβει το αξίωμα ή θέση στη Δημοκρατία (άρθρο 70 του Συντάγματος).

 

Ισχυρίστηκε επίσης ότι καμιά από αυτές τις περιπτώσεις δεν συνέβη και ως εκ τούτου δεν έχει χάσει τη βουλευτική του ιδιότητα.

Επικαλούμενος το Σύνταγμα, είπε ότι η ανάληψη αξιωμάτων στη Δημοκρατία δεν αφορά την ανάληψη της θέσης του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Προχωρώντας ένα βήμα πιο κάτω, ο Μ. Χριστοφίδης ισχυρίστηκε ότι η Κατηγορούσα Αρχή κάνει λόγο για κατάληψη του αξιώματος του Προέδρου της Δημοκρατίας και όχι για ανάληψη της εξουσίας. Ισχυρίστηκε επίσης ότι «Η “κατάληψη” αποτελεί παρανομία και σφετερισμό, αντισυνταγματικότητα και ανατροπή της συνταγματικής τάξης. Η “ανάληψη” αντιθέτως μαρτυρεί νομιμότητα, συνταγματικότητα και αρμονία. Το ασυμβίβαστο λειτουργεί όταν υπάρχει ανάληψη λειτουργήματος. Δεν εφαρμόζεται “κατάληψη” λειτουργήματος»[3].

 

Επίκληση αναρμοδιότητας του Κακουργιοδικείου

Περαιτέρω ο δικηγόρος του Ν. Σαμψών επικαλέστηκε αναρμοδιότητα του Κακουργιοδικείου να εκδικάσει αδικήματα κατά του Συντάγματος και της Συνταγματικής τάξης και ότι το αρμόδιο Δικαστήριο, με βάση το Σύνταγμα είναι ειδικό Δικαστήριο με προεδρεύοντα τον Πρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου και μέλη Δικαστές που θα οριστούν από το Ανώτατο Δικαστήριο.

Ο Μ. Χριστοφίδης ζήτησε αναβολή της διαδικασίας μέχρι την επόμενη μέρα το πρωί.

 

Ο Λ. Λουκαΐδης από την πλευρά του δεν έφερε ένσταση στην αναβολή, τονίζοντας ότι είναι έτοιμος να απαντήσει στα επιχειρήματα της υπεράσπισης.

 

Οι απαντήσεις της Γενικής Εισαγγελίας

Την επόμενη μέρα, 27 Ιουλίου 1976 συνεχίστηκε η προδικαστική διαδικασία με τον Λ. Λουκαΐδη να απαντά στις ενστάσεις που έθεσε η υπεράσπιση.

 

Ο Μ. Χριστοφίδης είπε ότι το άρθρο του 156 του Συντάγματος προβλέπει τη σύσταση Ειδικού Δικαστηρίου, το οποίο πρέπει να απαρτίζεται από μέλη και των δύο κοινοτήτων και Πρόεδρος του να είναι ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

 

Απαντώντας ο Λ. Λουκαΐδης, είπε ότι το συγκεκριμένο άρθρο κατέστη εξ ολοκλήρου ανεφάρμοστο διότι δεν προσέρχονται Τουρκοκύπριοι δικαστές αλλά ούτε υπάρχει Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου που να μην ανήκει στις δύο κοινότητες και ότι το ίδιο το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι το σχετικό άρθρο κατέστη ανεφάρμοστο εκ των πραγμάτων. Συνεπώς, πρόσθεσε, τα Κακουργιοδικεία είναι αρμόδια για δίκες αδικημάτων όπως αυτά που κατηγορείται ο Ν. Σαμψών.[4]

 

Επίσης ο κ. Λουκαΐδης ζήτησε την απόρριψη από το Κακουργιοδικείο την απόρριψη και των άλλων ενστάσεων του Ν. Σαμψών, που αφορούσαν το επιχείρημα της αμνήστευσης από τον Μακάριο και το ότι ο Σαμψών εξακολουθεί να είναι βουλευτής και απολαμβάνει ασυλίας.

 

Σε σχέση με την αμνηστία, επανέλαβε ότι ο Μακάριος δεν νομοθέτησε, αλλά ούτε υπήρξε οποιοδήποτε νομοθέτημα στη Βουλή που να αμνηστεύει τα αδικήματα για τα οποία κατηγορείται ο Σαμψών. Αντίθετα, είπε, στις 30 Οκτωβρίου 1975 η Βουλή ενέκρινε ψήφισμα που δικαιώνει τη συγκεκριμένη δίωξη.

 

Σε ότι αφορά τη βουλευτική ασυλία, ο Λ. Λουκαΐδης είπε ότι ο κατηγορούμενος έχασε τη βουλευτική του ιδιότητα μόλις αποδέχθηκε το αξίωμα του Προέδρου, έστω και πραξικοπηματικά, διότι το Σύνταγμα χαρακτηρίζει σαν ασυμβίβαστη την βουλευτική ιδιότητα και την άσκηση του λειτουργήματος του Υπουργού ή του Προέδρου της Δημοκρατίας.

 

Πρόσθεσε ότι θα ήταν αντίθετο προς τη συνταγματική τάξη και εντελώς αδιανόητο βουλευτής στρεφόμενος κατά της συνταγματικής τάξης και σφετεριζόμενος αξίωμα ασυμβίβαστο προς τα βουλευτικά του καθήκοντα να μπορεί να επανέρχεται διεκδικώντας βουλευτική ιδιότητα και ασυλία για να καλύπτεται.

 

Επισήμανε ακόμη ότι η Βουλή έπαψε να θεωρεί τον κατηγορούμενο ως μέλος της μετά την πραξικοπηματική ανάληψη της εξουσίας και έκτοτε ο ίδιος δεν τόλμησε να διεκδικήσει βουλευτική ιδιότητα, απέχων από τις εργασίες της Βουλής.

Μ. Χριστοφίδης: Ουδέποτε ανετράπη ο Μακάριος

Τελικά το Κακουργιοδικείο αποφάσισε να στείλει τις ενστάσεις του δικηγόρου του Ν. Σαμψών στο Ανώτατο Δικαστήριο και διέκοψε τη διαδικασία μέχρι να ληφθεί γνωμάτευση του Ανωτάτου.

 

Η ακρόαση στο Ανώτατο Δικαστήριο ξεκίνησε στις 11 Αυγούστου 1976 κι εκεί οι δύο πλευρές υποστήριξαν τις θέσεις τους.

 

Το νέο στοιχείο που κατέθεσε στην ακρόαση ο Μ. Χριστοφίδης ήταν ότι ο Σαμψών ουδέποτε έχασε την βουλευτική του ιδιότητα, «εφόσον δεν είναι δυνατό να υπάρχουν δύο νόμιμοι Πρόεδροι, ο Σαμψών δεν υπήρξε ποτέ νόμιμος Πρόεδρος, οπότε δεν έχασε την βουλευτική του ιδιότητα».[5]

Συνεπεία τούτων, υποστήριξε ο συνήγορος του Ν. Σαμψών, ουδέποτε ανατράπηκε ο Μακάριος!

 

Συγκεκριμένα, ο Μ. Χριστοφίδης υπέβαλε στο Ανώτατο ότι ο Πρόεδρος Μακάριος ουδέποτε έπαυσε να είναι νόμιμος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και συνεπώς δε μπορεί να λεχθεί ότι υπήρξαν δύο «νόμιμοι» Πρόεδροι!

Ως εκ τούτου, πρόσθεσε, ο κατηγορούμενος ουδέποτε υπήρξε νόμιμος Πρόεδρος και συνεπώς δεν απώλεσε την βουλευτική του ιδιότητα. Εάν δε, θεωρηθεί πολιτικός εγκληματίας, σύμφωνα με τους νόμους, είναι αθώος μέχρις ότου αποδειχθεί η ενοχή του, ανέφερε.

 

Τότε ο Πρόεδρος του Ανωτάτου, Μιχαλάκης Τριανταφυλλίδης παρατήρησε ότι «υπάρχουν επί του προκειμένου γεγονότα και αυτά στα πρακτικά του Δικαστηρίου εμφαίνεται ένορκος δήλωση της συζύγου του κατηγορουμένου, ότι ο Νικόλαος Σαμψών υπήρξε Πρόεδρος κατά το πραξικόπημα»[6].

 

Μετά από αυτά, όλοι ανέμεναν την γνωμάτευση του Ανωτάτου Δικαστηρίου σε λίγες μέρες.

Πάντως πρέπει να σημειώσουμε πως τα νομικά επιχειρήματα της υπεράσπισης δεν ήταν στέρεα ούτε άντεξαν στη νομική ανάλυση.

 

Κάνει εντύπωση, ωστόσο, το ότι ο συνήγορος του Ν. Σαμψών δεν δίστασε να παραδεχθεί ορισμένα πράγματα αλλά και να διαστρεβλώσει και τα ιστορικά γεγονότα, όπως το ότι ο Μακάριος ουδέποτε ανετράπη, προκειμένου να πετύχει την ακύρωση της δίωξης του πελάτη του.

 

ΛΕΖΑΝΤΕΣ

1. Ο Νίκος Σαμψών αποβιβάζεται στο προαύλιο των Δικαστηρίων Λευκωσίας από την κλούβα της Αστυνομίας.

 

2. Η Χαραυγή της 26^ης Ιουλίου 1976 όπου παρουσιάζει τις θέσεις που ανέπτυξε στο Επαρχιακό Δικαστήριο ο επικεφαλής της κατηγορούσας αρχής, Λουκής Λουκαΐδης, εναντίον των θέσεων που κατέθεσε ο συνήγορος του Ν. Σαμψών.

 

 

 

 

 

[1] Χαραυγή, 27 Ιουλίου 1976.

[2] Σημερινή 27 Ιουλίου 1976.

[3] Χαραυγή, 27 Ιουλίου 1976.

[4] Χαραυγή, 28 Ιουλίου 1976.

[5] Σημερινή 14 Αυγούστου 1976.

[6] Χαραυγή 14 Αυγούστου 1976.