Η Συλλογή των έργων τέχνης του Συνεργατισμού

Κάθετα/ Ορίζοντας/  Έργο του Λευτέρη Οικονόμου από τη Συλλογή του Συνεργατισμού

Η Συλλογή των έργων τέχνης του Συνεργατισμού

Η εικαστικός Δάφνη Μαυροβουνιώτη-Τριμικλινιώτη με μια ανάρτηση της στα μέσα κοινωνικά δικτύωσης αναφέρεται σε ένα θέμα που έχει επισημανθεί ξανα, για τα έργα τέχνης της συλλογής του πρώην Συνεργατισμού και υπενθυμίζει το γεγονός ότι έργα που κανονικά ανήκουν στην Κρατική Πινακοθήκη βρίσκονται στοιβαγμένα (σε ποια κατάσταση άραγε;)  σε μια  αποθήκη στη Βιομηχανική Περιοχή στο Δάλι.

Αναφέρει η καλλιτέχνης:

«ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ ΣΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΟΥ ΠΡΩΗΝ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΣΜΟΥ

Αναφαίρετο Δικαίωμα των καλλιτεχνών να γνωρίζουν που βρίσκονται τα έργα τους.

Μετά το «ξεπούλημα» του Συνεργατισμού, διερωτήθηκα πολλές φορές τι απέγιναν τα έργα τέχνης που υπήρχαν στη συλλογή του. Ύστερα από αρκετή προσπάθεια πήρα τελικά απάντηση στο τηλεφώνημα μου από τη ΚΕΔΙΠΕΣ, που με πληροφόρησε ότι τα έργα βρίσκονται στην αποθήκη, στη Βιομηχανική Περιοχή Υδαλίου, που ανήκει στη Κρατική Πινακοθήκη του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού.

Όπως μου αναφέρθηκε, για τη διαδικασία της αγοράς των έργων από το Υπουργείο, ζητήθηκε εκτίμηση από ειδικό από το εξωτερικό και από δεύτερο εκτιμητή από τη Κύπρο όπου φάνηκε να συγκλείνουν αρκετά οι δύο εκτιμήσεις και κατέληξαν σε συγκεκριμένο συνολικό ποσό.

Αγαπητοί φίλοι /φίλες, θεωρώ ότι είναι δικαίωμα του κάθε καλλιτέχνη να γνωρίζει που βρίσκονται τα έργα του γι’ αυτό σας κοινοποιώ το τηλέφωνο και μπορείτε να πάρετε λεπτομέρειες σχετικά με τα έργα σας, καθημερινά μετά τις 10.00: 22458228.

Δυστυχώς, με τη διάλυση του Συνεργατισμού, που αποτελεί τεράστιο σκάνδαλο, χάθηκε μαζί και η στήριξη που πρόσφερε διαχρονικά προς τους καλλιτέχνες και στον Πολιτισμό ευρύτερα.»

Όπως είχε γραφτεί και παλαιότερα, μετά τη διάλυση του Συνεργατισμού, τα έργα τέχνης που αποτελούσαν τη συλλογή της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας, πέρασαν στο κράτος. Έγινε μια  καταγραφή και βρέθηκαν  περισσότερα από 1.050 έργα τέχνης, η αξία των οποίων εκτιμάται ότι ξεπερνά τις 400 χιλιάδες ευρώ, (όπως και μια συλλογή νομισμάτων και ένας μεγάλος αριθμός βιβλίων κυπριών συγγραφέων)  έργα που υπήρχαν σε γραφεία, υποκαταστήματα και παραρτήματα σε όλη την Κύπρο. Τα έργα φέρουν τις υπογραφές σημαντικών Κύπριων ζωγράφων, ανάμεσά τους ο Διαμαντής, ο Λευτέρης Οικονόμου, ο Γιώργος Σκοτεινός και άλλοι. Σχεδόν όλοι οι καλλιτέχνες των έργων αυτών είναι κύπριοι ή καλλιτέχνες που διαμένουν  στην Κύπρο μια και ένας από τους κύριους πυλώνες της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης του Συνεργατισμού ήταν η στήριξη της παιδείας και του πολιτισμού και κυρίως των καλλιτεχνών του τόπου.  Όπως σωστά επισημαίνει η Δάφνη Τριμικλινιώτη με τη διάλυση του Συνεργατισμού «χάθηκε μαζί και η στήριξη που πρόσφερε διαχρονικά προς τους καλλιτέχνες και στον Πολιτισμό ευρύτερα.»

Κάθε κομμάτι αυτής της συλλογής έχει τη δική του ιστορία από τη δημιουργία του μέχρι την απόκτηση του από τον Συνεργατισμό και αποτελεί ταυτόχρονα ουσιαστικό μέρος της ίδιας της ιστορίας του. Ευτυχώς η Συλλογή παράμενε στο κράτος και δεν ξεπουλήθηκε και αυτή. Θα ήταν καλά όμως αν τα έργα αυτά παράμεναν μαζί, ως ένα σύνολο, και σίγουρα όχι σε μια αποθήκη. Θα πρέπει να γίνει αρχικά και αμέσως μια καταγραφή τους, μια έκδοση με τα έργα, πότε αποκτήθηκαν, από ποιες Συνεργατικές εταιρίες και άλλα σχετικά στοιχεία.

Να βρεθεί τρόπο να  εκτίθενται σε ένα χώρο σε ένα από τα κεντρικά κτίρια του Συνεργατισμού, μάλλον σε περισσότερα κτίρια, σε επαρχιακές συλλογές, σε όλη την Κύπρο, μια και ο Συνεργατισμός  αφορούσε όλη την Κύπρο. Μέχρι να γίνει αυτό, ή αν δεν μπορεί να γίνει, να βγουν από την αποθήκη, να δοθούν σε σχολεία, σε κοινοτικά συμβούλια, σε χωριά, σε κοινότητες, σε θέατρα, σε δημοσίους χώρους, να εκτίθενται με μια αναφορά πως αποτελούν μέρος της ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΣΜΟΥ.

Του Συνεργατισμού που αποτελούσε μια από τις σημαντικότερές και όμορφες (με όσες αδυναμίες και ελλείψεις και καταχρήσεις προέκυψαν αργότερα)  σελίδες της ιστορίας αυτού του τόπου, ο ένας για όλους και όλοι για έναν, που στήριξε την κοινωνία, απάλλαξε τον τόπο από την τοκογλυφία, βοήθησε χιλιάδες να αποκτήσουν ένα σπίτι και επιχειρήσεις να στηθούν ενώ παράλληλα στήριξε έμπρακτα τον Πολιτισμό, κάνοντας και εκεί πράξη, το ένας για όλους και όλοι για έναν.

Αντώνης Γεωργίου