Καμία ανοχή στην κουλτούρα του βιασμού

Εκδήλωση διαμαρτυρίας ενάντια στην απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου να μειώσει την ποινή που επιβλήθηκε σε υπόθεση βιασμού, με το αιτιολογικό ότι “δεν χρησιμοποιήθηκε υπέρμετρη βία για τον εξαναγκασμό του θύματος αλλά μόνο εκφοβισμός και ένα χαστούκι”, πραγματοποιήθηκε, το μεσημέρι, έξω από το Ανώτατο Δικαστήριο.

Την εκδήλωση διοργάνωσαν το Κυπριακό Λόμπι Γυναικών και το Μεσογειακό Ινστιτούτο Μελετών Κοινωνικού Φύλου και σ΄ αυτή συμμετείχαν γυναίκες αλλά και άνδρες, εκφράζοντας τη διαφωνία τους με την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Οι διαμαρτυρόμενοι κρατούσαν πανό στα οποία αναγράφονταν συνθήματα όπως “Όχι επιείκεια στους βιαστές”, “Μηδενική ανοχή στην κουλτούρα του βιασμού”, “Το φύλο και η ηλικία δεν καθορίζουν την ποινή του βιασμού”, Όχι σημαίνει Όχι”, και “Επειδή εβαρεθήκαμεν να φοούμαστε! Η πατριαρχία οπλίζει βιαστές – δικαστές”.

Η Συντονίστρια Πολιτικής του Μεσογειακού Ινστιτούτου Μελετών Κοινωνικού Φύλου, Τζόζη Χριστοδούλου, δήλωσε ότι ο βιασμός, από μόνος του, αποτελεί υπέρμετρη βία και ότι η απόφαση αυτή στέλλει λάθος μηνύματα στις γυναίκες που έχουν πέσει θύματα βιασμού, αλλά και σε πιθανά θύματα.

Σημείωσε ότι με την απόφαση του Ανωτάτου “είναι λες και την ευθύνη την φέρει το θύμα που δεν αντιστάθηκε” και στέλλεται το μήνυμα στις γυναίκες θύματα βιασμού να μην προχωρήσουν σε καταγγελία του βιασμού τους από τη στιγμή που οι θύτες δεν θα τιμωρηθούν με την επιβαλλόμενη ποινή.

Η Πρόεδρος του Κυπριακού Λόμπι Γυναικών, Σουζάνα Παύλου, σε δηλώσεις της, ανέφερε ότι δεν μπορεί να υπάρχουν διάφορα επίπεδα βιασμού όπως δεν μπορεί να υπάρχουν σοβαρά και λιγότερα σοβαρά περιστατικά βιασμών.

Είπε πως οι θεσμοί χρήζουν εκπαίδευσης, σημειώνοντας ότι δεν υπάρχει πρόβλημα στη νομοθεσία αλλά στον τρόπο που εφαρμόζεται. Πρέπει, τόνισε, να αλλάξουν αντιλήψεις και στερεότυπα, τόσο ανάμεσα στα μέλη του δικαστικού σώματος όσο και στην ίδια την κοινωνία γενικότερα.

Η κ. Παύλου είπε ότι παρατηρείται έξαρση στις καταγγελίες που αφορούν περιστατικά βιασμών, προσθέτοντας ότι το Κακουργιοδικείο, στην αρχική του απόφαση κάνει λόγο για έξαρση τέτοιων περιστατικών και ότι οι ποινές πρέπει να είναι παραδειγματικές και αποτρεπτικές.

Ανέφερε επίσης ότι ο βιασμός είναι από τα εγκλήματα που το θύμα “θα πρέπει να αποδείξει ότι δεν προκάλεσε, ότι αντιστάθηκε και δεν ήθελε να πάθει αυτό που έπαθε”.

Η Αντιπρόεδρος του Κυπριακού Λόμπι γυναικών, Μάγδα Ζήνων, είπε ότι “enough is enough” σημειώνοντας ότι η βία εναντίον των γυναικών σε όποια μορφή και αν αυτή εκφράζεται δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να γίνεται αποδεκτή. Είπε επίσης ότι είναι ευθύνη και των δικαστηρίων και του κράτους να καταστήσουν σαφές ότι δεν υπάρχει ανοχή σ ΄αυτά τα θέματα.

Η Αλεξία Παναγιώτου, ακαδημαϊκός στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, είπε ότι “είναι δείγμα δημοκρατίας να μπορούμε να εκφράζουμε την άποψη μας έναντι των τριών εξουσιών του κράτους…Ξέρω ότι κάποιοι μπορεί να διαφωνούν με τη σημερινή εκδήλωση αλλά είναι σημαντικό να λεχθεί ότι γίνεται στα πλαίσια μιας ολοένα και πιο ώριμης δημοκρατίας γιατί δεν είμαστε Τουρκία ούτε Ρωσία…Και οι δικαστές δεν είναι υπεράνω της ηθικής και οι δικαστές έχουν δικές τους προκαταλήψεις”.

Η Μύρια Θράσου είπε ότι “ο βιασμός είναι βιασμός και το Όχι πρέπει να είναι Όχι και το να μην αντισταθώ σε περίπτωση που μου τύχει αυτό το πράγμα δεν πρέπει να περιορίσει την ποινή αυτού που με έχει βιάσει…Βλέπω ότι στην εκδήλωση υπάρχουν και αρκετοί άνδρες γιατί αυτό το πράγμα δεν είναι θέμα φύλου…”, ανέφερε.

Η ηθοποιός Ελένη Σιδερά είπε ότι “ήρθαμε να διαμαρτυρηθούμε όχι μόνο για τη συγκεκριμένη περίπτωση και τη συγκεκριμένη απαράδεκτη απόφαση του Δικαστηρίου αλλά γενικότερα ενάντια σε μια κουλτούρα βιασμού η οποία ενοχοποιεί το θύμα και η οποία βάζει στο σκοτάδι τα περισσότερα περιστατικά βιασμού”.

Η Χριστίνα Καϊλή δήλωσε ότι “βρισκόμαστε σήμερα εδώ γιατί η συγκεκριμένη περίπτωση βιασμού και η τόσο λίγη απονομή δικαιοσύνης μας δείχνει ακριβώς ότι υπάρχει αυτό το κενό…είμαστε εδώ γιατί πρέπει να απαιτήσουμε σαν κοινωνία και σαν πολιτεία συστηματική εκπαίδευση των δικηγόρων και δικαστών όταν χειρίζονται περιστατικά βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών. Είναι προφανές ότι δεν υπάρχει η ενσωμάτωση της διάστασης ούτε του φύλου ούτε των ανθρωπίνων δικαιωμάτων”.

Η Άρτεμης Μιχαήλ δήλωσε ότι “η κουλτούρα βιασμού πρέπει να σταματήσει ως επίσης θα πρέπει να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε περισσότερο τους βιαστές παρά τα θύματα”.

“Βρίσκομαι εδώ γιατί πιστεύω ότι ο κάθε βιασμός είναι βίαιος και η βία που περιλαμβάνεται στο βιασμό δεν είναι απαραίτητα σωματική βία. Είναι λανθασμένο να θεωρούμε ότι ο βιασμός είναι κάτι που περιλαμβάνει απαραίτητα τη χρήση υπερβολικής σωματικής βίας”, δήλωσε η Αντρούλλα Καθά.

Η Νάσια Διονυσίου είπε ότι “ είναι αδιανόητο ενώ τέτοια ζητήματα είναι λυμένα σε διεθνές επίπεδο, να επανέρχονται αυτά τα ζητήματα σήμερα στην Κύπρο με αυτό τον απρόκλητο τρόπο, ρίχνοντας το βάρος στο ίδιο το θύμα, στην ίδια τη γυναίκα και στην ίδια τη συμπεριφορά της, θυματοποιόντας την, κρίνοντας τη συμπεριφορά της και το κατά πόσον θα έπρεπε να συμπεριφερθεί με αυτό ή τον άλλο τρόπο και μετακινώντας τη συζήτηση από την ευθύνη του ίδιου του θύτη”.

Η Νάσια Σάββα, από το Σύνδεσμο για Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια, είπε ότι “ απλά εμείς διερωτόμαστε κατά πόσον βοηθούμε τα θύματα να έρθουν μπροστά, να καταγγείλουν παρόμοια θέματα όταν βλέπουμε τέτοιες αποφάσεις και ελαφρυντικά που δίνονται σε άτομα που ασκούν βια”.

“Η κουλτούρα στην Κύπρο γύρω από αυτό το θέμα είναι ότι πρώτα αμφισβητεί το θύμα και δίνει ελαφρυντικά στους θύτες αντί πρώτα να βοηθήσει το θύμα να μιλήσει”, είπε.

Η κ. Σάββα κάλεσε το κοινό να καλεί τη γραμμή βοήθειας 1440 για να καταγγείλει τέτοια περιστατικά βίας στην οικογένεια, όπως είναι και οι βιασμοί.

Το Δικαστήριο με την απόφαση του μείωσε την ποινή των δύο 27χρονων Ρουμάνων που καταδικάστηκαν για τον βιασμό και απαγωγή 50χρονης Βιετναμέζας από 12 σε 10 έτη, κρίνοντάς την ως «έκδηλα υπερβολική» και ότι είναι κατάλληλη περίπτωση στην οποία το Εφετείο είναι ορθό και δίκαιο να παρέμβει.

Το Δικαστήριο στην απόφαση του αναφέρει επίσης ότι δεν χρησιμοποιήθηκε οποιοδήποτε όπλο, οι κατηγορούμενοι δεν βαρύνονται με προηγούμενες καταδίκες και το θύμα δεν είναι ούτε μεγάλης, ούτε και πολύ μικρής ηλικίας. Ο βιασμός όμως ήταν επαναλαμβανόμενος, από τους δύο, ήταν αποτέλεσμα προσχεδιασμού, το θύμα υποβλήθηκε σε επιπρόσθετες σεξουαλικές προσβολές και είχε δυσμενή, αλλά όχι ιδιαίτερα σοβαρά ψυχολογικά αποτελέσματα.

Πάγια πρακτική των Δικαστηρίων να μην σχολιάζουν δικαστικές αποφάσεις, δηλώνει στο ΚΥΠΕ ο Πρόεδρος Ανωτάτου

Κληθείς από το ΚΥΠΕ να σχολιάσει τις αντιδράσεις που προκάλεσε η εν λόγω απόφαση, ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Μύρωνας Νικολάτος, ανέφερε ότι “είναι πάγια πρακτική των Δικαστηρίων να μην σχολιάζουν δικαστικές αποφάσεις ή σχόλια επί δικαστικών αποφάσεων. Οι αποφάσεις των Δικαστηρίων, από τη στιγμή που εκδίδονται, υπόκεινται σε καλόπιστη κριτική και δεν αιτιολογούνται περαιτέρω εφόσον η αιτιολογία τους είναι μέρος της απόφασης”, είπε.

ΚΥΠΕ