Καθοριστικός ο επόμενος μήνας για το Κυπριακό – Συνεντεύξεις με τους Α. Δαμιανού και Ν. Τορναρίτη

 Συνεντεύξεις στη Νίκη Κουλέρμου

Ο ίδιος ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανοίγει κλειστά θέματα και αναθεωρεί συμφωνημένες διαδικασίες, γεγονός που δημιουργεί δυσπιστία για τις προθέσεις του αναφορικά με τη μορφή λύσης και γεννά κινδύνους στην περίπτωση που δεν συμφωνηθούν οι όροι αναφοράς. Αυτά για το ΑΚΕΛ. Ο ΔΗΣΥ αν και βλέπει κινδύνους, εντούτοις καθησυχάζει ότι ο Πρόεδρος δεν στοχεύει σε αμφισβήτηση της ΔΔΟ και άρα δεν χρειάζεται να πεισθεί η Λουτ ότι αυτή η λύση ήταν και παραμένει στόχος του Προέδρου Αναστασιάδη. Μιλούν στην «Κυριακάτικη Χαραυγή» ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ, Νίκος Τορναρίτης και ο βουλευτής, μέλος του Π.Γ. του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού. Αντικειμενική αλήθεια ότι ο επόμενος μήνας είναι καθοριστικός για το Κυπριακό.

Ερωτήσεις

1. Θεωρείτε ότι λόγω της περιρρέουσας για λύσεις πέραν της ΔΔΟ πρέπει οι δύο ηγέτες να ξεκαθαρίσουν με σαφήνεια και πειστικότητα προς την κα Λουτ ότι παραμένουν προσηλωμένοι στο στόχο για ΔΔΟ;
2. Επειδή με τους όρους αναφοράς εννοούμε και το πλαίσιο Γκουτέρες και τις συγκλίσεις και τις νέες ιδέες, βλέπετε να υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης της διαδικασίας αν δεν συμφωνηθούν όλα αυτά; Δεν βλέπετε να ξανανοίγουν όλα τα θέματα από την αρχή; Πώς θα υπάρξει συμφωνία μέχρι τα Χριστούγεννα;
3. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιμένει στη «λειτουργικότητα» του κράτους διά της αποκέντρωσης εξουσιών και υπεραμύνεται της θετικής ψήφου των Τ/κ σε ζωτικά θέματα, αλλά την ίδια ώρα την ακυρώνει με το παράδειγμα του EastMed. Πώς πείθει την τ/κ κοινότητα για το θέμα της αποτελεσματικής συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων;

Νίκος Τορναρίτης:

Ο Πρόεδρος δεν στοχεύει σε αμφισβήτηση της ΔΔΟ

1. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι είναι έτοιμος για άμεση επανέναρξη των συνομιλιών από το σημείο που αυτές διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά και στη βάση του πλαισίου Γκουτέρες. Έχει επίσης ξεκαθαρίσει ότι με την τελευταία του τοποθέτηση για μερική αποκέντρωση των εξουσιών της κεντρικής κυβέρνησης δεν στοχεύει σε αμφισβήτηση της διζωνικής δικοινοτικής Ομοσπονδίας, αλλά στην καλύτερη λειτουργικότητα της λύσης. Επομένως, δεν θεωρώ ότι χρειάζεται να πείσουμε γι’ αυτό την κα Λουτ.

Η Τουρκία είναι αυτή που πρέπει να πείσει με έμπρακτο τρόπο την κα Λουτ ότι παραμένει δεσμευμένη στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών και το πλαίσιο Γκουτέρες και ότι είναι διατεθειμένη να συμβάλει με εποικοδομητικό τρόπο στην επίτευξη μιας συνολικής συμφωνίας.

 

2. Ο κίνδυνος πάντοτε είναι ορατός. Εμείς πρέπει να κινηθούμε με κάθε δύναμη προς τον τελικό στόχο, που δεν είναι άλλος από την απελευθέρωση και την επανένωση της πατρίδας μας, και ο τρόπος για να πετύχουμε αυτό το στόχο είναι η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία.

Η πλευρά μας πρέπει να ανταποκριθεί στο κάλεσμα του ΓΓ του ΟΗΕ και να καταθέσει τις απόψεις της, όπως τις έχει διατυπώσει πολλές φορές ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, υποστηρίζοντας το πλαίσιο Γκουτέρες αλλά και τις συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν μέχρι σήμερα.

Δεν μου αρέσει να τοποθετώ χρονοδιαγράμματα, αλλά, όπως λένε όλες οι πληροφορίες και δεν έχουν διαψευστεί, οι όροι αναφοράς πρέπει μέχρι το τέλος του χρόνου να είναι στο τραπέζι. Στόχος, βεβαίως, πρέπει να είναι η άμεση επανέναρξη των συνομιλιών και η σύντομη αίσια κατάληξή τους, και εάν παρ’ ελπίδα δεν πετύχουμε τη λύση, την ευθύνη για το νέο αδιέξοδο, που θα είναι τονίζω τραγικό, πρέπει να τη φέρει η Τουρκία.

 

3. Η λειτουργικότητα της λύσης μαζί με την ασφάλεια είναι οι δύο πυλώνες που και εμάς ως Δημοκρατικό Συναγερμό μάς αφορούν και μας ενδιαφέρουν άμεσα. Πρώτα και πάνω από όλα θεωρούμε ότι το κράτος πρέπει να παρέχει την ασφάλεια στον πολίτη. Άρα δεν μπορούμε να αποδεχτούμε λύση στην οποία θα υπάρχουν είτε οι εγγυήσεις του ’60 είτε τα επεμβατικά δικαιώματα είτε ο στρατός κατοχής. Αυτή είναι μία ξεκάθαρη θέση, μία θέση που αποτυπώνεται και στο πλαίσιο του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών.

Όσον αφορά το θέμα της πολιτικής ισότητας και της αποτελεσματικής συμμετοχής των Τουρκοκυπρίων στη λήψη αποφάσεων, βεβαίως και τα υποστηρίζουμε, όμως υποστηρίζουμε ταυτόχρονα και την άποψη του Γενικού Γραμματέα, ο οποίος καλεί τις πλευρές να συμφωνήσουν σε ποιες εξουσίες θα πρέπει να υπάρχει η θετική ψήφος των Τουρκοκυπρίων.

Απ’ εκεί και πέρα, θεωρούμε θετικές τις ιδέες του Προέδρου της Δημοκρατίας για μερική αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και οργάνων από το κεντρικό κράτος προς τις συνιστώσες πολιτείες, γιατί αυτό θα προσδώσει μεγαλύτερη ευελιξία στις πολιτείες και θα μειώσει τις πιθανές προστριβές στο ομοσπονδιακό επίπεδο.

Άριστος Δαμιανού: Δυστυχώς για τον τόπο ο κ. Αναστασιάδης λειτουργεί

με προχειρότητα, αλλά και με σκοπιμότητα

 

1. Αντιομοσπονδιακή περιρρέουσα υπάρχει εδώ και καιρό. Εξάλλου κοινοβουλευτικά κόμματα όπως η ΕΔΕΚ, η Αλληλεγγύη, η Συμμαχία Πολιτών και άλλοι απορρίπτουν επίσημα τη δικοινοτική διζωνική Ομοσπονδία. Ανάλογη είναι η κατάσταση στα κατεχόμενα από μερίδα τουρκοκυπριακών κομμάτων. Η ειδοποιός διαφορά αυτήν την περίοδο συνίσταται στο γεγονός ότι πλέον ο ίδιος ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανοίγει κλειστά θέματα και αναθεωρεί συμφωνημένες διαδικασίες. Όταν πρόσφατα επανέφερε την «ιδέα» του για χαλαρή και αποκεντρωμένη ομοσπονδία, εμείς -ως γνωστό- του ζητήσαμε να εξηγήσει πώς αντιλαμβάνεται την αποκέντρωση. Να καθορίσει τις αρμοδιότητες που θα ήθελε να μεταφέρει από το κεντρικό, ομοσπονδιακό επίπεδο, στις περιφέρειες. Δεν το έπραξε επιτείνοντας τη σύγχυση αλλά και την ανησυχία για τις αληθινές του προθέσεις. Πέραν του γεγονότος ότι είναι και αντιφατικό, αφού ως Πρόεδρος αύξησε κατά ένα τρίτο τις ομοσπονδιακές αρμοδιότητες και τριπλασίασε τα ομοσπονδιακά όργανα και θεσμούς, ενώ τώρα μιλά για αποκέντρωση. Επομένως, χρειάζεται και επαναβεβαίωση και προσήλωση στο συμφωνημένο πλαίσιο, πόσω μάλλον που κάποιοι μιλούν για λύσεις «έξω από το κουτί», δηλαδή εκτός του πλαισίου ομοσπονδίας, υπονοώντας ή εννοώντας συνομοσπονδία ή δύο κράτη, κάτι που ως ΑΚΕΛ απορρίπτουμε αναφανδόν.
2. Όντως υπάρχει κίνδυνος να μην επιτευχθεί συμφωνία στους όρους αναφοράς. Δυστυχώς ο κ. Αναστασιάδης φέρει μεγάλη ευθύνη για την τροπή που έχουν πάρει οι εξελίξεις. Από τον Ιούλιο 2017 ο ΟΗΕ επιζητούσε επανεκκίνηση της διαδικασίας από εκεί που διακόπηκε, με αξιοποίηση των σημαντικών συγκλίσεων που έχουν επιτευχθεί, των έξι σημείων του πλαισίου Γκουτέρες και του άτυπου εγγράφου για την εφαρμογή της λύσης. Ο κ. Αναστασιάδης, από τον οποίο ο ΓΓ του ΟΗΕ ανέμενε -όπως και από τον κ. Ακκιντζί ασφαλώς- έκφραση ετοιμότητας για επανέναρξη συνομιλιών «που να έχουν νόημα», την παραμονή της αναχώρησής του για να προσφωνήσει τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ζήτησε χρόνο για «καλή προετοιμασία». Αλήθεια, τι έκανε από τον Ιούλιο 2017 μέχρι τον Σεπτέμβριο 2018; Είναι αλήθεια πως μέσα από την πρόσφατη Έκθεσή του το Συμβούλιο Ασφαλείας και ο κ. Γκουτέρες επιτρέπουν την κατάθεση νέων ιδεών αλλά με την αίσθηση του επείγοντος και την υπογράμμιση ότι έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί η εποχή των ατέρμονων συζητήσεων. Εμείς δεν βλέπουμε τον κ. Αναστασιάδη να βιάζεται ή να προετοιμάζεται κατάλληλα γι’ αυτά που έρχονται. Μακάρι να διαψευστούμε. Διότι οι εξελίξεις είναι πλέον κάτι περισσότερο από κρίσιμες. Αν δεν εργαστούμε με συνέπεια, ειλικρίνεια και προσήλωση στη συμφωνημένη βάση λύσης, είναι ορατός ο κίνδυνος να μην καταλήξουμε στους όρους αναφοράς. Κάτι τέτοιο εγκυμονεί κινδύνους, ιδιαίτερα αν επιρριφθούν ξανά ευθύνες στην ελληνοκυπριακή κοινότητα. Γι’ αυτό ο επόμενος μήνας θα είναι καθοριστικός.
3. Δηλαδή όταν ο ίδιος αύξανε τις αρμοδιότητες επεδίωκε τη δυσλειτουργικότητα; Κακά τα ψέματα, μέσα από τις δημόσιες δηλώσεις και την ανησυχία του για τη μια θετική τουρκοκυπριακή ψήφο καθώς και τη νεοφανή του θέση ότι οι Τουρκοκύπριοι σε ομοσπονδιακό επίπεδο θα έχουν δικαίωμα συμμετοχής στις αποφάσεις μόνο όταν αυτές αφορούν ζωτικά τους συμφέροντα, ο κ. Αναστασιάδης ανοίγει ένα τεράστιο ζήτημα το οποίο ήταν σχεδόν κλειστό. Αυτό της πολιτικής ισότητας και της αποτελεσματικής συμμετοχής. Την οποία ορθά ερμήνευσε από τη δεκαετία του ’90 ο ΟΗΕ, λέγοντας ότι πολιτική ισότητα δεν σημαίνει αριθμητική ισότητα αλλά αποτελεσματική συμμετοχή και των δύο κοινοτήτων. Σε αυτή τη βάση, Χριστόφιας και Ταλάτ είχαν σχεδόν σύγκλιση στα ζητήματα των αρμοδιοτήτων και των ομοσπονδιακών οργάνων και συναντίληψη για την πολιτική ισότητα. Είναι γι’ αυτό το λόγο που το παράδειγμα του κ. Αναστασιάδη για τον East Med και τις αποφάσεις στο Υπουργικό Συμβούλιο ήταν το λιγότερο ατυχές και δίνει την ευκαιρία σε κύκλους στα κατεχόμενα να ισχυρίζονται ότι δεν θέλουμε κοινή διαχείριση του κράτους. Αν και μιλάμε για τον ίδιο Πρόεδρο, ο οποίος προεκλογικά μίλησε για δύο ΑΟΖ και μετά ανασκεύασε, ενώ πρόσφατα παραδέχτηκε ότι αποδέχτηκε τα βέτο Προέδρου και Αντιπροέδρου. Κάτι που αρνείτο προεκλογικά. Δυστυχώς για τον τόπο ο κ. Αναστασιάδης λειτουργεί με προχειρότητα, αλλά και με σκοπιμότητα.