Πολύ νωρίς να µιλάµε για λήξη της πανδηµίας

• Πράσινο, πορτοκαλί ή κόκκινο; Ποιο χρώμα θα έχει η πανδημία τους επόμενους μήνες
• Προβληµατίζει η long-Covid, την ώρα που αναµένονται νέα φάρµακα στη φαρέτρα κατά του κορονοϊού 

Του Ειρηναίου Πίττα

 

Σε παγκόσµιο επίπεδο, ο Παγκόσµιος Οργανισµός Υγείας (ΠΟΥ) ανακοίνωσε, για την εβδοµάδα της 6ης Σεπτεµβρίου, «την πρώτη ουσιαστική µείωση εβδοµαδιαίων κρουσµάτων σε διάστηµα άνω των δύο µηνών». Το στέλεχος ∆έλτα είναι πλέον κυρίαρχο. Παρόλο που είναι ιδιαιτέρως µολυσµατικό, τα εµβόλια παραµένουν αποτελεσµατικά έναντι σοβαρής µορφής νόσησης, παρόλο που είναι λιγότερο αποτελεσµατικά έναντι της µόλυνσης. Θα µείνουν όµως έτσι τα πράγµατα;

Στην Κύπρο η βελτιωµένη επιδηµιολογική εικόνα των τελευταίων εβδοµάδων, η οποία µάλιστα διατηρείται παρά την επαναφορά των µαθητών στα σχολεία, για την οποία υπήρχε ανησυχία, έχει δηµιουργήσει ενθαρρυντικά δεδοµένα ότι η οριστική απαλλαγή από την πανδηµία πλησιάζει. Ως εκ τούτου, παρατηρείται χαλάρωση στην τήρηση των µέτρων αυτοπροστασίας, η οποία ωστόσο µπορεί να φέρει δυσάρεστα αποτελέσµατα µε µια νέα έξαρση.

Την ώρα που οι πολίτες καλούνται να εξακολουθούν να τηρούν τα µέτρα, η επιστήµη «γνωρίζει» ακόµα περισσότερο τον ιό και προσπαθεί να εξοπλιστεί µε νέα φάρµακα κατά της Covid. Φαίνεται ότι σύντοµα θα έχουµε το πρώτο χάπι κατά του κορονοϊού, το οποίο βέβαια λειτουργεί κατασταλτικά και όχι προληπτικά, συνεπώς δεν αντικαθιστά την ανάγκη για εµβολιασµό.

Εξίσου σηµαντικές προσπάθειες γίνονται και για περαιτέρω µελέτη του πρωτόγνωρου συνδρόµου long-Covid, το οποίο, σύµφωνα µε στοιχεία, ταλαιπωρεί περίπου το ένα τρίτο των νοσήσαντων µε κορονοϊό.

∆ρ Πέτρος Καραγιάννης: Καλή η εικόνα, αλλά δεν χωράει εφησυχασµός

Αν και οι επιδηµιολογικοί δείκτες είναι καλοί, αυτό δεν πρέπει σε καµία περίπτωση να εφησυχάζει, καθώς η πανδηµία είναι εδώ και το ενδεχόµενο έξαρσης υπαρκτό, ανέφερε µιλώντας στη «Χαραυγή» ο καθηγητής επιδηµιολογίας και µέλος της Συµβουλευτικής Επιστηµονικής Επιτροπής, Πέτρος Καραγιάννης.

Αναφερόµενος στους επιδηµιολογικούς δείκτες, επεσήµανε πως η κατάσταση είναι πολύ καλή. «Υπάρχει σταθεροποίηση γύρω στα 100-130 κρούσµατα ηµερησίως, µε κάποιες µέρες που δεν γίνονται πολλά τεστ, όπως είναι τα Σαββατοκύριακα, να πέφτουµε κάτω από 100», σηµείωσε. Παρά τη δραστηριότητα που υπάρχει, συνέχισε, µε επιστροφή όλων στις δουλειές τους, τα σχολεία και τα πανεπιστήµια, δεν είδαµε κάποια σοβαρή έξαρση, αλλά ούτε και αλυσίδες κρουσµάτων.

Παρόλ’ αυτά ο κ. Καραγιάννης τόνισε ότι η ανησυχία υπάρχει, ιδιαίτερα όταν χειµωνιάσει και κλειστούµε σε κλειστούς χώρους. Πρόσθεσε ακόµα ότι δεν πρέπει να ξεχνάµε πως µε το στέλεχος ∆έλτα µπορούν να µολυνθούν και εµβολιασµένοι, συνεπώς τα µέτρα αυτοπροστασίας πρέπει να τηρούνται από όλους.

Όσον αφορά στο ποσοστό ανοσίας του πληθυσµού, είπε πως ναι µεν είµαστε σε πολύ καλό σηµείο, ωστόσο σηµείωσε πως υστερούµε σηµαντικά στις ηλικίες 12-18 ετών. Κληθείς να σχολιάσει αν η τρίτη δόση πρέπει να επεκταθεί στο γενικό πληθυσµό, τόνισε πως ο ίδιος το λέει εδώ και καιρό, νοουµένου ότι περνούν οι 6 µήνες από τη δεύτερη δόση.

Περαιτέρω, σηµείωσε πως ο ιός µεταλλάσσεται συνέχεια και θα υπάρχει πάντα το ενδεχόµενο µιας νέας µετάλλαξης, αν και, λόγω των εµβολιασµών, τους τελευταίους µήνες δεν είδαµε κάποιο σοβαρό στέλεχος το οποίο θα είναι ανθεκτικό στα εµβόλια.

Κληθείς να απαντήσει κατά πόσο µπορεί να γίνει εκτίµηση για το τέλος της πανδηµίας, τόνισε πως δεν µπορούµε ακόµα να µιλάµε για κάτι τέτοιο.

∆ρ Νικόλας ∆ιέτης: Αναµένεται σύντοµα το χάπι κατά της Covid-19

Σύντοµα αναµένεται να εγκριθούν τα πρώτα φάρµακα κατά της Covid-19, µε τους ειδικούς να σηµειώνουν ότι αποτελούν ένα πολύ σηµαντικό όπλο στη φαρέτρα αντιµετώπισης της πανδηµίας, ωστόσο σε καµία περίπτωση θα αντικαταστήσουν τα εµβόλια.

Όπως δήλωσε στη «Χαραυγή» ο καθηγητής φαρµακολογίας Νικόλας ∆ιέτης, πιο κοντά στην έγκριση είναι το χάπι µολνοπιραβίρη από τη φαρµακευτική εταιρεία Merck. Εξήγησε ότι οι µελέτες του συγκεκριµένου έχουν τελειώσει, µε την κλινική φάση 3 να έχει διακοπεί πριν ολοκληρωθεί λόγω των θετικών αποτελεσµάτων. Σηµείωσε πως το συγκεκριµένο χάπι θα λαµβάνουν αυτοί που µολύνθηκαν και έχουν ήπια έως µέτρια συµπτώµατα, και έχει ως αποτέλεσµα να µειώνει την πιθανότητα εισαγωγής ή θανάτου κατά 50%. Όπως είπε, το συγκεκριµένο χάπι είναι αντιικό, δηλαδή αποτρέπει τον ιό να αναπαραχθεί και λαµβάνεται δύο φορές την ηµέρα για 5 µέρες.

Τόνισε ότι το συγκεκριµένο χάπι είναι σηµαντικό, διότι είναι το πρώτο που λαµβάνεται διά στόµατος και όχι ενδοφλέβια, συνεπώς δεν απαιτείται νοσηλεία για να ληφθεί, ενώ παράλληλα υπάρχουν και πρακτικές ευκολίες όπως η ευκολία στη µεταφορά. Παράλληλα, όπως είπε, πρόκειται για ένα φάρµακο που τα αποτελέσµατά του είναι ανεξάρτητα από τα συµπτώµατα και την παραλλαγή που µόλυνε κάποιον. Πρόσθεσε δε, ότι από τις δοκιµές δεν διαφάνηκαν σηµαντικές παρενέργειες.

Ο καθηγητής εξέφρασε παράλληλα και ορισµένες επιφυλάξεις, οι οποίες αναµένεται να ξεκαθαρίσουν µε την κατάθεση του φακέλου προς έγκριση από τις αρµόδιες Αρχές.

Υπάρχει, είπε, µικρό ερωτηµατικό για τις σπάνιες παρενέργειες, µιας και δεν έγιναν δοκιµές σε χιλιάδες άτοµα. Το άλλο ερωτηµατικό, συνέχισε, είναι πως δεν απαντήθηκε γιατί το ποσοστό επιτυχίας είναι 50% και όχι 100% και αν υπάρχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά σε όσους δεν έδρασε. Τόνισε δε την ανάγκη το χάπι να λαµβάνεται µε το που µολυνθεί κάποιος και σίγουρα σε λιγότερο από 6 µέρες. Ως εκ τούτου, αν κάποιος είναι αρχικά ασυµπτωµατικός, θα είναι δύσκολο να λάβει το φάρµακο.

Πρόσθεσε ακόµα πως τέτοιου είδους φάρµακα που λειτουργούν µε αυτόν τον τρόπο δεν συστήνονται για ορισµένες οµάδες πληθυσµού, οι οποίες δεν έλαβαν µέρος στις κλινικές δοκίµες. Παρόλ’ αυτα, συνέχισε, αναµένεται πως για αυτές τις οµάδες θα δοθούν απαντήσεις από το φάκελο που θα κατατεθεί.

Ο κ. ∆ιέτης σηµείωσε επίσης ότι στις ΗΠΑ οι ασφαλιστικές δεν καλύπτουν τη θεραπεία αν ο ασθενής είναι ανεµβολίαστος, ενώ υπογράµµισε ότι το χάπι είναι για καταστολή και όχι για πρόληψη, τονίζοντας ότι δεν αντικαθιστά την ανάγκη για εµβολιασµό.

∆ρ Χρίστος Κυπρή: Πρωτόγνωρο σύνδροµο η long-Covid

Η long-Covid είναι πρωτόγνωρο σύνδροµο, καθώς δεν συναντάται σε άλλες παρόµοιες ιώσεις, όπως ανέφερε στη «Χ» ο συντονιστής Covid-19 ∆ρ Χρίστος Κυπρή.

Όπως είπε, η long-Covid αφορά τους ασθενείς οι οποίοι νόσησαν µε κορονοϊό, ωστόσο µετά τον αποχαρακτηρισµό, όπου παύουν να είναι µεταδοτικοί, εξακολουθούν να εµφανίζουν συµπτώµατα κορονοϊού. Σηµείωσε πως τα κυριότερα συµπτώµατα που εµφανίζονται είναι, µεταξύ άλλων, αυτά της χρόνιας κόπωσης, δύσπνοιας, δυσφορίας στο στήθος, αοσµίας και πιο σπάνια αρθραλγίες, µυαλγίες, πονοκέφαλο, δυσγευσία και µειωµένη όρεξη. Υπάρχουν, συνέχισε, και άλλα συµπτώµατα, όπως στρες, κατάθλιψη ή ακόµα διαταραχές µνήµης και συγκέντρωσης. Όπως είπε, τα πιο πάνω µπορεί να κρατήσουν για εβδοµάδες ή και µήνες µετά τη νόσηση µε κορονοϊό.

Αυτή τη στιγµή, είπε, υπολογίζεται ότι περίπου 10 χιλιάδες άτοµα µπορεί να έχουν συµπτώµατα long-Covid, µε κάποιους από αυτούς να µην αναγνωρίζουν καν ότι το έχουν. Μέσω των ιατρείων long-Covid, που ξεκίνησαν τη λειτουργία τους, σκοπός είναι να βοηθηθούν και να λάβουν τις κατάλληλες κατευθύνσεις αυτοί οι άνθρωποι. Τα ιατρεία αποτελούνται από ειδικό παθολόγο, ο οποίος θα παραπέµπει τους ασθενείς στον γιατρό-µέλος της διεπιστηµονικής οµάδας που έχει οριστεί σε κάθε νοσηλευτήριο, ανάλογα µε το σύµπτωµα που παρουσιάζει.

Σε σχέση µε ασθενείς οι οποίοι µετά από σοβαρή νόσηση εξακολουθούν να χρειάζονται οξυγόνο, ο ∆ρ Κυπρή επεσήµανε πως δεν είναι ακριβώς post-Covid σύµπτωµα, αλλά συµβαίνει λόγω επιπλοκών της πανδηµίας που προκάλεσε η Covid-19. Όπως εξήγησε, πιθανό να κάνουν ίνωση στους πνεύµονες, µε αποτέλεσµα να γίνονται οξυγονοεξαρτώµενοι. Πρόσθεσε δε, ότι η ζηµιά σε αυτούς ενδεχοµένως να είναι και εφ’ όρου ζωής. «Ευτυχώς αυτό το φαινόµενο δεν είναι συχνό», σηµείωσε.