Στο 68% μειώθηκε φέτος η πληρότητα στα φράγματα

• «Δεν θα υπάρξουν προβλήματα με τις ποσότητες που παραχωρούνται για άρδευση»
• «Θα υπάρξει αυξημένη παραγωγή αφαλατωμένου νερού, ώστε να καλυφθούν πλήρως οι ανάγκες ύδρευσης»

Της Ελένης Αγαθοκλέους

Η σημερινή πληρότητα των φραγμάτων ανέρχεται στο 68% έναντι του 96% της αντίστοιχης περσινής περιόδου, κυρίως λόγω του άνομβρου χειμώνα. Ωστόσο, η πολυομβρία των προηγούμενων ετών διατηρεί τα αποθέματα στα φράγματα σε καλά επίπεδα.

Οι ποσότητες νερού που εισχώρησαν πέρσι στα φράγματα βοήθησαν έτσι ώστε η πληρότητά τους φέτος να είναι σε ικανοποιητικά επίπεδα. Το φράγμα Κούρρη έχει τις μεγαλύτερες ποσότητες νερού που φθάνουν στο 69% της χωρητικότητας, πράγμα που αντιστοιχεί (σύμφωνα με τις μετρήσεις του Τμήματος Υδάτων) σε 79,4 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού. Σε ικανοποιητικά επίπεδα βρίσκεται επίσης και η πληρότητα των μεγαλύτερων φραγμάτων της Κύπρου. Συγκεκριμένα, το φράγμα του Ασπρόκρεμμου είναι γεμάτο στο 82% της χωρητικότητας, της Ευρέτου στο 70% και της Καλαβασού στο 51%.

Σύμφωνα με το Σχέδιο Διαχείρισης Ξηρασίας, το νερό για ύδρευση διατίθεται από τα φράγματα ανάλογα με τα αποθέματα νερού που διοχετεύονται στα φράγματα του Νοτίου Αγωγού και του Έργου Πάφου αντίστοιχα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η πολιτική της κυβέρνησης είναι να ικανοποιούνται στο 100% οι ανάγκες ύδρευσης, γεγονός που αποτρέπει τις περικοπές στην ύδρευση.

Σύμφωνα με την Παναγιώτα Χατζηγεωργίου, αναπληρώτρια διευθύντρια του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ), «η φετινή χρονιά ήταν άνομβρη και οι συνολικές εισροές στα φράγματα έφθασαν μόλις το 25% των αντίστοιχων περσινών». Τονίζει, επίσης, ότι στατιστικά αναμένεται ότι και οι επόμενες χρονιές θα είναι ξηρές. Υπογραμμίζει, παράλληλα, ότι «ήδη προετοιμαζόμαστε για την επόμενη ξηρασία και εφαρμόζουμε τα μέτρα προσαρμογής που περιλαμβάνονται στη Στρατηγική για τη Διαχείριση των Υδάτων και Αντιμετώπιση της Ανομβρίας, η οποία ετοιμάστηκε από το ΤΑΥ και εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο το 2019». «Δεν πρέπει βεβαίως να ξεχνάμε ότι η χώρα μας επηρεάζεται τα μέγιστα από την κλιματική αλλαγή, η οποία επιδρά δυσμενώς στη διαθεσιμότητα των υδάτινών μας πόρων, συνεπώς η εξοικονόμηση νερού θα πρέπει να εφαρμόζεται από όλους τους χρήστες νερού ως συνήθης πρακτική», πρόσθεσε.

Κληθείσα να σχολιάσει την κατάσταση του υδατικού συστήματος τη δεδομένη στιγμή, η κα Χατζηγεωργίου αναφέρει ότι παρόλο που η φετινή χρονιά είναι άνομβρη, εντούτοις λόγω των δύο τελευταίων χρόνων πολυομβρίας τα αποθέματα στα φράγματα διατηρούνται σε καλά επίπεδα. «Δεν επαναπαυόμαστε, όμως προγραμματιζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε τα επόμενα χρόνια που αναμένουμε να είναι ξηρά», συμπλήρωσε. Η κα Χατζηγεωργίου επισημαίνει, ταυτόχρονα, ότι θα υπάρξει αυξημένη παραγωγή αφαλατωμένου νερού, ούτως ώστε να καλυφθούν πλήρως οι ανάγκες ύδρευσης. Χαρακτηριστικά, στην Κύπρο υπάρχουν εγκατεστημένες 5 μόνιμες μονάδες αφαλάτωσης συνολικής παραγωγής 235.000 κ.μ./ημέρα.

Ερωτηθείσα ποιες επαρχίες αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο πρόβλημα, η διευθύντρια του ΤΑΥ διευκρινίζει ότι αυτή τη στιγμή καμία επαρχία δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα. «Βεβαίως σε περιόδους εξαιρετικής ξηρασίας η περιοχή που παρουσιάζει το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η δυτική επαρχία Λευκωσίας, καθότι δεν διαθέτει μεγάλα Κυβερνητικά Υδατικά Έργα, όμως σε χρονικό ορίζοντα τριετίας, με την ολοκλήρωση του Έργου Αγωγός Βασιλικού-Λευκωσίας, η ύδρευσή της θα ανεξαρτητοποιηθεί πλήρως από τις καιρικές συνθήκες», τονίζει. «Όσον αφορά την άρδευση της δυτικής επαρχίας Λευκωσίας, αναμένεται μέχρι τον Σεπτέμβρη η ολοκλήρωση του Γενικού Διαχειριστικού Σχεδίου για τη τροχιοδρόμηση των απαιτούμενων έργων για κάλυψη των αρδευτικών αναγκών», κατέληξε.

Όσον αφορά ζητήματα άρδευσης, η κα Χατζηγεωργίου διευκρινίζει ότι «φέτος δεν έχει παρουσιαστεί, αλλά ούτε και αναμένουμε οποιοδήποτε πρόβλημα σχετικά με τις ποσότητες που παραχωρούνται για άρδευση».

Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα της Παναγροτικής Ένωσης Κύπρου (ΠΕΚ), Μιχάλη Λύτρα, δεν αντιμετωπίζεται πρόβλημα όσον αφορά την παροχή άρδευσης, παρά τη μειωμένη πληρότητα των φραγμάτων. Ο κ. Λύτρας διευκρίνισε ότι το ΤΑΥ σε γραπτό σημείωμά του προς τις αγροτικές οργανώσεις διατυπώνει ότι «οι ποσότητες νερού που προγραμματίζει να παραχωρηθούν στα υπό άρδευση τεμάχια από τα κυβερνητικά αρδευτικά έργα για τη φετινή χρονιά είναι οι ίδιες με το περσινό επίπεδο, ίσως και να είναι ελάχιστα αυξημένες».

Εκ μέρους της Ένωσης Κυπρίων Αγροτών (ΕΚΑ), ο Θωμάς Θωμά επισημαίνει ότι αν και είναι μειωμένες οι ποσότητες στα φράγματα φέτος, εντούτοις δεν είναι τόσο λίγες ώστε να επηρεάσουν την παροχή νερού στους παραγωγούς. «Δεν υπάρχει αποκοπή φέτος στους αγρότες λόγω την έλλειψης νερού στα φράγματα», είπε χαρακτηριστικά. Ο κ. Θωμά τονίζει, επίσης, ότι «ως ΕΚΑ προτείναμε ανέκαθεν ενιαία τιμολόγηση του νερού, ούτως ώστε να μην παρατηρείται διαφορά στις τιμές μεταξύ του παραγωγού κυβερνητικών έργων και των υπολοίπων παραγωγών, οι οποίοι είναι συνδεδεμένοι είτε με την υδατοπρομήθεια, είτε με το αρδευτικό τμήμα». «Συγκεκριμένα», διευκρίνισε, «οι παραγωγοί που παίρνουν νερό από τον νότιο αγωγό κοστολογούνται με 17 σεντ τον τόνο, ενώ οι παραγωγοί που είναι συνδεδεμένοι με την υδατοπρομήθεια πληρώνουν €1 τον τόνο, με αποτέλεσμα να αυξάνεται το κόστος στην παραγωγή τους». «Η πενταπλάσια διαφορά που παρατηρείται δημιουργεί αθέμιτο ανταγωνισμό, αλλά και γεωργούς/κτηνοτρόφους δύο ταχυτήτων», πρόσθεσε. «Ακόμη ένα ζήτημα που μας απασχολεί ως ΕΚΑ», όπως είπε, «αφορά τα αρδεύτηκα τμήματα, ειδικά σε περιοχές απομακρυσμένες, όπως είναι η Τηλλυρία και ο Πύργος». «Αίτημά μας είναι να δημιουργηθούν και άλλα κυβερνητικά υδατικά έργα ώστε να υπάρχει μια ενιαία χρέωση του νερού παγκύπρια», κατέληξε.

Αναβάθμιση μέχρι το 2050

Στο 68% μειώθηκε φέτος η πληρότητα στα φράγματα, συγκριτικά με πέρσι που η πληρότητα άγγιξε το 96%. Η πολυομβρία, ωστόσο, των δύο προηγούμενων ετών διατηρεί τα αποθέματα στα φράγματα σε ικανοποιητικά επίπεδα. Σύμφωνα με την αναπληρώτρια διευθύντρια του ΤΑΥ, «θα υπάρξει αυξημένη παραγωγή αφαλατωμένου νερού, ώστε να καλυφθούν πλήρως οι ανάγκες ύδρευσης». Η ΠΕΚ δε, δηλώνει ικανοποιημένη από τις ποσότητες νερού που πρόκειται να παραχωρηθεί στα υπό άρδευση τεμάχια, καθώς θα είναι ελάχιστα αυξημένες. Η ΕΚΑ διασαφηνίζει ότι δεν υπάρχει αποκοπή στους αγρότες. Η πάγια θέση της ΕΚΑ, ωστόσο, είναι η ενιαία τιμολόγηση του νερού παγκύπρια. Παράλληλα, ο διευθυντής Υδατοπρομήθειας επισημαίνει ότι έχουν προχωρήσει σε αντικατάσταση όλων των κύριων συνδέσμων δικτύου ύδρευσης. Η αντικατάσταση του δικτύου έχει επιφέρει μέχρι στιγμής 2 εκατομμύρια ευρώ εξοικονόμηση από το χαμένο νερό. Επίσης, το Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας εισηγείται κανονιστική διοικητική πράξη για πάγιο στους λογαριασμούς ύδρευσης, το οποίο θα αποταμιεύεται σε Ταμείο Αλληλεγγύης και θα διασφαλίσει την αναβάθμιση του δικτύου ύδρευσης και την υδροδότηση της πρωτεύουσας μέχρι το 2050.

Κωνσταντίνος Παρμακλής: «Εξοικονομήσαμε 2 εκατ. ευρώ από το χαμένο νερό»

Κληθείς να σχολιάσει πώς η Υδατοπρομήθεια διαχειρίζεται τις ποσότητες πόσιμου νερού δεδομένης της μειωμένης πληρότητας στα φράγματα, ο Κωνσταντίνος Παρμακλής, διευθυντής Υδατοπρομήθειας, δήλωσε ότι δεν παρουσιάζεται πρόβλημα στην παρούσα φάση υδροδότησης της πρωτεύουσας. «Η επαρχία Λευκωσίας υδροδοτείται κατά κύριο λόγο κατά 80% από τις μονάδες αφαλάτωσης της Δεκέλειας και της Λάρνακας», υπογράμμισε.

Ο κ. Παρμακλής σχολιάζει σχετικά με τις προσπάθειες για αντικατάσταση του πεπαλαιωμένου δικτύου ύδρευσης ότι κάθε χρόνο προϋπολογίζεται συγκεκριμένη δαπάνη για αλλαγή αντικατάστασης και αναβάθμισης του δικτύου ύδρευσης, προσθέτοντας ότι προχώρησαν στην αντικατάσταση όλων των κύριων συνδέσμων δικτύου ύδρευσης σε όλους τους κεντρικούς κόμβους, εξασφαλίζοντας ότι δεν θα υπάρξει μεγάλη αστοχία ή μεγάλη βλάβη στο δίκτυο.

Καταλήγοντας, ανέφερε πως το Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας έχει προχωρήσει με εισήγηση κανονιστικής διοικητικής πράξης προς το Υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο έχει εγκριθεί τόσο από το Υπουργείο Εσωτερικών όσο και από το Υπουργείο Οικονομικών. «Αναμένουμε και την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για ένα πάγιο €2 στους λογαριασμούς ύδρευσης. Τα συγκεκριμένα λεφτά θα θέλαμε να πηγαίνουν σε ένα ταμείο αλληλεγγύης, το οποίο θα διασφαλίσει την αντικατάσταση/αναβάθμιση του δικτύου ύδρευσης και την υδροδότηση της πρωτεύουσας μέχρι το 2050», σημείωσε.