Στοιχειώνει ακόµα τις µνήµες µας η εικόνα της γιαγιάς µας…

Στις 15 Ιουλίου 1974 εκδηλώθηκε το προδοτικό πραξικόπηµα κατά του Προέδρου Αρχιεπισκόπου Μακάριου από τη χούντα των Αθηνών και την ΕΟΚΑ Β. Οι πραξικοπηµατίες επιβάλλονται στο νησί διά της βίας και της τροµοκρατίας ανατρέποντας την έννοµη τάξη. Το Προεδρικό Μέγαρο τυλίχθηκε στις φλόγες. Αυτό που έπεφτε στις φλόγες όµως ήταν η ίδια η Κυπριακή ∆ηµοκρατία. Το πρόσχηµα που αναζητούσε για χρόνια η Τουρκία για να πατήσει πόδι στην Κύπρο είχε πλέον δοθεί από τους πραξικοπηµατίες.  Η Άγκυρα εισβάλλει παράνοµα στο νησί µας και κατέχει µέχρι σήµερα το 36,2% των εδαφών µας. Η αντίσταση και η υπεράσπιση της νοµιµότητας και της δηµοκρατίας είχε βαρύ τίµηµα για χιλιάδες συµπατριώτες µας…

 

«Ο φασισµός υπήρχε και θα υπάρχει όσο δεν κάνουµε τίποτα. Η µαζική και οργανωµένη πάλη ενάντια στον φασισµό, ενάντια στο σύστηµα που τον γέννησε, τον προωθεί και τον χρησιµοποιεί, είναι δύσκολη. Όµως αυτή η πάλη αξίζει…»

 

Του Σταύρου Σταύρου

Αυτές τις ηµέρες, των µαύρων επετείων του πραξικοπήµατος και της τουρκικής εισβολής, ξυπνούν µνήµες από τα παλιά.

Η «Χαραυγή» µίλησε µε νέα παιδιά που έχασαν τους συγγενείς τους στο προδοτικό πραξικόπηµα και την τουρκική εισβολή. Μιλούν στη «Χ» τα ανίψια των δύο αδελφών ηρώων Αθανάση Γεωργίου και Γιαννάκη Γεωργίου και αφηγούνται το πώς βίωσαν το χαµό των αγαπηµένων προσώπων τους µέσα από τις µαρτυρίες του πατέρα, των θείων, των γιαγιάδων και παππούδων.

Ο Αθανάσης Γεωργίου και Γιαννάκης Γεωργίου γεννήθηκαν στην Αµαργέτη της Πάφου. Οι γονείς τους, Χριστόφορος και ∆ήµητρα, είχαν δέκα παιδιά.

Ο Αθανάσης, το µεγαλύτερο παιδί της οικογένειας, ήταν 27 χρονών όταν έπεσε µαχόµενος ως µέλος της προεδρικής φρουράς στην Αρχιεπισκοπή. Ο ήρωας που αντιστάθηκε και υπερασπίστηκε την Κυπριακή ∆ηµοκρατία και τη νοµιµότητα, σκοτώθηκε από τους πραξικοπηµατίες.

Ο Γιαννάκης ήταν µόλις 21 χρονών όταν χάθηκαν τα ίχνη του στον Πενταδάκτυλο κοντά στο Παλαίκυθρο, στη δεύτερη φάση της εισβολής. Αγνοείται µέχρι σήµερα…

«Για εµάς το πραξικόπηµα και η εισβολή δεν είναι ένα συµβάν που απλά έγινε και το ξεχάσαµε»

Οι τρεις αδελφότεκνες των δύο ηρώων, η Άντρη, η ∆ήµητρα και η Μαρία Γεωργίου, µιλούν στη «Χ» για το πώς έμαθαν για το πραξικόπηµα και την εισβολή μέσα από τις αφηγήσεις των µελών της οικογένειάς τους.

Ο φόβος και η φρίκη του πολέµου άφησε ανεξίτηλα σηµάδια στην ψυχή των δικών τους ανθρώπων. Ακόμα και σήμερα, όταν αυτοί μιλούν για το πραξικόπηµα και την εισβολή, αυτός ο φόβος και η φρίκη χρωματίζουν τη φωνή τους. Θλίβονται όταν τους ακούν…

Η ∆ήµητρα σημειώνει ότι «για εµάς το πραξικόπηµα και η εισβολή δεν είναι ένα συµβάν που απλά έγινε πριν χρόνια και το ξεχάσαµε. Για εµάς το πραξικόπηµα και η εισβολή είναι τρόπος ζωής. Μάθαµε να ζούµε µε την απώλεια, τη θλίψη, τη στεναχώρια, την αδικία, τη νοσταλγία και την ελπίδα για δικαίωση. Αυτά τα συναισθήµατα τα νιώθει κάποιος που βίωσε το πραξικόπηµα και την εισβολή. Στη δική µας οικογένεια είναι τόσο έντονα αυτά τα συναισθήµατα, που ακόµα και εµείς, η νέα γενιά που δεν ζήσαµε το 1974, τα νιώθουμε τόσο ζωντανά».

Παρόλο που γεννήθηκαν αρκετά χρόνια µετά το πραξικόπηµα και την εισβολή, η Άντρη, η Μαρία και η ∆ήµητρα µάς μεταφέρουν τις αναµνήσεις της οικογένειάς τους σχετικά µε τους ήρωες θείους τους. «Από διάφορες κουβέντες, κυρίως από τον πατέρα µου για τα αδέρφια του, καταλαβαίνω τη θλίψη, τον πόνο και την ανάγκη για δικαίωση. Ήµουν αρκετά µικρή, αλλά η γιαγιά µέχρι να αφήσει την τελευταία της πνοή στο νοσοκοµείο περίµενε τον αγνοούµενο γιο της. Στο τραπέζι είχε πάντα δύο θέσεις κενές, όπως και στην καρδιά της», λέει η Άντρη.

Η Μαρία, από την άλλη, θυµάται ακόµη πως ο παππούς και η γιαγιά μπορεί να μη µιλούσαν συχνά για τα παιδιά τους, αλλά «έβλεπες το µαρασµό και τη λύπη στα βλέµµατά τους». Αναφερόµενη ειδικότερα στον παππού και στη γιαγιά της, η ∆ήµητρα υπογράµµισε πως η θλίψη που πέρασαν ήταν απέραντη, ενώ συγκλονίζει ο τρόπος που απεβίωσε η γιαγιά της. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «αν και δεν µιλούσαν συχνά για τα παιδιά τους, έφυγαν µε τον καηµό για τον αδικοχαµένο τους γιο Αθανάση, ο οποίος δολοφονήθηκε από τους πραξικοπηµατίες στην Αρχιεπισκοπή και την αναµονή του αγνοούµενου γιου τους Γιαννάκη. Αυτό που στοιχειώνει ακόµα τις µνήµες µας είναι η εικόνα της γιαγιάς µας, της ∆ήµητρας Γεωργίου, στο νοσοκοµείο να περιµένει από τα υπόλοιπα παιδιά της να της πάρουν τις φωτογραφίες των γιων της, Αθανάση και Γιαννάκη, να τους δει για τελευταία φορά, έστω και από τη φωτογραφία. Όταν αντίκρισε τις φωτογραφίες, μόνο τότε έκλεισε τα µάτια της και απεβίωσε».

«Το παράπονό µας είναι ότι δεν έχουν τιµωρηθεί ποτέ οι πραξικοπηµατίες»

Στην ερώτηση τι έκανε η Πολιτεία ώστε να βοηθήσει µε κάποιον τρόπο την οικογένεια, η ∆ήµητρα εξέφρασε το παράπονό της λέγοντας ότι «η πολιτεία ξεχνά, ξεχνά την ιστορία, τα πραγµατικά γεγονότα και τους ήρωές της». Και η Άντρη διευκρινίζει: «Προσωπικά, δεν θέλω η Πολιτεία να κάνει κάτι. Και αν κάνει, θα είναι υποκρισία. Σαν κράτος έχουµε λεφτά για καινούργια περιπολικά, για την αναβάθµιση του στρατού, του τουρισµού, αλλά όχι για αυτά που δεν τους συµφέρει να θυμούνται. Είναι πιο αληθινό λοιπόν ο λαός που νιώθει ακόµα τις πληγές του ’74 να τιµά, να θυµάται και να αντιστέκεται στο φασισµό και στην παραχάραξη της Ιστορίας».

Ωστόσο τα κορίτσια δεν έκρυψαν τη δυσαρέσκεια και το παράπονο για τους ένοχους που συνέβαλαν στην κυπριακή τραγωδία και έµειναν ατιµώρητοι. Η Άντρη υποστήριξε πως «η τιµωρία είναι µικρή λέξη µπροστά στα γεγονότα, την προδοσία και τον πόλεµο. Η τιµωρία θα πρέπει να είναι κοινωνική και όχι προσωπική». Η Μαρία συµπλήρωσε πως είναι ντροπή που δεν τιµωρήθηκαν οι ένοχοι. «Όχι απλά δεν τιµωρήθηκαν, αλλά είναι και επικεφαλής της κυβέρνησης. Αυτοί που τους σκότωσαν πριν 48 χρόνια, σήµερα έχουν το θράσος να καταθέτουν δάφνινα στεφάνια στους τάφους τους. Ντροπή», κατέληξε η ∆ήµητρα.

«Όταν ακούω τις σειρήνες, νιώθω ανατριχίλα»

Κάθε χρόνο, στις 15 Ιουλίου και 20 Ιουλίου, τις ίδιες ώρες, 08:20 και 05:30, οι σειρήνες ηχούν υπενθυµίζοντας τις µαύρες επετείους του πραξικοπήµατος και της τουρκικής εισβολής.  Η Μαρία Γεωργίου όταν ακούει τον ήχο των σειρήνων νιώθει φόβο και της έρχονται δυσάρεστες αναµνήσεις. Η Άντρη Γεωργίου επεσήµανε χαρακτηριστικά: «Όταν ακούω τις σειρήνες, άθελά μου τα µάτια μου βουρκώνουν και νιώθω ανατριχίλα. Είµαι 25 χρονών και µόνο διαβάζοντας και από αφηγήσεις γνωρίζω για το πραξικόπηµα και την εισβολή. ∆εν µπορώ να σκεφτώ πώς νιώθει κάποιος που όντως τα έζησε».

Ο φασισµός υπήρχε και θα υπάρχει όσο δεν κάνουµε τίποτα…

Παρά τα τόσα δεινά που έπαθε ο κυπριακός λαός, κάποιοι νοσταλγούν τη χούντα και τους πραξικοπηµατίες. Η Άντρη στέλνει ένα ηχηρό µήνυµα: «Ο φασισµός υπήρχε και θα υπάρχει όσο δεν κάνουµε τίποτα. Το µήνυµα που στέλνω σε όλους είναι η µηδενική ανοχή του. Η µαζική και οργανωµένη πάλη ενάντια στο φασισµό, ενάντια στο σύστηµα που τον γέννησε, τον προωθεί και τον χρησιµοποιεί, είναι δύσκολη. Όµως αυτή η πάλη αξίζει και είναι η λύση». Με τη ∆ήµητρα να προσθέτει: «Καιρός να µορφωθούν όλοι, να µάθουν την Ιστορία του τόπου τους. Λαοί που ξεχνούν την Ιστορία τους είναι καταδικασµένοι να την ξαναζήσουν. Στη δική µας περίπτωση πολλοί δεν τη γνωρίζουν καν».

Έστειλαν και οι τρεις µήνυµα προς τη νέα γενιά ότι ποτέ δεν πρέπει να επιτραπεί να επαναληφθούν τραγωδίες όπως του πραξικοπήµατος και της εισβολής. Επιπρόσθετα, η ∆ήµητρα επισηµαίνει: «Αν η νεολαία δεν διαβάσει την πραγµατική ιστορία από µαρτυρίες και πραγµατικά γεγονότα, δυστυχώς το µέλλον µας θα είναι σαν το παρελθόν µας. Καιρός να µάθουµε και να κατονομάζουµε τα αίτια που έφεραν το νησί µας σε αυτή την κατάσταση»… με τη Μαρία να τονίζει πως πρέπει στα σχολεία η Ιστορία να διδάσκεται χωρίς παραλείψεις.

Το στίγµα της δικής της προσέγγισης έδωσε και η Άντρη: «Ως νέος άνθρωπος θέλω να βλέπω µπροστά, χωρίς αυτό να σηµαίνει πως ξεχνώ το παρελθόν. Θέλω επαναπροσέγγιση µε τους Τουρκοκυπρίους, θέλω αγώνα για την κοινωνική αλλαγή, θέλω ανθρώπους χωρίς εθνικούς διαχωρισµούς, θέλω ισότητα, ειρήνη, θέλω να δω το φασισµό να πεθαίνει και να γεννηθεί η αλληλεγγύη χωρίς όρια και ταµπέλες».