Συνέντευξη – Ελένη Μαύρου: Τον Μάιο αναμετριούνται δύο διαφορετικοί κόσμοι

Στην άτυπη πενταμερή θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα σενάρια

Συνέντευξη στον Κυριάκο Λοΐζου

«Θα αντιπαρατεθούν εκείνοι που εύκολα ξεπουλούν πατρίδες τη µια και ζώνονται τις φουστανέλες την άλλη, µε αυτούς που στην Κύπρο έβλεπαν πάντα “Μια πατρίδα, Ένα λαό”. Για µας τους Κερυνειώτες, αυτό είναι το διακύβευµα».

Σε µία εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στην «Κυριακάτικη Χαραυγή», η υποψήφια βουλευτής του ΑΚΕΛ στην Κερύνεια, Ελένη Μαύρου, µιλά τόσο για το διακύβευµα της επόµενης µέρας των βουλευτικών εκλογών του Μαΐου, όσο και για αυτά τα οποία έχουν παγιωθεί τα τελευταία χρόνια στον τόπο, µερικά από αυτά νοσηρά. Από το Κυπριακό στα σκάνδαλα µεγατόνων και από τα δικαιώµατα στον κρατικό αυταρχισµό και τη βία, η Ελένη Μαύρου τονίζει την ανάγκη για µία ουσιαστική αλλαγή σε όλες τις εκφάνσεις του δηµοσίου βίου, προς όφελος των πολλών µε ένα προοδευτικό πρόσηµο.

 

Μετά τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σχετικά με το Κυπριακό, οι «27» παραμένουν δεσμευμένοι για μία συνολική διευθέτηση. Τι να περιμένουμε από την Τουρκία στην άτυπη πενταμερή;

 

Η δήλωση των μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σχοινοβατεί ανάμεσα στις διαφορετικές προσεγγίσεις των κρατών-μελών για τη στάση που πρέπει να τηρηθεί έναντι της Τουρκίας με τη θέση για υιοθέτηση μιας θετικής ατζέντας για την Τουρκία αυτή τη στιγμή να επικρατεί. Ως προς το Κυπριακό, στηρίζεται μεν μια συνολική λύση του Κυπριακού, απουσιάζει όμως μια ρητή αναφορά στη συμφωνημένη βάση λύσης του Κυπριακού. Στο παρόν στάδιο φαίνεται ότι η Τουρκία δεν είναι έτοιμη να αλλάξει ριζικά τον τρόπο που αντιλαμβάνεται γενικά την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και ιδιαίτερα το Κυπριακό. Στην άτυπη πενταμερή λοιπόν θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα σενάρια -ενός πλήρους αδιεξόδου ή μιας συμφωνίας επανέναρξης των συνομιλιών, αλλά και μιας απόφασης συνέχισης του διερευνητικού διαλόγου συνοδευόμενη πιθανόν από μια συμφωνία σε μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.

Ως πολιτικός και πρόσφυγας, πιστεύετε ότι ένα πιθανό ναυάγιο τον Απρίλιο θα είναι καταστροφικό;

Τα πράγματα δεν θα είναι εύκολα. Προϋπόθεση για να μπορέσουμε να πάμε σε διαπραγματεύσεις είναι να υπάρξει κοινό έδαφος και για κάτι τέτοιο η Τουρκία θα πρέπει να εγκαταλείψει τις απαράδεκτες αξιώσεις της. Νοουμένου βέβαια ότι ο Ν. Αναστασιάδης θα προσέλθει στην άτυπη πενταμερή με συνέπεια στις συγκλίσεις. Σίγουρα δεν υπάρχουν περιθώρια για άλλους πειραματισμούς και παλινδρομήσεις. Το Κυπριακό βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Και αναφέρομαι κυρίως στον κίνδυνο να εδραιωθεί η παρούσα κατάσταση με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Οι εξελίξεις από το 1974 και μετά δείχνουν ότι είναι λάθος να θεωρούμε το στάτους κβο στατικό.

«Χρυσά» διαβατήρια. Πώς νιώθετε ως πολίτης πρωτίστως για τον διεθνή διασυρμό της χώρας, κυρίως και με την εμπλοκή του ΠτΔ;

Θυμό… Πολύ θυμό. Στην Κύπρο λειτούργησε τα τελευταία χρόνια ένας πρωτοφανής μηχανισμός λαφυραγώγησης του εθνικού πλούτου από μια μικρή ελίτ που μπροστά στα συμφέροντά της δεν λογάριασε ούτε το διασυρμό της χώρας ούτε τον κίνδυνο να τιναχτεί -και πάλι- η οικονομία του τόπου στον αέρα. Και το πιο θλιβερό είναι ότι ο Πρόεδρος που οδήγησε την Κύπρο στο έσχατο σκαλί ανυποληψίας δεν βρήκε το θάρρος να αναλάβει τις ευθύνες του. Από το 2015 οι προειδοποιήσεις έπεφταν βροχή. Οι κυβερνώντες όμως επέλεξαν την κωλυσιεργία, τη διαστρέβλωση, την επίθεση σε όσους ασκούσαν κριτική επιτρέποντας να συνεχίζεται το φαγοπότι με τα «χρυσά» διαβατήρια.

Δεν είναι όμως καινούργιο φαινόμενο η διαφθορά…

Δεν ισχυρίζομαι ότι η διαφθορά είναι φαινόμενο μόνο των τελευταίων χρόνων. Η διαφορά είναι ότι τώρα οι φορείς της διαφθοράς έχουν πλάτες στα ψηλά δώματα της εξουσίας. Πρέπει λοιπόν να αντιληφθούμε όλοι ότι κοινωνία η οποία ανέχεται τέτοια φαινόμενα, ή ακόμα χειρότερα τα αναπαράγει, δεν είναι υγιής. Και αν, παρ’ ελπίδα, κάνουμε πίσω στη μάχη με τη διαπλοκή, τελειώσαμε.

Σε κάποιες από τις πρόσφατες ογκώδεις διαδηλώσεις στη Λευκωσία, γίναμε μάρτυρες μίας πρωτοφανούς βίας από τις δυνάμεις καταστολής. Στοχεύει κάπου η κυβέρνηση με αυτή την πρακτική;

Μια κυβέρνηση που στέλνει την Αστυνομία να ξυλοκοπά πολίτες σε ειρηνικές διαδηλώσεις είναι μια κυβέρνηση που έχει περάσει τη γραμμή, την οποία θέτει το κράτος δικαίου και η ίδια η δημοκρατία. Κανένας δεν ανέλαβε την ευθύνη για το γεγονός ότι η κυβέρνηση μετέτρεψε το κράτος, με εντολές της, σε κράτος που σπάζει κεφάλια και τυφλώνει ανθρώπους που διαμαρτύρονται ειρηνικά. Το συμπέρασμα λοιπόν, φυσιολογικά, είναι ότι η κυβέρνηση Αναστασιάδη –  Συναγερμού καταφεύγει στον αυταρχισμό και την καταστολή, γιατί μόνο αυτό της απέμεινε στην προσπάθειά της να συγκαλύψει τη διαφθορά και τα αδιέξοδα των πολιτικών της επιλογών. Με πρόσχημα την πανδημία θέλουν να φιμώσουν κάθε φωνή διαμαρτυρίας εναντίον τους. Άλλωστε, η «πολιτική του φόβου», η συνεχής απειλή ότι αν δεν συναινέσεις στις αυταρχικές πολιτικές θα αντιμετωπίσεις τα χειρότερα, είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για τη δημιουργία μιας επιτηρούμενης κοινωνίας, έτοιμης να εγκαταλείψει κάθε έννοια δικαιώματος. Η υπεράσπιση της δημοκρατίας είναι λοιπόν υποχρέωση του καθενός και της καθεμιάς από εμάς.

Κεφάλαιο «δικαιώματα των γυναικών και σεξουαλικές κακοποιήσεις». Τι ουσιαστικό πρέπει να αλλάξει από πλευράς Πολιτείας για να απλωθεί ένα δίχτυ προστασίας;

Οι γυναίκες που βίωσαν σεξουαλική παρενόχληση, κακοποίηση, βιασμό είναι πολλές. Πολύ περισσότεροι όμως είναι εκείνοι που την έχουν δικαιολογήσει και την έχουν κρύψει κάτω από το χαλί. Η όποια μορφή βίας υφίστανται οι γυναίκες έχει τη ρίζα της σε διάφορες αιτίες. Ο σεξισμός, η άνοδος της γυναικείας ανεργίας και της εργασιακής ανασφάλειας, η οικονομική εξάρτηση, ο φόβος ότι θα κατηγορηθεί ότι «πήγαινε γυρεύοντας», η ντροπή που (παραδόξως) συνοδεύει το θύμα αλλά όχι τον θύτη, «φιμώνει» δυστυχώς τα θύματα. Η καταγγελία της βίας είναι πράξη δύναμης και γενναιότητας. Στη γενναιότητα αυτή το κράτος οφείλει να ανταποκριθεί με συγκεκριμένα μέτρα. Η βία δεν αντιμετωπίζεται με ευχολόγια. Στην Κύπρο μόλις τον Οκτώβριο του 2020 άλλαξε, με πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ, ο αποικιοκρατικός ορισμός του βιασμού. Μόλις πρόσφατα, πάλι με πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ, ποινικοποιήθηκε ο «διαδικτυακός βιασμός». Η Κύπρος έχει υπογράψει διάφορες συνθήκες για την καταπολέμηση της βίας, είναι πολλές όμως οι «δεσμεύσεις» που μένουν μόνο στα χαρτιά. Πώς εφαρμόζεται στην πράξη η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών; Πώς αξιολογείται ο βαθμός επικινδυνότητας των καταγγελιών που γίνονται στους αστυνομικούς σταθμούς; Ποιος επιμένει να κρατά στα συρτάρια σχέδια δράσης, νομοσχέδια, δομές στήριξης, εκστρατείες επιμόρφωσης; Αυτά πρέπει να γίνουν -όλα αυτά και πολλά άλλα, για να απλωθεί ένα δίχτυ προστασίας των γυναικών σε αυτόν τον τόπο.

Τι θα απαντούσατε σε κάποιον ψηφοφόρο, που λέει ότι τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει, ότι όλοι είναι το ίδιο, γι’ αυτό δεν θα πάει να ψηφίσει;

Ζούμε σε δύσκολους καιρούς. Η κοινωνία εξαθλιώνεται, η δημοκρατία απειλείται, η διχοτόμηση παγιώνεται. Δεν είναι αυτή η δική μας Κύπρος. Τα πράγματα όμως δεν αλλάζουν με τα ευχολόγια και τα παρακάλια. Οι εκλογές μπορεί να μην είναι ο μόνος τρόπος, αλλά είναι ένα όπλο που έχουμε στα χέρια μας και δεν επιτρέπεται να το παρατούμε. Εμείς του ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις δίνουμε τις μάχες μας διαχρονικά -και εντός και εκτός Βουλής, δίπλα στον μη προνομιούχο, δίπλα στη μικρομεσαία επιχείρηση, δίπλα στους εργαζομένους, δίπλα στους άνεργους. Δεν λαϊκίζουμε ούτε χαϊδεύουμε τα αυτιά του κόσμου. Παραδεχόμαστε τις αδυναμίες, μαθαίνουμε από τυχόν λάθη μας και προσπαθούμε να γίνουμε καλύτεροι. Γι’ αυτό όταν ακούς: «όλοι οι πολιτικοί είναι το ίδιο», μην τους πιστεύεις. Ο καθένας έχει την ιστορία του σ’ αυτόν τον τόπο. Και από αυτήν κρινόμαστε. Στις βουλευτικές εκλογές του ερχόμενου Μάη θα αντιπαρατεθούν οι φιλοσοφίες που υπερασπίζονται τον άνθρωπο και το περιβάλλον, από τη μια, και τα συμφέροντα των λίγων, από την άλλη. Θα αντιπαρατεθούν εκείνοι που εύκολα ξεπουλούν πατρίδες τη μια και ζώνονται τις φουστανέλες την άλλη, με εκείνους που στην Κύπρο έβλεπαν πάντα «Μια πατρίδα, Ένα λαό».

Για μας τους Κερυνειώτες αυτό είναι το διακύβευμα. Εμείς δεν ξεχνούμε το πόσα στερούμαστε από τα συνεχιζόμενα αδιέξοδα στις προσπάθειες λύσης του κυπριακού προβλήματος. Ούτε ξεχνούμε το πόσα έχουμε να κερδίσουμε από την επίλυσή του και την επανένωση του τόπου μας. Το «πάλι με χρόνια με καιρούς» δεν μας αφήνει προοπτική επιβίωσης. Μόνο μια βιώσιμη λύση του Κυπριακού στη βάση διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας αφήνει ανοιχτή την προοπτική επιστροφής στη γη μας.