Τα περιοριστικά μέτρα έφεραν και μείωση στην κατανάλωση καυσίμων

Του Μιχάλη Μιχαήλ

Σταθερή παραμένει η τιμή των καυσίμων τους τελευταίους μήνες, παρότι υπήρξαν μικρές αυξομειώσεις στις τιμές. Παράλληλα όμως, λόγω των συνθηκών που επικρατούν (μέτρα κατά του κορονοϊού), μειώθηκε αισθητά η αγορά καυσίμων από τους πολίτες. Παράλληλα, εκτιμάται ότι με βάση τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου, οι τιμές στην Κύπρο, σε αντίθεση με την περσινή περίοδο, βρίσκονται σε πολύ καλά επίπεδα. Μιλώντας στη «Χαραυγή» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Πρατηριούχων, Στέφανος Στεφάνου, σημείωσε το γεγονός αυτό, προσθέτοντας ότι οι παροδικές αυξήσεις ή οι μειώσεις των τελευταίων μηνών δεν αλλάζουν την ουσία, ότι δηλαδή οι τιμές παραμένουν σταθερές και σε χαμηλά επίπεδα, τόσο στα καύσιμα κίνησης όσο και στο πετρέλαιο θέρμανσης. Παράλληλα, ο κ. Στεφάνου σημείωσε ότι τίποτε δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο, αφού μία έκρηξη, πολιτική ή στρατιωτική, στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής μπορεί να οδηγήσει σε νέες αυξήσεις των τιμών διεθνώς.

Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Παγκύπριας Ένωσης Καταναλωτών και Ποιότητας Ζωής, Λουκάς Αριστοδήμου, σημείωσε ότι οι τιμές στην Κύπρο παραμένουν σε αποδεκτά επίπεδα, παρά το ότι διεθνώς έχουν σημειώσει σημαντικές αυξήσεις το τελευταίο διάστημα. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, από τα 43 δολάρια το βαρέλι ανέβηκε στα 50, όμως οι εταιρείες στην Κύπρο δεν προχώρησαν σε σημαντικές αυξήσεις για το λόγο ότι όταν μειώθηκαν πέρσι οι τιμές, οι κυπριακές εταιρείες δεν προχώρησαν στις ανάλογες μειώσεις. Σημείωσε επίσης ότι ενδεικτικό της σταθερότητας που υπάρχει είναι ότι ούτε και το αρμόδιο Παρατηρητήριο του Υπουργείου Ενέργειας εκδίδει το τελευταίο διάστημα τις καθιερωμένες στατιστικές.

Η πανδημία έπληξε την αγορά καυσίμων

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Πρατηριούχων σημείωσε ότι παρά το χαμηλό επίπεδο των τιμών, η ζήτηση καυσίμων είναι μειωμένη. Αυτή η μείωση ξεκίνησε (και οφείλεται) στο ολικό lockdown, όπου ο κόσμος δεν διακινείτο, αλλά και πιο μετά με τα περιοριστικά μέτρα, που επίσης περιορίζουν την οδική κυκλοφορία. Πέραν τούτου, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι στη μείωση της ζήτησης παίζει ρόλο και το ότι επιχειρήσεις υπολειτουργούν ή δεν λειτουργούν καθόλου όλο αυτό το διάστημα, ενώ για όσες επιχειρήσεις έχουν κλείσει, οι εργαζόμενοι δεν χρειάζονται την ποσότητα των καυσίμων που χρησιμοποιούσαν προηγουμένως για να μεταβούν στις εργασίες τους.

Συνολικά, είπε ο κ. Στεφάνου, η μείωση στην κατανάλωση καυσίμων κινείται μεταξύ 20% και 25%, ενώ η μείωση πιθανότατα θα ήταν μεγαλύτερη αν ήταν ανοικτά τα οδοφράγματα και όσοι προμηθεύονταν καύσιμα από τα κατεχόμενα θα συνέχιζαν να αγοράζουν από εκεί. Με βάση τα δημοσιευμένα στοιχεία έρευνας του Κυπριακού Συνδέσμου Καταναλωτών, παρατηρήθηκε μείωση κατανάλωσης καυσίμων από τον Μάρτιο μέχρι τον Αύγουστο λόγω περιοριστικών μέτρων. Σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, παρατηρήθηκαν συνολικές μειώσεις στην κατανάλωση για τη βενζίνη 95 κατά 24,95% και για το πετρέλαιο κίνησης αύξηση 13,31%. Μια σύγκριση της κατανάλωσης Αυγούστου 2019, σε σύγκριση με την κατανάλωση του Αυγούστου 2020, δείχνει μείωση στην κατανάλωση βενζίνης 95 κατά 1,96% και αύξηση στο πετρέλαιο κίνησης κατά 1,77%. Στα πιο πάνω ποσοστά όμως, θα πρέπει να προστεθεί και το ποσοστό των αγορών από τα κατεχόμενα για να εκτιμηθεί η πραγματική μείωση στην κατανάλωση καυσίμων.

Το κλείσιμο των οδοφραγμάτων επέφερε αλλαγές

Θετικά λειτούργησε για πρατήρια στις ελεύθερες περιοχές το κλείσιμο των οδοφραγμάτων και συνεπεία τούτου δεν μπορούν Ε/κύπριοι καταναλωτές να μεταβαίνουν στα κατεχόμενα και να αγοράζουν καύσιμα. Ωστόσο, σημείωσε ο κ. Στεφάνου, αυτό δεν έφερε ικανοποιητική αύξηση της χαμηλής, ήδη, ζήτησης. Με βάση τα στοιχεία του Κυπριακού Συνδέσμου Καταναλωτών, η συνολική αξία των αγορών από τα κατεχόμενα το 2019, σε τιμές ελεύθερης Κύπρου, εκτιμάται ότι ήταν για βενζίνη 95 γύρω στα 86.153 043 ευρώ και για πετρέλαιο κίνησης 75.820.101 ευρώ. Επίσης, η επί τοις εκατόν αγορά από τα κατεχόμενα για τη βενζίνη 95 για το 2017 ήταν 3%, το 2018 αυξήθηκε στο 10,62 % και το 2019 αυξήθηκε στο 18,51%.

Το ποσοστό των αγορών από τα κατεχόμενα για το Πετρέλαιο Κίνησης για το 2017 ήταν 8%, το 2018 αυξήθηκε στο 13,07 % και το 2019 αυξήθηκε στο 17,13%. Σημειώνεται επίσης ότι το κράτος το 2019 από τις αγορές από τα κατεχόμενα απώλεσε από τη βενζίνη 95 φόρους 31.962.269 ευρώ, από τις αγορές πετρελαίου κίνησης το κράτος απώλεσε φόρους 25.293.965 ευρώ, συν επιπλέον ΦΠΑ 16.369.040 και 14.405.867 ευρώ αντίστοιχα. Τα συνολικά έσοδα που έχασε το κράτος από τις αγορές βενζίνης 95 και πετρελαίου κίνησης ήταν 88.031.141 ευρώ. Οι δε πρατηριούχοι έχασαν συνολικά 7.380.121 ευρώ. Όσον αφορά το θέμα της μείωσης του φόρου κατανάλωσης, δεν τίθεται πλέον σε συζήτηση, αφού οι τιμές δεν είναι στο παρόν στάδιο ψηλές όσο ήταν την περίοδο που τέθηκε θέμα μείωσης του φόρου αυτού.

Επανασυζήτηση για το χρωματισμένο πετρέλαιο

Την ίδια ώρα που οι τιμές των καυσίμων είναι σε ικανοποιητικά επίπεδα, οι αγροτικές οργανώσεις ζητούν επανασυζήτηση του δικαιώματος χρήσης του χρωματισμένου πετρελαίου. Οι προσπάθειες για χρήση χρωματισμένου πετρελαίου για γεωργικούς σκοπούς ξεκίνησαν το 2003 και αυτού του είδους το πετρέλαιο έχουν δικαίωμα να το χρησιμοποιούν οι γεωργοί, οι οποίοι κάνουν χρήση τρακτέρ, μηχανών άντλησης νερού κι άλλων γεωργικών μηχανημάτων. Επίσης, το χρωματισμένο πετρέλαιο διατίθεται και για σκοπούς θέρμανσης, για βιομηχανική χρήση και ναυτιλιακή χρήση, όπως απάντησε ο Υπουργός Οικονομικών στον βουλευτή της Συνεργασίας Δημοκρατικών Δυνάμεων, Μαρίνο Μουσιούττα, στις 7 Δεκεμβρίου 2020. Στην απάντηση του υπουργού σημειώνεται ότι «οχήματα τύπου διπλοκάμπινου και φορτηγού δεν περιλαμβάνονται στα δικαιούχα γεωργικά μηχανήματα των δικαιούχων χρηστών χρωματισμένου πετρελαίου για γεωργικούς σκοπούς». Με την τοποθέτηση του υπουργού διαφωνεί το Αγροτικό Κίνημα και όπως δήλωσε στη «Χαραυγή» ο Γ.Γ. της ΕΚΑ, Πανίκος Χάμπας, είναι πάγιο αίτημα ολόκληρου του αγροτικού κόσμου να επιτραπεί η χρήση χρωματισμένου πετρελαίου και για τα γεωργικά μονοκάμπινα ή διπλοκάμπινα οχήματα, καθώς και για φορτηγά ή ημιφορτηγά που ασχολούνται αποκλειστικά στη γεωργία και στην κτηνοτροφία. Η κυβερνητική πλευρά υποστηρίζει ότι υπάρχει το ενδεχόμενο κάποιοι να εκμεταλλευθούν αυτό το δικαίωμα και να χρησιμοποιούν το χρωματισμένο πετρέλαιο σε αυτού του τύπου τα οχήματα για δουλειές που δεν θα σχετίζονται με τον γεωργικό τομέα. Ο κ. Χάμπας σημείωσε ότι παρουσιάστηκαν στην αρχή τέτοιου είδους κρούσματα, τα οποία όταν ανακαλύφθηκαν πληρώθηκαν τσουχτερά πρόστιμα. Όμως αυτή τη στιγμή, σημείωσε, τα κρούσματα είναι μηδενικά. Σημείωσε ακόμη ότι το θέμα μπορεί να διευθετηθεί, αφού στον τίτλο ιδιοκτησίας των οχημάτων αυτών αναγράφεται κατά πόσο χρησιμοποιούνται για γεωργική χρήση. Επομένως, πρόσθεσε, αυτό το θέμα μπορεί να διευθετηθεί. Χρειάζεται, κατέληξε, να υπάρξει ρύθμιση, αφού οι γεωργοκτηνοτρόφοι χρησιμοποιούν αυτού του τύπου τα οχήματα για μεταφορά μηχανημάτων, τροφών για τα ζώα, αλλά και για τη μεταφορά των προϊόντων τους στην αγορά.