Φταίνε οι άνθρωποι και όχι τα σκυλιά

Τι πρέπει να ξέρουμε για τη συμπεριφορά των σκύλων και πώς πρέπει να τους εκπαιδεύουμε

Του Σπύρου Σωτηρίου

Η πρόσφατη τραγωδία με τα σκυλιά που σκότωσαν τον πεντάχρονο στην Κοζάνη προκάλεσε μεγάλες συζητήσεις και αντιπαραθέσεις στα κοινωνικά δίκτυα και στα ΜΜΕ. Τα ερωτήματα πολλά. Φταίνε τα σκυλιά; Η επιθετική συμπεριφορά των Ροτβάιλερ προέκυψε λόγω DNA; Υπάρχουν επικίνδυνες ράτσες σκύλων; Πότε γίνεται επιθετικός ένας σκύλος; Ποια είναι τα σημάδια επιθετικότητας; Τι πρέπει να κάνουμε αν συναντήσουμε στο δρόμο έναν επιθετικό σκύλο; Οι απόψεις διίστανται σε πολλά από τα ερωτήματα.

Ψάχνοντας στο διαδίκτυο δεν βρήκαμε πειστικές και επιστημονικά τεκμηριωμένες απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα.

Μιλήσαμε με τον Στέφανο Σεβέρη, Εκπαιδευτή και Συμπεριφεριολόγο Σκύλων (Dog Trainer, Dog Behaviourist), απόφοιτο του IMDT (Institute of Modern Dog Trainers) Ηνωμένου Βασιλείου και ιδιοκτήτη του Cyprus School of Dog Training. Ο Στέφανος εξηγεί τη φιλοσοφία της θετικής ενίσχυσης, η οποία ανέτρεψε την παραδοσιακή εκπαίδευση των σκύλων που στις πλείστες χώρες του εξωτερικού θεωρείται πλέον λανθασμένη. Υπογραμμίζει τα λάθη που κάνουμε στην Κύπρο σε σχέση με την εκπαίδευση ενός σκύλου και δίνει χρήσιμες συμβουλές στους ιδιοκτήτες σκύλων και στον κόσμο που αγνοεί βασικά πράματα για τους τετράποδους φίλους.

Δύο μεγάλες σχολές σκέψης για την εκπαίδευση

Οπως εξηγεί ο Στέφανος υπάρχουν δυο μεγάλες σχολές σκέψης στον κόσμο της εκπαίδευσης σκύλων. Είναι η παραδοσιακή εκπαίδευση, αντιμετώπιση των σκύλων η οποία διδάσκει ότι οι σκύλοι ανήκουν σε αγέλες και ότι υπάρχει ο κυρίαρχος σκύλος και ότι οι υπόλοιποι σκύλοι προσπαθούν να πάρουν τη θέση του κυρίαρχου. Με αυτή τη λογική όταν έρθει ένας σκύλος στο σπίτι μας πρέπει να του επιβληθούμε, να του δείξουμε ποιος είναι ο αρχηγός, για να μας ακούει και να μας σέβεται. Αυτή η θεωρία είναι η επικρατέστερη στην Κύπρο και η συντριπτική πλειοψηφία των εκπαιδευτών διδάσκουν αυτό το πράγμα. Χρησιμοποιούνται πνίχτες, ηλεκτροσόκ κ.λπ. βάσει της λογικής ότι π.χ. το αφεντικό πρέπει να βγαίνει πρώτο από την πόρτα και μετά ο σκύλος, ότι στον περίπατο πρέπει να ηγείται ο άνθρωπος κ.ο.κ.

Τα τελευταία δέκα χρόνια τα πράγματα άλλαξαν πάρα πολύ. Αποδείχτηκε μέσω επιστημονικών μελετών ότι οι σκύλοι δεν ανήκουν καν σε αγέλη, διότι δεν υπάρχει η λογική του κυρίαρχου σκύλου και ως εκ τούτου δεν προσπαθεί να κυριαρχήσει στον ιδιοκτήτη του. Ενας σκύλος που προσπαθεί να περάσει πρώτος την πόρτα δεν το κάνει επειδή θέλει να δείξει ότι είναι αρχηγός αλλά γιατί είναι ενθουσιασμένος που θα βγει έξω. Τη θεωρία της κυριαρχίας (του ηγέτη της αγέλης) την είχε ανακαλύψει ο Ντέιβιντ Μεχ τη δεκαετία του ’70 σε έναν ζωολογικό κήπο της Γερμανίας, όπου μελετούσε λύκους. Πολλά χρόνια μετά ο ίδιος επιστήμονας έκανε παρόμοια μελέτη σε ένα ελεύθερο πάρκο στις ΗΠΑ και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η θεωρία του ήταν λάθος διότι, όπως είπε ο ίδιος, τότε μελετούσε λύκους σε ζωολογικό κήπο, όπου το περιβάλλον ήταν ελεγμένο, οι λύκοι δεν είχαν συγγένεια ή σχέση μεταξύ τους και αναπόφευκτα τσακώνονταν για το φαγητό, για το χώρο ξεκούρασης τους κ.λπ.

Ετσι αναθερμάνθηκε και ενισχύθηκε η θεωρία της θετικής ενίσχυσης, η οποία προϋπήρχε. Εκπαίδευση με βάση την επιβράβευση και τη θετική ενίσχυση. Με τον ίδιο τρόπο εκπαιδεύονται τα ζώα στα δελφινάρια και τα άγρια ζώα που βλέπουμε στις ταινίες. Είναι αποδεδειγμένο πως όταν τιμωρούμε ένα ζώο ή ακόμα και έναν άνθρωπο δεν πετυχαίνουμε σωστές συμπεριφορές, γι’ αυτό άλλαξε άλλωστε και ο τρόπος που μεγαλώνουμε τα παιδιά μας και φύγαμε από τη λογική του βούρδουλα. Το ίδιο ισχύει και για τα ζώα. Είναι αποδεδειγμένο ότι ένα σκυλί που κακοποιείται ή τιμωρείται θα γίνει επιθετικό!

Πώς εκπαιδεύουμε το σκύλο με θετική ενίσχυση

Η θετική ενίσχυση έρχεται με την κατανόηση της συμπεριφοράς του σκύλου. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι όταν σε μια οικογένεια έρθει ένα μωρό και ο σκύλος π.χ. ένα Ροτβάιλερ γρυλίζει. Φυσιολογικά η έγνοια μας είναι να μην επιτεθεί ο σκύλος στο νεογέννητο. Συνήθως η αντιμετώπιση του ιδιοκτήτη είναι να θυμώσει, να επιβληθεί στο σκύλο. Με αυτό τον τρόπο όμως ξεκινά μια αρνητική σχέση του σκύλου με το μωρό, διότι με την παρουσία του νεογέννητου ο σκύλος ήδη έχει τιμωρηθεί. Το ίδιο ισχύει με τους επιθετικούς σκύλους. Οταν ο ιδιοκτήτης περπατά στο δρόμο και ο σκύλος γρυλίζει όταν δει άλλο σκύλο ή άνθρωπο και το αφεντικό του επιβληθεί με το ζόρι, το ζώο μαθαίνει ότι θα τιμωρείται κάθε φορά που θα βλέπει άλλο σκύλο. Ο λόγος που θα αντιδρούν έτσι είναι ότι θέλουν να στείλουν το μήνυμα στον άλλο σκύλο ότι αν πλησιάσει, ο ιδιοκτήτης θα τον τιμωρήσει.

Για να αντιμετωπίσει κάποιος την επιθετικότητα του σκύλου, υπάρχουν πολύ απλές μέθοδοι τις οποίες οι πλείστοι ιδιοκτήτες αγνοούν.

Από τις πιο σημαντικές θεωρίες στην εκπαίδευση σκύλων είναι αυτές του Ιβάν Παβλόφ. Μέσω του περιβόητου πειράματος του Παβλόφ ανακαλύφθηκε η θεωρία Classical conditioning. Ο Παβλόφ είχε δεμένους τους σκύλους και παρατηρούσε πόσο σάλιο εκκρινόταν από αυτούς όταν τους παρουσίαζε φαγητό. Στη συνέχεια χτυπούσε ένα κουδούνι και μετά τους παρουσίαζε το φαγητό. Και πάλι εκκρινόταν σάλιο μέχρι που απέσυρε το φαγητό και άφησε μόνο το κουδούνι. Τότε παρατήρησε ότι και πάλι εκκρινόταν σάλιο. Με τις πολλές επαναλήψεις ο σκύλος συσχέτισε τον ήχο του κουδουνιού με το φαγητό. Αυτό δουλεύει πολύ εύκολα στους σκύλους.

Ενα συχνό πρόβλημα των ιδιοκτητών σκύλων είναι ότι γαβγίζει συνεχώς όταν παίζει το κουδούνι του σπιτιού. Σήμερα υπάρχει μια εφαρμογή στα κινητά που είναι ήχος κουδουνιού. Μπορούμε να συσχετίσουμε αυτό τον ήχο με το φαγητό. Κουδούνι, φαγητό, κουδούνι, φαγητό κ.ο.κ. Μετά από αρκετές επαναλήψεις, όταν ακουστεί ο ήχος του κουδουνιού, ο σκύλος αντί να γαβγίζει, ψάχνει χαρούμενος φαγητό. Αυτό είναι το πιο απλό παράδειγμα για το Classical conditioning.

Οσον αφορά τους επιθετικούς σκύλους, στους οποίους ειδικεύεται ο Στέφανος, η μέθοδος που εφαρμόζεται παγκοσμίως είναι η εξής: Αν ο σκύλος είναι επιθετικός προς ανθρώπους, μπαίνουμε στο εκπαιδευτήριο που είναι ένας τετράγωνος χώρος και έχουμε από τη μια πλευρά τον σκύλο με τον ιδιοκτήτη του. Στην άλλη πλευρά έχουμε έναν άνθρωπο. Ο ιδιοκτήτης έχει μαζί του κάτι νόστιμο για το σκύλο. Ακολούθως εμφανίζεται ο άνθρωπος. Μόλις ο σκύλος δει τον άνθρωπο, ο ιδιοκτήτης ξεκινά να του δίνει φαγητό. Μόλις εξαφανιστεί ο άνθρωπος, σταματά το φαγητό. Οταν ξαναεμφανιστεί, ο ιδιοκτήτης ξαναδίνει φαγητό. Μετά από αρκετές επαναλήψεις ο σκύλος βλέπει άνθρωπο και αντί να αγριέψει χαίρεται, γιατί περιμένει ότι θα έρθει φαγητό. Δημιουργείται έτσι μια θετική σχέση του σκύλου με τον άνθρωπο και πετυχαίνουμε την αλλαγή της συμπεριφοράς.

Υπάρχουν επιθετικές ράτσες σκύλων;

Δεν υπάρχει καμία επιθετική ράτσα και αυτό αποδείχθηκε επιστημονικά. Στα πανεπιστήμια που έχουν σχολές Κ-9, δηλαδή για εκπαίδευση σκύλων, γίνονται μελέτες σε σκύλους και μέσα από αυτές εξάχθηκε και αυτό το συμπέρασμα.

Στην Αγγλία ψηφίστηκε μια νομοθεσία η οποία εφαρμόστηκε και στην ΕΕ και βάσει αυτής απαγορεύονται 5 συγκεκριμένες ράτσες σκύλων. Ωστόσο, δημιουργήθηκε ένα κίνημα κατά αυτής της νομοθεσίας και πιθανότατα θα την αλλάξουν, διότι αποδείχθηκε ότι δεν υπάρχουν επικίνδυνες ράτσες, αλλά οι σκύλοι γίνονται επικίνδυνοι με ευθύνη των ιδιοκτητών.

Αν έχουμε ένα Τζακ Ράσελ και ένα Ροτβάιλερ και τα κακοποιούμε, φυσιολογικά το Ροτβάιλερ θα είναι πιο επικίνδυνο γιατί είναι πιο μεγάλο και έχει πιο ισχυρά σαγόνια. Οχι διότι έχει επιθετική τάση. Εξ ου και κάποιες ράτσες λανθασμένα θεωρούνται πιο επιθετικές.

Υπάρχει μάλιστα έρευνα που δείχνει ότι οι πιο πολλές επιθέσεις σε ανθρώπους δεν έγιναν από τις λεγόμενες άγριες ράτσες αλλά από Τζακ Ράσελ που είναι μικρόσωμος σκύλος. Επιτίθενται συχνά λόγω του κόμπλεξ και της ανασφάλειάς τους, επειδή είναι μικρόσωμα.

Γιατί κάποιες ράτσες θεωρούνται σκύλοι-φύλακες; Δεν είναι πιο άγριοι από τους άλλους;

Είναι επειδή έχουν πιο δυνατό το ένστικτο της φύλαξης και όχι επειδή είναι πιο άγριοι. Ενα Ροτβάιλερ και ένα Γερμανικό Ποιμενικό (λυκόσκυλο) έχουν περισσότερη έγνοια για το χώρο τους παρά ένα Λαμπραντόρ, διότι στο παρελθόν χρησιμοποιήθηκαν για αυτό το λόγο. Αν στο παρελθόν οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν τα Λαμπραντόρ ως φύλακες, πιθανόν σήμερα να γίνονταν καλύτεροι φύλακες από τις υπόλοιπες ράτσες.

Μπορεί και ένα Πουντλ ή άλλη μικρόσωμη ράτσα να είναι καλός φύλακας;

Θεωρώ ότι οι καλύτεροι φύλακες δεν είναι τα μεγάλα σκυλιά αλλά τα μικρά. Ενα Τσιουάουα είναι συνεχώς σε εγρήγορση. Μόλις κάνει θόρυβο ο γείτονας, τα αφτιά του είναι πάνω. Εχουν περισσότερη έγνοια για το περιβάλλον γύρω τους λόγω μεγέθους και της ανασφάλειας που τους δημιουργεί. Αυτό είναι φυσιολογικό. Και εμείς αν ζούσαμε σε έναν κόσμο που ήταν όλα πιο μεγάλα, θα φοβόμασταν.

Πώς μπορούμε να εκπαιδεύσουμε ένα σκύλο για φύλακα αλλά παράλληλα να μην είναι επικίνδυνος;

Δεν χρειάζεται να τον εκπαιδεύσουμε για φύλακα. Μπορούμε να τον μάθουμε να γαβγίζει όταν βλέπει κάτι αλλά όχι να τον κάνουμε φύλακα, γιατί δεν είναι σωστό. Οταν μάθει ο σκύλος να επιτίθεται σε κάποιο άγνωστο που μπαίνει από το κάγκελο, θα μάθει να είναι επιθετικός με τους ανθρώπους. Δεν θα μπορεί να ξεχωρίσει ποιος είναι ο ληστής και ποιος όχι.

Υπάρχουν θετικοί τρόποι να φυλάει το σπίτι ο σκύλος χωρίς να επιτίθεται. Ο σκύλος προειδοποιεί, δεν είναι ανάγκη να μάθει να επιτίθεται. Αν σεβόμαστε το σκύλο μας και κάτι πάει στραβά, σίγουρα θα μας προστατέψει από κίνδυνο.

Πώς μπορούμε να κοινωνικοποιήσουμε ένα σκύλο;

Το γεγονός ότι έχουμε τόσα πολλά προβληματικά σκυλιά στην Κύπρο οφείλεται και στο ότι επεκράτησε η άποψη πως μέχρι να βάλει τα εμβόλιά του ο σκύλος δεν πρέπει να βγει από το σπίτι. Αυτό σημαίνει ότι μέχρι να γίνει τριών μηνών δεν γνώρισε άλλους σκύλους, άλλους ανθρώπους. Ο εγκέφαλος του σκύλου δημιουργείται μέχρι πέντε μηνών περίπου. Σε αυτή την περίοδο δημιουργεί τους συσχετισμούς του. Αν δεν τον κοινωνικοποιήσουμε σε αυτή την ηλικία χάνουμε το παιχνίδι. Αν βγάλουμε το σκύλο περίπατο για πρώτη φορά σε ηλικία πέντε μηνών και δει άλλο σκύλο, θα αγριέψει. Το ίδιο θα ισχύει όταν δει μωρό. Είναι κάτι παράξενο για το σκύλο.

Οταν βγάλουμε το Ροτβάιλερ έξω σε ηλικία τεσσάρων μηνών και αγριέψει όταν δει μωρό, ο ιδιοκτήτης φοβάται και αποφασίζει ότι δεν θα τον ξαναπάρει κάπου που υπάρχουν παιδιά και τον απομονώνει στο σπίτι. Ο σκύλος γίνεται πέντε χρονών χωρίς να έρθει σε επαφή με παιδιά και κάποια στιγμή «δραπετεύει» από το σπίτι. Φυσιολογικά όταν βρει μωρό μπροστά του, θα επιτεθεί.

Από μικρή ηλικία πρέπει να βγαίνουν έξω τα σκυλιά και να νιώθουν πιο άνετα. Αλλιώς θα έχουμε αυτά τα προβλήματα.

Πώς εξηγείται η πρόσφατη περίπτωση του Ακίτα που ενώ είχε μεγαλώσει με παιδιά, εντούτοις σκότωσε ένα παιδί;

Δεν μπορούμε να ξέρουμε χωρίς να γνωρίζουμε το ιστορικό του σκύλου και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε το συγκεκριμένο συμβάν.

Ενας βασικός λόγος για να επιτεθεί ένας σκύλος είναι εάν η οικογένεια τον χτυπά. Επίσης, εάν το συγκεκριμένο μωρό χτυπούσε τον σκύλο, έπαιρνε τα παιχνίδια του, του τραβούσε την ουρά και τ’ αφτιά (πράγματα που συνήθως κάνουν τα παιδιά). Κυρίως, όμως, δεν εμπιστεύεσαι, όσο εκπαιδευμένο και αν είναι το σκυλί, να μείνει μόνο του ένα παιδί με το σκύλο. Διότι υπάρχουν πολλές συμπεριφορές. Ενας σκύλος μπορεί να δείξει επιθετικότητα και στο αφεντικό του. Είχε γίνει μια μελέτη που έδειξε ότι η συντριπτική πλειοψηφία θανατηφόρων επιθέσεων από σκύλους έγιναν λόγω της επιθετικότητας που επέδειξαν οι σκύλοι όταν είχαν στην κατοχή τους κάτι υψηλής αξίας, φαγητό, παιχνίδι κ.λπ. Οι σκύλοι γεννιούνται με αυτή τη συμπεριφορά η οποία αλλάζει μέσα από την εκπαίδευση. Οταν γεννηθούν και είναι σχεδόν τυφλοί έχουν ανταγωνισμό ποιο κουτάβι θα διεκδικήσει περισσότερο γάλα στο θηλασμό από τη μάνα.

Μπορούμε να εκπαιδεύσουμε το σκύλο να μην είναι τόσο κτητικός με το φαΐ ή τα παιχνίδια του;

Ενα συχνό λάθος των ιδιοκτητών σκύλων είναι όταν το κουταβάκι παίρνει το παπούτσι για να παίξει. Οσες φορές και να πάρεις από το στόμα του το παπούτσι, θα το ξανακάνει. Τι μαθαίνει με αυτό ο σκύλος; Οτι πρέπει να ξεκινήσει να προστατεύει τα παιχνίδια του. Πρέπει να κάνουμε ανταλλαγή. Παίρνουμε ένα λουκάνικο και τον πλησιάζουμε. Του δίνουμε το λουκάνικο και μας δίνει το παπούτσι. Αν θέλουμε να τον μάθουμε να μην προστατεύει πράγματα, του προσφέρουμε το φαγητό και καθώς τρώει του δίνουμε κάτι ακόμα πιο νόστιμο. Το ανθρώπινο χέρι που πλησιάζει το φαγητό του θα προσθέσει και δεν θα αφαιρέσει. Ετσι δεν ταυτίζει το ανθρώπινο χέρι με την αρπαγή του φαγητού του.

Στις δημοσιεύσεις για τα χαρακτηριστικά μιας ράτσας σε πολλές αναφέρεται ότι έχουν πολύ καλή σχέση με τα παιδιά. Ισχύει αυτό;

Κάποιες ράτσες έχουν πολύ καλή σχέση με τα παιδιά, γιατί χρησιμοποιήθηκαν στο παρελθόν για να είναι με μωρά. Ειρωνικό αλλά το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα Ροτβάιλερ που είναι εξαιρετικά φιλικά με τα μωρά. Θεωρούνται από τις καλύτερες ράτσες για να είναι με παιδιά, διότι ανέχονται πάρα πολλά και είναι πολύ υπάκουα. Το ίδιο ισχύει και τα Γκόλντεν Ριτρίβερ και τα Λαμπραντόρ. Ενα Τζακ Ράσελ που είναι γεμάτο ενέργεια είναι πιο δύσκολο με τα παιδιά.

Πώς αντιμετωπίζουμε ένα σκύλο που συναντάμε ελεύθερο στο δρόμο μας;

Αν έχουμε φαΐ πάνω μας, του προσφέρουμε. Επειδή όμως πιθανότατα να μην έχουμε φαγητό, εάν ο σκύλος έρχεται προς εμάς με επιθετικές διαθέσεις, καλύτερα να βγούμε πάνω σε ένα αυτοκίνητο ή να μπούμε σε κάποια αυλή. Γενικά όμως πρέπει να τον αποφύγουμε χωρίς να τον προκαλέσουμε.
Υπάρχουν, βέβαια, κάποια πράγματα που μπορούμε να αποφύγουμε πριν να γίνει επιθετικός ο σκύλος. Δεν πρέπει να τρέξουμε, δεν πρέπει να τον δούμε στα μάτια, διότι αυτό αποτελεί πρόκληση για το σκύλο (αυτό δεν ισχύει πάντοτε, γιατί από τα πρώτα πράγματα που πρέπει να κάνει ένας ιδιοκτήτης είναι να μάθει το σκύλο να τον κοιτάει στα μάτια). Σίγουρα δεν πρέπει να του δείξουμε ότι είμαστε επικίνδυνοι, γιατί η αντίδραση οποιουδήποτε ζώου που νιώθει απειλή, ακόμη και του παπαγάλου, είναι να φουσκώσουν, να δείξουν ότι είναι μεγάλοι. Αν δείξουμε αυτό το πράγμα στο σκύλο, αυτός θα επιτεθεί.

Επίσης, δεν γυρίζουμε την πλάτη μας, γιατί προφανώς δεν θα ξέρουμε τι κάνει πίσω μας.

Δεν πρέπει, δηλαδή, να προσπαθήσουμε να τον πλησιάσουμε φιλικά.

Αυτό είναι τεράστιο λάθος και το κάνουμε πολύ στην Κύπρο. Δεν προσεγγίζουμε ποτέ άγνωστους σκύλους. Αν θέλουμε να χαϊδέψουμε ένα σκύλο, τον καλούμε κοντά μας. Αν θέλει να έρθει, θα έρθει. Δεν πάμε εμείς. Μπορεί ο σκύλος να μην είναι επιθετικός αλλά να μην του αρέσει να τον χαϊδεύουν. Μπορεί να κάνουμε μια απότομη κίνηση και να φοβηθεί, μπορεί να έχουμε μια μυρωδιά που τον ενοχλεί.

Ναι μεν ισχύει ο κανόνας ότι τον σκύλο τον χαϊδεύουμε από χαμηλά (κάτω από το λαιμό) και όχι από ψηλά (πάνω από το κεφάλι) αλλά γενικά δεν προσεγγίζουμε σκύλους που δεν γνωρίζουμε.

Επίσης, δεν περπατούμε προς τον σκύλο στην ίδια ευθεία. Θεωρείται απειλή. Οι σκύλοι μεταξύ τους όταν γνωρίζονται, πάνε πάντοτε πλάγια.

Αν έχουμε ένα σκύλο και θέλουμε να τον καλέσουμε κοντά μας, καλύτερα να μικρύνουμε το σώμα μας, να σκύψουμε χαμηλά.

Το γρύλισμα είναι σημάδι επιθετικότητας;

Το γρύλισμα είναι τρόπος επικοινωνίας. Είναι τεράστιο λάθος να θεωρούμε ότι είναι σημάδι επιθετικότητας. Ο σκύλος μάς λέει με αυτό τον τρόπο ότι δεν είναι ευχαριστημένος με αυτό που κάνουμε, με τον τρόπο που τον προσεγγίζουμε και θέλει να σταματήσουμε. Για παράδειγμα βγαίνει ο σκύλος στον καναπέ. Οταν επιχειρήσουμε να τον κατεβάσουμε, γρυλίζει και μετά μας κακοφαίνεται και τον κατεβάζουμε με το ζόρι. Τι έμαθε ο σκύλος; Οτι εκείνο το ένα πράγμα που είχε για να επικοινωνήσει μαζί μας δεν δουλεύει πλέον. Αν τον αγνοώ κάθε φορά που γρυλίζει, τότε το γρύλισμα δεν σημαίνει τίποτα πλέον για εκείνον. Την επόμενη φορά που κανονικά θα μου γρύλιζε για να μου πει «σταμάτα», δεν θα γρυλίσει αλλά θα δαγκώσει και θα φταίω εγώ και όχι ο σκύλος.

Ποια είναι τα σημάδια ότι ένας σκύλος μπορεί να γίνει επιθετικός;

Ενα σημάδι ότι ο σκύλος θα επιτεθεί είναι το να παγώσει, να μείνει ακίνητος. Για παράδειγμα βρίσκεται πίσω από ένα κάγκελο και γαβγίζει και μόλις πλησιάσουμε μένει ακίνητος. Σημαίνει ότι δεν είναι σίγουρος για εμάς και πιθανό να επιτεθεί.

Αλλο σημάδι είναι να δείχνει το άσπρο του ματιού. Για παράδειγμα έχει κάτι στην κατοχή του και όταν τον πλησιάσουμε μας βλέπει λοξά, με το άσπρο του ματιού του, μας στραβοκοιτάζει, όπως κάνουν και οι άνθρωποι δηλαδή.

Η ουρά, επίσης, μάς δείχνει σημάδια. Ποτέ μην εμπιστεύεστε την ουρά. Μια ουρά που κινείται δεν σημαίνει πάντα ενθουσιασμό. Ενας επιθετικός σκύλος θα κουνά την ουρά του. Για να μπορεί κάποιος να «διαβάσει» την ουρά, πρέπει να ασχολείται πολύ με τους σκύλους. Η ουρά η χαρούμενη είναι αυτή που πάει δεξιά αριστερά προς τα κάτω. Η ουρά που είναι τεντωμένη και κουνιέται είναι συνήθως σημάδι επιθετικότητας.

Υπάρχουν ράτσες που είναι πολύ δύσκολο να «διαβάσουμε» τη συμπεριφορά τους, ακόμα και οι εκπαιδευτές. Τα Ακίτα, τα Τσόου Τσόου, τα Σαρμπέι, τα Μπουλντόγκ κ.ά. είναι δύσκολο να τα «διαβάσουμε».

Υπάρχουν ράτσες που δεν έχουν καν ουρά.

Επίσης το πρόσωπο του σκύλου μας δίνει σημάδια. Π.χ. τα αφτιά, αν είναι τεντωμένα πάνω ή κολλημένα πίσω δείχνουν ότι είναι σε εγρήγορση.

Επίσης, όταν οι σκύλοι ανασηκώνουν τις τρίχες στο σβέρκο ή στην πλάτη.

Το γλείψιμο των χειλιών είναι ένα σημάδι το οποίο αγνοούν οι περισσότεροι. Αυτό είναι ένδειξη ότι κάτι δεν πάει καλά.

Το χασμουρητό σε συγκεκριμένο περιβάλλον δείχνει επίσης ότι είναι δυσαρεστημένος. Αν για παράδειγμα παρατηρεί τα παιδιά να τρέχουν πάνω-κάτω και χασμουριέται.

Από κει και πέρα έχουμε και πιο ξεκάθαρα σημάδια, όπως να μας δείξει τα δόντια του, να γαβγίσει, να δαγκώσει τον αέρα (μας προειδοποιεί: «πρόσεξε, θα δαγκώσω»).

Ολα αυτά είναι σημάδια τα οποία ποτέ δεν πρέπει να αγνοούμε.

Δυστυχώς αυτά τα σημάδια εμφανίζονται συνήθως όταν ο ιδιοκτήτης αφήσει το μωρό του να παίξει με το σκύλο.