«Πράσινη επίθεση» στις εταιρείες – ενεργειακούς κολοσσούς

Υποχρεώνονται από μεγάλους επενδυτές να εγκαταλείψουν έργα υδρογονανθράκων

Της Νίκης Κουλέρμου

Δραματικές αλλαγές σημειώνονται στα ενδότερα των ενεργειακών εταιρειών, γεγονός που φαίνεται να επηρεάζει και την Κύπρο, καθώς οι αρμόδιοι έχουν επαναπαυθεί στο γεγονός ότι παραμένουν οι εταιρείες στην περιοχή και αναμένουν ότι θα επιστρέψουν στο γεωτρητικό πρόγραμμα που πήρε αναστολή λόγω πανδημίας από το τέλος του χρόνου. Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Οι πληροφορίες που μεταφέρει στους αναγνώστες της «Χαραυγής» ο διεθνής εμπειρογνώμονας για ενεργειακά ζητήματα, δρ Χαράλαμπος Έλληνας, δείχνουν το αντίθετο και κρούει ξανά τον κώδωνα προειδοποίησης ότι πρέπει να προβληματιστούμε σοβαρά και να αναπτύξουμε τον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Σ’ αυτόν τον τομέα καλούνται τώρα οι εταιρείες να επενδύσουν σε παγκόσμιο επίπεδο.

Δραματικές αλλαγές

Πέραν της δραματικής μείωσης στην τιμή φυσικού αερίου σε βαθμό που να αυξάνονται οι πιθανότητες η Κύπρος να μην μπορεί να εξάγει ούτε πόδι φυσικού αερίου από τα κοιτάσματά της στη διεθνή σκηνή, σημειώνονται και άλλες δραματικές αλλαγές που επηρεάζουν την Κύπρο και προφανώς και το γεωτρητικό της πρόγραμμα. Σύμφωνα με τον κ. Έλληνα, τη βδομάδα που πέρασε σημειώθηκαν τα εξής γεγονότα:

•Δικαστήριο στην Ολλανδία ζήτησε από την εταιρεία SHELL όπως μέχρι το 2030 μειώσει τους ρύπους κατά 45%. Αν αυτό ισχύσει, οι εργασίες της εταιρείας θα αλλάξουν εντελώς. Για να πετύχει κάτι τέτοιο, θα κάνει τεράστιες περικοπές και στο πετρέλαιο και στο φυσικό αέριο που η ίδια πουλά, ασχέτως ποιος είναι ο χρήστης. Το Δικαστήριο βλέπει την εταιρεία ως υπεύθυνη για τους ρύπους. Μπορεί να εφεσιβάλει την απόφαση, αλλά θα δυσκολευτεί να την κερδίσει.

•Στην ετήσια Γενική Συνέλευση της EXXONMOBIL, οι ακτιβιστές κατάφεραν να διορίσουν δύο ακτιβιστές στο Δ.Σ. της εταιρείας. Την υποχρέωσαν να περιλάβει δύο ακτιβιστές. Αυτό θεωρείται ήττα για τον κολοσσό, γιατί σημαίνει ανατροπή των αποφάσεών της. Δεν είναι εύκολο μια εταιρεία να μη λαμβάνει υπόψη αυτούς τους συμβούλους. Αν δεν τους λάβει υπόψη, τότε στη νέα Γενική Συνέλευση θα υποχρεώσουν την εταιρεία να λάβει κι άλλα μέτρα. Πίσω από αυτή την ενέργεια βρίσκεται εταιρεία που είχε υποστήριξη από πολύ μεγάλους επενδυτές. Οι επενδυτές της EXXONMOBIL αντιδρούν δραστικά στους σχεδιασμούς της εταιρείας για το μέλλον και την υποχρέωσαν να κάνει περικοπές σε μεγάλα έργα και στα σχέδιά τους για παραγωγή πετρελαίου. Αυτές είναι κομβικές αποφάσεις για την εταιρεία. Την υποχρεώνουν να επικεντρωθεί στα πιο σημαντικά της έργα που είναι κυρίως στην Αμερική, όπου ασχολείται με το σχιστόλιθο, και στη Γουιάνα που είχαν τεράστιες ανακαλύψεις πετρελαίου.

Να σημειωθεί ότι στη Γενική Συνέλευση της εταιρείας δεν έγινε ούτε μια αναφορά στην Κύπρο. Ούτε λέξη. Αν στους σχεδιασμούς τους εμπίπτει και η κυπριακή ΑΟΖ, λογικά δεν θα έλεγαν κάτι; Κι όμως δεν είπαν τίποτε!

•Η τρίτη απόφαση αφορά τη CHEVRON, όπου και πάλι ακτιβιστές υποχρέωσαν την εταιρεία να κάνει περικοπές στους ρύπους. Δεν καθόρισαν το ποσοστό όπως έκανε το δικαστήριο με τη SHELL, αλλά ζητούν να κάνει μεγάλες περικοπές λαμβάνοντας υπόψη τη δική της παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αυτό είναι πρωτοφανές. Έτσι, ευρισκόμενη σε πίεση για να κρατήσει τα κέρδη της, ο γενικός διευθυντής είχε πει ότι θα εστιάσουν την προσοχή τους σε έργα με μεγαλύτερες αποδόσεις και χαμηλότερες εκπομπές άνθρακα.

Η CHEVRON -υπενθυμίζεται- έχει αγοράσει τα δικαιώματα ανάπτυξης του τεμαχίου Αφροδίτη στην κυπριακή ΑΟΖ από τη Noble Energy και την Delek. Πλην όμως δεν έγινε καμία αναφορά στη Γενική Συνέλευση για το συγκεκριμένο έργο.

Όλες αυτές οι αλλαγές επηρεάζουν ασφαλώς και το δικό μας πρόγραμμα, μια που η SHELL, η EXXONMOBIL και η CHEVROΝ δραστηριοποιούνται στα τεμάχια 12 και 10.

Να σημειωθεί επίσης πως ούτε στις Γενικές Συνελεύσεις της TOTAL και της ENI έγιναν αναφορές για την Κύπρο, ενώ για την Αν. Μεσόγειο έκαναν μικρές αναφορές. Η κατάσταση όπως διαμορφώνεται τώρα θα έχει δραματικές επιπτώσεις και στην κυπριακή ΑΟΖ και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η Black Rock πίσω από την «πράσινη επίθεση»

Η αλλαγή γραμμής στην οποία υποχρεώθηκαν οι εταιρείες επιβλήθηκε από τεράστιους επενδυτικούς οργανισμούς που διαχειρίζονται τρισεκατομμύρια δολάρια, π.χ. η Black Rock, η οποία διαχειρίζεται κεφάλαια της τάξης των 8,7 τρις δολαρίων (μεγαλύτερη και από προϋπολογισμό μιας χώρας…) Αυτή ήταν που εξαπέλυσε την επίθεση στην EXXONMOBIL για δραστική μείωση των ρύπων, για αλλαγή του τρόπου εργασίας της.

Αυτή όλη η δραστική αλλαγή, την οποία επιφέρουν τα πιο πάνω γεγονότα, δεν μπορεί να αφήσει ανεπηρέαστο το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας ως να μη συμβαίνει τίποτε. Οι εταιρείες παραμένουν στην περιοχή όχι για την κυπριακή ΑΟΖ, αλλά γιατί, για παράδειγμα, η CHEVRON έχει τεράστια ενδιαφέροντα στην περιοχή. Έχει τα κοιτάσματα Ταμάρ και Λεβιάθαν, όπου έχουν τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου. Το ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: Θα κάνει νέες επενδύσεις; Ο κ. Έλληνας αμφιβάλλει, λέγοντας πως «οι εταιρείες δεν θα ασχοληθούν με μικροπράγματα απ’ εδώ και απ’ εκεί».

Έκθεση – βόμβα από τον οργανισμό ΙΕΑ

Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας -International Energy Agency (ΙΕΑ)- δημοσίευσε μια νέα έκθεση με τον τίτλο «Δρομολόγιο για μηδενικές εκπομπές ρύπων το 2050». Η έκθεση λέει ξεκάθαρα πως μέχρι το 2025 πρέπει να σταματήσουν το σχεδιασμό νέων έργων παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η έκθεση χαρακτηρίστηκε ως «βόμβα» στα ενεργειακά ζητήματα, γιατί αφορά το παγκόσμιο και όχι μόνο την ΕΕ.

Πριν την πανδημία του κορονοϊού η παραγωγή και χρήση πετρελαίου ήταν 100 εκ. βαρέλια την ημέρα. Τώρα τα πράγματα γίνονται πιο δραματικά, καθώς οι τράπεζες και οι επενδυτικοί οργανισμοί δεν θα επενδύουν σε έργα υδρογονανθράκων. Οι τράπεζες και οι επενδυτικοί οργανισμοί επηρεάζονται από τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας και υπάρχει τώρα ο κίνδυνος οι εταιρείες να μη βρίσκουν επενδυτές.

Στρουθοκαμηλίζουν στο θέμα των ΑΠΕ

Ο κ. Χαράλαμπος Έλληνας προειδοποιεί και πάλι, όπως προειδοποιεί εδώ και καιρό, ότι πρέπει να σκεφτούμε αλλιώς τα πράγματα. «Κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας ή στρουθοκαμηλίζουμε αν πιστεύουμε ότι η κατάσταση θα επανέλθει ως είχε πριν την πανδημία», αναφέρει και σημειώνει ότι οι αρμόδιοι ελάχιστα έως καθόλου εστιάζουν στην ανάγκη να αυξηθεί το δυναμικό των ΑΠΕ.

Για παράδειγμα, αναφέρεται στα σχέδια που ετοίμασε η Κύπρος στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης. «Δεν θα επιτρέψουν τη μεγάλη αύξηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας», σημειώνει και διερωτάται πώς από τη στιγμή που η Ευρώπη έχει αποφασίσει περικοπές 55% στους ρύπους μέχρι το 2030 και μηδενικούς ρύπους μέχρι το 2050 -και θα ζητήσει να αλλάξουμε το σχέδιο Ενέργειας και να αυξήσουμε τους στόχους μας- θα αλλάξουμε στόχους όταν δεν μπορούμε να πετύχουμε το στόχο που έχουμε τώρα.

Σημειώνει ότι η επίδραση των έργων στην αύξηση των ΑΠΕ είναι μικρή και στην περικοπή των ρύπων θα είναι επίσης μικρή. «Αν ήταν σοβαροί, μαζί με τις εξαγγελίες τους θα έλεγαν και τι στόχους θα πετύχουν. Δεν είπαν τίποτε. Μεγάλα λόγια ως συνήθως. Για παράδειγμα μιλούν για την Ηλεκτροκίνηση. Πώς θα μειωθούν οι ρύποι αν ο ηλεκτρισμός που παράγεται για φόρτιση των οχημάτων προέρχεται από πετρέλαιο ή φυσικό αέριο;